Verslag vergadering Commissie voor Binnenlands Bestuur, Gelijke Kansen en Inburgering
Verslag
De heer Slagmulder heeft het woord.
Minister, het rommelt nog maar eens in de Denderstreek. In de politiezone Denderleeuw-Haaltert hebben de drie politiebonden, het Vrij Syndicaat van het Openbaar Ambt (VSOA), het Nationaal syndicaat van het politie- en veiligheidspersoneel (NSPV) en het Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV), onlangs een stakingsaanzegging ingediend na een incident met de burgemeester van Haaltert, die wordt verdacht van machtsmisbruik. Volgens mediaberichten zou zij ermee gedreigd hebben om een hoofdinspecteur te laten overplaatsen omdat hij een aantal parkeerboetes zou hebben uitgeschreven aan sympathisanten van haar partij die foutief geparkeerd stonden tijdens een partijactiviteit.
In een omstreden brief zou de burgemeester van Haaltert gevraagd hebben om de financiële middelen van de dienst Verkeer te bekijken. Dat is de dienst waar de hoofdinspecteur werkzaam is. Dat is ook een dienst die slechts uit één persoon bestaat, namelijk de betrokken hoofdinspecteur. Verschillende partijen hebben aan de burgemeester gevraagd om de bewuste brief openbaar te maken, maar dat werd niet onmiddellijk gedaan.
Agenten van het korps ervaren het gedrag van de burgemeester als een vorm van machtsmisbruik of als een poging tot intimidatie. Als dat na het onderzoek ook zou blijken, dan kan dat natuurlijk niet zonder gevolgen blijven. De politievakbonden hebben gevraagd om een onderzoek op te starten bij de Algemene Inspectie, omdat ze het correcte gedrag van het politiekorps willen aantonen.
Minister, de heer Houssin van het VSOA liet via de media weten dat hij een brief heeft gestuurd naar uw kabinet. Ondanks een gezamenlijk persbericht van de korpschef en burgemeester van donderdag 20 oktober én een gepland overleg op het politiecollege van maandag 24 oktober, blijkt uit mijn informatie dat het vertrouwen op het terrein nog altijd niet hersteld is.
Minister, over welke informatie beschikt u momenteel? Hebt u inderdaad een schrijven ontvangen van de politievakbonden? Wat is de inhoud van deze brief? Hebt u ook nog andere brieven of klachten hieromtrent ontvangen?
Hebt u intussen zelf ook al initiatieven genomen in deze zaak?
Zijn er volgens u effectief aanwijzingen van machtsmisbruik en zult u een tuchtrechtelijk onderzoek opstarten of bepaalde maatregelen nemen?
Minister Somers heeft het woord.
Dank u wel, mijnheer Slagmulder, voor uw vraag.
Het aangehaalde schrijven van de heer Houssin werd tot op heden nog niet ontvangen op mijn kabinet. Navraag bij het Agentschap Binnenlands Bestuur (ABB), bij de gouverneur van de provincie Oost-Vlaanderen en bij het kabinet van minister Verlinden wijst uit dat het voormelde schrijven ook bij deze instanties nog niet werd ontvangen. Aangezien ik de brief in kwestie nog niet heb ontvangen, heb ik ook geen kennis van de inhoud ervan. Ik kan daar als minister dus verder ook geen uitspraken over doen.
Met betrekking tot de concrete situatie in Haaltert werd op 25 oktober 2022 bij het Agentschap Binnenlands Bestuur wel een klacht ontvangen vanwege het Vlaams Belang Haaltert. Deze klacht is momenteel in behandeling bij de toezichthoudende overheid, in dezen de gouverneur. Dat is de normale, gevolgde procedure. Op basis van dat onderzoek zal blijken of verdere maatregelen al dan niet aan de orde zijn.
Afgaande op wat ik uit de pers verneem, kan ik alleen maar zeggen – en ik druk mij dan voorzichtig uit omdat ik de zaak ten gronde niet ken – dat als het juist is wat er wordt gezegd – en ik druk mij heel voorzichtig uit –, ik daar ministens mijn wenkbrauwen bij heb gefronst.
Daarnaast werd ik door mijn administratie ook op de hoogte gebracht van het feit dat er op 14 november 2022 een bijkomende gemeenteraadszitting werd georganiseerd in Haaltert, met als agendapunt de bevestiging van het vertrouwen in de burgemeester. Ik denk dat dat ook gepaard ging met een debat, en dit gebeurde op gezamenlijk verzoek van alle lokale oppositiepartijen. Tijdens die gemeenteraad werd het vertrouwen in de burgemeester ook bevestigd.
Tot slot kan ik u meegeven dat op 15 november 2022 vanuit de lokale oppositie een verzoek werd ingediend bij Audit Vlaanderen met de vraag om na te gaan – ik citeer – “of er inbreuken vastgesteld worden op de regelgeving rond (schijn van) belangenvermenging, machtsmisbruik of mogelijk andere decreet- of wetgeving”. U weet dat Audit Vlaanderen een onafhankelijke instantie is, die ik niet kan of mag instrueren. Audit Vlaanderen zal zelf als onafhankelijke instantie oordelen of er al dan niet zal worden ingegaan op de vraag tot onderzoek.
Ik hoop dat ik met de elementen waarover ik vandaag beschik, heb geantwoord op uw vraag.
De heer Slagmulder heeft het woord.
Minister, er is inderdaad een klacht ingediend en die zal nu moeten worden onderzocht. Als er in de volgende dagen of weken stakingen zouden komen, zal dat natuurlijk gevolgen hebben voor heel onze politiezone, dus niet alleen in de gemeente Haaltert, maar ook in de gemeente Denderleeuw, waar ik woon en waar regelmatig toch wel wat problemen zijn op het vlak van criminaliteit. Ik denk dat het ook cruciaal is dat er door iemand aan de korpschef wordt gevraagd of er inderdaad druk werd uitgeoefend door de burgemeester. Daarover heb ik in de media nog niets gelezen, maar ik denk dat die vraag toch het best eens zou worden gesteld.
Minister, in de bewuste brief van de burgemeester van Haaltert staat ook dat er mailverkeer was tussen haar en de korpschef. Hebben politieraadsleden het recht om deze mails in te kijken in het kader van openbaarheid van bestuur? Dat wordt momenteel geweigerd. Ik had graag van u vernomen of dat al dan niet terecht is.
Minister Somers heeft het woord.
Als ik het goed heb begrepen, vraagt u of de correspondentie tussen de burgemeester en de korpschef onder openbaarheid van bestuur valt. U overvalt me met die vraag en ik durf daar nu niet zomaar onmiddellijk eenduidig ja of neen op te antwoorden. Dat moeten we bekijken. Persoonlijk betwijfel ik dat. Ik denk dat niet, maar, nogmaals, daar antwoord ik met veel reserve op. Dat moeten we juridisch laten analyseren. Ik denk dat de correspondentie tussen de burgemeester en de korpschef die over operationele en andere aangelegenheden gaat, een vertrouwelijk karakter heeft en dat die niet onder openbaarheid van bestuur valt. Ik leef me opnieuw in mijn rol van burgemeester in, maar ik denk dat het zelfs niet gezond zou zijn als dat wel zo was, omdat vertrouwelijkheid daarin een rol speelt. Mijn aanvoelen is dat dat niet zo is. Ik zie hier een aantal mensen die daar juridisch ervaring in hebben of doen alsof ze daar ervaring in hebben daar zeer overtuigd op reageren. (Opmerkingen van Brecht Warnez)
Ik heb uw naam niet uitgesproken. Dat kan onmogelijk een persoonlijk feit zijn. (Gelach)
Het viel me vooral op dat u reageerde toen ik ‘doen alsof’ zei. (Gelach. Opmerkingen van Brecht Warnez)
Ik moet opletten met wat ik zeg, maar ook al heb ik aan de heer Warnez in een schriftelijke vraag dus bevestigd dat dat niet onder openbaarheid van bestuur valt, we zijn intussen ook al twee jaar verder en de rechtspraak kan evolueren. Hoe meer je daar echter over nadenkt, des te helderder het wordt dat dat waarschijnlijk niet zo zal zijn.
Ten tweede kan ook het Vast Comité van Toezicht op de politiediensten of het Comité P hier een rol in spelen. Als het echt het operationeel functioneren van een politiekorps betreft, dan valt dat buiten de perimeter van mijn bevoegdheden als minister van Binnenlands Bestuur. Dan kom je al in de perimeter van de minister van Binnenlandse Zaken terecht, die de politie aanstuurt. Dat is voor mij ook niet evident. Wij hebben daar niet de instrumenten voor en dat valt buiten onze perimeter.
De klacht is ingediend en de gouverneur zal daarover oordelen. Er ligt ook een klacht bij Audit Vlaanderen en Audit Vlaanderen zal in zijn volle onafhankelijkheid en wijsheid oordelen of ze daar gevolg aan zullen geven en hoe ze dat zullen doen. Ik denk dat we in dezen die twee zaken even moeten afwachten.
De heer Slagmulder heeft het woord.
Minister, bedankt voor uw bijkomend antwoord.
Het zou goed zijn dat er duidelijkheid komt in verband met de correspondentie tussen burgemeester en korpschef. Als er inderdaad blijkt dat er sprake is van machtsmisbruik, dan zal hiertegen toch moeten worden opgetreden. Ik vind dat de burgemeester van Haaltert dan hoe dan ook moet worden geschorst. Ik vrees dat de samenwerking tussen het politiekorps en de burgemeester van Haaltert de volgende twee jaar niet meer van een leien dakje zal lopen, integendeel. Dit heeft diepe wonden geslagen. Hoe kan deze burgemeester nog geloofwaardig zijn ten aanzien van het politiekorps? Ik geloof daar niet in en ik vrees dat dit nefaste gevolgen zal hebben voor het veiligheidsbeleid in onze politiezone. Ons korps is al onderbemand en dit zal er alleen maar voor zorgen dat er nog meer agenten hun overplaatsing zullen vragen of dat nieuwe agenten onze politiezone links zullen laten liggen. Dat kunnen we alleen maar betreuren.
De vraag om uitleg is afgehandeld.