Verslag vergadering Commissie voor Mobiliteit en Openbare Werken
Verslag
– Een aantal sprekers nemen mogelijk deel via videoconferentie.
Mevrouw Ryheul heeft het woord.
Minister, op woensdag 15 juni 2022 gebeurde op de E40 ter hoogte van Adinkerke richting Duinkerke een ongeval waarbij een auto inreed op een vrachtwagen die in de file stond. De bestuurder en de passagier zijn overleden. De aanleiding zouden opnieuw de onverwachte grenscontroles in Frankrijk zijn. Het is al de vierde keer in twee maanden tijd dat er achteraan op de file wordt ingereden. In de strijd tegen de mensensmokkelproblematiek laat de Franse gendarmerie de laatste maanden het verkeer ook regelmatig afrijden op de kleine parking ‘Aire des Moëres’, net over de Franse grens, om er te controleren op eventuele transmigranten. Maar ook door de vele pretparkbezoekers, die de afrit van Adinkerke gebruiken om naar Plopsaland te gaan, staat het verkeer er vaak stil.
De burgemeester van De Panne, Bram Degrieck, vraagt al langer aan het Agentschap Wegen en Verkeer (AWV) om de snelheid te verlagen en om signalisatieborden te plaatsen. Hij voorspelde al een tijdje geleden dat de tijd ons zou inhalen en dat er ooit wel een dodelijk slachtoffer zou vallen. Dat is helaas ook gebeurd. Meteen na het ongeval reageerde hij: ‘Mijn bloed kookt. Ik ben niet alleen boos, maar ook wat verslagen’, en ook dat ‘de E40 een tikkende tijdbom is’. Hij vroeg dringend maatregelen om de E40 in zijn gemeente verkeersveiliger te maken. Hij eist een betere signalisatie van de files, een inhaalverbod voor vrachtwagens en een algemene snelheidsbeperking tot 90 kilometer per uur voor personenwagens en 70 kilometer per uur voor vrachtwagens tussen Veurne en de Franse grens. AWV besliste om dezelfde dag extra signalisatieborden te plaatsen aan de afrit voor Plopsaland De Panne. Twee mobiele tekstkarren waarschuwen voor de huidige verkeerssituatie, en een extra waarschuwingsbord voor grenscontroles moet ook bestuurders aanmanen om aandachtig te zijn.
Ik heb drie vragen voor u, minister.
Welke verkeersveiligheidsmaatregelen zullen nog genomen worden op de E40 nu de vakantie al begonnen is, en het verkeer richting Frankrijk, Plopsaland en de Westkust nog zal toenemen? Hebt u hieromtrent al overleg gehad met de lokale overheden?
Welke lessen trekt u uit het trieste ongeval op de E40 wat betreft het garanderen van de verkeersveiligheid bij grenscontroles in het algemeen, en eventueel ook bij wegenwerken?
Ten slotte, welke aanpak voorziet u voor deze zomer en welke bijkomende initiatieven neemt u in dit verband?
Minister Peeters heeft het woord.
Dank u wel voor uw vragen, mevrouw Ryheul. We weten dat het Agentschap Wegen en Verkeer aan de grensovergang in De Panne recent werd geconfronteerd met onaangekondigde grenscontroles door Frankrijk. Het agentschap is onmiddellijk aan tafel gaan zitten met de gemeente De Panne, en heeft daaromtrent een aantal maatregelen genomen.
Zo werden er op 15 juni op twee locaties waarschuwingsborden geplaatst die de weggebruikers erop attent moeten maken dat er mogelijkheid is tot file. Dat is onder andere aan de brug ter hoogte van het complex Adinkerke en aan de brug ter hoogte van de Cappoenstraat.
Vanaf 17 juni werden er ook vooraankondigingsborden geplaatst tussen de Franse grens en de op- en afrit in Adinkerke om de weggebruikers te waarschuwen voor grenscontroles. Dat zijn vooraankondigingsborden zoals we die ook plaatsen bij wegenwerken op autosnelwegen. Dat is om weggebruikers ertoe aan te zetten om de snelheid gestaag af te bouwen naar de snelheidsbeperking die Frankrijk net over de grens heeft ingesteld.
Op 17 juni werden ook twee tekstkarren geplaatst in het kader van mobiele filestaartbeveiliging. Die zijn geplaatst net na het op- en afrittencomplex in Veurne en net na het op- en afrittencomplex in Adinkerke. Daarop verschijnt dan het symbool van file als er verderop filevorming is.
Deze week werd ook nog een bijkomende mobiele galgpaal of portiek geplaatst en een tekstkar zodat de boodschap heel duidelijk is en alle weggebruikers erop geattendeerd worden.
Voor het toeristische verkeer zal de aangewezen rijroute naar Plopsaland via afrit Veurne nog eens extra benadrukt worden door bijkomende vaste signalisatieborden te plaatsen tussen Nieuwpoort en Veurne.
De administratie heeft wat dat betreft dus heel wat maatregelen uitgewerkt, verfijnd en versneld uitgevoerd na overleg met de lokale overheden en na kennis genomen te hebben van hun problematiek.
De fileproblematiek wordt evenwel veroorzaakt door onaangekondigde en niet afgestemde grenscontroles door de Franse politiediensten. De meest voor de hand liggende oplossing ligt dan ook daar. De gouverneur van West-Vlaanderen is, op vraag van zowel de lokale overheden als onszelf, in overleg met de bevoegde prefect. We willen dat overleg uiteraard alle kansen geven en we laten dat even zijn verloop kennen. Ik ga daarover dus op dit ogenblik geen verdere uitspraken doen.
Op langere termijn, in afwachting van realisatie omleidingsweg Adinkerke, is in de reserve 2022 van het geïntegreerd investeringsprogramma (GIP) een bedrag van 2,3 miljoen euro voorzien voor een modernere en betere dynamische beveiliging van de afritten van het complex Veurne. Dat zal ook een impact hebben op de afrit komende uit de richting van Frankrijk.
Op dit ogenblik zijn er ook besprekingen aan de gang voor het uitwerken van deze dynamische signalisatie. We denken dus dat we al heel wat maatregelen genomen hebben. Het is eigenlijk een beetje te vergelijken met het verhaal rond de Brexitmaatregelen die we destijds hebben uitgerold. Ook daar is de dynamische filestaartbeveiliging ingezet. Dat gebruiken we dus ook hier, voor de aankomende files, met het oog op meer verkeersveiligheid.
Mevrouw Ryheul heeft het woord.
Dank u wel voor uw antwoorden, minister. Het is inderdaad zo dat 15 juni voor het verkeer in West-Vlaanderen een gitzwarte dag was. Er vielen die dag maar liefst vijf doden te betreuren bij diverse verkeersongevallen. De gouverneur van West-Vlaanderen – u verwees er zelf al naar – riep toen ook op om bij mooi weer extra voorzichtig te zijn. Uit cijfers die hij al meer dan vijf jaar verzamelt over verkeersongevallen in onze provincie, blijkt dat het mooie weer ook vaak een rol speelt. Er gebeuren meer ongevallen in de maanden juni, juli en op mooie zonnige dagen. Vaak gebeuren ze op weekdagen, en 80 procent van de ongevallen gebeurt in een omgeving waar men de weg goed kent. Hij riep dan ook op om op mooie dagen extra voorzichtig te zijn. Mensen zijn dan ook meer ontspannen, en letten misschien minder goed op de baan. Daarom opperde hij het idee om sensibiliseringscampagnes daarop af te stemmen.
Ik vroeg me af, minister, of u dat voorstel genegen bent. Ik begrijp dat het vandaag wel kort dag is, want de zomervakantie is voor velen ondertussen al begonnen. Misschien kunt u dat meenemen naar een volgende campagne, volgend jaar? Misschien kan men hier volgende zomervakantie meer rond sensibiliseren en oproepen om waakzaam te blijven in het verkeer, ook als het mooi weer is.
Minister, het is wel frappant dat er pas nadat de ongevallen gebeurd zijn maatregelen getroffen zijn. Dan pas heeft ook de gouverneur contact opgenomen met de Franse collega’s. U verwees ernaar: ikzelf en enkele collega’s hebben u vorig jaar in de commissie ook ondervraagd over de talrijke files aan de grensovergangen, ten gevolge van de Franse controles. Dat was op de E17, zowel in Rekkem als in Adinkerke. We hadden het er toen ook over hoe daar in de toekomst vlotter over zou kunnen worden gecommuniceerd, wanneer er controles zijn. U gaf toen aan dat in het kader van de Eurometropolis een voorstel gelanceerd was om samen een informatieplatform te ontwikkelen waarop de gegevens automatisch met elkaar worden gedeeld. Tot dan gebeurde die informatieoverdracht op een zeer persoonlijke wijze. Minister, u sprak toen uw hoop uit dat er beterschap zou komen in het kader van dat informatieplatform. Waar staan we vandaag met de oprichting van zo’n informatieplatform, zodat er op een snellere manier informatie kan uitgewisseld worden, zodat we geen files hebben aan onze grensovergangen?
Mevrouw Fournier heeft het woord.
Minister, ik sluit me volledig aan bij de vraag van collega Ryheul. We hadden het daarnet nog met het Seine-Scheldeproject over de goede samenwerking met Frankrijk. Maar hier stel ik mij fundamentele vragen over de samenwerking. Het is niet de eerste keer dat deze problematiek hier aan bod komt. Ik woon omzeggens op de grens. Ik heb het dus al heel vaak meegemaakt dat Frankrijk maatregelen neemt waardoor er onveilige situaties gecreëerd worden op ons grondgebied, op lokaal grondgebied of op Vlaams grondgebied.
Collega Ryheul verwees naar het informatieplatform vanuit de Eurometropool. U verwees naar een overleg van de gouverneur met de Franse diensten, maar telkens opnieuw hollen we weer achter de feiten: Frankrijk beslist. Wij hebben problemen en pas dan gaan we in overleg. Minister, ik herhaal nog eens de vraag die we al verschillende keren in de commissie gesteld hebben. Het is echt wel noodzakelijk dat er een fundamenteel, structureel overleg met de Fransen opgezet wordt als zij maatregelen nemen die vooral een grote impact hebben op onze verkeersveiligheid – dat is nog het belangrijkste –, dat ze dat op voorhand meedelen, zodat wij op voorhand de nodige maatregelen kunnen nemen om dergelijke incidenten en dodelijke verkeersslachtoffers te vermijden. We kunnen dit vermijden door overleg. Minister, ik doe nogmaals mijn oproep: kijk wat er mogelijk is om dit op voorhand te bespreken.
Minister Peeters heeft het woord.
Collega’s, dank voor de bijkomende vragen.
Ik deel die bekommernissen. Mevrouw Fournier, het klopt: voor de infrastructuurwerken hebben we een goede samenwerking met Frankrijk. We zitten samen in de intergouvernementele werkgroep. Het overleg en de opvolging van wat er afgesproken is, loopt daar heel goed. Daar zijn we heel tevreden over.
Nu, hier gaat het specifiek over een aantal controles die de wegpolitie doet vanuit Frankrijk. Het is natuurlijk hun volkomen recht, maar we kunnen niet ontkennen dat die informatiedoorstroming naar onze federale politie het best wat beter zou verlopen. Maar dat is natuurlijk ieder zijn bevoegdheid. Omdat jullie vragen hoe het met dat informatieplatform zit: het is aan de betrokken partijen. Op dit ogenblik is het vooral de gouverneur van West-Vlaanderen, samen met de federale politie, die moet kijken hoe ze samen met de Franse politiediensten veel beter die informatie met elkaar kunnen afstemmen. Op het moment dat wij signalen kregen van lokale overheden, via politiediensten of van de federale wegpolitie dat er ingegrepen moest worden, op dat moment is het Agentschap Wegen en Verkeer als wegbeheerder onmiddellijk overgegaan tot het nodige uitvoeren van. Dat is dan het plaatsen van de tekstkarren, de nodige signalisatie om als wegbeheerder in te spelen op de verkeersveiligheid.
Maar dat de informatie tussen de politiediensten onderling over de grenzen heen beter kan: ik heb er vertrouwen in dat de gouverneur daar met de prefecten hopelijk tot een goed vergelijk komt en dat het in de toekomst alleen maar beter kan verlopen. Laat ons dat hopen.
De heer Ryheul heeft het woord.
Minister, ik kijk vooral uit naar het resultaat van het overleg tussen de gouverneur, de federale politie en de Franse collega’s. U was daar heel vaag over. Hopelijk krijgen we daar snel duidelijkheid over, want deze zomer mogen we ongetwijfeld diverse files verwachten op onze Vlaamse wegen, niet alleen omdat de mensen weer massaal naar onze Vlaamse kust zullen trekken, maar ook door de wegenwerken – ik denk maar aan de herstellingswerken die straks op de E403 in beide richtingen zullen opstarten –, maar ook door toeristen die richting Frankrijk zullen rijden. Laat ons hopen dat dit allemaal zonder al te veel files en vooral zonder veel ongelukken mag gebeuren, zodat iedereen toch optimaal van zijn vakantie kan nagenieten.
De vraag om uitleg is afgehandeld.