Verslag vergadering Commissie voor Mobiliteit en Openbare Werken
Verslag
Mevrouw Almaci heeft het woord.
Minister, op 19 april stelde de Raad van State in een arrest dat de werkwijze die gebruikt wordt op de Oosterweelwerf op de linker-Scheldeoever onveilig is. De Oosterweelwerken zorgen ervoor dat de PFOS-vervuiling zich verder kan verspreiden, wat een bedreiging vormt voor omwonenden en het milieu. Die argumentatie is iedereen die het dossier volgt, genoegzaam bekend. De werken moesten dus stilgelegd worden.
Tijdens het actuadebat in het Vlaams Parlement op 20 april stelde u samen met uw collega Demir dat snel werk zou worden gemaakt van oplossingen, zodat grondverzet weer mogelijk wordt en de werken zouden kunnen herstarten. Dat zou dan moeten gebeuren via een aanpassing van het Bodemdecreet. U zei toen ook – en dat deed ook schepen Kennis – dat de werken nog zes tot acht weken zouden kunnen doorgaan en dat dan alles zou stilvallen op dat stuk van de werf. Intussen zijn we bijna op het einde van die periode. Het is stilaan tijd voor duidelijkheid. ‘Où est-ce qu’on est?’
Welke oplossing ook wordt voorgesteld, er zal altijd gesaneerd moeten worden in de werfzone van Oosterweel. De tunnel onder de Schelde zal niet uitgegraven kunnen worden als er niet eerst een grondige sanering komt van de met PFOS vervuilde gronden. Dat zal hoe dan ook tijd in beslag nemen, en het zal afhangen van de normen die u hanteert. Het moet u duidelijk zijn dat na het arrest van de Raad van State het rapport van de PFOS-opdrachthouder eerder nieuwe en strengere normering voorstelt. We gaan niet richting bevestiging of versoepeling. Integendeel, op basis – terecht – van de internationale gezondheidsnormen gaan we richting verstrenging. Collega Schauvliege heeft daarover enkele weken geleden een schriftelijke vraag gesteld, maar die is nog niet beantwoord. Het is belangrijk om dat kader mee te nemen in dit debat.
Tegelijk stellen we vast dat het Toekomstverbond voor de Antwerpse mobiliteit op zoek is naar een tweede adem en naar oplossingen. Er worden steeds meer vragen gesteld over het uitblijven van garanties voor een ambitieuze modal shift, nochtans een essentieel onderdeel van het akkoord met de burgerbewegingen. De stad staat momenteel stil. Ook de belofte van een volledige overkapping van de ring wordt steeds verder uitgehold of opgeschoven in de tijd.
Op 22 maart, luttele dagen na het actuadebat, werd door de burgerbewegingen, de stad Antwerpen en de Vlaamse Regering naar aanleiding van de vijfde verjaardag van het Toekomstverbond afgesproken om sneller te gaan met de investeringen in de modal shift. Het contrast in het geheel van het dossier wordt duidelijker. De frustratie over het uitblijven van de investeringen, de overkapping, het debat over de normen en het stilliggen van de werfzone op Linkeroever: het kwam allemaal dicht op elkaar in die periode. Er moeten nu knopen worden doorgehakt, en voor het publiek moet er duidelijke transparantie komen over de stand van zaken. Dit kwam ook ter sprake op de voortgangsrapportering op 24 maart. Maar dat was dus nog voor het nieuwe arrest van de Raad van State.
Wouter Van Besien stelde in de Antwerpse gemeenteraad voor om de vijfduizend werknemers van Lantis te heroriënteren naar de Oosterweelwerken die nu wel al kunnen gebeuren. Zo moeten we niet wachten op de knopen die moeten worden doorgehakt rond de vervuilde grond, de normering enzovoort. We zouden die werknemers kunnen inzetten op de aspecten die de levenskwaliteit verhogen voor de Antwerpenaren en de omwonenden van de werf. Die mensen ijveren al heel lang voor het debat over de modal shift.
Minister, hebt u samen met uw collega Zuhal Demir al werk kunnen maken van een oplossing voor de Oosterweelwerken op Linkeroever? Zo neen, wanneer dan wel? Zo ja, dan zouden we heel graag transparantie krijgen over de oplossing.
Wanneer mogen we een nieuwe regeling rond het grondverzet verwachten?
Samenhangend met die normering: komt er een grondige sanering alvorens de werken op Linkeroever hervat worden? Hoe kijkt u daarnaar? Zult u erop toezien dat de aansprakelijkheid van 3M daarbij 100 procent verzekerd blijft? Waar liggen uw prioriteiten, bij de snelheid of bij de aansprakelijkheid? Kunt u ons vandaag garanderen dat die twee verzoend zullen worden? Dat hoop ik.
Binnen welke termijn zouden de werken aan de tunnel opnieuw kunnen opstarten?
Bent u bereid de timing van alle onderdelen van het Toekomstverbond te bekijken? Zult u eventueel – wat ons betreft, aan te bevelen – voorrang geven aan andere onderdelen van het akkoord waar we al heel lang op wachten, waar telkens weer uitstel en opschorting is, waar de urgentie politiek bij de Vlaamse meerderheid niet altijd hetzelfde is als bij het hervatten van het grondverzet? Bent u bereid om voorrang te geven aan elementen zoals de modal shift, de overkapping van de noordelijke ring en de integrale uitvoering van de leefbaarheidsprojecten uitgewerkt door het team van de intendant en beloofd aan de inwoners van Antwerpen?
Minister Peeters heeft het woord.
Bedankt voor uw vragen, ik hoop uiteraard dat de antwoorden u niet zullen ontgoochelen.
Wat uw eerste vragen betreft, over hoe het nu zit met de oplossing voor de Oosterweelwerken: mochten we al een pasklare oplossing hebben gehad, dan had u dat zeker al gehoord.
We zijn binnen de Vlaamse Regering, samen met de bevoegde administraties, de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) en Lantis, alleszins volop aan het werk om een integrale oplossing uit te rollen voor de hele PFAS-problematiek. Daarbij worden verschillende pistes bewandeld, zoals onder andere gesprekken met 3M in het kader van het lopende saneringsproject op hun site, gesprekken met de betrokken actiegroepen, gesprekken met de betrokken gemeentebesturen, informatievergaderingen voor de bewoners en uiteraard ook het voorbereiden van de aanpassing van de regelgeving. Dat gebeurt vooral vanuit het kabinet van collega Demir en dat op basis van het arrest bij uiterst dringende noodzakelijkheid van de Raad van State van 19 april 2022, waar u ook naar hebt verwezen.
Het uitgangspunt in de aanpak van deze hele problematiek is natuurlijk duidelijk: we zoeken samen naar een gedragen oplossing en rechtszekerheid, om voor de toekomst te komen tot een gedegen oplossing.
We weten trouwens dat dit allemaal veel ruimer gaat dan alleen de Oosterweelverbinding. Het regelgevend kader dat moet worden aangepast, heeft betrekking op heel de regelgeving van het grondverzet. Het moet met andere woorden een oplossing bieden voor alle werken waar de grondverzetregeling op van toepassing is. Zoals u weet zal dat in Vlaanderen op heel wat locaties zijn: niet alleen ter hoogte van de Oosterweelverbinding, maar bij heel wat grote infrastructuurwerken is er grondverzet mee gemoeid. Ook daar zullen we, rekening houdend met de uitspraken van de Raad van State in dat specifieke arrest, dus een aanpak moeten uitwerken om een gedegen grondverzetregeling te hebben voor de toekomst.
Het lopende saneringsproject bij 3M gaat uiteraard hand in hand met de infrastructuur- en leefbaarheidsprojecten in het kader van de Oosterweelverbinding. Uiteraard is en blijft daar het principe dat het saneringsproject sowieso de verantwoordelijkheid is van 3M en wat dat betreft verwijs ik ook naar collega Demir en de OVAM, die daaromtrent de gesprekken voeren met 3M en 3M ook op zijn verantwoordelijkheid wijzen.
Wat uw vierde en vijfde vraag betreft, over de impact op de Oosterweelverbinding en het Toekomstverbond: misschien moet ik daarbij eerst even duidelijk stellen dat niet alle werken op Linkeroever en de Scheldetunnel stilliggen; het gaat alleen om de werken waar er met gebiedseigen gronden moet worden gewerkt op Linkeroever. In die werken is er dus een stilstand op dit ogenblik. De andere werken, ik denk onder andere aan de bouw van de tunnelelementen in Zeebrugge, lopen volop door. Daarnaast hebben we ook andere wegeniswerken waar geen grondverzet met gebiedseigen gronden voor nodig is, ook die werken kunnen plaatsvinden. Ook op Rechteroever zijn er werken lopende, ik denk onder andere aan het deelproject van het plaatsen van de diepwanden voor de Scheldetunnel. Wellicht hebt u ook die werken al opgemerkt. Die vinden op dit ogenblik plaats.
Het is alleszins ons streven, of opzet, om tegen het zomerreces een integrale en gedragen oplossing te vinden voor de grondverzetwerken. Als we daarin slagen, is het ook de bedoeling om de werken op Linkeroever na het bouwverlof te kunnen hervatten. Ik zal niet zeggen dat het een absolute zekerheid is, maar de administraties, en uiteraard ook de leden van de Vlaamse Regering, werken er op dit ogenblik volop aan om te kijken of dat mogelijk is. Eenieder wil immers dat het een en ander weer vooruit kan gaan, mits alle nodige gezondheidsregels en wettelijke regels uiteraard worden toegepast.
Wat de timing rond het Toekomstverbond en de modal shift betreft: ik denk niet dat op dit ogenblik heel de timing overhoop moet worden gegooid. De deelprojecten op Rechteroever zijn sowieso niet allemaal verbonden aan de timing voor de Linkeroever en de Scheldetunnel. Die volgen hun eigen timing en daar loopt een en ander sowieso verder.
De verschillende deelprojecten op Rechteroever zijn in voorbereiding en een aantal zijn in uitvoering, zowel op het gebied van ontwerp en op het vlak van de vergunningen als op het vlak van de werken op het terrein. Zowel de aannemers van Lantis als die van de nutsmaatschappijen zijn daar op dit ogenblik aan het werken. De leefbaarheidsprojecten maken daar onafscheidelijk deel van uit. U vraagt of we daarin niet kunnen versnellen. We moeten hier opnieuw rekening houden met het verkrijgen van de vergunningen, de beschikbaarheid van de aannemers en dergelijke meer. Maar alleszins zult u opnieuw vaststellen dat er op dit ogenblik op Rechteroever gewerkt wordt. We maken alleszins voortgang, en de bedoeling is en blijft nog altijd om tegen 2030 tot een verbetering van de verkeersleefbaarheid en de verkeerssituatie in heel die Antwerpse regio te komen.
Anderzijds moet ik ook meegeven – en ik denk dat u ook dat perfect weet –: het normenkader van PFAS-PFOS blijft, net als in de rest van Vlaanderen, ook van toepassing op alle werken op Rechteroever. Het is overal van toepassing, specifiek als het gaat over de impact op het grondwater. We moeten sowieso met dat normenkader rekening houden, maar dat is iets dat, opnieuw, geldt voor heel Vlaanderen. Binnen het Departement Mobiliteit en Openbare Werken (MOW) hebben we zelf ook al de oplijsting gemaakt van het aantal mogelijke werven dat daardoor is getroffen. Maar we moeten nieuwe regelgeving uiteraard honoreren en opnieuw is gezondheid hier het principe dat sowieso gehanteerd wordt en ook primeert.
Het Toekomstverbond wordt alleszins integraal gemanaged op de verschillende assen en de projecteigenaars stippelen elk een eigen projectplanning uit die vervolgens dan ook gecoördineerd wordt uitgevoerd.
Ten slotte: de integrale uitvoering van het Toekomstverbond en de Oosterweelverbinding is de beste garantie en hefboom voor de vooruitgang van de modal shift en van de leefbaarheidsprojecten. We hebben alleszins met de voltallige Vlaamse Regering nog altijd de intentie om dat hele plan uit te voeren: het volledige Toekomstverbond en de volledige Oosterweelverbinding. We zitten nu even met de moeilijkheid dat het grondverzetwerk met gebiedseigen gronden on hold staat, maar ik hoop alleszins, zoals ik daarnet al gezegd heb dat we, na het bouwverlof, ook daar weer vooruitgang kunnen boeken. Maar, opnieuw, de grondverzetregeling moet wat dat betreft aangepast worden. Een pasklaar antwoord heb ik vandaag niet maar we zijn alleszins naarstig aan het werk met alle verschillende entiteiten.
Mevrouw Almaci heeft het woord.
Minister, het siert u dat u zegt dat u nog geen pasklaar antwoord hebt. Maar het is wel duidelijk dat de timing die in het actuadebat door de minister-president naar voren is geschoven, die door uzelf naar voren is geschoven, die door Koen Kennis naar voren is geschoven, van zes tot acht weken vooraleer de werken zouden stilvallen, niet gehaald wordt. Het is dus duidelijk dat we met een periode van stilstand zullen zitten. Dat stel ik vast uit uw antwoord. Dat is een heldere conclusie uit uw antwoord, die u kunt bevestigen.
Ik wil ook vragen om een tweede zaak uit uw antwoord te bevestigen. U zegt dat u een gedragen oplossing wilt, ruimer dan enkel Oosterweel. Alle grondverzet zal daaronder vallen. Ik neem even de start van het zomerreces op 11 juli – onze Vlaamse feestdag, en trouwens ook de geboortedag van mijn oudste zoon – als referentiepunt. Mag ik verwachten dat u omstreeks die periode – voordat we met zijn allen hopelijk van een deugddoende vakantie kunnen genieten – een antwoord hebt op mijn tweede vraag over wanneer we de regeling rond grondverzet kunnen verwachten. Met andere woorden: potentieel is de periode voor het stilvallen van de werf en dus voor het treffen van een potentiële regeling dus nog een dikke maand.
De derde vraag die ik had gesteld – want de timing is natuurlijk een van de meest essentiële elementen van mijn vraag – is of de aansprakelijkheid van 3M 100 procent verzekerd zal blijven. U hebt niet geantwoord op het eerste deel van die vraag. Komt er een grondige sanering vooraleer de werken hervat worden? Ik mag ervan uitgaan dat het principe dat u en minister Demir hanteren, inderdaad is dat we naar een 100 procent aansprakelijkheid van de vervuiler zouden gaan. Het omgekeerde zou maar al te gek zijn. Dus wat dat betreft hebt u onze volle steun, als groenen, die het principe ‘de vervuiler betaalt’ heel diep in hun DNA hebben zitten. Maar ik zou toch graag een antwoord hebben op de vraag, die essentieel is voor de volksgezondheid, of er een grondige sanering komt.
Over de volgende vraag is ook aangegeven dat er na het zomerreces duidelijkheid zal komen over het saneringsproject. Ik ga er dan toch van uit dat het met het uitgangspunt is van een sanering zoals het hoort.
Over de termijnen en de timing van de onderdelen van het Toekomstverbond, stel ik natuurlijk de vraag – en mijn collega in de Antwerpse gemeenteraad heeft dat ook gedaan …
Collega, kunt u het beknopter houden?
Ja, ik ben aan mijn laatste punt.
Er is natuurlijk de vaststelling dat, terwijl er heel veel urgentie is rond de tunnel en de werken op Linker- en Rechteroever, er over de zaken die gaan over de levenskwaliteit en de impact van de werken op de Antwerpenaren – de modal shift, die zaken die het leven kwalitatiever maken – enorm veel vertraging is opgelopen, en dat daar wel heel veel uitholling is. We weten dat de bouwaanvraag voor de tijdelijke erkenning met een halfjaar is uitgesteld, maar de groenbuffer is ondertussen wel verdwenen. Dat heeft een immense impact op duizenden mensen in Antwerpen. Vandaar ook die urgentie, zowel bij de mensen van de actiegroepen bij het Toekomstverbond als bij ons als Groen, rond de andere aspecten van deze werf. Want ondertussen gaan alle zaken die de levenskwaliteit achteruit brengen wel gewoon door. We zien dat de urgentie die naar voren wordt gebracht – door u, mevrouw Demir en de minister-president – op vlak van het hervatten van de werken rond grondverzet, er niet is. Er is geen urgentie op vlak van de modal shift, de overkapping en alle andere elementen, zowel qua financiering als het verzachten van het leed voor de omwonenden. Daar heb ik dus toch graag uw antwoord op.
Minister, ik betreur toch ook dat er nu, zeven, acht weken na het arrest van de Raad van State, nog geen oplossing is. Dat brengt ons geen stap dichter bij de oplossing van het mobiliteitsprobleem in Antwerpen. Dat brengt ook de personen die in de onmiddellijke omgeving van de PFOS-vervuiling wonen, gewoon geen stap dichter bij een gezonder leefmilieu.
U zegt dat er samengewerkt wordt met Lantis en de OVAM voor een integrale oplossing. En wat die oplossing zal zijn, zal vlak voor het zomerreces blijken. Het zal waarschijnlijk een decretale aanpassing zijn. Ik hoop dat het niet komt in de vorm van een voorstel van decreet, dat met spoed door de meerderheidspartijen plotseling op de laatste plenaire vergadering op de agenda wordt gezet, en zo door de plenaire wordt gejaagd. Want een advies van de Raad van State zal er allicht niet zijn. Daar is zelfs niet genoeg tijd voor. En als de oppositie daar dan vragen over stelt, wordt er wellicht met de vinger gewezen dat zij opnieuw alles gaan vertragen. Ik hoop dat het toch op een iets meer transparante manier gebeurt, dat we er iets vroeger kennis van kunnen nemen.
Aangaande de kostprijs: wat is de extra impact op de budgettering voor Lantis om dat allemaal op te kuisen? Want we zitten nu al, al van voor het arrest van de Raad van State was gevallen, aan het totale budget voor sanering, puur en alleen voor PFOS. En er is niet enkel PFOS. Er is ook alles wat met het Toekomstverbond te maken had. Er is al de rest, dingen die ze misschien nog moeten ontdekken. Dus, hoe zit het daarmee?
En tot slot: heeft 3M eigenlijk al een factuur gekregen van de Vlaamse Regering, van Lantis? Hoe zit het daar nu mee? Iedereen is het erover eens dat zij de vervuiler zijn, dat zij de aansprakelijke zijn. Wat zijn de stappen? Er is contact met 3M, maar is er al concreet een vraag geweest om iets te betalen?
Minister Peeters heeft het woord.
Bedankt voor jullie bijkomende vragen. Ik probeer toch nog om een en ander te verduidelijken, of toch vooral voor dat wat in mijn bevoegdheid ligt.
Ten eerste, wat die zes tot acht weken betreft: ik moet opnieuw zeggen dat er vandaag zowel op Linkeroever als op Rechteroever werken gebeuren. Ik denk dat u dat ook wel kunt vaststellen. Wij hebben ook technische verslagen voor een aantal werken, maar het gaat dan telkens over werken waarbij geen geïmpacteerde gronden worden betrokken. Het gaat dan louter en alleen om werken met zuivere grond of waar geen grondverzet voor nodig is. Zes tot acht weken, dat is in principe tot eind juni.
En als het heel simpel en eenvoudig was, dan hadden we allang een pasklaar antwoord. Maar jullie weten net zo goed als ik dat het niet eenvoudig is, dat we hier met een ongeziene problematiek zitten, dat heel het PFOS-verhaal enorm geëvolueerd is, en dat we daar in het verleden allemaal anders mee omgingen dan vandaag. Maar de gezondheid primeert. Het is een heel complex verhaal, maar we zoeken naarstig naar een oplossing, naar een integrale oplossing. En dat kan ik alleen maar benadrukken. We zoeken naar een integrale oplossing waarbij iedereen betrokken is – alle mogelijke stakeholders, alle actiecomités.
Ik heb daarstraks ook al gezegd dat het onze bedoeling is om voor het zomerreces te kunnen landen. Dat is de bedoeling, maar beschouw dit nu niet als een absolute zekerheid. Want die zekerheid heb ik niet. Als ik die zekerheid zeker had, dan wist ik vandaag misschien al wat er allemaal in de pijplijn zat. Maar men is volop, met man en macht aan het zoeken hoe men hier tot een gedegen oplossing kan komen, tot een nieuwe grondverzetregeling, die sowieso in de toekomst overeind blijft, en die ook van toepassing is voor alle mogelijke grondwerken waar met PFOS vervuilde gronden aan te pas komt. Dus heel eenvoudig is het niet, maar er wordt heel hard gewerkt, dagdagelijks, door heel veel mensen binnen onze eigen administraties, door externen, om te kijken hoe we hier tot een oplossing kunnen komen.
Mevrouw Almaci, u zegt ook dat ik in uw ogen niet duidelijk heb gezegd dat er een grondige sanering moet komen. Wel, ik denk dat dat voor zich spreekt. We weten dat daar een enorm vervuilde site is, en uiteraard moet daar een grondige sanering komen. Maar ik blijf herhalen dat we voor een integrale oplossing willen gaan, waarbij sanering, infrastructuur en leefbaarheidswerken allemaal hand in hand kunnen gaan. En opnieuw benadruk ik hierbij dat de verantwoordelijkheid van 3M ook heel duidelijk is. Ik dacht dat ik dat ook al in de eerste antwoordronde had gezegd. Voorzitter, ik heb zelf geen gesprekken gehad met 3M; ik ben zelf niet rechtstreeks betrokken bij het hele saneringsproject. Jullie weten dat dat bij collega Demir en de OVAM zit. Zij zijn volop in contact met 3M, en ik weet dat er ook informatievergaderingen zijn van 3M richting de diverse gemeentebesturen en bewoners. Kortom, men is volop mee aan het werken aan die integrale benadering.
Mevrouw Almaci, u zegt ook dat er een bouwaanvraag tijdelijk werd stopgezet. Ik weet niet tot in detail waar dat dan specifiek over gaat, maar u mag mij dat altijd mailen. Ik zal dan desgevallend opnieuw contact opnemen met Lantis. Ik kan alleen maar zeggen wat men mij tot nu toe heeft gezegd, en dat is dat heel wat werken op dit ogenblik alleszins verderlopen, zeker die werken waar geen grondverzet mee gemoeid is. Ook inzake leefbaarheidsprojecten hebben we al heel wat werk verzet, en lopen er nog heel wat andere werken. Ik denk aan heel wat fietsinfrastructuur, aan geluidswanden en dergelijke.
Collega Claes, wat de extra kostprijs betreft: we gaan niet onder stoelen of banken steken dat uiteraard dat hele verhaal ons meer kost. Dat weten we allemaal. Ik heb dat ook al in de plenaire vergadering gezegd. En elke dag vertraging kost sowieso extra middelen. Maar wat het finaal zal kosten, dat zal ook afhangen van de keuze die men gaat maken, en van de timing die ermee gepaard gaat: wanneer kunnen we de volledige grondverzetwerken, ook met de vervuilde gronden, laten plaatsvinden? Dat zal allemaal mee een impact hebben op de kostprijs. Het zal ook zeker niet de laatste keer zijn dat we hierover praten. Maar daar hangt het van af: enerzijds de timing, en anderzijds de keuze die wordt gemaakt.
Ik ga daarmee eindigen. Ik hoop echt dat we die deadline van voor het zomerreces halen, maar ik kan mijn hand daar niet voor in het vuur steken. Ik kan alleen maar zeggen dat alle administraties, alle medewerkers volop aan het zoeken zijn hoe we hier een oplossing voor kunnen bieden, een oplossing die robuust is en tegelijkertijd ook een oplossing is voor alle grondverzetwerken die in Vlaanderen toekomstgericht moeten plaatsvinden.
Mevrouw Almaci heeft het woord.
Dan had er tijdens het actuadebat misschien iets minder fors gezegd moeten zijn dat er tussen nu en toen een oplossing zou zijn geweest op basis van het arrest van de Raad van State. De minister-president heeft letterlijk gezegd: ‘We gaan op zeer korte termijn werk maken van de opties die we hebben en een snelle beslissing nemen.’ Die zes tot acht weken heeft de oppositie niet uitgevonden. Het is letterlijk gezegd vanuit de meerderheid zelf en ook nog eens herhaald in de gemeenteraad van Antwerpen, met allemaal partijen die deel uitmaken van de Vlaamse meerderheid.
Ik snap volledig dat u vandaag zegt dat het een goede oplossing moet zijn, dat u er met man en macht aan werkt, maar u haalt uw eigen deadline niet. Het is geen deadline die wij hebben opgesteld. Ik stel het vandaag gewoon vast.
Wat wij in de tussentijd zeggen, minister, – en dat is echt een boodschap die ik u op het hart wil drukken en we hopen met u dat er een snelle oplossing komt, voor het zomerreces, maar wij hebben geen zekerheid – is dat de leefbaarheidsaspecten van het dossier van Oosterweel al flink wat vertraging hebben opgelopen. Bij Lantis werken er vijfduizend mensen op delen die wel kunnen, maar er zijn ook mensen die niet werken. Als er nog vertraging is, zou het op zijn minst een blijk van vertrouwen zijn voor die mensen, die vrijwilligers, die actiegroepen, die burgers van Antwerpen die vandaag enorme leefbaarheidsnadelen hebben van de werf van Oosterweel, als u een versnelling zou brengen. Het zou een ongelooflijk constructief teken zijn vanuit de Vlaamse Regering en ook vanuit de stad Antwerpen naar haar eigen inwoners.
Ik heb het voorbeeld gegeven van de werken rond Merksem en Luchtbal waar de bouwaanvraag voor de tijdelijke ervaring met een halfjaar is uitgesteld, maar waar ondertussen wel het groen dat het leefbaar houdt, is gekapt. Dat soort zaken maakt dat de leefbaarheid en dat stuk van het Toekomstproject voor die mensen in Antwerpen steeds moeilijker om dragen wordt. Men verwacht ook eindelijk eens een signaal van urgentie.
We zullen zien of we 11 juli halen. Als dat niet wordt gehaald, zal ik deze vraag met nog meer urgentie benadrukken. Je kunt die mensen niet blijven laten wachten in miserie. Dat gaat niet. U moet dus ook durven uw planning te herbekijken.
Het modal-shiftdebat loopt al jaren vertraging op, en daar is nog geen enkele garantie van financiering. Het maakt ons bijzonder ongerust, en ik vraag een blijk van vertrouwen voor de actiegroepen, voor de bewoners van Antwerpen. Het is eigenlijk een lakmoesproef voor het belang van de leefbaarheidskant in dit dossier ten aanzien van alle burgers die daar wonen, en die blijft al heel lang uit.
De vraag om uitleg is afgehandeld.