Verslag vergadering Commissie voor Algemeen Beleid, Financiën, Begroting en Justitie

– Deze vraag om uitleg werd via videoconferentie behandeld.

Mevrouw Saeys heeft het woord.

In navolging van applicaties zoals Coronalert en CovidSafe kondigden u en uw collega-ministers bevoegd voor volksgezondheid in ons land de lancering van de GovApp aan. Via deze app zou de gebruiker informatie vinden over het COVID-19-beleid, Corona Test Prescription Codes (CTPC's) of een recent hoogrisicocontact.

Het gebruik van een app is inderdaad handig, goedkoper en minder fraude- of diefstalgevoelig dan de meeste sms-berichten. De app is eveneens gebruiksvriendelijk omdat hij kan worden toegepast op smartphones en tablets.

Evenwel is deze eigentijdse oplossing niet voor iedereen een evidentie. Digitale toegankelijkheid blijft een uitdaging voor een deel van de bevolking. Uit imecs Digimeter van 2021 blijkt meer bepaald dat 93 procent van de bevolking in Vlaanderen beschikt over een smartphone. Naarmate de leeftijd van de gebruiker stijgt, daalt echter de kans dat iemand over een smartphone beschikt. Bij de 65-plussers is het aandeel relatief laag, met 82 procent. Een smartphone bezitten, garandeert bovendien nog niet dat de eigenaar ook bedreven is om dat toestel optimaal te gebruiken.

In de toekomst zou aan de app ook nog andere informatie die niet COVID-19-gerelateerd is, kunnen worden toegevoegd.

Hoe wilt u mensen bereiken die geen smartphone of tablet tot hun beschikking hebben? Welke alternatieven worden met andere woorden voorzien voor wie geen toegang heeft tot de app?

Hoe wilt u het gebruik van de app bekendmaken en promoten bij de brede bevolking?

Met betrekking tot welke informatie of welke toepassingen, anders dan COVID-19, wilt u de app in de toekomst gebruiken?

Minister-president Jambon heeft het woord.

GovApp vervangt enkel sms-berichten voor burgers die de GovApp activeren. Met andere woorden, burgers die de GovApp niet activeren, zullen nog steeds sms-berichten blijven ontvangen, zoals nu het geval is. Het blijft dus de vrije keuze van de burger om berichten die tot op heden via sms afgeleverd werden, in de toekomst via de GovApp te ontvangen.

Uit de imec.digimeter 2021 blijkt dat in 2021 reeds 93 procent van alle Belgen – alle leeftijden samengenomen – een smartphone had. Als iemand toch geen smartphone of tablet heeft en dus geen toegang heeft tot de app, kan hij of zij dus wel nog steeds verwittigd worden via sms, zoals tot op heden al het geval was.

De GovApp is ontwikkeld op vraag van de Interministeriële Conferentie Volksgezondheid en wordt momenteel enkel ingezet in het kader van covidberichten die per sms afgeleverd werden. Het zijn dus momenteel enkel deze sms-berichten die via de GovApp kunnen worden afgeleverd, maar in de toekomst zullen dat waarschijnlijk ook andere zijn.

Hoe wil ik het gebruik van de app bekendmaken? Dit zal geval per geval gebeuren. De Vlaamse Regering heeft bijvoorbeeld op 13 mei jongstleden beslist tot een bijsturing en verdere operationalisering van de contactopsporing voor COVID-19 in de komende periode. In het kader hiervan is gekozen voor een ‘digital first’-aanpak, om het proces van contactopsporing efficiënter en effectief te houden op korte en lange termijn. Daartoe zal gebruikgemaakt worden van de GovApp, omdat via deze app berichten kunnen worden verstuurd die niet enkel goedkoper zijn dan sms-berichten, maar ook over de mogelijkheid beschikken om meer informatie door te geven, bijvoorbeeld doorverwijzingen naar websites, overheidsportalen enzovoort. De burger krijgt zo op maat meteen de informatie die hij of zij nodig heeft en tegelijk nemen we daarmee een werklast weg bij huisartsen, die zo meer tijd kunnen vrijmaken voor zorgbehoevenden in plaats van telkens dezelfde informatie te moeten verstrekken.

Eenmaal de GovApp voor de contactopsporing voor COVID-19 zal worden ingezet, zal een communicatieplan uitgewerkt worden om de brede bevolking hiervan op de hoogte te brengen.

Zoals ik in het antwoord op de vorige vraag verduidelijkt heb, is een eerste concreet toekomstig gebruik van de GovApp in het kader van de digitalisering van de contactopsporing. We zitten dus nog altijd in de COVID-19-sfeer, alhoewel.

Op federaal niveau zijn er gesprekken gaande met BE-Alert om hun sms-berichten eventueel te vervangen door GovAppberichten voor burgers die de GovApp geactiveerd hebben. BE-Alert is een alarmeringssysteem waarmee de overheid de burger kan verwittigen in een noodsituatie door het uitsturen van een bericht via sms, e-mail of gesproken oproep naar iedereen op wie deze noodsituatie impact heeft.

Mevrouw Saeys heeft het woord.

Minister-president, ik dank u voor uw antwoord. 

U zei wel een aantal interessante zaken in verband met de contactopsporing. Dat contract loopt af. Is het dan de bedoeling dat de callcenters stoppen en dat men verder zal gaan met die digitale app?

Als die GovApp gebruikt zou worden, dan zult u dat hoe dan ook moeten bekendmaken. U zegt dat u de huisartsen wilt ontlasten, maar we hebben gezien met alle websites en apps die er waren dat mensen toch hun huisarts belden, omdat die vaak het eerste aanspreekpunt is en omdat zelfs jonge mensen – ik heb dat zelf gemerkt – niet op de hoogte zijn van alle apps en websites. Sensibilisering is dan ook zeer belangrijk.

De heer De Roo heeft het woord.

Minister-president, ik dank u voor uw antwoord. Ik dank ook mevrouw Saeys voor haar vraag, want die is terecht. 

De samenleving in Vlaanderen is aan een hoog tempo aan het digitaliseren. Er zijn heel wat toepassingen van de overheid en de privésector digitaal. Voor veel mensen vormt dat geen probleem en dat is ook goed en we moeten hen motiveren om zo veel mogelijk over te stappen, onder andere naar die nieuwe app. We moeten mensen motiveren om het digitale luik te gebruiken. Uit de Digimeter blijkt ook dat mensen sneller toegang vinden tot het digitale loket van de overheden, wat op zich een goede zaak is.

Daartegenover staat dat er nog altijd mensen zijn met weinig digitale vaardigheden, soms ook omdat ze geen digitaal toestel ter beschikking hebben. We kunnen dan ook wel wat werken aan de digitale vaardigheden van die mensen. Om ze te bereiken, moeten we in laagdrempelige opleidingen kunnen voorzien, zodat ze zich digitale basisvaardigheden eigen kunnen maken. Een van die toepassingen zijn de digilabs.

Ziet u nog andere mogelijkheden of worden er andere initiatieven genomen om bijkomende dergelijke laagdrempelige opleidingen te voorzien?

Minister-president Jambon heeft het woord.

Ik heb alle antwoorden al gegeven tijdens mijn antwoord.

Mevrouw Saeys, we zullen inderdaad een sensibiliseringscampagne, een communicatiecampagne starten op het moment dat de contactopsporing ook via de app kan gebeuren.

Het is niet zo radicaal dat er geen enkel contactopsporingscentrum meer actief zal zijn en dat alles op de GovApp wordt gegooid. Dat is niet het geval, maar we zullen wel proberen om zoveel mogelijk mensen naar de GovApp te muteren en in functie daarvan de fysieke callcenters te reduceren.

Mijnheer De Roo, ik kan geen bijkomende inspanningen blijven verzinnen. Die vraag komt altijd terug en daar worden antwoorden op gegeven. Minister Crevits nam en minister Brouns nu neemt de nodige initiatieven. Er zijn de digilabs bij de lokale besturen waarnaar u verwijst. Ook binnen Onderwijs worden er heel wat inspanningen gedaan. Op een bepaald moment zal het dat zijn. Ik zal niet iedere week nieuwe initiatieven op dat vlak lanceren. Deze initiatieven moeten we uitrollen en ze moeten tot resultaat komen. Als blijkt dat hier of daar bijgestuurd moet worden, dan zullen we dat natuurlijk niet nalaten, maar ik kan niet iedere week nieuwe initiatieven ter zake aankondigen.

Mevrouw Saeys heeft het woord.

Ik heb geen verdere opmerkingen.