Verslag vergadering Commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media
Verslag
Mevrouw D’Hose heeft het woord.
Het is al een tijdje geleden, minister-president, dat we het hier nog gehad hebben over de stand van zaken van het eengemaakte bibliotheeksysteem, dat er eigenlijk voor zorgt dat wij het grootste centrale beheersplatform van bibliotheken hebben ter wereld. Dat wordt toch eigenlijk soms iets te weinig gezegd. We mogen daar in ons kleine Vlaanderen toch trots op zijn.
Nog even ter herinnering: de vzw Cultuurconnect heeft daarvoor een overeenkomst voor heel Vlaanderen en Brussel, die is ingegaan op 1 januari 2018, en die afloopt op 31 december 2025. Cultuurconnect had de opdracht gekregen om de vijf aparte provinciale bibliotheeksystemen te integreren tot één systeem, het zogenaamde eengemaakte bibliotheeksysteem (EBS). Het was ook wel belangrijk om het interbibliothecair leenverkeer (IBL) daarin te integreren. We zijn daar door de provincies verschillende keren op aangesproken dat dit systeem zeker overgenomen moest worden.
Ik vroeg me het volgende af, minister-president: zitten we nog steeds op schema? Verloopt alles volgens plan? Ik heb daar de laatste keer naar geïnformeerd in oktober 2021, dat is intussen al een tijdje geleden. Toen bevonden we ons in de zesde migratiegolf en waren er al 268 bibliotheken aangesloten. Ik vroeg mij af aan hoeveel we vandaag zitten.
U liet toen ook weten dat Cultuurconnect eigenlijk constant bezig is aan een continue verbetering van het systeem. Wat houden die projecten nu nog in?
Ik vroeg me ook af of we ondertussen al een beroep kunnen doen op de statistische informatie – want meten is weten, dat weet u – om te weten wat het leengedrag van de Vlaming inhoudt.
Minister-president Jambon heeft het woord.
Mevrouw D’Hose, dit is de stand van zaken. Zoals u terecht aanhaalt, werd tussen april en november 2021 de zesde migratiegolf uitgerold met de overschakeling van het provinciaal bibliotheeksysteem (BPS) Antwerpen naar het eengemaakte bibliotheeksysteem. Midden november 2021 is de stad Antwerpen, de grootste bibliotheek van Vlaanderen, gemigreerd en daarmee is het laatste provinciale bibliotheeksysteem gemigreerd en kon het bijgevolg worden uitgeschakeld. De uitfasering van de provinciale bibliotheeksystemen is daarmee perfect volgens plan verlopen.
De groei van het gebruik van het bibliotheeksysteem is navenant. Eind 2021 waren er dus 268 bibliotheken op het EBS aangesloten. Het systeem herbergt grote getallen, namelijk 696 locaties, 4.494 medewerkers met een login, 1.143 zelfuitleentoestellen, 4 miljoen titels, 20 miljoen exemplaren, 1,9 miljoen abonnementen, 20 miljoen uitleningen en 8 miljoen verlengingen.
In de laatste en zevende migratiegolf volgen nu nog 37 losse bibliotheken. Daarvan zijn al 10 bibliotheken eind februari 2022 gemigreerd. In juni volgen 11 bibliotheken en in oktober van dit jaar nog eens 12 bibliotheken. De laatste 4 bibliotheken zullen in het voorjaar van 2023 worden gemigreerd: het gaat om Hoegaarden en Boutersem, die een heel eigen systeem hebben, en om de bibliotheken Brakel en Gent, de enige Oost-Vlaamse bibliotheken die niet aangesloten waren op het provinciale bibliotheeksysteem daar. Dus, in het voorjaar 2023 zou het helemaal afgerond zijn.
Dan wat de projecten van vernieuwing inhouden: Cultuurconnect combineert de hierboven vermelde migraties inderdaad met een flinke dosis vernieuwingen. De software van het bibliotheeksysteem Wise en de bibliotheekwebstekken worden continu bijgewerkt met grote ontwikkelprojecten en kleine verbeteringen, altijd in cocreatie met de bibliotheken en de IT-leveranciers.
Een volledig overzicht zou ons te ver leiden, maar de afgelopen twee jaar zijn heel wat nieuwe functionaliteiten ontwikkeld, die door het schaalvoordeel van één basisinfrastructuur meteen ook bruikbaar zijn voor alle aangesloten bibliotheken. Vaak zorgen ze ook voor een verbeterde dienstverlening aan de klant in de bibliotheekwebsteks. Meestal kunnen bibliotheken zelf kiezen of en wanneer ze de functionaliteiten in gebruik nemen. Ik geef een paar voorbeelden. Dit is niet de exhaustieve lijst van alle verbeteringen: één catalogus van alle materialen van alle openbare bibliotheken, één lenersbestand, inschrijven met de eID, regiobibliotheken mogelijk maken, beheer van gevangenisbibliotheken, wisselcollecties die kunnen circuleren tussen bibliotheken, een berichteneditor, een business intelligence tool, een koppeling met de bestelsystemen van boekhandels, reserveren over edities heen, de mogelijkheid om online te betalen, de mogelijkheid om online in te schrijven – er wordt momenteel ook onderzocht of dat via Mijn Burgerprofiel kan –, meer prijsdifferentiatie mogelijk maken in abonnementen en diensten, enzovoort.
Cultuurconnect presenteerde de allernieuwste toepassingen op hun dienstendag Connect & Co op 15 maart 2022 in het International Convention Center (ICC) in Gent, waar ze meer dan driehonderd bibliotheekmedewerkers uit bijna tweehonderd bibliotheken mochten verwelkomen. Een volgende grote ontwikkeling wordt gelanceerd midden april 2022, vlak na de paasvakantie, namelijk een nieuw interbibliothecair leenverkeer, waarover we het hier in de commissie al hebben gehad en waarmee de lener nu zelf boeken kan laten overkomen uit andere bibliotheken. Cultuurconnect blijft ook in de toekomst het duurzaam beheren van de basisinfrastructuur combineren met innovatie.
Wat de statistische informatie betreft kan ik u het volgende meedelen. Het EBS beschikt over talrijke rapporteringsmogelijkheden voor de dagelijkse werking van elke bibliotheek. Het levert ook met één druk op de knop voor alle bibliotheken de jaarlijkse cijfers over collectie en gebruik die dienen als input voor de Lokale Vrijetijdsmonitor en het berekenen van de leenvergoeding. Hiermee worden bibliotheken verder ontzorgd en kan het departement over accurate cijfers beschikken.
Een van de zonet vermelde vernieuwingsprojecten is de BI-tool (Business Intelligence), die de komende maanden gefaseerd wordt uitgerold. Vijf pilootbibliotheken zijn er nu al mee aan de slag. De BI-tool biedt krachtige visualisaties en filters in een dashboard per bibliotheek. De bedoeling is om daar nog meer data in samen te brengen, bijvoorbeeld over het gebruik van de digitale collecties, en om ook een geaggregeerd dashboard samen te stellen over al het bibliotheekgebruik in Vlaanderen heen. Daarvoor hebben we die BI-tool die nu in pilootfase zit, nodig.
Mevrouw D’Hose heeft het woord.
Het is heel fijn om te horen dat we eigenlijk perfect op schema zitten zoals het vooropgesteld is. Over Brakel en Gent kan ik zeggen: ‘save the best voor last’.
De projecten zijn heel interessant. Over de BI-tool zullen we ook nog wel informatie krijgen. Ik heb nog een vraagje. Wij hebben extra middelen gegeven die vanuit de provincies kwamen en die we aan Cultuurconnect hebben toegewezen. Dat loopt tot 2025. De grote vraag is dan: zullen die middelen geïncorporeerd blijven bij Cultuurconnect of zullen zij al dan niet verder investeren in het IBL? Bent u daar al mee bezig? Het valt buiten de scope van de legislatuur, maar het is altijd beter om vooruit te kijken dan om te blijven stilstaan.
Minister-president Jambon heeft het woord.
Ik heb daar geen standpunt over ingenomen. We moeten nu vooral zorgen dat het up and running is, dat we statistische informatie kunnen hebben, en dan pas kunnen we kijken wat we met de gealloceerde middelen gaan doen. Ik heb daar nog geen standpunt over ingenomen.
Mevrouw D’Hose heeft het woord.
Het is goed, minister-president, om dat in ons achterhoofd te houden, maar ondertussen: dank en bravo.
De vraag om uitleg is afgehandeld.