Verslag vergadering Commissie voor Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebestrijding
Vraag om uitleg over de bijkomende coronavaccinatie voor tieners
Verslag
– Wegens de coronamaatregelen werden deze vragen om uitleg via videoconferentie behandeld.
De heer Parys heeft het woord.
Voorzitter, collega’s, minister, op 26 januari stelde ik in de plenaire vergadering de vraag wat zou gebeuren met de boostervaccinaties van 12-tot-17-jarigen. De krokusvakantie nadert en zo ook de reizen naar bijvoorbeeld Oostenrijk en Italië. Beide landen vragen een boostervaccinatie, al zijn die ook reeds onderhevig aan enige verandering.
Minister, u vroeg beide landen al om onze jongeren toe te laten, ook zonder booster omdat het advies van het European Medicines Agency (EMA) nog niet binnen is. Het is me zelfs niet duidelijk of het zelfs in de pijplijn zit. Als er een advies zou komen, heb ik begrepen dat het over 16- en 17-jarigen zou gaan. In de plenaire vergadering hebben we dan ook gezegd dat het onlogisch is dat landen zonder EMA-advies wel zo'n booster vragen.
U vroeg advies aan de Hoge Gezondheidsraad en die stelt dat er geen wetenschappelijk bewijs is om het nut van die boosterprik te geven, of dat er alleszins onvoldoende informatie daarover is. De raad verwijst naar het EMA. U hebt dan de taskforce vaccinatie een vraag gesteld, en ook het Vlaams Patiëntenplatform.
U hebt intussen de beslissing genomen om die booster vrijwillig aan te bieden aan 12-tot-17-jarigen.
Minister, hoe kan ik als jongere of als ouder van een jongere zo’n booster krijgen? Wat wordt er gecommuniceerd aan deze groep? Wanneer zullen deze jongeren effectief in aanmerking komen?
U sprak over ‘informed consent’. Wat moeten we daaronder verstaan? Zal die ouders en jongeren inderdaad worden verteld, wanneer zij die booster komen halen, dat er geen advies is van de Hoge Gezondheidsraad, dat er geen advies is van het EMA, dat de taskforce vaccinatie ook heeft doorverwezen? Wordt die informatie ter beschikking gesteld in een vaccinatiecentrum? Komt die informatie op de website van het agentschap Zorg en Gezondheid?
Mijn tweede vraag of u zult wachten op het EMA, is eigenlijk niet meer relevant. Wordt er in de interministeriële conferentie (IMC) nog verder over gesproken? Zal iemand die niet in Vlaanderen woont, ook een booster kunnen komen halen als 12-tot-17-jarige in een Vlaams vaccinatiecentrum?
Mevrouw Schryvers heeft het woord.
Voorzitter, collega's, minister, mijn vraag is een week geleden ingediend, en intussen is er natuurlijk weer heel wat geëvolueerd. De Vlaamse Regering en minister Beke hebben de beslissing genomen om het boostervaccin voor 12-tot-17-jarigen ook effectief aan te bieden.
Op 26 januari spraken we in de plenaire vergadering over de stand van zaken met betrekking tot de procedure die groen licht moet geven voor het toedienen van een boosterprik voor jongeren tussen 12 en 18 jaar. De volwassen bevolking geniet al grotendeels van de extra bescherming van een tweede vaccinatieronde, en ondertussen werd ook al goedgekeurd dat mensen met onderliggende aandoeningen een vierde prik zouden kunnen krijgen.
Het was lang wachten op de goedkeuring van het Europees Geneesmiddelenagentschap voor de boosterprik voor jongeren. Eenmaal dat er zou zijn, zou er nog een advies van de Hoge Gezondheidsraad moeten worden gevraagd. Omdat het zo lang aansleept, hebt u er vorige week in de IMC op aangedrongen dat er al een advies aan de Hoge Gezondheidsraad zou worden gevraagd, bij gebrek aan goedkeuring door het EMA. Op basis daarvan zou dan worden gewerkt via de zogenaamde ‘informed consent’. De toediening van de booster aan jongeren zou, en zal nu, in dat geval 'off-label' gebeuren, wat ook implicaties heeft op het vlak van aansprakelijkheid.
Het voorbije weekend gaf de Hoge Gezondheidsraad alsnog geen advies, maar werd de vraag doorverwezen naar de taskforce vaccinaties.
Intussen gingen steeds meer landen over tot het plaatsen van die booster voor jongeren tussen 12 en 18 jaar. Ook stellen verschillende Europese landen eisen met betrekking tot vaccinaties om het land binnen te komen, terwijl het EMA nog geen goedkeuring heeft gegeven. Voor de jongeren heeft dit grote praktische gevolgen, onder andere voor de vakanties tijdens de krokusvakantie, die met rasse schreden nadert, of bijvoorbeeld voor de Italiëreizen voor de paasvakantie, die in het water dreigen te vallen. Enerzijds is de eerdere vaccinatie voor velen al te lang geleden en anderzijds hebben ze nog geen boosterprik gekregen. We lazen ook dat de Vlaamse Regering een initiatief zou nemen en dat de minister-president bij de verschillende landen die een Covid Safe Ticket (CST) eisen, zou overleggen over de problematiek.
Minister, vorige vrijdag is er een beslissing genomen om het boostervaccin vrijwillig aan te bieden voor de doelgroep van jongeren. U verwees onder meer naar de mogelijkheid om op vakantie te gaan en de contradictie die er is tussen het feit dat het EMA maar blijft treuzelen met de beslissing, terwijl verschillende Europese landen het CST eisen. U verwees ook naar de impact van het boostervaccin: jongeren worden minder ernstig ziek na een besmetting. Ook dat is een element dat we steeds moeten meenemen.
Minister, hoe is de vaccinatie intussen voorbereid? Ik weet dat de vaccinatiecentra de voorbije dagen, in aanloop naar de beslissing van vorige vrijdag, voorbereidingen hebben getroffen. Er gebeurt al communicatie vanuit verschillende vaccinatiecentra naar de doelgroep, want dit moet op een andere manier gebeuren dan de eerdere uitnodigingen. Er zal geen uitnodiging worden gestuurd naar iedereen van de doelgroep, maar men zal zichzelf vrijwillig moeten registreren.
Op welke manier worden, in afwachting van en/of bij gebreke aan een goedkeuring van het EMA, jongeren en hun ouders voorbereid over de ‘informed consent’? Zij moeten nu op een andere manier hun goedkeuring geven dan in een eerdere fase.
Is er intussen overleg gepleegd met andere Europese landen die een CST vragen?
Wat zijn de voorwaarden voor en implicaties van het off-labelgebruik van de boosterdosis, bijvoorbeeld op het vlak van aansprakelijkheid, en hoe zou hiermee worden omgegaan? Hoe worden ouders en jongeren zelf hierover geïnformeerd?
Minister Beke heeft het woord.
Collega's, op 4 februari besliste de Vlaamse Regering dat in Vlaanderen jongeren van 12 tot 17 jaar zich vrijwillig kunnen aanbieden voor een boostervaccinatie. Een dag later bevestigde de IMC deze beslissing, die werd genomen in het besef dat de tijd dringt.
We hebben geen zeggenschap over de regels die andere landen stellen, noch over wanneer het EMA hierover een advies zal uitbrengen. Met deze beslissing kunnen we jongeren beter beschermen tegen de gevolgen van een infectie door omikron en geven we aan hen de kans om naar de jeugdbeweging, school of vrienden te gaan en beperken we de schooluitval.
Het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid is deze mogelijkheid tot boostervaccinatie in samenwerking met de vaccinatiecentra volop aan het operationaliseren, zodat dit heel snel gerealiseerd kan worden. Communicatie hierover naar de vaccinatiecentra is gebeurd en wordt ook toegankelijk gemaakt voor de jongeren en hun ouders op de website www.laatjevaccineren.be. Hierbij wordt de nodige aandacht besteed aan de risico’s voor eventuele nevenwerkingen op basis van ervaringen in het buitenland.
Het EMA heeft tot nu toe nog geen goedkeuring gegeven voor de boostervaccinatie voor wie jonger is dan 18 jaar. De verwachting is ook dat het de komende dagen geen advies zal geven. Nochtans is hiervoor in de Verenigde Staten door de Food and Drug Administration (FDA) wel al een gunstig advies geformuleerd, en daar wordt aanbevolen dat iedereen vanaf 12 jaar een boosterdosis zou krijgen. Ook in Groot-Brittannië worden deze boostervaccinaties al aangeboden. Inmiddels zijn er nog negen andere Europese landen die dit toepassen. Bovendien stelde de SAGE-groep (Strategic Advisory Group of Experts) van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) dat dit ook kan in landen waar er een hoge vaccinatiegraad bereikt is, en voor zover de prioritaire doelgroepen al gevaccineerd zijn. Dat is bij ons dus duidelijk het geval. Ik hoop nog steeds dat het EMA hierover snel een gunstige beslissing zal nemen en dat de Hoge Gezondheidsraad dat dan ook zal volgen.
Er zal inderdaad geen uitnodigingsbrief gestuurd worden naar de jongeren. Jongeren kunnen samen met hun ouders kiezen voor een boosterprik en dit kenbaar maken aan het vaccinatiecentrum. De vaccinatiecentra organiseren vaccinatiemomenten waarop ze dit boostervaccin aanbieden. Raadpleeg de website van uw vaccinatiecentrum voor de praktische informatie over hoe en wanneer u een afspraak voor uw vaccinatie kunt krijgen. Wat timing betreft, spreken we over eind deze week, maar sommige vaccinatiecentra zullen al vroeger van start kunnen gaan.
Als er geen EMA-advies is, zal het extra belangrijk zijn om de jongeren en ouders correct te informeren dat boostering een eigen individuele keuze is, die ze niet alleen zelf maken, maar die bovendien ook ‘off-label use’ is in Europa. Ook de informatie dat dit bijvoorbeeld in de Verenigde Staten wel standaard aangeboden wordt en er ook al andere landen zijn in Europa die deze boostervaccinatie aanbieden, is belangrijk.
Voor de boostervaccinatie zal een schriftelijke geïnformeerde toestemming van de jongere en van de ouders of voogden nodig zijn. Deze geïnformeerde toestemming werd reeds voorbereid door het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid, afgestemd met de taskforce vaccinatie en is online beschikbaar op de website www.laatjevaccineren.be of de website van het vaccinatiecentrum.
Ik wil er uw aandacht op vestigen dat de Hoge Gezondheidsraad wel reeds een gunstig advies heeft afgeleverd voor de boostervaccinatie van 12-tot-17-jarigen met immuunstoornissen. Hiervoor is er ook geen EMA-advies. Dit is dus met andere woorden evenzeer ‘off-label use’, maar daar had de WHO blijkbaar geen problemen mee.
Ik weet inderdaad dat over het gebruik van het CST internationaal overleg plaatsvindt. Het blijft jammer dat de interpretatie van de geldigheidsduur van de vaccinatiecertificaten niet in alle landen dezelfde is, evenmin als de leeftijd waarop ze vereist zijn. Er zijn alvast ook landen die overwegen om de geldigheid van de vaccinatiecertificaten toch nog met een maand te verlengen. Europa presenteert zichzelf nu als een lappendeken, terwijl er beter één uniforme regeling uitgedokterd zou worden voor alle lidstaten. Het zou de logica zelve zijn dat er één regeling voor Europa bestaat. Ik stel vast dat dat niet zo is, en ik betreur dat al een lange tijd.
Bij off-labelgebruik zijn de verantwoordelijkheden natuurlijk heel specifiek en zal het bij eventuele problemen allicht zeer moeilijk zijn om een bedrijf medeaansprakelijk te stellen. De verantwoordelijkheid ligt bij de aanbiedende overheid en niet zozeer bij de individuele toediener, op voorwaarde uiteraard dat de toedieningswijze state of the art gebeurde. Hoe dan ook is het bij dit off-labelgebruik erg belangrijk dat voor de beslissing voldaan is aan zowel de zorgvuldigheidsprincipes als een geïnformeerde toestemming van de persoon, en in het geval van een minderjarige ook van een van de ouders.
In diezelfde optiek is het toch ook belangrijk om te weten dat er ondertussen, zoals eerder al vermeld, al landen in Europa en daarbuiten zijn die de boostervaccinaties aanbieden aan jongeren die dat willen.
Ik hoop nog steeds dat er snel een gunstig advies komt van het EMA, zodat dit toch niet off-label moet gebeuren. Dat blijft uiteraard de beste omstandigheid. Laat me heel duidelijk stellen: ik vind deze procedure niet ideaal, maar we hebben als Vlaamse Regering deze beslissing genomen in het belang van onze jongeren. Bovendien zijn we niet de enige deelstaat in ons land die deze beslissing genomen heeft. Ook de Duitstalige Gemeenschap heeft dat gedaan.
De heer Parys heeft het woord.
Minister, dat is nog geen deelstaat, maar goed, wel een gemeenschap.
Minister, wat ik bijzonder belangrijk vind in dat hele proces, is dat we ouders en jongeren heel neutraal en correct informeren. U hebt verwezen naar het feit dat negen andere Europese landen dit al doen, dat het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten dit ook al doen. Laat mij dan ook opnieuw naar het Verenigd Koninkrijk verwijzen. Als je daar moet beslissen om je kind te laten vaccineren, dan is daar een overheidswebsite die heel eenvoudig de plussen en de minnen neutraal weergeeft en die gewoon zegt wat de voordelen zijn, die ook gedocumenteerd zijn en waar ook bewijs voor is, wanneer je de beslissing neemt om je kind te laten vaccineren. Nadien, even prominent, worden op dezelfde manier de nadelen geschetst. Minister, ik zou dus willen dat we dit doen wanneer het gaat over de boostervaccinatiecampagne voor de 12-tot-18-jarigen, dat we leren van die aanpak in het Verenigd Koninkrijk en dat we ouders heel duidelijk zeggen waar er wel en geen advies voor is, hoe het zit met de aansprakelijkheid en dat die geïnformeerde toestemming dus ook echt iets om het lijf heeft en iets betekent.
Minister, ik hamer daar zo op omdat ik al sinds december in een soort weerkerend feuilleton vastzit met uw administratie, het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid, als het gaat over de informatiecampagne over het vaccineren – de reguliere vaccinatie dan – voor 12-tot-18-jarigen. Ik heb er al verschillende keren op gehamerd dat de beslissing genomen is op basis van adviezen die wetenschappelijk onderbouwd zijn om de vaccinatie aan te bieden, maar niet aan te moedigen bij jonge kinderen en zeker niet bij kinderen jonger dan 12 jaar. Nu blijkt dat als je niet ingaat op de eerste uitnodiging, je een brief krijgt. Er zijn al een aantal veranderingen aan de campagne gedaan na de opmerkingen die ik eerder gemaakt had, ook al gingen er eerst geen veranderingen komen, want alles was correct. Enfin, dat is het verleden. In die brief die je vandaag ontvangt, staat heel duidelijk dat je niet gereageerd hebt op je eerste uitnodiging om je kind te laten vaccineren tegen COVID-19. ‘We bieden je een nieuwe kans aan om je kind gratis te laten vaccineren.’ Deze vaccinatie is vrijwillig, maar wordt – in grote vette letters – ‘aangeraden’ voor de gezondheid van je kind en die van de mensen in de omgeving van je kind. Minister, dat is frontaal het tegenovergestelde van wat we gezegd hebben dat we zouden doen, namelijk het aanbieden versus het aanraden.
Minister, leer van het Verenigd Koninkrijk. Gaat u dat ook doen met die plussen en die minnen? Gaat u dat op dezelfde manier voorstellen om ervoor te zorgen dat de geïnformeerde toestemming van de ouders voor de boostervaccinatie voor 12-tot-18-jarigen heel duidelijk is?
Zult u de campagne van het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid, en in casu de opvolgingsbrief die ouders krijgen waarin staat dat de vaccinatie van hun kind onder de 12 jaar aangeraden is, aanpassen en in lijn brengen met wat de wetenschappelijke adviezen daarover waren en de beslissing van de regering ter zake?
Mevrouw Schryvers heeft het woord.
Europa toont zich hier inderdaad ongelooflijk verdeeld. U hebt terecht een beslissing genomen, omdat het gewoon niet meer geweten is tot wanneer het wachten is op een beslissing van het EMA en of er alsnog een beslissing zal komen en op welke termijn.
Dit is een onvoorstelbaar gemiste kans van Europa om, ten eerste, zich krachtdadig te tonen en, ten tweede, te spreken en te beslissen als één geheel, en gelijke eisen te stellen aan wie met vakantie wil of wie aan bepaalde activiteiten wil deelnemen. Zoals we hebben gezegd tijdens de plenaire vergadering van 26 januari, dreigen onze jongeren daar nu effectief het slachtoffer van te worden, aangezien ze hun eerdere vaccinatie al zo vroeg hebben gehad en het hier wachten bleef, ook intern. Op een bepaald moment moet je de knoop natuurlijk doorhakken. In de Duitstalige Gemeenschap had men de beslissing genomen om het te doen via de huisarts, of alleszins via een goedkeuring door de huisarts. Het is goed dat u de beslissing hebt genomen om dat niet te doen, want onze huisartsen zijn in deze periode al zo overbelast. Dat komt hier ook heel vaak aan bod. Als ze dat er ook nog zouden hebben bijgekregen, zou dat volgens mij helemaal niet haalbaar zijn geweest.
Het is vanzelfsprekend heel belangrijk dat die geïnformeerde toestemming op een goede manier gebeurt en dat mensen heel correct worden ingelicht over wat dat inhoudt. U hebt hier zeer duidelijk gesteld wat dat ‘off-label use’ betekent voor de aansprakelijkheid, die zich voornamelijk bevindt bij de overheid die het op deze manier toelaat.
Minister, de vaccinatiecentra zijn er klaar voor. Ik zie dat zelf ook in het vaccinatiecentrum in onze regio, waar er deze week al momenten worden aangeboden. Ik denk dat heel wat jongeren zich de komende weken en maanden zullen aanbieden. Het zal dan voornamelijk gaan over jongeren die in de krokusvakantie of de periode nadien naar het buitenland willen. Mogelijk zijn er nog heel wat anderen voor wie het niet meteen nodig is en die wel nog wachten op een goedkeuring van het EMA.
Minister, worden er bijkomende afspraken gemaakt met de vaccinatiecentra, dat zij toch stand-by blijven of alleszins op korte termijn weer helemaal operationeel kunnen worden gemaakt tegen het moment dat er toch een goedkeuring zou komen van het EMA en het in plaats van een aangeboden ook een aanbevolen boostervaccin zou worden, waarna er mogelijk nog heel wat bijkomende jongeren zich hiervoor zullen aanbieden?
Mevrouw Wouters heeft het woord.
Minister, ook al is de vraag naar een boostervaccin groot vanuit deze groep jongeren, zeker aangezien velen onder hen het nodig hebben om op vakantie te gaan, alsnog verbaast het me dat u als enige van de ministers van Volksgezondheid deze beslissing hebt genomen. De boostervaccinatie bij 12-tot-17-jarigen levert geen relevante indirecte gezondheidswinsten en ook verwacht de Gezondheidsraad geen belangrijk effect van boostervaccinatie van adolescenten op de verspreiding van het virus bij de bevolking. Omdat niemand eigenlijk groen licht geeft, ben ik gewoon bezorgd.
Maar ik heb een ander probleem, niet zozeer voor de jongeren, maar voor mensen die het vaccin Johnson & Johnson hebben gekregen, dus één basisvaccin met nadien een boostervaccin. Zij zijn in Duitsland niet welkom in cafés en restaurants. Want de Duitse regels zijn dat je met het Johnson & Johnson-vaccin twee extra boostervaccins met een mRNA-vaccin, dus met Pfizer of Moderna, nodig hebt, om toegang te krijgen tot die cafés of restaurants. Ofwel moet je je steeds laten testen, maar dat kan niet de bedoeling zijn. Ik heb de vraag gekregen van iemand die naar Duitsland wil gaan. Ik heb ook contact opgenomen met het vaccinatiecentrum, maar daar kunnen ze mij geen oplossing geven voor dit probleem.
Minister, bent u op de hoogte van dit probleem? Kunnen deze mensen die het Johnson & Johnson-vaccin en een boostervaccin hebben gehad, een tweede boostervaccin krijgen, zodat ze wel toegang kunnen krijgen op die plaatsen waar dit vereist wordt? Kan dit probleem worden bekeken en gecommuniceerd aan de vaccinatiecentra?
De heer Vaneeckhout heeft het woord.
Voorzitter, minister, u weet dat het vertrouwen in vaccinatieveiligheid voor onze fractie een fundamenteel iets is in deze crisis. Vanuit dat opzicht willen wij ons altijd baseren op wetenschappelijke inzichten. Wat dat betreft, is dit hier toch wel een heel lastige uitzondering, die inderdaad deels wordt veroorzaakt door een gebrek aan Europese coördinatie. We moeten ons de vraag stellen hoe we dat in de toekomst kunnen herstellen. Want, als je alles bekijkt wat er lijkt te gebeuren, zal dat meer en meer uit elkaar lopen.
Daarom wil ik toch nog eens benadrukken dat correcte informatie en de uitrol hiervan heel belangrijk zal zijn. Ik deel de bezorgdheden van collega Parys dat dat op een zeer evenwichtige, transparante en neutrale manier moet gebeuren.
Minister, helaas moeten we zeggen dat de campagne voor jongeren en kinderen toont dat wij het in deze commissie blijkbaar niet als een evidentie kunnen gaan beschouwen dat de beslissingen zoals ze worden genomen ook zo worden uitgevoerd. Ik wil benadrukken dat dit eigenlijk niet kan en in strijd is met de beslissingen die genomen werden.
Ten tweede maak ik mij er ook wel zorgen over dat, in het geval er, heel uitzonderlijk, ergens iets misloopt, er een juridische robuustheid is van dit soort beslissingen en dat de verantwoordelijkheid daarvoor niet bij u als minister of bij de Vlaamse Regering komt te liggen. Hebt u voldoende gecontroleerd of dat zo is?
In verband met vertrouwen heb ik toch nog een laatste punt, minister. Ik zie de afgelopen dagen meer en meer berichten verschijnen in kranten over verkeerde vaccins die worden toegediend. Ik wil dat niet dramatiseren: op het gigantische aantal vaccins is dat een beperkt aantal verkeerde prikken. Maar iedere verkeerde prik is natuurlijk wel een reden te meer voor extra bezorgdheid in de betrouwbaarheid van onze vaccinatiestrategie, én voor het aanwakkeren van de antigevoelens. Minister, hoe zult u daarin bijsturen? Hoe kunnen wij vermijden dat dit soort dramatische materiële fouten – tot op heden gelukkig zonder grote gevolgen, maar toch wel fundamenteel gevaarlijk voor het vertrouwen – zich nog voordoen?
Minister Beke heeft het woord.
Collega's, ik zal beginnen met de laatste bedenking. Collega Vaneeckhout, er zijn in totaal in onze vaccinatiecentra 15 miljoen vaccins gezet. Maar het is wel belangrijk dat dat op een zeer oordeelkundige manier gebeurt en dat elke fout daaromtrent wordt vermeden. Ik wil van de gelegenheid gebruikmaken om de vaccinatiecentra te vragen om daar bijzondere aandacht aan te besteden. Wanneer er een fout wordt gemaakt, wordt er verder contact opgenomen met het centrum, wordt er bekeken wat er is gebeurd en wat de opvolging is. Ik heb ook gevraagd dat daar een goede opvolging zou gebeuren. Nogmaals, ik deel uw bezorgdheid wat dat betreft. Ik vind ook dat we elke fout daaromtrent moeten proberen te vermijden.
Collega Vaneeckhout, ik heb het ook in mijn antwoord gezegd: het klopt dat dit ‘off-label use’ is. Maar vandaag gaan voor 200.000 mensen met een verminderde immuniteit, ook kinderen tussen 12 en 17 jaar, bijvoorbeeld kinderen met het syndroom van Down, uitnodigingen de deur uit die ‘off-label use’ zijn. In de schoot van de interministeriële conferentie of door de Hoge Gezondheidsraad is er op geen enkel ogenblik gezegd: ‘Oei, pas op.’ In die zin is de beslissing die we hebben genomen niet anders dan de beslissing voor die andere groep. Juridisch is er geen enkel verschil.
Collega Wouters, wij zijn niet de enigen die dit hebben gedaan. Ik vind het een beetje vreemd dat u, van een Vlaams-nationale partij die wil dat Vlaanderen onafhankelijk wordt, dat als een argument naar voren haalt. Maar goed, we gaan hier nu niet de communautaire toer op. Maar ook Duitstalig België, Oost-België, heeft beslist om dit te kunnen doen, net zoals Duitsland, met het Standing Committee on Vaccination (STIKO), het Robert Koch-Institut, en Frankrijk, met le Conseil d’orientation de la stratégie vaccinale, waar niet de minsten in zitten. Ook Italië, Oostenrijk, Portugal, Polen, Luxemburg, Tsjechië, Zwitserland en buiten Europa, zoals ik heb gezegd, de Verenigde Staten, Israël en nog een aantal andere landen hebben dit beslist.
Ik betreur, samen met jullie, dat het Europees Geneesmiddelenbureau niet tot adviezen komt daarover. Op 7 januari, een maand geleden, heb ik dit punt al aanhangig gemaakt. We hebben geprobeerd te trekken en te sleuren, we hebben daarover ook hier in de plenaire vergadering al terechte vragen en bekommernissen gekregen. Ik heb daar ook weerslag van gegeven in de plenaire vergadering. Ik betreur het dan ook dat het Europees Geneesmiddelenbureau niet tot beslissingen en tot adviezen komt. En ik betreur ook dat de Hoge Gezondheidsraad de gezondheidselementen, de voor- en nadelen, niet in rekening brengt. Want dat was uiteindelijk wat wij met alle ministers van Volksgezondheid hadden gevraagd, namelijk aanwijsbare redenen dat er veiligheidsrisico's zijn. En daar heeft de Hoge Gezondheidsraad geen enkele indicatie voor gegeven.
Mocht dat wel het geval zijn, dan zouden we uiteraard deze beslissing niet genomen hebben. De Hoge Gezondheidsraad heeft gezegd te kijken naar de taskforce vaccinatie. De taskforce vaccinatie heeft een analyse gemaakt. Die analyse bevestigt dat er geen hoger risico is op nevenwerkingen in deze groep en dat er, ook bij 12-tot-17-jarigen, ‘waning’ optreedt. Die zegt dat vaccinatie een positieve impact heeft op schoolverlet, schoolsluitingen en andere elementen. Die zegt dat er met geïnformeerde toestemming gewerkt kan worden en raadt aan om voor iedereen – dus ook de 16-tot-17-jarigen – te werken met ouderlijke toestemming. Dat hebben we allemaal zeer scrupuleus gevraagd.
Collega Parys, u hebt verwezen naar het Vlaams Patiëntenplatform. Ik vermoed dat u de federale Commissie voor Patiëntenrechten bedoelt. Ik betreur ook dat die federale commissie niet tot een advies is kunnen komen, maar professor Tom Goffin is wel door de taskforce vaccinatie gevraagd om een analyse te geven. Die analyse vindt u ook terug in het analysedocument van de taskforce vaccinatie.
Ik stel vast dat de motivatiebarometer aangeeft dat 80 procent van de gevaccineerde jongeren – en we hebben een hoge vaccinatiegraad van 87 procent bij jongeren tussen 12 en 17 jaar – zegt gevaccineerd te willen worden. Ik denk dus dat het belangrijk is dat we daar een antwoord op geven, maar dat we dat niet ‘umsonst’ doen. Dat is heel duidelijk afgewogen op basis van alle elementen die ik naar voren heb gebracht. Nogmaals: als het Duitse STIKO, dat een internationale reputatie heeft, zegt dat het, na alles bij elkaar gebracht te hebben, vindt dat jongeren tussen 12 en 17 jaar ook gevaccineerd moeten worden, dan is dat toch wel een belangrijk element.
Dan ga ik in op een aantal andere opmerkingen. Ik zou de discussie over de 5-tot-12-jarigen toch wel willen loskoppelen van de beslissing die we genomen hebben inzake de 12-tot-17-jarigen. Ik wil, wat de 5-tot-12-jarigen betreft, even punt 3 en 4 van het advies van de Hoge Gezondheidsraad citeren. Ik citeer het advies in het Engels, opdat er geen interpretatieproblemen of vertaalproblemen ontstaan. “Vaccination against COVID-19 of children aged 5-11 years with comorbidities (…) or in close contact with people at risk; Vaccination against COVID-19 should be offered to children without comorbidities aged 5-11 years and should be based on an individual and voluntary base of the child and his/her parents or legal representative.” Er staat dus ‘should be offered’, wat dus vertaald werd als ‘zou moeten worden aanbevolen’. Het agentschap Zorg en Gezondheid volgt dus wat dat betreft het advies van de Hoge Gezondheidsraad. Ook de adviezen van internationale organisaties zoals de Wereldgezondheidsorganisatie en het European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC) liggen in lijn met de adviezen die de Hoge Gezondheidsraad hieromtrent geformuleerd heeft. Ik zie dus absoluut niet in waar de tegenspraak daaromtrent zou zitten.
Wat de ‘informed consent’ betreft, collega Parys: het agentschap heeft de voorstellen inzake ‘informed consent’ voorgelegd aan bijvoorbeeld de taskforce vaccinatie. ‘Informed consent’ werd daar op een gewogen manier opgesteld. Daar staat duidelijk in dat het geen verplichting is – uiteraard niet – maar dat het logisch is dat het wordt aangeboden.
Collega Wouters, wat de problematiek van Johnson betreft: die zaak is mij inderdaad bekend, meer nog, dat is een problematiek die op dit ogenblik wordt bekeken door de interministeriële conferentie. Ik denk dat we daarover heel snel een beslissing zullen nemen.
De heer Parys heeft het woord.
Minister, bij dat laatste antwoord heb ik toch een beetje het gevoel dat we hier in een slechte deurenkomedie terechtgekomen zijn. U zegt nu heel erg duidelijk dat de brieven van het agentschap Zorg en Gezondheid aan ouders van kinderen onder de 12 jaar, waarin staat dat de vaccinatie aangeraden is, gebaseerd zijn op het Engelse advies van de Hoge Gezondheidsraad, waarin staat ‘should be offered’. Minister, ik weet echt niet of dat nu een grap is of niet, maar ‘should be offered’ werd dus vertaald als ‘wordt aanbevolen’. Maar dat is natuurlijk helemaal fout: ‘should be offered’ wil zeggen ‘moet worden aangeboden’. Als u zegt dat het ‘moet worden aangeraden’, dan had er gestaan ‘should be recommended’, minister. Dat is een totaal ander woord. U zegt dus gewoon: het is wit, dus ik besluit dat het zwart is. Minister, google translate kan aan iedereen die geïnteresseerd is in de correcte vertaling van de zinsnede ‘should be offered’ duidelijk maken dat dat vertaald moet worden als ‘moet worden aangeboden’ en niet ‘moet worden aangeraden’. Ik kan echt niet geloven dat we hier al twee maanden ruzie aan het maken zijn over de insteek van de campagne voor de min 12-jarigen gebaseerd op een zeer elementaire vertaalfout uit het Engels. Minister, ‘should be offered’ betekent ‘moet worden aangeboden’. Als er ‘should be recommended’ had gestaan, dan was het ‘aangeraden’.
Dus, minister, ik vraag u heel erg duidelijk om dat correct te vertalen en uw beleid dan ook te enten op die correcte vertaling. Eerlijk gezegd, denk ik dat ongeveer iedereen met een basisnotie van het Engels kan bevestigen dat ‘should be offered’ niet hetzelfde is als ‘aanbevolen’ want dan stond er ‘recommended’. Minister, ik denk dus dat we, zodra dat rechtgezet is, ook de campagne kunnen rechtzetten en die op een correcte manier kunnen communiceren naar de ouders van kinderen onder de 12 jaar.
Mevrouw Schryvers heeft het woord.
De voorbije weken zagen we dat jongeren van 12 tot 17 jaar zelfs naar het buitenland gingen om die boosterprik te laten zetten, met het oog op vakantie tijdens de krokusvakantie of in de paasperiode. Minister, u had het zelf al over zogenaamde ‘besmettingsfeestjes’ waar sommige jongeren naartoe zouden gaan om een herstelcertificaat te kunnen krijgen als ze geen booster konden krijgen. Het is inderdaad onvoorstelbaar spijtig dat er geen beslissing komt van het EMA. Ik kan alleen maar hopen dat die er binnenkort wel nog komt en dat er dan ook een veralgemeend aanbod kan zijn op de geëigende manier, zoals dat er geweest is bij de eerdere vaccinaties voor alle jongeren tussen 12 en 17 jaar, gebaseerd op een beslissing van het EMA en op een daaropvolgend advies van de Hoge Gezondheidsraad. Ondertussen kan wie wil op een goed geïnformeerde manier het boostervaccin krijgen, dankzij zovele vrijwilligers in onze vaccinatiecentra, die ook nu weer het nodige doen om die vaccins te kunnen zetten.
De vragen om uitleg zijn afgehandeld.