Verslag vergadering Commissie voor Mobiliteit en Openbare Werken
Verslag
– Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.
Mevrouw Ryheul heeft het woord.
Voorzitter, minister, collega's, taxibedrijven die werken onder het Taxidecreet van 2020 moeten sinds 1 november van vorig jaar aangesloten zijn op de overheidsdatabase Chiron en realtime informatie doorgeven van elke rit. Met deze verplichting wordt de administratieve werklast van de taxibedrijven vereenvoudigd en kan de Vlaamse overheid makkelijk toezicht houden op de taxisector en zwartwerk tegengaan. Door corona en de complexiteit van de te bouwen databank werd de oorspronkelijk voorziene deadline voor de verplichte ritregistratie van 1 juli 2020 verschoven naar 1 november 2020.
Midden dit jaar, minister, stelde ik u een soortgelijke vraag en u antwoordde toen dat er ongeveer vijfhonderd vergunningen werden afgeleverd, 46 procent volledig aangesloten was, 28 procent zich in een testfase bevond en 27 procent niet in orde was.
In een artikel van TaxiPro, het vakblad van de taxisector, laat het Departement Mobiliteit en Openbare Werken (MOW) weten dat, meer dan jaar na de verplichte deadline, minder dan de helft van de taxi’s gekoppeld zijn aan Chiron. Van de 650 uitbaters die op dit moment werken onder de nieuwe vergunning, is op dit moment iets meer dan 40 procent gekoppeld met de Chiron-databank, dat is ongeveer 270. Iets meer dan 25 procent heeft zich geregistreerd op de testomgeving en moet nu dus nog de stap zetten naar de productieomgeving. Zonder deze laatste stap is de koppeling niet compleet. Daarmee blijven er nog behoorlijk wat uitbaters over die nog geen stappen lijken te hebben gezet en die zijn dus in theorie strafbaar.
MOW toont nog maar eens begrip en opnieuw wordt verwezen naar de coronacrisis die een belangrijke rol heeft gespeeld in het moeizaam aansluiten op de databank en er wordt nogmaals opgeroepen om zich in regel te stellen.
De taxifederatie Nationale Groepering van Ondernemingen met Taxi- en Locatievoertuigen met chauffeur (GTL) reageerde verwonderd over die recente cijfers en Pierre Steenberghen stelt dat: “... zonder aansluiting de overheid geen vergunningen IBP zou mogen afleveren. De bal ligt dus in het kamp van de overheid zelf.” Hij somt ook een waslijst van klachten op: “te complex om aan te sluiten, te veel hiaten tussen theorie en praktijk, te kostelijk, te veel leveranciers die niet uitvoeren wat ze beloven maar vooral: er is geen noodzaak want er zijn toch geen controles”.
Tijdens mijn vorige vraagstelling liet u verstaan dat de databank in werking was, maar dat er nog steeds geen finaal akkoord was over het privacyprotocol voor Chiron. De vertraging had een technische oorsprong. De politie vroeg een wijziging van de werkmethode en er moesten nog een aantal technische wijzigingen gebeuren waarvoor nog een offerte moest worden gevraagd en goedgekeurd. Er werden vooral veel vragen gesteld over een aantal elementen met betrekking tot de privacy en de traceerbaarheid.
Minister, kunt u de cijfers die in het artikel van TaxiPro geciteerd werden inzake het lage aantal Chironaansluitingen bij de taxi-uitbaters die werken onder de nieuwe vergunning, bevestigen en updaten? Hoe verklaart u deze enorme vertraging bij de aansluitingen op Chiron? Waarom kan of wil een groot aantal exploitanten de regelgeving niet toepassen? Welke maatregelen zult u nemen om de taxisector alsnog te overtuigen of te verplichten om op korte termijn op de databank aan te sluiten?
Hoe reageert u op die waslijst aan klachten van de taxifederatie en hoe zult u daaraan tegemoet komen? Het Departement MOW stelt ook dat men intern aan het bekijken is hoe de koppeling gebruiksvriendelijker kan worden gemaakt, zodat onboarding voor exploitanten sneller en efficiënter kan verlopen. Welke initiatieven neemt u in dat verband?
Wat is de stand van zaken omtrent het privacyprotocol? Is er ondertussen een offerte voor die technische wijzigingen en is er opdracht gegeven tot de uitvoering ervan? Kunt u met betrekking tot de timing en de verdere uitrol van het protocol nog wat concreter zijn?
Minister Peeters heeft het woord.
Dank u wel, mevrouw Ryheul, voor uw vragen over de Chironaansluitingen voor onze taxibedrijven. Mijn administratie geeft aan dat zij de cijfers heeft doorgegeven aan TaxiPro en dat die cijfers dus ook kloppen. De verhoudingen zijn vergelijkbaar met die van juni laatstleden. De gemeenten moeten een bewijs van aansluiting vragen vooraleer ze een vergunning afleveren, maar blijkbaar heeft ook deze maatregel niet voldoende effect gehad.
Waar die vertraging van de aansluiting aan ligt, dat is natuurlijk moeilijk te zeggen. Mensen die zich niet aansluiten, komen niet spontaan naar onze administratie toe om te zeggen dat ze zich niet laten aansluiten. Onze administratie zegt wel dat ze uit contacten met gemeentebesturen en vaststellingen van de politie alleen maar kan concluderen dat heel wat exploitanten eigenlijk helemaal niet de moeite doen. Pas op het moment dat ze aan een controle onderworpen worden, zetten ze eventueel stappen om zich ook daadwerkelijk in regel te stellen en zich aan te sluiten op Chiron.
Het zal alleszins niet aan problemen vanuit de administratie liggen. Op de website zelf is er de Chironhulplijn, waar men bij alle mogelijke obstakels en dergelijke die men zou kunnen ondervinden bij het aansluiten, verder wordt geholpen. Ook de softwareleveranciers hebben al geregeld vragensessies opgezet, om alle klanten zo goed mogelijk te helpen. Ik denk dus dat het veeleer een klein beetje gelatenheid of laksheid is. Alleszins komt men ons niet zeggen waarom men zich niet wenst aan te sluiten.
De administratie van MOW zal samen met de gemeentebesturen opnieuw alle Chironplichtige bedrijven aanschrijven. Ze zullen ook alles verder blijven opvolgen, om er zo toch maar voor te zorgen dat die cijfers op punt komen en er meer mensen zich ook daadwerkelijk aanmelden.
MOW heeft zelf een bevraging bij de taxisector gedaan, net omdat er een achterstand is. Niet elke zaak is eenvoudig te wijzigen, omdat de databank als dusdanig ook moet voldoen aan een beveiligingsniveau, onder meer opgelegd door de Privacycommissie. Op basis daarvan zal gekeken worden of er welbepaalde reglementering al dan niet gewijzigd moet worden, dan wel of het enkel gaat om een programmatie. Dat is men binnen de administratie verder aan het bekijken. Wat betreft de privacyprotocollen en dergelijke, is de procedure op dit ogenblik dus lopende. Ik neem aan dat we spoedig verdere reactie krijgen van onze administratie en dat we daar dan begin 2022 meer uitleg over kunnen verstrekken.
Mevrouw Ryheul heeft het woord.
Minister, bedankt voor uw antwoord en voor de stand van zaken. Het is duidelijk dat die plicht een heet hangijzer blijft. U bevestigt zelf dat de verhoudingen nog steeds dezelfde zijn. Ik vind het toch wel straf dat men nog steeds geen echte reden kan opgeven waarom men niet aansluit.
Bij mijn vorige vraag om uitleg besloten we met een gemeenschappelijk standpunt. U was het volledig met mij eens dat iedereen gelijk is voor de wet en dat bijgevolg iedereen ook aan die opgelegde verplichting zou moeten voldoen. En we zouden dat samen met uw administratie verder opvolgen.
Ik heb toch nog een drietal bijkomende vragen. U refereerde er zelf al aan, en ik las het ook in het artikel van de taxifederatie: zij stellen dat bepaalde steden en gemeenten nog niet of nauwelijks op de hoogte zijn van deze eis. Wanneer zullen ze dan wel op de hoogte zijn? Kan de administratie hier een extra inspanning doen? Dat heeft mij toch een beetje verrast. Welke extra inspanningen zullen er nog gedaan worden ten aanzien van de steden en gemeenten?
In uw vorige antwoord, in juni, gaf u ook aan dat het probleem zich vooral voordoet bij de exploitanten die eerder vergund waren voor verhuur van voertuigen met bestuurder en die enkel werkten met schriftelijke overeenkomsten voor dienstverleningen van minstens drie uur. U had het toen ook over een heel divers geheel van exploitatievormen, zoals luchthavenvervoer, zittend ziekenhuisvervoer, VIP-vervoer. Zij zouden ook grotendeels niet in orde zijn. Is dat vandaag nog altijd zo? Zo ja, hoe komt dat? Hoe heeft de administratie die doelgroep verder opgevolgd?
U gaf toen ook aan dat, doordat er nog geen akkoord was over het privacyprotocol voor Chiron, de controles op de oude manier gebeuren, dus via fysieke controles en door het opvragen van gegevens bij het departement MOW. Ik weet dat niet u, maar wel uw federale collega bevoegd is voor de politie. Maar ik vroeg me af of uw administratie nog een rondvraag heeft gedaan bij de meest betrokken politiekorpsen, van bijvoorbeeld Gent en Antwerpen, en de federale wegpolitie, en zo ja, wat uit die controles blijkt. Wordt er nog steeds gesensibiliseerd, en niet gesanctioneerd?
Minister Peeters heeft het woord.
Mevrouw Ryheul, u zegt dat een aantal steden en gemeenten nog niet echt op de hoogte zijn van het wijzen op de regelgeving van de Chironaansluitingen ten behoeve van onze taxi’s. Ik heb daarstraks al gezegd dat MOW sowieso samen met de lokale besturen de niet-aangeslotenen nog eens gaat aanschrijven. Wat dat betreft, is er dus wel een intense samenwerking. Ik neem dan ook aan dat lokale besturen het wel weten, maar misschien moeten we daar inderdaad nog eens een gerichte communicatie over doen, eventueel via de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG). Ik neem alleszins die opmerking mee. We kijken naar de administratie om de steden en gemeenten er mee attent op te maken.
Het andere probleem dat u terecht aanhaalt, is het verhaal van de protocollen met de politie. Het zou natuurlijk veel gemakkelijker zijn als elke politiedienst die databank continu kon bekijken en zodoende ook onmiddellijk de nodige mensen de wacht aanzeggen en hen zeggen dat ze zich in regel moeten stellen. We zien nu ook dat, als ze aan een controle onderhevig zijn, ze dan meestal wel overgaan tot aansluiting. Er is nog werk aan de winkel, dat moet ik eerlijk bekennen. We zullen dat sowieso binnenkort ook opnieuw op de tafel leggen, omdat ook aan de andere zijde vooruitgang moet worden geboekt met het protocol met de politie inzake de privacyregeling, zodat we hopelijk een gestage groei zullen zien in de toekomstige cijfers van de aansluitingen op dat Chironplatform. Maar er is nog werk aan de winkel. Daar maakt u zeker terecht een bedenking over.
Mevrouw Ryheul heeft het woord.
Minister, bedankt om mijn bedenkingen mee te nemen. Het lijkt een beetje de omgekeerde wereld: eerst moet men aangesproken worden en dan pas stelt men zich in regel.
Afrondend pleit ik ervoor echt werk te maken van de optimalisatie van de databank zodat de Vlaamse overheid toezicht kan houden op de taxisector en zwartwerk kan tegengaan. Taxibedrijven gaan straks immers een belangrijke rol spelen in het vervoer op maat van het nieuwe mobiliteitsplan. Zij zullen mee de blinde vlekken opvangen. De grote beschikbaarheid van de data uit die databank geeft de Vlaamse overheid de mogelijkheid aan het mobiliteitsaanbod te sleutelen. Maar vandaag kan dat nog niet.
Minister, wij waren het er al over eens dat er geen Chironplicht mag komen op twee snelheden. Het ene bedrijf zou zware investeringen doen om alle plichten van de Vlaamse overheid na te leven. Het andere taxibedrijf zou illegaal financiële voordelen kunnen genieten door die verplichtingen niet na te leven. Transparantie in de taxisector en meer controlemogelijkheden van de overheid zullen ook de taxisector op lange termijn opwaarderen. Controle is een beloning voor de bedrijven die wel met alles in orde zijn. Wij moeten komaf maken met de ingesteldheid die nu heerst, namelijk dat men niet in orde hoeft te zijn omdat er toch geen controles zijn. Er moet werk gemaakt worden van de handhaving en de sanctionering. Ik reken erop, minister, dat uw diensten een tandje bij zullen steken. Van mij mag u zeker voor het zomerreces een opvolgingsvraag verwachten. Ik hoop dat de cijfers dan verbeterd zullen zijn.
De vraag om uitleg is afgehandeld.