Verslag vergadering Commissie voor Buitenlands Beleid, Europese Aangelegenheden, Internationale Samenwerking en Toerisme
Verslag
– Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.
Mevrouw Talpe heeft het woord.
Duitsland kreeg onlangs een nieuwe regering, de zogenaamde Ampelkoalition van socialisten, liberalen en groenen, met Olaf Scholz van de SPD als nieuwe bondskanselier. Daarmee komt er een einde aan het Merkeltijdperk.
Angela Merkel was niet alleen zestien jaar de nummer één in Duitsland, zij was ook wel een heel opmerkelijk persoon in Europa. Het was vaak Merkel die op moeilijke momenten Europa uit die impasse haalde. Onder haar leiding heeft Europa zijn grootste crisissen doorstaan. Zij werd daarvoor door iedereen gerespecteerd, onder andere door Obama, die haar zelf in 2016, toen Trump verkozen was, gevraagd heeft om door te gaan om de waarden van het vrije, liberale Westen uit te dragen. Ze spreekt ook Russisch, en van alle Europese leiders was ze de enige die een soort van band had met Poetin. Ze was als het ware de lijm tussen het westen en het oosten van Europa. Wij weten dat de waarden tussen beide kanten van Europa niet altijd gelijklopend zijn over bijvoorbeeld migratie, mensenrechten, en lgbtqi+-rechten.
Wij zijn dus een belangrijke figuur kwijt in de Europese politiek, en de nieuwe bondskanselier zal nu de onderhandelingen voeren. Maar Scholz zal waarschijnlijk niet met dezelfde autoriteit de onderhandelingen binnenstappen als Merkel. We krijgen nu een progressieve coalitie en dus een pro-Europese coalitie. Maar er komen natuurlijk ook nog belangrijke verkiezingen aan in Europa, en ook daarover wil ik graag uw visie weten.
Mijn vragen zijn de volgende. Hoe kijkt u naar de nieuwe regering in Duitsland? Hoe kijkt u naar het nieuwe Duitse beleid vanuit het regeerakkoord en de mogelijke impact op Vlaanderen? Wat zullen de gevolgen zijn op het Europees niveau? Organiseert u snel een ontmoeting met de nieuwe bondskanselier?
Minister-president Jambon heeft het woord.
Ik zal de vier deelvragen ineens beantwoorden. Het hoeft geen betoog dat het aantreden van een nieuwe Duitse regering niet alleen voor Vlaanderen, maar voor heel Europa bijzonder belangrijk is. Ik moet u, collega’s, niet overtuigen van de impact van het Bundeskanzleramt op de Europese besluitvorming. Mevrouw Merkel heeft dit in de afgelopen zestien jaar, zoals u terecht opmerkt, ruimschoots bewezen. Maar elk einde is een nieuw begin, een nieuwe opportuniteit. Ik beschouw het van start gaan van deze nieuwe coalitie dan ook als een ideale aanleiding om een aantal dingen te doen.
Ten eerste om het Vlaamse beleid en onze strategienota ten aanzien van Duitsland te evalueren tegen het licht van het nieuwe regeerakkoord.
Ten tweede om te kijken waar er gelijkenissen zijn met het beleid van onze regering. We willen dus naar aanknopingspunten voor een samenwerking zoeken en prioriteiten stellen in onze bilaterale diplomatieke en politieke contacten voor de volgende jaren.
Onze diplomaten in Duitsland en de medewerkers van het Departement Kanselarij, Bestuur, Buitenlandse Zaken en Justitie zijn momenteel ook bezig met een grondige analyse van het 177 pagina’s tellende akkoord.
Een concreet voorbeeld van die nieuwe opportuniteiten is het aangekondigd aantreden van de nieuwe minister van Verkeer en Digitalisering, Volker Wissing. Hij komt uit het westen van Duitsland, uit Rijnland-Palts, en zal waarschijnlijk concreter en beter het belang van het 3RX-project voor zijn regio inschatten. Naar verluidt is het vooral ook zijn partij, de Freie Demokratische Partei (FDP), die aan de onderhandelingstafel over het project heeft gesproken.
Het is evident dat zodra de gelegenheid zich voordoet, bijvoorbeeld in de marge van een Europese top, ik de nieuwe kanselier zal uitnodigen voor een gesprek in Brussel.
Ten slotte wil ik ook beklemtonen dat Vlaanderen niet alleen inzet op de nieuwe Federale Regering in Duitsland, maar dat ook een aantal deelstaten voor ons bijzonder belangrijke partners zijn. Met deelstaten zoals bijvoorbeeld Noordrijn-Westfalen hebben wij voortreffelijke relaties en samenwerkingen. Onze Diplomatieke Vertegenwoordiging in Duitsland werkt momenteel ook aan de intensivering van de samenwerking met onder meer Saksen, Beieren en Baden-Württemberg.
Mevrouw Talpe heeft het woord.
Bedankt voor uw antwoord. Het is goed dat u meteen aan de slag gaat en dat u, of toch ten minste de diplomaten ter plaatse, een analyse maken van het akkoord of de plannen die de nieuwe regering heeft. Dat stemt mij heel positief. Het kan ook wel leiden tot heel wat opportuniteiten en het is ook daarom dat ik die vraag stelde. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat we meteen zien hoe we voor de link tussen Vlaanderen en Duitsland een meerwaarde, opportuniteiten en aanknopingspunten kunnen creëren en hoe we kunnen samenwerken, of dat nu met Duitsland als land is of met de verschillende deelgebieden. Dat is een heel goede zaak. Ik ben tevreden met uw antwoord. Ik denk dat de nieuwe bondskanselier voor een grote taak staat. U wilt met hem ook het gesprek aanknopen. We staan dan ook voor een aantal heel grote uitdagingen die we Europees moeten aanpakken en waar, zoals u zegt, Duitsland toch een heel belangrijke rol in zal spelen. Dat geldt ook voor Frankrijk. Ik denk daarbij aan migratie, klimaat, landbouw en vrouwenrechten. Ik heb het daarnet ook al in mijn vorige vraag aangehaald. We moeten op dat vlak samen, arm in arm, de strijd aangaan of voor die zaken vechten.
Ik ben dus heel blij met uw antwoord, minister-president, en ik heb geen verdere vragen meer.
De heer Vanlouwe heeft het woord.
Minister-president, ik had hierover een schriftelijke vraag ingediend. Het was een klein beetje een andere insteek, maar ik hoor in uw antwoord dat uw diensten nog bezig zijn met een grondige analyse van dat regeerakkoord.
Ik wil gewoon even heel kort wijzen naar wat de Vlaamse Diplomatieke Vertegenwoordiger, Nic Van der Marliere, een kleine maand geleden in onze commissie zei. Hij zei dat deze nieuwe Duitse bondsregering zal ijveren voor meer Duitsland in Europa, maar ook voor meer Europa in Duitsland. Blijkbaar is er toch al een volledig hoofdstuk gewijd aan de Europese Unie.
Ik heb daar een heel concrete vraag over omdat het mij ten zeerste interesseert. Men ijvert er in dat regeerakkoord voor dat de Conferentie over de toekomst van Europa aanleiding zou geven tot verdragswijzigingen. Minister-president, wat is het standpunt van de Vlaamse Regering daarover?
Minister-president Jambon heeft het woord.
Mijnheer Vanlouwe, het standpunt van de Vlaamse Regering wijzigt doorgaans niet als er in andere lidstaten een andere coalitie aan de macht komt. Ik kan gewoon verwijzen naar mijn voorgaande antwoorden. Ik denk dat u mij die vraag al een aantal keren hebt gesteld. Het is niet onze mening dat die toekomstconferentie tot de wijziging van de Europese verdragen moet leiden, maar dat antwoord heb ik al een aantal keren gegeven.
De vraag om uitleg is afgehandeld.