Verslag vergadering Commissie voor Brussel en de Vlaamse Rand en Dierenwelzijn
Verslag
– Een aantal sprekers nemen mogelijk deel via videoconferentie.
De heer Vandenhove heeft het woord.
Minister, onlangs zijn er debatten gevoerd in het Europees Parlement, wat ook uitgebreid in de media is gekomen, over het al dan niet strikter toedienen van antibiotica aan dieren. Het debat daar ging minder over huisdieren of gezelschapsdieren maar vooral over het antibioticagebruik in de vleessector.
Iedereen weet dat een te courant gebruik van antibiotica de kans op antibioticaresistentie vergroot, wat onrechtstreeks ook een gevaar is voor onze volksgezondheid. Om die reden gingen in het Europees parlement stemmen op, voor een stuk terecht, om het massale antibioticagebruik, zeker bij onze intensieve veeteelt, te verminderen
Een aantal dierenartsenorganisaties stonden op hun achterste poten omdat er zogezegd te weinig antibiotica zouden mogen worden toegediend aan zieke dieren. Maar nu blijkt uit cijfers dat huisdieren in België te vaak antibiotica krijgen. Volgens AniCura, een Europees netwerk van dierenklinieken en dierenartsenpraktijken, zou een derde van de kleine huisdieren in België het afgelopen jaar antibiotica toegediend krijgen. Dat is vier keer het wereldwijde streefdoel.
Die Europese discussie die intussen is beslecht – het ging over een resolutie die is weggestemd in het Europees Parlement – is nu gedeeltelijk overgewaaid naar Vlaanderen.
Minister, beschikt u over cijfers in Vlaanderen over het antibioticagebruik bij dieren in het algemeen en bij landbouwdieren en huis- en gezelschapsdieren in het bijzonder?
Wordt die stijging die AniCura aangeeft, ook bevestigd in Vlaanderen?
Welke plannen hebt u om dat antibioticagebruik te beheersen, respectievelijk te doen dalen?
Plant u specifieke initiatieven ten aanzien van de dierenartsen of dierenklinieken?
Minister Weyts heeft het woord.
Het is inderdaad zo dat er recent debatten werden gevoerd in het Europees Parlement over het antibioticagebruik bij dieren. De debatten gingen over een zogenaamde ‘delegated act’ van de Europese Commissie in uitvoering van een verordening. Daarop is een amendement ingediend door de Duitse groenen dat nog veel verder ging en er eigenlijk op neerkwam dat antibiotica niet meer zouden kunnen worden gebruikt voor dieren.
De oorspronkelijke bedoeling van deze ‘delegated act’ is om bepaalde antibiotica voor te behouden voor menselijk gebruik. Antibiotica die echter noodzakelijk worden beschouwd voor de gezondheid van dieren, blijven nog steeds toegelaten voor gebruik bij dieren.
Zonder dat amendement gaat het om een evenwichtig voorstel waarbij het wel mogelijk blijft om zieke dieren te behandelen met antibiotica wanneer dat de enige manier is om ze te helpen.
Ik ben daarover tussengekomen en ik heb getracht mensen te mobiliseren om te verhinderen dat dat amendement zou worden goedgekeurd. Dat is gelukt, dat zal ongetwijfeld niet mijn verdienste zijn maar het is goed dat het uiteindelijk niet is goedgekeurd. Ik moet wel erkennen dat het antibioticagebruik bij dieren niet onder de bevoegdheid van Dierenwelzijn valt. Het is nog altijd een federale bevoegdheid waardoor ik ook niet beschik over de cijfers waar u naar informeert. Als die er zijn, dan zitten die bij de federale bevoegde minister. Ik kan daar ook niet regelgevend in optreden, maar ik kan u wel mijn standpunt geven over het antibioticagebruik bij dieren.
Wanneer antibiotica te courant worden gebruikt, dan verliezen de medicijnen hun effect. Omdat resistentie tegen antibiotica ook kan overslaan van dieren op mensen, moet ook het antibioticagebruik bij dieren goed worden gereglementeerd. Ik ben voorstander van een verantwoord antibioticagebruik maar dierenartsen moeten antibiotica kunnen blijven voorschrijven als dat noodzakelijk is voor de gezondheid van dieren. Ik pleit er dan ook voor dat antibiotica niet enkel bij dieren, maar ook bij mensen, met de nodige zorg en voorzorg worden verleend. Antibiotica mogen ook nooit worden gebruikt om een slecht dierenwelzijn te verbergen. Dat spreekt voor zich.
De heer Vandenhove heeft het woord.
Minister, ik dank u voor uw antwoord.
Ik kan u inderdaad volgen en ik zal proberen de cijfers vast te krijgen via de federale overheid. Ik deel uw mening dat antibioticagebruik mogelijk moet zijn voor mensen en dieren die het nodig hebben. Dat is mijn visie daarop, in één zin weergegeven.
U hebt in eerdere antwoorden in de commissie en waarbij dierenartsen ter sprake komen, gezegd dat u preventief specifieke initiatieven neemt ten aanzien van dierenartsen met betrekking tot sensibilisering en motivering. Het zou toch niet slecht zijn dat dit ook gebeurt voor het antibioticagebruik, vooral bij kleine huisdieren.
Ik begrijp dat dierenartsen een eed hebben gezworen en autonoom oordelen welke antibiotica in welke mate kunnen worden gebruikt maar die Europese cijfers liggen toch wel aan de hoge, zelfs heel hoge, kant. We moeten dan ook elke inspanning doen, ook vanuit Vlaanderen, om die cijfers naar beneden te halen. Maar ik respecteer uiteraard de bestaande bevoegdheidsverdeling en in die zin begrijp ik ook uw antwoord. Toch wil ik een oproep doen om dierenartsen ook inzake antibioticagebruik te sensibiliseren.
Mevrouw Claes heeft het woord.
Hoewel het gebruik van antibiotica daalt, moeten we ons bewust blijven van de risico’s die daarmee gepaard gaan. Ik denk dat het vooral belangrijk is, en in die zin sluit ik me aan bij de visie van de minister en van de collega, om te blijven inzetten op het dalend gebruik van antibiotica en op het sensibiliseren inzake een verantwoord gebruik van antibiotica. Extra informatie oplijsten op de website van de dienst Dierenwelzijn zou dan ook relevant zijn, zowel voor dierenartsen als voor het brede publiek. Zo kan ook de dienst Dierenwelzijn zijn verantwoordelijkheid nemen en bijdragen tot een meer verantwoord gebruik van antibiotica, zowel bij huisdieren als in de veehouderij die toch ook een belangrijke sector is in Vlaanderen.
Minister Weyts heeft het woord.
Ik merk grote eensgezindheid. We kunnen discussiëren over de bevoegdheid of over een eventueel bevoegdheidsoverdracht maar dat is natuurlijk een ander debat. Ik ben het er natuurlijk mee eens dat de dierengezondheid hier speelt en dat dit een bevoegdheid is die nog altijd onder Volksgezondheid valt. Maar dat is wat het is.
Het was een verenigde actie, want ook met de dierenartsen hebben we daaromtrent actie ondernomen. Zij hadden ons ook gevraagd om tussen te komen en een beetje ‘fuzz’ te veroorzaken, wat deining op zowel nationaal als internationaal niveau, om te verhinderen dat het amendement van de Duitse groenen zou worden goedgekeurd. We zijn daar ook in geslaagd. Ik denk dat dat het allerbelangrijkste is. Maar ik deel natuurlijk de bekommernis. Te veel antibiotica toedienen is absoluut niet goed, niet voor mens en ook niet voor dier.
De heer Vandenhove heeft het woord.
Dank u wel voor het antwoord en voor de eensgezindheid in de commissie. Maar ook de minister gaat akkoord met de visie, denk ik.
De vraag om uitleg is afgehandeld.