Verslag vergadering Commissie voor Economie, Werk, Sociale Economie, Wetenschap en Innovatie
Verslag
– Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.
De heer Vanryckeghem heeft het woord.
Twee weken geleden opende er in Wijnegem een Orange Cyberdefense, een winkel gespecialiseerd in cybersecurity. Om zo’n cyberaanval tastbaar te maken, ontwikkelden ze een Cyber Experience Center, een simulatie die precies aantoont hoe een bedrijf getroffen kan worden door een cyberaanval, waarbij dan losgeld gevraagd wordt.
Dat cybersecurity een hot topic blijft, toont de cyberaanval op VDL Nedcar aan, een bedrijf net over de grens in Nederland. Net zoals eerdere aanvallen op bedrijven hier in België, lag ook daar de productie een aantal dagen stil. Dat betekende een ramp voor ondernemers en ondernemingen.
Minister, in mei vroeg ik u naar aanleiding van de grote cyberaanval in ons land naar de stand van zaken betreffende de cyberveiligheid. Voor sommige zaken was het nog iets te vroeg om er de laatste stand over te geven, maar ik stel vandaag graag wat opvolgvragen hierover.
Hoe evalueert u de lopende acties bij zowel het Agentschap Innoveren en Ondernemen (VLAIO) als de verschillende partners? Deze gebeuren zowel via de structurele partners in het contract ondernemerschap, waar cybersecurity een van de thema’s is, als via de proeftuin Industrie 4.0 rond cyberveiligheid bij Howest en de lopende COOCK- (Collectief O&O en Collectieve Kennisverspreiding) en TETRA-projecten bij de kennisinstellingen.
Hebt u er zicht op of overige partners uit het VLAIO-netwerk, zoals het Vlaams netwerk van ondernemingen (Voka), UNIZO, Agoria en de bouwsector, het thema cyberveiligheid waar mogelijk meer en breder onder de aandacht brengen bij hun bedrijven?
Hoe evalueert u het gebruik van de Digihubs in de bijdrage naar awareness? Helpen die om ondernemers over de streep te trekken om te investeren in cyberveiligheid?
Hoe lopen de cybersecurityverbetertrajecten? Hoeveel trajecten zijn er inmiddels al aangevraagd? De eerste ervaringen leerden dat er nog veel tijd en energie geïnvesteerd moet worden door de dienstverleners om de kmo’s gewoon nog maar te overtuigen van de meerwaarde van een investering in cybersecurity, waarvan de bedrijven geen onmiddellijke return zien. Is dat al verbeterd? Is de sense of urgency al verhoogd, eventueel via voorbeelden zoals op digitaletoekomst.be?
Hoever staat men met de actie om zoveel mogelijk Vlaamse bedrijven te bereiken via de media? Is de samenwerking met Kanaal Z hiervoor al rond?
U sprak ook over een eventuele versterking van de inzet van de kmo-portefeuille voor het thema cyberveiligheid. Wat is de stand van zaken hierover?
Collega Van der Reyde gaf in mei ook het voorstel om eventueel te gaan zoeken naar synergiën tussen de programma’s betreffende cybersecurity voor lokale besturen en bedrijven. Zou dat al verder bekeken zijn?
Minister Crevits heeft het woord.
We stellen vast dat door toedoen van het beleidsplan cyberveiligheid er in Vlaanderen een nieuwe dynamiek is ontstaan rond dat thema, en dat is een goede zaak. Er zijn sinds 2020 acties opgezet om onze bedrijven te bereiken rond dit thema. Het gaat hierbij zowel om zowel sensibilisering, eerstelijnsadvies via de structurele partners of hogescholen, als over de proeftuin Industrie 4.0. En het kunnen ook collectieve projecten zijn met betrekking tot nieuwe technologische ontwikkelingen inzake cybersecurity.
Met al die actoren samen hebben we het voorbije anderhalf jaar al meer dan tweed Vlaamse bedrijven bereikt via directe acties rond cyberveiligheid. Dat toont aan dat we met alle actoren gestaag stappen voorwaarts aan het zetten zijn om het thema sterker op de kaart te zetten. We zetten onze inspanningen de volgende jaren dan ook onverminderd voort.
Dan was er uw tweede vraag. De structurele partners uit het contract ondernemerschap leveren inspanningen rond het thema cybeveiligheid. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om laagdrempelige infosessies rond het thema ‘wees hackers te slim af’. Dat is iets wat UNIZO doet. Er kunnen ook iets meer diepgaande masterclasses zijn. Het consortium rond Agoria en Sirris houdt jaarlijks sessies van de masterclass ‘Cyberveilig in 30 stappen’. Deze acties verlopen complementair aan de acties vanuit de proeftuin Industrie 4.0, die sterk gericht zijn op het geven van demo’s. Die gaan dan over de mogelijke impact van cyberveiligheidsincidenten. Onze netwerkpartners meten de digitale maturiteit van de ondernemingen ook, en daar komt het thema cyberveiligheid ook onder de aandacht.
Dan was er de evaluatie. De Digihubs hebben geen specifieke focus op cyberveiligheid. Zij maken bij de intake de bedrijven wel attent op het belang van cyberveiligheid bij digitale transformatie. Dus waar nodig zullen ze ook actief doorverwijzen naar gespecialiseerde dienstverleners.
Hoe lopen de verbeteringstrajecten? De opstart van de cybersecurityverbetertrajecten verloopt iets trager dan we gehoopt hadden. We zitten nu op 41 trajecten, maar dat aantal moet echt stijgen. In de zomer hebben we wat bijgestuurd door de minimale kostprijs te verlagen tot 15.000 euro. Dat is eigenlijk een manier om de maatregel laagdrempeliger te maken. VLAIO start in november een bijkomende communicatiecampagne rond cyberveiligheid waarin onder andere een aantal kmo’s zullen getuigen over het gebruik van dit nieuwe steuninstrument.
Hoe loopt de samenwerking met Kanaal Z? In november zal VLAIO een bijkomende campagne rond cyberveiligheid uitrollen via sociale media, maar ook via artikels in gespecialiseerde media. Er lopen daarnaast nog altijd gesprekken met Kanaal Z om in het voorjaar van 2022 een aantal gespecialiseerde afleveringen rond cyberveiligheid te brengen. Dat zou meer ondernemingen tot actie moeten aanzetten.
Dan was er de kmo-portefeuille. Het aangekondigde steunpercentage voor dat thema is sinds 13 september van kracht. Dat betekent heel concreet dat zowel voor advies als voor opleiding inzake cyberveiligheid het steunpercentage wordt opgetrokken tot respectievelijk 45 procent en 35 procent voor kleine ondernemingen en middelgrote ondernemingen. Daar is dus al een inspanning geleverd.
De heer Vanryckeghem heeft het woord.
Minister, bedankt voor de vele antwoorden op mijn vele vragen.
De vraag om uitleg is afgehandeld.