Verslag vergadering Commissie voor Mobiliteit en Openbare Werken
Verslag
Mevrouw Brouwers heeft het woord.
Minister, u weet dat ik ook lid ben van de Commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media. Onlangs hadden wij een contact met de Ambrassade, die de belangen van het jeugdwerk in Vlaanderen behartigt. Daar bestaat toch wel bezorgdheid over het voortbestaan van het project Kampvervoer na de inwerkingtreding van Basisbereikbaarheid, dat ondertussen is uitgesteld. Dat project heeft ondertussen enige bekendheid, ook bij de jeugd. Dankzij het project Kampvervoer kunnen alle erkende jeugdorganisaties in Vlaanderen nog altijd voordelig met de bus naar de kampplaats van hun zomerkamp rijden.
Ik zal nog even zeggen hoe het momenteel werkt. Groepen tot 45 personen hoeven niet op voorhand te reserveren. Zij kunnen gewoon gebruik maken van bestaande buslijnen en van het bestaande groepsticket, waarmee je slechts 1,60 euro per reiziger betaalt. Het interessante van het project is dat er voor groepen vanaf 45 personen een ondersteuningsrit kan worden aangevraagd via een speciale boekingsmodule op de website van De Lijn.
De verantwoordelijkheid ligt nu dus duidelijk bij De Lijn. Men kan dat aanvragen tussen twee bestaande haltes. Er moet dus wel een bushalte in de buurt van de kampplaats zijn. Belbushaltes tellen sowieso vandaag al niet mee. De verplaatsing mag ook maximaal 50 kilometer bedragen en het vertrekuur mag niet tijdens de spitsuren vallen. De rit moet ook een maand op voorhand gereserveerd worden. Er zijn dus wel heel wat regels waaraan moet worden voldaan. Men kan kosteloos annuleren tot 48 uur op voorhand. Het aanbod geldt sowieso onder voorbehoud van beschikbaarheid van chauffeurs – het is natuurlijk meestal in de zomervakantie – en bussen. Bij gebrek aan capaciteit wordt de jeugdbeweging uiteraard zo snel mogelijk op de hoogte gebracht. Dat is hoe het momenteel loopt.
Volgens de Ambrassade worden er zo jaarlijks gemiddeld 300 ritten, voor in totaal zo’n 20.000 jongeren uitgevoerd. Deze zomer waren er in totaal 434 aanvragen, 100 meer dan vorig jaar. Mij lijkt het in elk geval dat dit ook in ons nieuwe openbaarvervoerssysteem van basisbereikbaarheid dat op poten wordt gezet, mogelijk zou moeten blijven op een of andere manier. In een vraaggestuurd systeem, zoals we het nu hebben uitgewerkt, moet het aanbod de vraag van deze jongerengroepen volgen. Maar ze maken zich dus zorgen, omdat de vervoerregio’s misschien bevoegd zouden worden in plaats van De Lijn en omdat ze misschien onder vervoer op maat zouden vallen. Het is natuurlijk maatwerk, maar vervoer op maat gaat momenteel toch veeleer over kleine busjes, en dat zal uiteraard niet volstaan. Ze hebben dus wel wat vragen.
Jeugdorganisaties kunnen nu ook enkel in de zomervakantie een beroep doen op het systeem, maar er zijn natuurlijk ook kampen in kleinere vakanties, weekends, vormingen enzovoort. Bent u bereid om samen met De Lijn te onderzoeken of het vervoer in het kader van kampvervoer ook mogelijk is buiten de zomervakantie? Dat is een bijkomende vraag.
Rond de algemene bezorgdheid over het voortbestaan van dat systeem heb ik de volgende vragen voor u, minister. Hoe evalueert u het project rond kampvervoer? Zal het worden voortgezet na de uitrol van basisbereikbaarheid? Wordt dat dan iets in het kader van vervoer op maat? Moet dat via de Mobiliteitscentrale gaan? Of blijft dat toch bij De Lijn, wat allicht het eenvoudigst zou zijn? Wie wordt hiervoor verantwoordelijk?
We weten allemaal dat u allicht druk met De Lijn aan het onderhandelen bent over het openbaredienstencontract. Kan dergelijke dienstverlening daar eventueel in opgenomen worden?
Minister Peeters heeft het woord.
Bedankt voor uw vraag, mevrouw Brouwers. We kennen inderdaad de bekommernissen en de bezorgdheden van de Ambrassade over het voortbestaan van dit project, maar als u vraagt wat mijn persoonlijke mening is en hoe we dat evalueren, denk ik dat het een project is dat enorm gesmaakt wordt door de jeugdverenigingen. Het is een heel goed concept en het zorgt ervoor dat de jeugd op kamp kan. Het is dus een enorme meerwaarde voor de jeugdverenigingen, die wel duidelijk nood hebben aan dat busvervoer van en naar hun kamp.
Tot op heden is het altijd goed verlopen. We hebben dat ook jaar na jaar gedaan, ook het voorbije jaar. Ik ben blij dat iedereen weer op kamp kon gaan. Wat dat betreft, is het dus zeker een goede zaak.
Hoe gaat het nu verder als basisbereikbaarheid wordt uitgerold? Men is op dit ogenblik aan het onderzoeken of het kampvervoer in zijn huidige vorm voor alle onderdelen, ook na de uitrol van het decreet basisbereikbaarheid, nog voldoet aan de wetgeving inzake openbaar personenvervoer, zoals dat vastgelegd is in de Europese verordening, alsook in het decreet Basisbereikbaarheid. We moeten dus kijken of we daar niet onze bevoegdheden te buiten gaan en of we daar geen marktverstoring voorzien, conform de nieuwe richtlijnen. Dat is men op dit ogenblik aan het onderzoeken. Het goede nieuws is alleszins dat we in 2022 dat kampvervoer sowieso nog kunnen organiseren, gelet op het feit dat er dan nog geen uitrol is. In dat opzicht is het dus sowieso al een geruststelling voor onze jeugdverenigingen. Maar alleszins moet het passen in die Europese richtlijn en in het decreet Basisbereikbaarheid om dergelijke vormen van personenvervoer exclusief te kunnen uitvoeren. De Lijn is dat dus nog allemaal aan het onderzoeken.
Dan was er uw vraag over het openbaredienstcontract. Die besprekingen zijn volop bezig. Ik hoop dat we dat zo snel mogelijk kunnen afkloppen, en dan zullen we ook bekijken in welke mate dat dit daar nog verder mee in wordt opgenomen. Opnieuw, ik denk dat we allemaal de bekommernissen en de verzuchtingen van De Ambrassade kennen en dat we daar zeker mee aan de slag moeten gaan.
Zal dit al dan niet worden opgenomen in het openbaredienstcontract? Dat kan maar, ten eerste, als dat daadwerkelijk mogelijk is volgens de Europese richtlijn en het decreet en, ten tweede, nadat onze basisbereikbaarheidsplan in uitrol is, als daadwerkelijk wordt geconcludeerd dat dit valt onder openbaar personenvervoer en, ten derde, dan ook kan worden toegewezen aan De Lijn als interne exploitant. Dat zijn eigenlijk de drie voorwaarden om te concluderen of het ook na januari 2023 verder kan worden uitgevoerd. In die zin kan ik vandaag dus nog niet heel veel zeggen. Het proefproject wordt zeker gesmaakt. Ik denk dat iedereen die er vandaag bij betrokken is, met de waardering en de meerwaarde die het genereert, dit zeker wil voortzetten, maar we moeten bekijken of het past in het juridisch kader.
Mevrouw Brouwers heeft het woord.
Minister, dank u wel. Het is dus eigenlijk wel terecht dat men zich bij De Ambrassade bezorgd toont, als ik uw antwoord goed beluister. Mijn vraag is dan: zullen we dat juridisch advies al hebben voor u dat openbaredienstcontract afsluit, zodat u tegen dan toch weet hoe de vork nu exact aan de steel zit? Dit is immers uiteindelijk een duurzame verplaatsingsmanier voor al die jeugdbewegingen en het jeugdwerk in het algemeen. Vroeger was het toch vaker zo dat ouders dan maar zelf de kinderen naar hun kampplaats brachten of dat men duurdere autocars moest huren, wat voor die groepen toch ook niet evident is. Het behoud van het huidige systeem zou dus natuurlijk het beste zijn. Stel dat dat niet zo is, indien versterkingsritten door De Lijn niet mogelijk zijn, dan hoop ik dat de regering – want u zult dat dan allicht ook samen met uw collega van Jeugd, minister Dalle, moeten bekijken – toch een alternatief met de private sector bekijkt. Ik denk dat er niet veel andere alternatieven zijn. Ik hoop dat u dan bekijkt hoe er tegen een verminderde prijs voor de jeugdbewegingen kan worden gewerkt, eventueel dan met verdere ondersteuning door de Vlaamse overheid. Ik denk dat er eigenlijk maar twee methodes zijn om het goedkoop én duurzaam te houden voor onze jeugdverenigingen, maar ik hoop eigenlijk dat het huidige systeem, dat, zoals u zelf zegt, wordt gesmaakt en goed werkt, kan blijven bestaan in het juridisch kader dat Europa ook oplegt. Wat is de timing daarvoor? Wanneer zou men dat weten? Opdat u dat ook goed zou kunnen communiceren, in eerste instantie aan De Ambrassade. Zij zullen dat dan wel verder kond doen aan al het jeugdwerk dat hiermee te maken heeft.
Minister Peeters heeft het woord.
Ik kan u en uiteraard ook De Ambrassade op dit ogenblik geruststellen. Zolang het decreet Basisbereikbaarheid nog niet in uitrol is, kan dit proefproject – want het was eigenlijk opgezet als een proefproject dat jaar na jaar is blijven lopen, inderdaad in samenspraak met collega Dalle, die in principe instaat voor de subsidiëring van de jeugdverenigingen – blijven plaatsvinden. Nadien is de vraag of dit tot de interne opdracht van De Lijn behoort of moet worden ondergebracht bij de bestekken vervoer op maat, bij die ad-hocbestekken, omdat het eigenlijk een ad-hocvraag is waarop de jeugdverenigingen aanspraak zouden kunnen maken. Dan is het natuurlijk niet De Lijn. Dan is het een private pachter, al dan niet via het bestek vervoer op maat of iets anders. Dat is wat men op dit ogenblik intern aan het aftoetsen is: waar gaat men het nu specifiek onderbrengen?
Voor 2022 zal het sowieso nog in orde zijn. Voor de volgende kampen mogen de jeugdverenigingen er dus gerust in zijn dat het nog wel in orde komt.
Mevrouw Brouwers heeft het woord.
U wilt zich duidelijk niet vastpinnen op een datum om te weten welk systeem het nu eigenlijk wordt. Maar goed, in 2022 blijft het proefproject verder draaien. Dat is inderdaad belangrijke informatie. Maar het is toch ook te hopen dat u vrij snel duidelijkheid kunt geven over wat het dan in de toekomst precies zal worden, zodat iedereen zich daar ook op kan voorbereiden.
De vraag om uitleg is afgehandeld.