Verslag vergadering Commissie voor Economie, Werk, Sociale Economie, Wetenschap en Innovatie
Verslag
De heer Vanryckeghem heeft het woord.
In februari kwam de Ambrassade met ‘Expeditie Werk’. Daarin pleiten ze onder meer voor ‘ondernemerstijd’: “Voor de helft van de jongeren is een zelfstandige activiteit (hetzij als hoofdberoep, hetzij als bijberoep) een optie. Het verlangen naar het nastreven van een droom met meer autonomie doet veel jongeren overwegen om een zelfstandige activiteit te starten. Redenen om het niet te doen, zijn niet gelinkt aan een gebrek aan interesse, maar gaan vooral over geldzaken. De meerderheid van de jongeren vindt daarom de ondernemerstijd (waarbij ze een jaar kunnen ondernemen met gegarandeerde uitkering) een goed idee, want zo zullen meer jongeren durven ondernemen.”
In december 2020 kondigde u reeds aan, minister, dat de transitiepremie waarbij een werkzoekende recht heeft op een premie gedurende twee jaar, om de stap naar het ondernemen te zetten, uitgebreid wordt naar jongeren. En ik citeer opnieuw: “Vlaams minister van Werk Hilde Crevits breidt tijdelijk de transitiepremie naar ondernemerschap uit naar werkzoekende jongeren en werkzoekenden uit kansengroepen zoals kortgeschoolden, mensen met een arbeidshandicap of werkzoekenden geboren in een land buiten de Europese Unie. Op dit moment wordt een transitiepremie enkel toegekend aan een werkzoekende ouder dan 45 jaar. Een transitiepremie compenseert het risico op inkomensverlies in de eerste periode van het ondernemerschap. De tijdelijke uitbreiding moet meer mensen stimuleren om voor ondernemerschap te kiezen en zo aan de slag te gaan op de arbeidsmarkt.”
Ondertussen is uit de Septemberverklaring gebleken dat de transitiepremie deels omgevormd zal worden. De jobbonus voor zelfstandigen wordt ingekapseld in de huidige transitiepremie. Die wordt uitgebreid naar een premie of jobbonus voor werkenden die aan de slag gaan als zelfstandige.
Minister, kunt u meer uitleg geven over de hervorming van deze premie? Wat is de evaluatie van de uitbreiding tot nu toe? Hoeveel werkzoekenden onder de 45 jaar en hoeveel werkzoekenden onder de 30 schreven zich in? U gaf aan dat de uitbreiding van de transitiepremie een tijdelijke uitbreiding was. Is er al zicht op tot wanneer die loopt? Zijn er mogelijkheden om dit definitief te verankeren en op die manier ook tegemoet te komen aan de vraag van de Ambrassade?
Dank u wel, collega Vanryckeghem. Ik vermoed dat daar nieuws over is.
Minister Crevits heeft het woord.
Collega Vanryckeghem, dank u wel voor uw vraag. U hebt goed uitgelegd waarom de transitiepremie zo interessant is. Ze loopt sinds 1 april 2021. Voor de vernieuwde premie werden 95 dossiers goedgekeurd. 95 ondernemers jonger dan 45 jaar hebben de premie effectief ontvangen. Binnen die groep waren er 19 ondernemers jonger dan 30 jaar. 14 van deze aanvragen werden goedgekeurd.
Ik ben ervan overtuigd dat deze maatregel nog flink kan groeien. Nu zullen we extra inzetten op communicatie rond deze tijdelijke maatregel zodat meer uitkeringsgerechtigden aangemoedigd worden om de stap naar ondernemerschap te zetten.
Collega Vanryckeghem, de oorspronkelijke uitbreiding was voorzien voor een periode van een jaar. Dat betekent dat de uitbreiding eindigt op 31 maart 2022. Op dit moment loopt er een evaluatie van de trajecten en maatregelen die werkzoekenden ondersteunen in hun weg naar ondernemerschap. De transitiepremie wordt daarin meegenomen. In het kader van de begrotingsbesprekingen werd beslist om naast de jobbonus voor werknemers een jobbonus+ voor zelfstandigen uit te werken. Die is bedoeld als een startersbonus voor zelfstandigen. Wij moeten hem nu goed uitwerken in de komende weken. We willen het instrument transitiepremie en de startersbonus in één jobbonus voor zelfstandigen onderbrengen. Er is dus veel werk aan de winkel op dat vlak.
De heer Vanryckeghem heeft het woord.
Dank u, minister. We zijn het er allemaal over eens dat het een zeer goede maatregel is. Ik hoop inderdaad dat er met een betere communicatie nog meer mensen hierop zullen ingaan en dat na 31 maart 2022 het systeem nog verlengd kan worden. Dat zal moeten blijken na grondige evaluatie.
De heer Ongena heeft het woord.
Het is een goede zaak dat de jobbonus voor een deel wordt geheroriënteerd met een starterspremie voor zelfstandigen.
Ik heb gewoon een heel concrete vraag, minister. Deze uitbreiding loopt af op 31 maart 2022. Mogen we er dan van uitgaan dat vanaf 1 april 2022 het nieuwe systeem van de jobbonus voor zelfstandigen in voege zal treden? Zal dat naadloos in elkaar overlopen?
Minister Crevits heeft het woord.
Collega’s, het is niet mijn bedoeling om de transitiepremie zoals ze vandaag bestaat substantieel te wijzigen voor de werkzoekenden. De jobbonus voor zelfstandigen zal niet hetzelfde worden als de transitiepremie. Maar het is wel één instrument. Bij de transitiepremie willen we het loonverlies een beetje opvangen omdat mensen uiteraard hun werkloosheidsuitkering niet meer krijgen. Het zijn twee verschillende systemen, die we onder één instrument willen samenbrengen. De twee hebben niet dezelfde aanpak. We moeten ook nog precies bepalen voor welke doelgroepen we de nieuwe budgetten willen inzetten. We vermoeden dat dat zal zijn voor mensen die uit een inactiviteitsperiode komen en die de sprong maken, niet naar het werknemerschap maar naar het zelfstandig-zijn. Maar daarover later meer. U mag mij altijd uw interessante suggesties bezorgen.
De vraag om uitleg is afgehandeld.