Verslag vergadering Commissie voor Brussel en de Vlaamse Rand en Dierenwelzijn
Verslag
– Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.
Mevrouw De Coninck heeft het woord.
Collega’s, minister, de Vlaamse Rand Vlaams en groen houden, dat is de ambitie van deze Vlaamse Regering. Dat is uw visie op het Vlaamse Randbeleid dat u telkenmale uitdraagt. Vlaams en groen zijn daarbij twee begrippen die voortdurend terugkomen.
Het voorbije jaar zagen we een meer dan geslaagde projectoproep voor de ondersteuning van groenprojecten. Het enthousiasme in de Vlaamse Rand maar ook in de omliggende gemeenten, ook in de niet-19 effectieve randgemeenten, was enorm groot. Ook dit jaar werd een gelijkaardige projectoproep gelanceerd om dit goede werk verder te zetten.
Daarnaast kregen we in april van dit jaar een ander heugelijk nieuwtje mee. U besliste namelijk met het Vlaamse Randfonds 11 hectare aan te kopen in en rond het Kravaalbos. Met deze aankoop wordt 40 hectare van het Kravaalbos publiek toegankelijk. Dat is bijna de helft van de totale oppervlakte van dit loofbos dat zich op het grondgebied van Asse, Aalst en Opwijk situeert. Niet alleen is dit goed nieuws voor de Vlaamse Rand, dit past ook in de ambitie van uw collega Demir om Vlaanderen tegen 2024 4000 hectare bosrijker te maken.
Het mooie aspect van dit verhaal is dat hierbij verschillende partners betrokken partij zijn en gezamenlijk aan hetzelfde zeel trekken. De hefboomfunctie van het Vlaamse Randfonds lijkt hierbij een belangrijke rol te vervullen.
Minister, hoe evalueert u de samenwerking in het kader van de uitbreiding van het Kravaalbos als praktijk om meer groen in de Vlaamse Rand mogelijk te maken?
Ziet u bijkomende samenwerkingen mogelijk om gelijkaardige projecten vorm te geven, gelet op de hefboomfunctie van het Vlaamse Randfonds?
Welke bijkomende concrete projecten ter ondersteuning van groen in de Vlaamse Rand worden op dit moment verkend?
Minister Weyts heeft het woord.
Mevrouw De Coninck, het voorbeeld waar u naar verwijst, wijst op een prima samenwerking waarbij we dankzij het Vlaamse Randfonds de mogelijkheid hebben gehad om heel kort op de bal te spelen in samenspraak met de gemeente Asse en het Agentschap Natuur en Bos (ANB). Daardoor hebben we 11 hectare extra bos kunnen verwerven en wordt 40 hectare bos toegankelijk. Naar de normen van de Vlaamse Rand zijn dat gigantische oppervlakten. Wanneer we 40 hectare bos toegankelijk kunnen maken en 11 hectare hebben kunnen aankopen door de uitoefening van ons recht op voorkoop, dan is dat een leuke stap vooruit.
Zonder de inbreng van het Vlaamse Randfonds was deze aankoop niet mogelijk geweest en was er dus een belangrijke kans verloren gegaan om kwalitatief groen in de Rand verder op te waarderen en toegankelijk te maken.
We gaan verder op de ingeslagen weg. Lokale besturen en andere initiatiefnemers met ambitieuze plannen voor meer groen in de Rand weten dat het Vlaamse Randfonds er voor hen is. Via de jaarlijkse Stand van de Rand zorgen we ervoor dat daar ruchtbaarheid aan wordt gegeven. Ambitieuze projecten kunnen altijd worden aangedragen zodat we een coalitie voor Vlaams en groen tot stand kunnen brengen.
Ik neem natuurlijk ook zelf initiatief om met de groene Rand stappen vooruit te zetten. Afgelopen weekend lanceerde ik in samenwerking met de Bûûmplanters, een vzw die zorgt voor aanplantingen van struiken en bomen, een nieuwe actie voor meer groen in de Rand.
We hebben ook de ambitie om scholen nog meer te vergroenen en om vijfduizend bomen, struiken en groen allerhande aan te planten in de secundaire scholen in de Vlaamse Rand. We zullen die allemaal proactief contacteren met de vraag of zij nog plaatsen hebben waar extra groen kan worden aangeplant. We richten ons specifiek op de secundaire scholen omdat dat de scholen met de grootste oppervlakten zijn die ongetwijfeld nog hoeken en kanten en speelplaatsen hebben die kunnen worden vergroend waardoor schaduwplekken kunnen worden gecreëerd die het aangenamer maken voor iedereen. Veel scholen zijn verworden tot betonwoestijnen en nu is het moment om die te vergroenen. We mikken in het eerste jaar, het pilootjaar, al op vijfduizend extra bomen.
Daarnaast heb ik in maart van dit jaar, op de Internationale Dag van het Bos, samen met collega Demir een nieuwe oproep gedaan voor 2021 in het kader van de vergroening van de Vlaamse Rand. De deadline om daarvoor projecten in te dienen was 15 mei. Er is een budget van 2 miljoen euro voorzien. Momenteel zijn we bezig met de verwerking van al die aanvragen, waarvoor we de financiering dit najaar voorzien.
Ik ben van plan om tijdens deze regeerperiode jaarlijks een oproep te lanceren voor vergroening van de Vlaamse Rand en de goedgekeurde projecten financieel te ondersteunen.
Mevrouw De Coninck heeft het woord.
Dank u wel, minister, voor uw antwoord. Het is duidelijk dat het Randfonds inderdaad als een hefboom gediend heeft voor dat project van het Kravaalbos. Dat is een mooi voorbeeld van de meerwaarde van de oprichting van dat Randfonds. Het project van de Bûûmplanters is dan weer een ander project waarin u dat Vlaamse en groene combineert met uw andere bevoegdheid, namelijk Onderwijs. Ook dat kunnen we alleen maar toejuichen. Wat de aankoop van de gronden in het Kravaalbos betreft, denk ik dat we duidelijk zien dat we met vereende krachten in onze Vlaamse Rand veel meer kunnen bereiken: gemeenten, het Agentschap voor Natuur en Bos en uw ondersteuning hebben samen dan toch geleid tot de aankoop van die gronden, waardoor die gronden inderdaad, zoals u zei, publiek toegankelijk zullen worden. Dat is een enorme vooruitgang wat betreft het publiek toegankelijke deel van het Kravaalbos.
We hebben in de voorbije coronacrisis ook gezien dat de aandacht voor groen dicht bij huis uitermate belangrijk is. We weten allemaal dat in onze regio dat groen net onder druk staat. Dit is dus goed nieuws over die groene ader van het Kravaalbos, die door de regio loopt en een uitloper was van een heel groot bos, van een oerwoud. Ik denk dat het goed is dat u verder blijft inzetten op dit aspect en verder middelen blijft vrijmaken, zoals u ook aanhaalt in uw antwoord. Ik hoop dat dit project andere lokale besturen kan inspireren om ook het initiatief te nemen als er zich opportuniteiten voordoen en een samenwerking op poten te zetten, waarbij dat Randfonds dan opnieuw als een hefboom kan fungeren.
In mijn bijkomende vraag wil ik nog twee aspecten aanhalen. Enerzijds verwees u naar de ‘partners die meestapten’. Maar wat is de precieze kostenverdeling tussen deze partners? Ten tweede: hebt u al een idee van een tijdslijn voor de opening van dit deel van het Kravaalbos? Wanneer kan dit worden opengesteld? Is dat onmiddellijk na de aankoop of moeten er eerst nog aanplantingen en dergelijke gebeuren?
Mevrouw De Vroe heeft het woord.
Ik wil de minister bedanken voor deze initiatieven, want ik vind het ook heel belangrijk dat we bijzondere aandacht hebben voor het groene karakter van onze Vlaamse Rand, dat inderdaad onder druk staat. Extra aandacht is dus nodig. Dankzij deze nieuwe Vlaamse Regering, het Boscongres dat heeft plaatsgevonden en de ambitie die in het Vlaams regeerakkoord is opgenomen om Vlaanderen meer te vergroenen en bomen aan te planten, zien we toch een hele dynamiek bij lokale besturen om meer over te gaan naar aankopen en bosaanplantingen, ook verder dan de Vlaamse Rand.
Ik wil nog even ingaan op wat er daarnet gezegd is over de aanplantingen bij de scholen, die enkel zouden gebeuren bij secundaire scholen. Ik heb dan net de ‘pech’ dat we in mijn gemeente geen secundaire scholen hebben. Maar ik denk in ieder geval dat het een goede zaak is, minister, om hiermee verder te doen en om ook nog ruimer dan enkel de Vlaamse Rand, ook binnen uw bevoegdheidsdomein van Onderwijs, alle scholen in het kader van de klimaatsverandering aan te zetten om meer bomen op hun domeinen aan te planten. Ik denk dat we goed bezig zijn en dit is eigenlijk een aanmoedigingswoordje voor de minister om zo verder te doen, samen met zijn collega’s Somers en Demir, al is het uiteraard nog meer bevoegdheidsoverschrijdend. Ik ben dus blij met de reactie van de minister.
Minister Weyts heeft het woord.
De genese van het project is vrij snel verlopen. Pas in februari 2021 heeft de VLM de melding gekregen dat een private partij het Kravaalbos in Asse wilde kopen. Op grond daarvan heeft de VLM het recht op voorkoop kunnen uitoefenen.
De totale oppervlakte is 11,7 hectare, maar niet alles is als natuur- en bosgebied ingekleurd. De helft is als natuur- en bosgebied ingekleurd, maar een ander gedeelte is landbouwgebied en nog een ander gedeelte is woongebied. Hierdoor is de prijs opgelopen. In totaal is er sprake van 1.275.000 euro. De gemeente Asse betaalt 500.000 euro. Het Agentschap voor Natuur en Bos betaalt 387.500 euro en wij betalen vanuit het Vlaamse Randfonds hetzelfde bedrag. Het ANB zou eigenaar worden van 7,2 hectare en de gemeente Asse zou eigenaar van 4,5 hectare worden.
Er is nog wat werk aan de winkel om te zorgen voor de bevordering van de recreatie, de bosuitbreiding met 2,5 hectare en de inrichting van 1 hectare aan nieuwe natuur. Er is ook nog wat werk om te vermijden dat de bomen die op landbouwgrond staan, zouden worden gekapt. Ik kan de timing nog niet meedelen, omdat ik dit natuurlijk niet zelf in de hand heb. Het ANB zal, in samenwerking met de gemeente Asse, aan de slag gaan en ik veronderstel dat het vrij vlug kan gaan. We spreken hier niet over grootscheepse werken. Het gaat vooral om de bosuitbreiding en de inrichting van nieuwe natuur.
Mevrouw De Coninck heeft het woord.
Minister, ik dank u voor uw bijkomende antwoorden. De eindconclusie is dat we de Vlaamse Rand Vlaams en groen houden. Dit project is een mooi voorbeeld van de vereende samenwerking. Het voorkooprecht is aangeboden aan de VLM, die daar vlug op heeft gereageerd. Dit toont aan dat er in alle administraties een draagvlak is voor onze visie de Vlaamse Rand groen en Vlaams te houden.
De vraag om uitleg is afgehandeld.