Verslag vergadering Commissie voor Algemeen Beleid, Financiën, Begroting en Justitie
Verslag
– Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.
De heer De Roo heeft het woord.
Minister-president, deze vraag is ondertussen enkele weken geleden ingediend, maar ik denk dat ze vandaag zeker nog actueel is.
Op de website van het Departement Economie, Wetenschap en Innovatie, geraadpleegd op 11 december 2020, wordt de steun van 3,2 miljoen euro Strategische Transformatiesteun COVID-19 van Vlaams minister Hilde Crevits aan de bedrijven Eurofilters in Pelt en Medimundi in Turnhout omschreven. Die twee bedrijven zouden respectievelijk de grondstof voor mondmaskers en de mondmaskers zelf vervaardigen. De productie moet Vlaanderen minder afhankelijk maken van het buitenland. Dat was een van de aanbevelingen van de coronacommissie.
Enkele weken geleden verklaarde Johan Neyts, professor virologie aan de Leuvense universiteit, dat hij verwacht dat de strijd tegen corona wellicht nog drie jaar zal duren. Het ziet ernaar uit dat de coronamaatregelen nodig zullen blijven, ook als iedereen gevaccineerd zal zijn. De samenleving zal evolueren naar een samenleving met aanvaardbare preventiemaatregelen. Het dragen van een mondmasker zou daarin een van de preventieve maatregelen kunnen blijven. Mondmaskers zouden dus ook een onderdeel van het dagelijkse leven kunnen blijven. Professor Van Ranst heeft zich enkele weken geleden ook voorstander verklaard van het opleggen van een mondmaskerplicht op het moment van een uitbraak. Dat was ook een aanbeveling van het Raadgevend Comité voor Bio-Ethiek.
Het aanhouden van strategische voorraden van mondmaskers zal ook in de komende jaren noodzakelijk blijven, vandaar mijn vragen aan u, minister-president. Kunt u ons verder informeren over hoe het productieproces van mondmaskers ondertussen verloopt in Vlaanderen, zowel wat betreft de grondstof als de productie van de mondmaskers zelf? Hoeveel mondmaskers zijn er tot hiertoe vervaardigd in Vlaanderen en door welke bedrijven? Hoeveel mondmaskers zullen de komende maanden nog vervaardigd worden? Welke strategische voorraden zijn aangelegd of zullen worden aangelegd in Vlaanderen?
Minister-president Jambon heeft het woord.
Mijnheer De Roo, de economie in Vlaanderen is op een open wijze georganiseerd. Het komt toe aan het bedrijfsleven om inschattingen te maken over de behoeften aan mondmaskers en andere producten in Vlaanderen en in zijn andere binnen- en buitenlandse afzetmarkten en om zijn productiecapaciteit daarop af te stemmen volgens de investeringen en de risico’s die het bedrijfsleven wenst te nemen.
Sinds het begin van de crisis heeft Het Facilitair Bedrijf een coördinerende rol opgenomen bij de aankoop van mondmaskers en ander beschermingsmateriaal voor de sectoren waarvoor Vlaanderen bevoegd is. Het heeft echter geen informatie over het productieproces, noch over de vervaardigde en de geplande hoeveelheden die specifiek betrekking heeft op de bedrijven die u in uw vraagstelling vermeldt.
Ook het Agentschap Innoveren en Ondernemen (VLAIO) beschikt niet over die gegevens. Ondernemingen kunnen nog tot 1 november 2021 bij het agentschap steun aanvragen voor investeringen voor de productie en het aanbieden van COVID-19-gerelateerde producten en diensten. Het gaat hier om een tijdelijke uitbreiding van de strategische transformatiesteun, verleend door minister Crevits. VLAIO is alleen bevoegd voor de ondersteuning van bedrijven, in dit geval op het vlak van de productie van medisch materiaal, en voert dus geen proactieve monitoring uit op het vlak van de voorraad van medisch materiaal.
De Vlaamse overheid werkt dus ondersteunend en faciliterend ten aanzien van het Vlaamse bedrijfsleven, maar bemoeit zich verder niet met de werking van de vrije markt en doet ook niet aan monitoring van de initiatieven die al dan niet door het Vlaamse bedrijfsleven ontwikkeld worden.
Wat de strategische voorraden betreft: in eerste instantie wordt van de voorzieningen binnen Zorg en Gezondheid verwacht dat ze een eigen noodvoorraad mondmaskers aanhouden om een periode van drie maanden te kunnen overbruggen. Daarnaast zal de Vlaamse overheid ook een centrale strategische voorraad blijven aanhouden. Actueel wordt die voorraad vernieuwd in het kader van de periodieke leveringen van mondmaskers aan die voorzieningen. Daarbij wordt een extra buffer aangehouden, die dienst doet als strategische voorraad. Ook na het stopzetten van die leveringen zal een centrale strategische voorraad behouden worden. De modaliteiten daarvan zullen nog aan de Vlaamse Regering worden voorgelegd.
De heer De Roo heeft het woord.
Bedankt voor uw antwoord, minister-president. Ik begrijp natuurlijk dat we ons op een open economie moeten kunnen baseren, maar ik hoor u vooral ook zeggen dat er een centrale strategische voorraad wordt aangehouden met een extra buffer, die dus ook nog deel zal uitmaken van een beslissing van de Vlaamse Regering. Kunt u daar misschien nog iets meer duidelijkheid over geven? Wanneer komt die beslissing er precies aan? En wat voor implicaties heeft dat eventueel?
Hebt u momenteel al zicht op uw gesprekken met het Overlegcomité en anderen over het dragen van mondmaskers? Zal dat effectief ook in de toekomst van strategisch belang blijven, zoals door verschillende mensen wordt aanbevolen?
Minister-president Jambon heeft het woord.
Wat de timing betreft: dat wordt nu voorbereid door mijn diensten. Ik denk dus dat we dat nog voor de zomer kunnen doen.
Ik heb in deze commissie al een aantal keren gezegd dat het aanleggen van strategische voorraden wat ruimer moet zijn dan alleen mondmaskers. Er kunnen nog crises zijn. En die studie, daar is ook een expertengroep op gezet, om te kijken op welke strategische goederen wij ons moeten beroepen.
De heer De Roo heeft het woord.
Bedankt voor het bijkomende antwoord, minister-president. Het is inderdaad nodig om een aantal strategische voorraden aan te houden. Ik zal dat ook verder opvolgen, ten eerste wat de resultaten van de studie zijn, en ten tweede wat het werk van de Vlaamse Regering is.
De vraag om uitleg is afgehandeld.