Verslag vergadering Commissie voor Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebestrijding
Verslag
– Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.
De heer Anaf heeft het woord.
Voorzitter, we hebben het hier al vaak gehad over de contactopsporing en over wat op korte en wat langere termijn moet gebeuren. Morgen kunnen we van start gaan met de hoorzittingen over de contactopsporing. We wisten dat het niet meer op tijd zou gebeuren om de deadline in het begin van mei 2021 te halen, maar hopelijk kunnen we een impact hebben op de beslissingen op langere termijn.
Eind april 2021 heeft de Vlaamse Regering het contract met het consortium tot eind 2021 verlengd. Die beslissingsnota is een heel positieve nota waarin zonder heel kritisch te zijn vooral de positieve zaken worden belicht. Volgens ons kunnen heel wat vragen worden gesteld over het functioneren van het systeem. Het systeem is duur, vooral wat betreft de kosten voor een reservecapaciteit die de voorbije maanden amper is ingezet. We blijven problemen hebben met de doorstroming van informatie en met de kwaliteit van de bronopsporing. Recent zijn vragen gesteld over de bescherming van de privacy van personen. De totale kostprijs van de contactopsporing bedraagt ondertussen al meer dan 90 miljoen euro of 275 euro per indexpatiënt.
Als ik het besluit van de Vlaamse Regering goed lees, omvat die uiteindelijke beslissing wel een aantal fundamentele wijzigingen. Vanaf juni 2021 zouden de call agents met een veel lagere capaciteit werken. Voortaan zullen enkel de reële prestaties worden gefactureerd. Daardoor kan de kostprijs van het systeem tijdens de komende zes maanden dalen. Daarnaast is het consortium gevraagd tegen het najaar van 2021 een toekomstmodel uit te werken. Aangezien ik benieuwd ben of ik dit juist heb geïnterpreteerd, zou ik hierover een aantal vragen willen stellen.
Minister, wat betekent de beslissing om enkel nog de reële prestaties in de contactopsporing te vergoeden? Betekent dit dat de Vlaamse overheid niet langer zal betalen voor de call agents en de field agents die op dagelijkse basis niet het verwachte aantal werkorders, respectievelijk tien en vier cases per dag, uitvoeren? Betalen we niet meer voor de reservecapaciteit? De nota stelt dat de komende weken en maanden een stijging van het aantal besmettingen in Vlaanderen wordt verwacht. Dat is vreemd. Op welk model is die voorspelling gebaseerd?
U hebt, tot slot, beloofd met het Vlaams Parlement in dialoog te gaan over de toekomst van de contactopsporing. Morgen starten we de hoorzittingen. Tegelijkertijd moet het consortium tegen juni 2021 een nieuw model voorleggen. Zal het Vlaams Parlement hierbij worden betrokken? Is er nog ruimte om effectief rekening te houden met de resultaten van de hoorzittingen om het systeem op langere termijn serieus bij te sturen?
Minister Beke heeft het woord.
Voorzitter, op het vlak van de te vergoeden prestaties is bij de verlenging van de overeenkomst niets veranderd. Er wordt enkel betaald voor de personeelscapaciteit die effectief wordt ingezet.
De reservecapaciteit blijft behouden. Zonder die reservecapaciteit is het onmogelijk in het geval van een nieuwe golf voldoende snel op te schalen. Dat kan gevolgen hebben voor de versoepelingen die we met zijn allen in het vooruitzicht hebben gesteld en die zo meteen, om 16.00 uur, zullen worden aangekondigd.
De epidemiologische data worden permanent opgevolgd in de stuurgroep contactopsporing. We baseren ons hiervoor op de data van Sciensano en op de prognoses van doctor Lander Willem, een collega van Niel Hens, die zelf deel uitmaakt van de stuurgroep. De vaccinatiecampagne zal hoogstwaarschijnlijk een positieve impact hebben op het aantal besmettingen. Dat is toch een basishypothese die we voor waar kunnen aannemen. De aangekondigde versoepelingen, de zomervakantie met meer reizigers en de varianten van het virus kunnen mogelijk wel nog voor problemen zorgen. De prognoses geven dus aan dat we met die verschillende scenario’s rekening moeten blijven houden.
We hebben in de commissie al vaak en uitvoerig van gedachten gewisseld over de contactopsporing, maar net zoals voor andere maatregelen die zijn genomen naar aanleiding van deze crisis, rijst nu de vraag hoe we de inbedding op lange termijn moeten doen. Ik heb gezien dat Dirk Dewolf morgen is uitgenodigd in deze commissie om een toelichting te geven over de toekomst van de contactopsporing.
De heer Anaf heeft het woord.
Ik denk dat ik inderdaad te positief ben geweest over de gebeurde bijsturingen. Zoals ik het begrijp, gaan we nog altijd geen structurele verbetering hebben, zullen we nog altijd veel betalen voor reservecapaciteit die eigenlijk niet wordt ingezet. Als ik het besluit van de Vlaamse Regering bekijk, dan zouden er maar 250 ‘call agents’ worden betaald in plaats van de 620 van vandaag. Er zou enkel worden vergoed op basis van reële prestaties, maar blijkbaar klopt dat dan niet, als ik het goed begrijp. Dat is vreemd, en dat vind ik bijzonder jammer. Ik had echt gehoopt dat er echt een bijsturing zou zijn gebeurd. Dit wordt momenteel op 30 miljoen euro geschat. Ik denk dat dat zeer weinig realistisch is als die afschaling inderdaad niet gebeurt. Voor alle duidelijkheid, ik pleit niet voor te weinig capaciteit, maar het is wel belangrijk dat we enkel betalen voor de capaciteit die daadwerkelijk reëel wordt ingezet.
Minister Beke heeft het woord.
Collega Anaf, wat die basiscapaciteit betreft, die is wel degelijk verlaagd. Ik denk dus dat u twee elementen door elkaar haalt, namelijk de basiscapaciteit en de basis waarop wordt vergoed. We betalen dus absoluut niet voor meer dan zeshonderd equivalenten. Intussen is dat inderdaad absoluut verlaagd.
We doen dat echter niet rücksichtslos. Ik hoop alleszins niet dat dat het is waar u op aanstuurt. Wij doen dat op wetenschappelijke basis. We hebben dat vanaf het begin aan professor Niel Hens gevraagd, die Lander Willem heeft afgevaardigd in de werkgroep, om op basis van prognoses te bekijken wat we konden verwachten, en dat is ook hetgeen we inzetten. Als we dus minder kunnen verwachten, op basis van de prognoses die men heeft, de maatregelen die zijn genomen, de vaccinaties en andere redenen, dan wordt die basiscapaciteit verlaagd. We betalen voor de capaciteit die wordt ingezet. Daar zit een buffer in, maar we vergoeden absoluut niet het maximum. Dat hebben we in het verleden ook al aangetoond. U weet dat het oorspronkelijke contract van 100 miljoen euro voor de periode van mei tot en met november uiteindelijk voor minder dan de helft daarvan is uitgeput.
De heer Anaf heeft het woord.
Voor alle duidelijkheid, ik pleit inderdaad niet voor een niet-wetenschappelijke benadering, maar ik ben het er niet mee eens als u zegt dat wij twee dingen door elkaar halen. Op bladzijde 15 en 16 van het besluit van de Vlaamse Regering heeft men het over een kostenraming op basis van de gemiddelde inzet. Dat komt dan neer op gemiddeld 250 vte’s (voltijdsequivalenten) wat de ‘call agents’ betreft.
Dat is minder dan de helft van vandaag. Dat gaat over de vergoeding van reële prestaties. Tenzij men dus de komende weken heel significant gaat afschalen, bijvoorbeeld 150 vte’s effectief en 100 reserve, dan klopt die tabel in het besluit van de Vlaamse Regering gewoon niet. Ik denk dat het dan toch wel belangrijk is dat daar nog eens goed naar wordt gekeken, want dat lijkt me zeer vreemd.
De vraag om uitleg is afgehandeld.