Verslag vergadering Commissie voor Brussel en de Vlaamse Rand en Dierenwelzijn
Verslag
– Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.
U had wel goed voorzien dat het zou sneeuwen, mijnheer Vandenhove.
De heer Vandenhove heeft het woord.
Voorzitter, ik had dat afgesproken, al weet ik niet met wie.
Het is inderdaad toeval dat deze vraag nu komt, nu het fenomeen zich voordoet. Minister, enkele keren per winter – en nu is het zo’n moment – krijgen we te maken met winterse temperaturen die ook gevolgen hebben voor de wegen. Er wordt dan gestrooid, niet alleen op de weg, maar ook op de voet- en fietspaden. Dat is niet goed voor het leefmilieu. Het is niet goed voor de mensen, maar zeker en vast ook niet voor onze huisdieren. Het zout dat we nu gebruiken om onze wegen ijsvrij te houden, is sowieso niet goed voor het milieu, maar het zout komt ook in de bodem van heel wat planten en bodemleven terecht en is ook niet goed of zelfs giftig voor onze huisdieren.
Wanneer honden of katten strooizout binnenkrijgen, door aan hun poten te likken of uit plassen te drinken, kan dit leiden tot braken, diarree, oedeem of een epileptische aanval. Ook kan het de poten van huisdieren irriteren en zelfs brandwonden veroorzaken. Ongeveer 4 gram zout per kilogram lichaamsgewicht kan al dodelijk zijn voor huisdieren. In het kader van het dierenwelzijn is het dan ook opportuun om het gebruik van dat strooizout te beperken en een alternatief te zoeken. Zo kunnen alternatieve strooitechnieken worden toegepast zodat er minder zout nodig is, kunnen er minder schadelijke soorten zout worden gebruikt of kunnen er andere materialen, zoals zand, worden gebruikt.
Minister, u bent zich ongetwijfeld bewust van dat probleem. Bent u ervan op de hoogte in welke mate de minister van Mobiliteit, die moet zorgen voor het zo verkeersveilig mogelijk houden van de straten, daarmee bezig is? In een vorig leven bent u zelf ook nog minister van Mobiliteit geweest; misschien kunt u vertellen wat u toen zelf hebt gedaan?
Zult u met de Vlaamse minister van Mobiliteit overleggen om in de toekomst verder een alternatief voor strooizout te gebruiken, het gebruik van strooizout te beperken of naar alternatieven te zoeken? Ik kijk uit naar uw antwoord.
Minister Weyts heeft het woord.
Het klopt dat strooizout schadelijk kan zijn voor de poten van dieren. We besteden hier aandacht aan. Op de website www.huisdierinfo.be hebben we verschillende fiches, rond verschillende huisdieren. Maar we hebben daar ook altijd, in verband met specifieke problematieken, vragen en antwoorden. Ook in dezen kun je er informatie vinden die we meegeven aan de huisdiereneigenaars. Ik citeer: “Let op met strooizout. De combinatie van koude en zout kunnen wonden, irritaties of zelfs brandwonden veroorzaken aan de poten van je hond. Knip de overtollige haren tussen de kussentjes van zijn poten, zo blijft er minder zout aan kleven. Smeer de poten voor het buitengaan in met vaseline en spoel ze na de wandeling af met lauw water. Zo verwijder je de zoutresten. Hierna wrijf je de poten droog met een handdoek. Irritaties en infecties die het gevolg zijn van de vrieskou genezen vaak erg traag. Wanneer je huisdier zichtbaar ongemakkelijk blijft lopen, neem dan contact op met je dierenarts.” We sensibiliseren daarover via onze website, maar ook via Facebook.
Ik was in een vorige regeerperiode inderdaad zelf bevoegd voor de mobiliteit en ook voor het dierenwelzijn. Ik ben dus gevoelig voor de problematiek. Ik heb toen aan het Agentschap Wegen en Verkeer gevraagd om alternatieven in ogenschouw te nemen. Er was daar zeker bereidheid toe. Ze hebben toen ook bevestigd dat, indien er een haalbaar alternatief is, ze dat meteen willen toepassen, minstens in het kader van een proefproject. De bereidwilligheid is er dus zeker. Maar er waren, alleszins op dat moment, nog geen valabele alternatieven voorhanden. Ik weet niet of die situatie vandaag gewijzigd is, maar alleszins was er – en ik ga ervan uit dat het nog steeds zo is – de bereidheid van het Agentschap Wegen en Verkeer om alternatieven in ogenschouw te nemen en daar op korte termijn toepassing aan te geven, minstens in de vorm van een proefproject.
Minister, dank u voor de informatie over de poten van onze huisdieren. Ik denk dat vele mensen niet weten wat je kunt doen om ervoor te zorgen dat het zout minder aan de pootjes blijft plakken.
De heer Vandenhove heeft het woord.
Minister, ik dank u voor uw antwoord.
Wat u zegt in verband met sensibilisering, is correct. Er gebeurt heel wat op het vlak van sensibilisering en preventie, maar ik merk met u op dat als het bijvoorbeeld heet is, er veel meer wordt gesensibiliseerd over bijvoorbeeld het laten drinken van honden of over andere dingen die moeten gebeuren. Dat gebeurt nu veel minder met betrekking tot dat strooizout. Kunt u lokale besturen in de contacten die u met hen hebt, daarop wijzen? Het is een onderbelicht punt.
Wilt u met de minister van Mobiliteit contact opnemen zodat er maximaal naar alternatieven wordt gekeken die binnen de mogelijkheden en budgetten realiseerbaar zijn en die minder slecht zijn voor zowel mens maar zeker ook voor de dieren?
Mevrouw Claes heeft het woord.
Voorzitter, het is natuurlijk een goede timing om deze vraag te stellen. We hebben de afgelopen dagen kunnen genieten van heel wat sneeuw en heel wat koude. Er is ook heel wat gestrooid om onze wegen, voetpaden en fietspaden veilig te houden, maar het heeft inderdaad een impact op huisdieren die dan met hun poten in het strooizout komen. Als ik het goed heb begrepen, gaat het niet over 4 gram zout per kilogram maar over 4 milligram. Het is dus een heel pak minder dat schadelijk zou zijn.
Ik ben blij dat de minister zegt dat er al heel wat inspanningen gebeuren om huisdiereneigenaars te informeren. Ik had ook al op sociale media gezien dat er heel wat informatie wordt gedeeld, ook vanuit de dienst Dierenwelzijn. Kunnen er nog extra initiatieven worden genomen om nog meer te sensibiliseren? Want de koude is nog niet gedaan, we zitten nog midden in de winterprik.
Ik heb nog een bijkomende vraag, meer uit nieuwsgierigheid. Er zijn in 2018 heel wat schriftelijke vragen gesteld over strooizout in het kader van mobiliteit. Toen werd er al geantwoord dat er in Nederland met Europese steun gezocht werd naar alternatieven. Daar bleek dat het sap van versgemaaid bermgras evenwaardig zou zijn of hetzelfde resultaat zou hebben als strooizout. Hebt u meer informatie over de proefprojecten in Nederland? Kan dit hier ook als alternatief dienen?
Mevrouw Almaci heeft het woord.
Minister, ik had hierover een schriftelijke vraag ingediend. De inhoud van de vraag van de heer Vandenhove is eigenlijk dezelfde. Er is onderzoek naar alternatieven gedaan in Nederland maar ook in de Verenigde Staten. Is er in Vlaanderen zelf al onderzoek gedaan naar mogelijke alternatieven die hetzelfde effect hebben maar minder schadelijk zijn? Het gaat trouwens niet alleen om huisdieren, maar om de biodiversiteit in haar algemeenheid. De impact van strooizout op dieren en onze natuur is groter dan we denken, maar verkeersveiligheid is natuurlijk ook essentieel. Er is samenwerking nodig met de minister van Mobiliteit om te kijken hoe iedereen veilig kan fietsen, wandelen en rijden en hoe tegelijk gezocht kan worden naar alternatieven en het uitrollen ervan, in combinatie met sensibilisering.
Ik wil de derde vraag uit mijn ingediende schriftelijke vraag stellen. Ik heb het antwoord gehoord met betrekking tot sensibilisering.
Er gebeurt inderdaad heel wat; het is belangrijk om te sensibiliseren. Maar komt er een gecoördineerd overleg met de minister van Mobiliteit en met de gemeenten?
Minister Weyts heeft het woord.
Het is inderdaad zo dat men in Nederland vrij recent, ik denk in 2018, gestart is met een experiment om te werken met grassap. Dat klinkt wat vreemd, maar dat is bermgras dat wordt omgezet in grassap en grasvezels. Ik was daar toendertijd van op de hoogte als minister van Mobiliteit, en ik herinner mij dat er een hogere energiekost mee gepaard ging. En er werden inzake milieueffecten vragen gesteld, omdat er nog altijd zout aan moet worden toegevoegd, maar de concentratie zou iets lager zijn. Je hebt dus de combinatie van natuurlijke zouten en toegevoegde zouten. Dat is gestart in 2018 en de evaluatie heeft mij alleszins nog niet bereikt. Ik herinner mij dat dat Grass2Grit heette, maar ik moet eens bij het Agentschap Wegen en Verkeer en dus bij minister Peeters vragen wat de evaluatie was. Het agentschap was toen in elk geval ook betrokken bij dat project via de contacten die zij hebben met de Nederlandse collega’s.
De heer Vandenhove heeft het woord.
Bedankt voor uw antwoord, minister. Voor mij volstaat dit voorlopig.
De vraag om uitleg is afgehandeld.