Verslag vergadering Commissie voor Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebestrijding
Verslag
– Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.
De heer Parys heeft het woord.
Minister, ik heb een aantal vragen over de app Coronalert. Hebt u zicht op het aantal meldingen met risicocontacten, zowel laagrisico- als hoogrisicocontacten, die via de app al gemaakt zijn? Het doorgeven van de testresultaten en het laten versturen van de melding van een risicocontact zijn deels afhankelijk van de tussenkomst van de gebruiker. Is dit voldoende ingeburgerd? Is dit een te complex gegeven dat de optimale werking van de app in de weg staat? Wat is uw visie hierop?
Dokters moeten een 17-cijferige code intikken, wat niet echt gebruiksvriendelijk is. Daardoor zien mensen er niet tegenop om de app te downloaden, maar wel om hem te verrijken met informatie. Welke acties kunt u verder ondernemen om de mensen te sensibiliseren over het linken van hun test aan de app, zodat die melding kan maken van risicocontacten?
Welke stappen onderneemt u om ervoor te zorgen dat meer mensen de app downloaden? Zo zou 60 procent van de mensen de app moeten hebben opdat hij een belangrijke rol zou kunnen spelen in de contactopsporing. We zitten nu aan 1 miljoen van de 11 miljoen Belgen. Dat is nog wel even verwijderd van de target van 60 procent.
Minister Beke heeft het woord.
De app Coronalert is ontwikkeld met een hoog respect voor de privacy van de gebruikers. Voorzitter, ik weet niet of u de app al hebt gedownload, maar anders zeker doen. U loopt daar geen enkel risico mee. De app weet niet wie u bent, waar u naartoe gaat of met wie u bent. Dat is allemaal niet relevant. Geen enkele vrees daarvoor.
Dat betekent ook dat de cijfers die we uit de app kunnen halen, zeer beperkt zijn. Een cijfer dat we uiteraard wel kennen, is het aantal downloads. De app is intussen al 1,4 miljoen keer gedownload. U moet het niet echt vergelijken met 11 miljoen inwoners, maar met de 6,3 miljoen mensen die een smartphone hebben. Sommigen daarvan hebben dan ook nog eens een verouderd toestel waarvan het besturingssysteem het downloaden niet meer toelaat. Laat het ons dus op een 6 miljoen houden. Dan behoort deze app, na de bankapps, tot de absolute top op dit ogenblik.
U spreekt ook over die 60 procent. Dat was een berekening die in maart of april is gemaakt door voormalig minister De Backer in de hypothese dat, mochten we aan zo'n hoge downloads komen, we geen manuele contactopsporing meer nodig hebben. Maar zoals u weet, is het een en-enverhaal.
Momenteel wordt er bekeken welke andere statistieken nog verkregen kunnen worden, maar dat zullen er niet zoveel zijn als we misschien willen, net vanwege privacyredenen. Wat wel zal kunnen, zijn de cijfers die aangeven hoeveel mensen door de app zijn verwittigd, maar enkel als deze persoon bij een arts is getest. Dit zijn dus enkel personen met symptomen. We kennen de gegevens nog niet van personen die een activatiecode ontvingen via het contactcenter of via sms na het invullen van het Passenger Location Form. Ik kan u die cijfers momenteel nog niet bezorgen, omdat hier achterliggend aan gewerkt wordt. Zodra deze cijfers bekend zijn, zullen ze gecommuniceerd worden.
De app Coronalert is gebaseerd op het principe van vrijwillig gebruik en geen verplicht gebruik. Uiteraard doen we een oproep aan alle burgers om deze app niet alleen te installeren, maar om hem ook te gebruiken en bij een positief resultaat de contacten anoniem te verwittigen. Als een gebruiker van de app een positief resultaat in de app ontvangt, dan krijgt die een pop-up te zien waarbij de vraag gesteld wordt of men anoniem de contacten wil verwittigen. Voor alle duidelijkheid: het gaat om contacten die de app heeft geregistreerd via anonieme codes die uitgewisseld zijn en niet om de eigen contacten die de gebruiker in zijn smartphone heeft opgeslagen.
Momenteel deelt 55 procent van de gebruikers informatie met andere gebruikers. Het Interfederaal Comité Testing en Tracing bekijkt hoe het hier verder op kan inzetten en over kan communiceren, zodat gebruikers het belang van de app erkennen en hun contacten zullen verwittigen.
Het blijft een vrijwillige stap om de app te gebruiken. We kunnen dit niet verplichten. Om een test te kunnen ontvangen in de app, roepen we niet alleen de gebruikers op om de code van de app tijdig door te geven bij het voorschrijven van de test door bijvoorbeeld de huisarts, maar ook aan alle zorgverleners die een test voorschrijven. Momenteel werkt het Interfederaal Comité Testing en Tracing aan een mogelijkheid waarbij de gebruiker de code van de app zelf kan linken aan de test, zodat het resultaat in de app terechtkomt. Zodra deze mogelijkheid gekend is, zal dit gecommuniceerd worden.
De campagne ging in heel België online van start op 1 oktober en kreeg vanaf 5 oktober ondersteuning van outdoor en televisie. De campagne kan rekenen op belangrijke vrijwillige bijdragen van onder meer Google, de Pro League, de NMBS en anderen. De meeste geplande acties zijn actief. Binnenkort volgen nog bijkomende acties via influencers, de Pro Leaguewedstrijden en YouTube.
Minister, om privacyredenen kan ik niet zeggen welke apps er allemaal op mijn smartphone staan.
De heer Parys heeft het woord.
Minister, als ik het goed begrijp, weten we dat 1,4 miljoen mensen de app hebben gedownload, maar niet hoeveel mensen die effectief gebruiken van degenen die hem zouden kunnen gebruiken. Als ik het goed begrijp, komt dat cijfer nog, maar misschien kunt u mij straks corrigeren als ik het niet juist zeg.
55 procent van die 1,4 miljoen zet maar de ‘feature’ aan waarmee ze hun contacten alerteren wanneer er een risico op besmetting geweest zou zijn. Dat zet die cijfers, wat mij betreft, toch enigszins in een ander daglicht. Het laat wel zien dat we nog werk hebben om de app effectief te promoten.
Minister, wie verzamelt de gegevens die uit de app komen? Wie doet er een analyse op in functie van het bronnenonderzoek? Kan dat? Is dat nuttig?
Ik heb nog een vraag die heel veel mensen bezighoudt, ook in het kader van het bronnenonderzoek, waar de app een belangrijk instrument voor is. Hoeveel keer zijn de horecaregistratieformulieren opgevraagd in het kader van bronnenonderzoek?
Als we nu veel minder mensen zullen testen – iets wat ik bijzonder betreur –, hoe kunnen we dan verzekeren dat de goede werking van de app niet in het gedrang wordt gebracht? De app verliest in mijn interpretatie – maar misschien is die verkeerd – aan effectiviteit naargelang het aantal tests afneemt.
Mevrouw Malfroot heeft het woord.
Minister, ik had de app zelf geïnstalleerd en heb een test laten doen. Tien dagen na datum heb ik nog steeds het resultaat niet ontvangen van de test op de app, terwijl het resultaat bij de dokter al beschikbaar was na een dag. In mijn geval werkt de app duidelijk niet. Hoe evalueert u de doeltreffendheid en het toepassingsveld van de app? Bent u op de hoogte van de problemen?
Mevrouw Groothedde heeft het woord.
Minister, u herinnert zich mogelijk dat ik scepsis heb geuit toen de opdracht voor het ontwikkelen van de app was gegeven. Dat ging vooral over privacykwesties. Ik ben daar echt op teruggekomen, nu die app klaar is. Ik moet u een compliment geven wat dat betreft. De app is goed uitgewerkt, privacyveilig en privacyvriendelijk. Ik heb geen enkele aarzeling om mensen aan te raden om die te installeren.
Ik merk wel dat een heleboel mensen dat nog niet doorhebben en daarom schrik hebben om hem te downloaden. Ze uiten twijfels of hebben schrik dat de overheid meekijkt. Is er niet nog veel winst te boeken bij mensen die daar misconcepties over hebben?
Minister, op welke wijze bent u van plan niet alleen de app te promoten, maar ook mensen duidelijk te maken op welke manier de app werkt en dat de app veilig is, zodat ze, bijvoorbeeld, die app ook overal toegang durven te geven?
Minister Beke heeft het woord.
Mevrouw Groothedde, ik dank u voor het compliment. Ik denk dat we er allemaal baat bij hebben het gebruik van die app zo veel mogelijk te verspreiden en aan te bevelen. Ik heb dat alleszins gedaan bij mijn familie, vrienden en collega’s.
Een aantal zaken kunnen natuurlijk nog worden verbeterd. Daar wordt ook aan gewerkt. Er wordt aan de Europese connectiviteit gewerkt, maar wat tot nu toe is gepresteerd, is wel een bijzonder huzarenstukje.
Er zijn heel wat zaken die u en ik graag zouden weten. Als het om 1,4 miljoen keer in België gaat, is de vraag hoeveel dat in Vlaanderen is gebeurd. Dat kunnen we niet weten. We kunnen op basis van de taal weten hoeveel keer het in welke taal is gedownload, maar dat zegt nog niets over de regio’s. Zo zijn er nog vragen die we niet kunnen beantwoorden. De muren van de privacy zijn bewust zo hoog opgetrokken. U herinnert zich misschien nog het debat hierover in het Vlaams Parlement. We moeten de mensen duidelijk maken dat de privacy op geen enkel ogenblik in het gedrang wordt gebracht. Dat heeft een aantal nadelen om op een geaggregeerd niveau analyses te kunnen maken. Het voordeel is dat het de mensen een groot vertrouwen geeft. Ook wat het bronnen- en clusteronderzoek betreft, zijn er een aantal nadelen om hiermee aan de slag te gaan, want dan moet een deeltje van de anonimiteit worden weggehaald.
Mijnheer Parys, u hebt me gevraagd naar de beschikbare informatie over het bronnen- en clusteronderzoek in de horeca. We hebben een aantal cijfers gekregen waarvoor het gebruik van de registratiegegeven in september en oktober 2020 is opgevraagd. Tussen september en half oktober 2020 gaat het om een 15-tal clusters in cafés en een 10-tal clusters in restaurants. Alles samen gaat het om ongeveer 25 clusters gedurende de voorbije zes weken. Hoeveel besmettingen dat heeft opgeleverd, is informatie die ik niet heb. Dit is wat ik van het agentschap heb gekregen. Het is mogelijk dat het lokaal bronnenonderzoek nog meer heeft opgeleverd, maar die informatie heb ik niet bij me.
De heer Parys heeft het woord.
Minister, ik dank u voor uw antwoord. Er zijn nog veel vragen, maar ik wil iedereen ook aanraden om die app te downloaden. De app is zeer privacybestendig. Ik ben verbaasd dat we voor het bronnenonderzoek op 6 weken tijd slechts 25 keer een beroep op de gegevens van de horeca hebben gedaan. Het debat over de sluiting van de horeca woedt hevig. Is er genoeg wetenschappelijk bewijs dat we daar besmettingen oplopen? Als we deze cijfers ernaast leggen, zal die vraag nog wat luider klinken. In elk geval is dit belangrijke informatie waar we nog wat verder op moeten ingaan.
Wat de app zelf betreft, hoop ik natuurlijk dat we nog wat meer informatie kunnen krijgen. Wordt die informatie effectief gebruikt? Op welke wijze kunnen we het bronnenonderzoek hiermee verrijken?
De vraag om uitleg is afgehandeld.