Verslag vergadering Commissie voor Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebestrijding
Verslag
– Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.
Mevrouw De Rudder heeft het woord.
Voorzitter, we weten dat 50-plussers sinds begin oktober 2020 zonder voorschrift voor een griepvaccin naar de apotheker kunnen. Dat is een goede zaak om de huisartsen te ontlasten. Vroeger moesten ze tweemaal naar de huisarts, een eerste maal om het voorschrift te halen en een tweede maal om het vaccin te laten toedienen. Ten gevolge van de corona-epidemie is de vraag naar vaccins natuurlijk veel groter dan de voorgaande jaren. In de media is aangegeven dat de levering van griepvaccins niet overal vlot verloopt. Er is vrees voor een tekort aan vaccins. Op 11 oktober 2020 hebben we in de pers vernomen dat de vaccins later dan de voorbije jaren zullen worden geleverd. Veel apothekers werken met wachtlijsten. Er zijn dit jaar uiteraard meer griepvaccins gevraagd dan in voorgaande jaren. Als aanvulling op het griepvaccin is dan ook beslist op het pneumokokkenvaccin in te zetten. Die belangrijke vaccinatie ligt in de lijn van het advies van de Hoge Gezondheidsraad om alle bewoners van woonzorgcentra een gratis vaccin te geven.
Minister, de bevoorrading met vaccins is uiteraard een cruciaal punt. Wat is de huidige stand van zaken met betrekking tot de beschikbaarheid van beide vaccins? De aankoop van vaccins is een bevoegdheid van de federale overheid. Op welke manier is de Vlaamse overheid betrokken bij de planning en de aankoop van vaccins voor ons land? De bevoorrading staat en valt met de productiecapaciteit. Worden zij ook bij de uitstippeling van de vaccinatiestrategie betrokken? Zoals tijdens vorige vergaderingen al een aantal keer is gesteld, is het heel belangrijk dat de risicogroepen voorrang krijgen. Worden deze doelgroepen momenteel voldoende bereikt? Hoe wordt verzekerd dat ze ook effectief voorrang krijgen?
Minister Beke heeft het woord.
Voorzitter, de vraag naar griepvaccins en pneumokokkenvaccins is in heel de wereld sterk toegenomen. Voor dit jaar waren voor België meer griepvaccins dan in andere jaren gepland. Aanvankelijk was het aantal 2,9 miljoen, maar ik heb vernomen dat het allicht tot 3,1 miljoen zal oplopen. Heel veel mensen hebben hun vaccin al bij de apotheker opgehaald, anderen kunnen er momenteel niet aan geraken omdat de voorraad bij de apothekers is uitgeput.
Het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG) heeft op 14 oktober 2020 een bericht gestuurd waarin staat aangegeven dat nog heel wat vaccins op komst zijn.
Ik citeer: “Het griepvaccin: nog een miljoen dozen. Ze zijn op komst en zullen eind oktober, begin november worden verdeeld naar de apotheken.” Een van de pneumokokkenvaccins, het geconjugeerd 13-valente pneumokokkenvaccin, is in de apotheken ter beschikking en kan zeker als eerste vaccin worden toegediend aan zij die twee vaccins toegediend willen krijgen. Voor het 23-valente pneumokokkenvaccin is er een tijdelijke stockbreuk in de apotheken. In november 2020 zullen evenwel nieuwe vaccins voor België vrijkomen. Vanaf begin 2021 zou het probleem opgelost moeten zijn, zodat alle bewoners van de woonzorgcentra nog tijdig gevaccineerd kunnen worden voor de piek van de griep in maart en april 2021. De overheidsopdracht voor de pneumokokkenvaccins voor de bewoners van de woonzorgcentra staat voor de toewijzing op de agenda van de ministerraad van de Vlaamse Regering voor 23 oktober 2020.
De beschikbaarheid van de geneesmiddelen in de apotheken is een volle bevoegdheid van de federale overheid. Normaal gezien wordt de Vlaamse overheid daar niet bij betrokken. De vaccins voor het gratis vaccinatieprogramma van de Vlaamse overheid, zoals de basisvaccinaties voor kinderen en de griep- en pneumokokkenvaccins voor de woonzorgcentra, worden wel door de Vlaamse overheid behartigd. Vanwege de specifieke situatie van de COVID-19-pandemie heeft de Hoge Gezondheidsraad nieuwe aanbevelingen geformuleerd om meer aandacht te vragen voor vaccinaties tegen de seizoensgriep en pneumokokken voor bepaalde doelgroepen.
Omdat de vraag naar deze vaccins in alle landen enorm is gestegen en de productiecapaciteit niet zomaar kan worden verhoogd, is dit bij het FAGG aangekaart. Hierop heeft het FAGG een taskforce opgericht om de beschikbaarheid van de vaccins op te volgen en de prioriteiten inzake de leveringen te bepalen. Bij deze taskforce zijn ook mensen van het Team Infectieziektebestrijding en vaccinatie van het agentschap Zorg en Gezondheid betrokken.
Mevrouw De Rudder, wat uw derde vraag betreft, gaat het om een zuiver federale aangelegenheid. U kunt daar allicht meer informatie over krijgen van de federale minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid. Ik weet dat de leveranciers van griepvaccins jaarlijks met de federale overheid bespreken in hoeveel vaccins ze het volgende jaar zullen voorzien. De productie van vaccins is een complexe aangelegenheid en de capaciteit kan niet zomaar met een vingerknip worden opgeschaald.
Wat uw laatste vraag betreft, heeft de Hoge Gezondheidsraad zijn advies over de griepvaccinatie op voorstel van de Vlaamse overheid aangepast. We hebben voorgesteld de groepen die een indicatie voor griepvaccinatie hebben, in eerste instantie te kunnen vaccineren. Mensen zonder risicoprofiel en mensen jonger dan 50 jaar zouden zich pas vanaf 15 november 2020 een vaccin kunnen aanschaffen. De taskforce van het FAGG heeft dit voorstel ook aan de interministeriële conferentie doorgegeven. We hebben dat advies uiteraard gevolgd. De federale overheid heeft de terugbetalingsmodaliteiten voor de griepvaccinatie ondertussen in die zin aangepast. Apothekers en arbeidsgeneeskundige diensten volgen de levering en de toediening van de vaccins ook op.
Het is de bedoeling van deze prioritering de meest kwetsbaren te beschermen en de bezetting van ziekenhuisbedden ten gevolge van griepcomplicaties zo laag mogelijk te houden. Zo zijn er meer garanties op de nodige capaciteit voor COVID-19-patiënten. Dat geldt ook voor de prioritering van de vaccinaties van het zorgpersoneel, enerzijds om de kans op transmissie naar de meest kwetsbaren te reduceren en anderzijds om de nodige personeelsinzet en zorg te kunnen blijven garanderen.
Mevrouw De Rudder heeft het woord.
Minister, ik dank u voor uw uitgebreide antwoord. Ik denk dat iedereen het belang en de noodwendigheid van die vaccins kent. We vinden dat allemaal zeer belangrijk. Vorige week was deze vraag om uitleg nog iets actueler, want heel wat vragen zijn al beantwoord. In elk geval bedank ik u voor het antwoord. We zullen dit verder opvolgen.
Ik hoop natuurlijk dat het pneumokokkenvaccin voor de woonzorgcentra een meerwaarde zal hebben en dat we die mensen op basis van dat vaccin van een aantal zorgen kunnen ontlasten. We hopen uiteraard de ziekenhuizen te ontlasten, want dat is in deze tijden een belangrijke doelstelling.
Mevrouw Sleurs heeft het woord.
Minister, ik heb nog twee bijkomende vragen. Vorige week stond in de Artsenkrant een interessant artikel over het pneumokokkenvaccin. De richtlijn is niet gemakkelijk. Het is een complexe materie. Hebt u er zicht op hoe het in de woonzorgcentra gaat? Hoe hebben ze zich bevoorraad met dat pneumokokkenvaccin? Misschien kunt u daar nu niet op antwoorden, maar dan kan dat ook later gebeuren. Vlaanderen heeft hierover op een zeer bijzondere manier gecommuniceerd. Gezien de verminderde immunorespons wordt aangeraden mensen vanaf een zeer hoge leeftijd niet meer te vaccineren. Hoewel er minder pneumokokkeninfecties zullen zijn, wordt wel aangeraden 65-plussers te vaccineren. Als iemand een COVID-19-infectie heeft gehad, is er het risico dat hij vatbaarder voor een pneumokokkeninfectie zal zijn.
Minister, hebt u er zicht op hoe het met de vaccinaties en met het aantal vaccins in de woonzorgcentra staat? Heeft de Vlaamse overheid zelf duidelijk gecommuniceerd ten aanzien van de specifieke doelgroepen, bijvoorbeeld de huisartsen en de coördinerende en raadgevende artsen (CRA’s)? Ik kijk uit naar uw antwoord.
Minister Beke heeft het woord.
Hopelijk zal de Vlaamse Regering de openbare aanbesteding goedkeuren. Zodra die goedkeuring er is, hoop ik dat we met betrekking tot de pneumokokkenvaccinatie tot de nodige communicatie kunnen overgaan. Wat de griepvaccins betreft, moet ik dat eens navragen.
De vraag om uitleg is afgehandeld.