Verslag vergadering Commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media
Verslag
Mevrouw D’Hose heeft het woord.
Voorzitter, we hebben al duizendmaal gezegd dat de cultuursector hard is getroffen door de gevolgen van de coronacrisis. De garantiefaciliteiten van Creative Europe zouden nu van de Europese Commissie en het Europees Investeringsfonds (EIF) een bijkomend steuntje in de rug krijgen. De Europese Commissie verwacht dat die 121 miljoen euro extra de komende zes jaar garant kan staan voor ongeveer 600 miljoen euro aan bankleningen voor de creatieve en culturele sector. Het is blijkbaar de bedoeling dat ongeveer 2500 noodlijdende kmo’s in de Europese lidstaten een lening of een garantie kunnen aanvragen. Aangezien de EU garant staat voor een gedeelte van de mogelijke lening, zullen de betrokken kmo’s sneller een schuldfinanciering kunnen krijgen.
In Vlaanderen is de ParticipatieMaatschappij Vlaanderen (PMV) als intermediaire bank aangeduid. Vanaf eind 2020 zullen kmo’s onder deze garantiefaciliteiten leningen kunnen aanvragen. De kmo’s moeten actief zijn met projecten of activiteiten die op culturele waarden of op artistieke of andere creatieve expressie zijn gebaseerd. Ze hoeven niet noodzakelijk marktgeoriënteerd te zijn.
Minister, welke mogelijkheden ziet u voor onze Vlaamse creatieve en culturele sector? Is er reeds zicht op de grootte van het bedrag dat Vlaanderen kan ophalen? Op welke wijze zal de Vlaamse overheid met de sector over deze financiële steunmaatregelen communiceren, zodat iedereen op de hoogte is?
Minister-president Jambon heeft het woord.
Mevrouw D’Hose ik zal uw eerste twee vragen, over de mogelijkheden en over de grootte van het bedrag, samen behandelen, maar misschien moet ik eerst iets verduidelijken.
PMV heeft reeds eind 2017 bij het EIF een aanvraag voor de Europese Cultural and Creative Sectors Guarantee Facility (CCS GF) gedaan (zie bijlage 1). Sindsdien is 25 miljoen euro aan leningen voor de culturele en creatieve sector aangemeld, meer bepaald 10 miljoen euro door PMV en 15 miljoen euro door St’Art SA, van de Franse Gemeenschap (zie bijlage 2). Zo is PMV een van de financiële intermediairen geworden waar het EIF in Vlaanderen mee werkt. Concreet betekent dit dat de ondernemingen die in de creatieve en culturele sector actief zijn, bij PMV een lening kunnen aanvragen. PMV kan hiervoor bij het EIF een garantie aanvragen. De ondernemingen moeten echter kunnen aantonen dat ze voldoende terugbetalingscapaciteit creëren om de lening te kunnen terugbetalen.
Op 27 augustus 2020 hebben de Europese Commissie en het EIF een oproep tot de bestaande intermediaire organisaties in de EU gericht om de nodige contractuele aanpassingen uit te voeren om het bijkomend bedrag van 121 miljoen euro aan garanties hierin te kunnen opnemen. Dat is bedoeld om de financiële intermediairen te stimuleren om leningen toe te kennen aan kmo’s en kleine publieke instellingen die door COVID-19 zijn geïmpacteerd. Momenteel worden de nodige administratieve stappen gezet om het contract aan te passen met betrekking tot de uitgebreide garantiefaciliteit voor de creatieve en culturele sector.
Er is in het licht van deze nieuwe oproep nog geen bijkomend volume aan PMV toegekend. Er is nog voldoende ruimte binnen de huidige portefeuille. Er zijn wel aanpassingen geweest, want de voorwaarden zijn licht verbeterd. PMV staat met het EIF in contact om een vanaf 2021 een vervolg aan de CCS GF te breien.
De belangrijkste mogelijkheden die de CCS GF ondernemingen in Vlaanderen en in Brussel biedt, zijn de coronaleningen die PMV naast haar reguliere werking heeft gelanceerd. Ondernemingen die in de creatieve en culturele sector actief zijn, kunnen daar een beroep op doen. Dat loopt nog tot en met 15 november 2020. Deze leningen komen in aanmerking om binnen het CCS GF aan te melden tot het toegekende volume is bereikt.
Op welke manier zullen we de financiële steunmaatregelen communiceren? De CCS in Vlaanderen en Brussel is op 6 augustus 2020 via vier Creative Europe Vlaanderen MEDIA en Cultuur Nieuwsbrieven op de hoogte gebracht van de vernieuwde oproep. Deze nieuwsbrieven zijn ook gericht aan de Vlaamse CCS-steunpunten, dus aan Cultuurloket, Kunstenpunt, FARO, Flanders DC, het Vlaams Architectuurinstituut (VAI), ook aan de fondsen, het Vlaams Audiovisueel Fonds (VAF) en Literatuur Vlaanderen en de dienstverlenende organisaties en contactpunten, zoals het Vlaams-Europees Verbindingsagentschap (VLEVA) en de Europese Programma’s voor Onderwijs, Opleiding en Samenwerking (EPOS). Ook VLEVA heeft aansluitend deze boodschap op 6 augustus gecommuniceerd.
Aangezien dit Garantiefonds onder het Europees Investeringsfonds is ondergebracht en vanaf 2021 niet meer onder het cross-sectorale programma of luik van het nog definitief goed te keuren ‘Creative Europe 2021-2027’-programma, zal de algemene kennisgeving hierover niet meer door Creative Europe Vlaanderen maar door VLEVA gebeuren, terwijl PMV deze faciliteit in de diepte behandelt.
Mevrouw D’Hose heeft het woord.
Ik begrijp het goed dat de lopende call eigenlijk nog loopt tot 15 november en dat daar 25 miljoen euro op zit en dat dat bedrag nog niet op is, en dat men vanaf 2021 een beroep zal doen op de nieuwe call?
Dat is wel interessante informatie, maar ik weet niet of dat wel voldoende bekend is bij de organisaties, zelfs al is dat in de nieuwsbrieven gekomen. Wij worden allemaal platgebombardeerd met noodkreten uit de culturele en creatieve sector. Het zal ook een beetje aan ons zijn om dat mee te communiceren, dat er toch wel die mogelijkheid is en vooral dat er nog middelen beschikbaar zijn.
Mevrouw Coudyser heeft het woord.
Wij voelen aan dat dat in de sector blijkbaar toch niet zo bekend is. Misschien moeten daar nog wat bijkomende communicatiemomenten rond georganiseerd worden.
Iets anders dat ik hoor, is dat het voor de dossiers bij PMV toch niet zo eenvoudig is. Je moet nu natuurlijk die terugbetalingscapaciteit kunnen aantonen, en daar schort het vaak ook wel.
Minister-president Jambon heeft het woord.
Dat is nu eenmaal de dynamiek van een garantiefonds. Dat is een lening waar een waarborg tegenover staat. Die waarborg is natuurlijk geen blanco cheque van ‘doe maar!’
Wat het communicatieaspect betreft, denk ik dat hier nog iets anders meespeelt. Ik denk dat dit soort van financieel instrumentarium door heel wat organisaties in de culturele sector niet gekend is. Als je communiceert dat dat instrumentarium bestaat, dan is er nog een afstand te overbruggen. Een aantal cultuurorganisaties maken er wel gebruik van. Maar er is een gebrek aan financieel-technische knowhow binnen de sector om te zeggen: ‘What’s in it for me? Het is goed dat dat fonds bestaat en al die ‘mumbo jumbo’ die erachter zit, maar voor mijn organisatie?’ Onbekend is onbemind. Ze zeggen dan dat het wel niet voor hen van toepassing zal zijn. Misschien moet PMV daar wel een rol in spelen om die mensen bij het handje te nemen en door die financieel-technische dingen te leiden. Daar is wel nog werk.
Mevrouw D’Hose heeft het woord.
Minister-president, ik ben het helemaal met u eens. Het is fijn dat u dat wilt opnemen om te kijken hoe we die ‘mumbo jumbo’ kunnen vertalen naar werkbare zaken. Dank u wel.
De vraag om uitleg is afgehandeld.