Verslag vergadering Commissie voor Mobiliteit en Openbare Werken
Verslag
– Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.
Mevrouw Van Volcem heeft het woord.
Minister, Fietsberaad Vlaanderen stelde onlangs een uitgebreid advies voor met betrekking tot voorrangsregels in zones 30 en 50, uiteraard met de focus op de fietsers.
Op dit moment bestaan er immers geen eenduidige regels, waardoor het voor fietsers, maar ook voor andere weggebruikers vaak niet duidelijk is welke regel van tel is. Op eenzelfde soort weg kan je de ene keer een voorrang van rechts tegenkomen en op het volgende kruispunt een voorrangsregeling met verkeersborden. Dat is absoluut niet bevorderlijk voor de verkeersveiligheid.
Met het advies wil Fietsberaad een duidelijk kader naar voren schuiven, vertrekkend vanuit enkele algemene principes. In een zone 30 met gelijkwaardige wegen zonder fietspaden zou de voorrang van rechts standaard moeten zijn. Een fietsroute of een fietsstraat zou in een zone 30 dan weer consequent voorrang moeten krijgen op andere wegen.
Het kader dat Fietsberaad heeft opgesteld, is niet te nemen of te laten, maar biedt in de eerste plaats een duidelijk houvast voor wegbeheerders om de voorrangssituatie bij kruisingen te bepalen. Uiteraard zijn er steeds afwijkingen mogelijk op basis van lokale omstandigheden, bijvoorbeeld door de aanwezigheid van een school of een beperkte zichtbaarheid.
Minister, hoe staat u tegenover het invoeren van ‘Een leesbare voorrang’ van Fietsberaad Vlaanderen? In hoeverre past het Agentschap Wegen en Verkeer (AWV) de principes uit dit advies reeds toe op gewestwegen binnen een zone 50 of zone 30? Bent u bereid om de principes van dit advies op te nemen in het Vademecum Fietsvoorzieningen, waar u mee bezig bent, en in andere vademecums, zoals het Vademecum Veilige Wegen en Kruispunten?
Ik wil voor de volledigheid nog even meegeven dat de heer Lantmeeters mij laat weten dat hij bij de vorige vraag niet bedoelde dat hij niet akkoord gaat met de wetgeving, maar wel verduidelijking vraagt omtrent de wetgeving.
Minister Peeters heeft het woord.
Mevrouw Van Volcem, we hebben inderdaad kennis genomen van het advies van Fietsberaad over de kwestie van de leesbare voorrangsregels. Uiteraard is het heel belangrijk in het kader van het hebben van een goede infrastructuur om ook de nodige aandacht te geven aan de voorrangsregels. Die moeten uiteraard duidelijk zijn, en het liefst ook zo veel mogelijk uniform voor eenzelfde wegvak. Ik denk dat we het daarover allemaal eens zijn. Misschien is het belangrijk daarbij mee te geven dat AWV zelf een dienstorder heeft opgemaakt in juli 2017 waarin heel wat aanbevelingen worden gegeven, specifiek met betrekking tot de voorrangsregels, alsook de gekleurde wegoppervlakten voor fietsvoorzieningen en dergelijke meer. In die omzendbrief vindt u eigenlijk heel wat instructies over hoe men het best de voorrangsregels voor fietsers en dergelijke kan uitrollen als men aanpassingen doet. Deze regeling wordt uiteraard door AWV zelf ook toegepast, en wordt ook als aanbeveling meegegeven aan lokale besturen.
Dat gaat over het volgende. Hebben de fietsers voorrang? Dan trekt men de fietspadmarkeringen door en legt men de oversteek aan in een rode tint. Hebben ze geen voorrang, dan brengt men altijd fietslogoverbindingsmarkeringen aan. Dat zijn eigenlijk de twee basisprincipes. Ik kan het moeilijk allemaal gaan uitleggen met prentjes, maar u weet dat het allemaal heel duidelijk wordt omschreven in die AWV-dienstorder.
We krijgen nu een advies van Fietsberaad, dat eigenlijk grotendeels overeenstemt met wat in de dienstorder zit. Er is eigenlijk enkel een afwijking wat de versie van de bypasses betreft, maar we nemen dat advies van Fietsberaad alleszins mee wanneer we straks het fietsvademecum verder uitrollen.
Dan was er uw tweede vraag. Op gewestwegen rijst er eigenlijk geen groot probleem, omdat gewestwegen als bovenlokale wegen meestal voorrangswegen zijn en de reguliere snelheid daar dan ook vaak hoger is dan 30 of 50 kilometer per uur.
Daar waar die snelheid wel lager is, past het AWV die principes toe. Meestal zijn dat toch wel voorrangswegen.
Dan is er uw derde vraag. Het Vademecum Fietsvoorzieningen is volop in de maak. We krijgen hiervoor van verschillende entiteiten meerdere adviezen. Deze adviezen en de bijbehorende beoordelingsmatrix zullen binnen de betrokken werkgroep, die nu bezig is met de opmaak van dit vademecum, worden besproken.
Mevrouw Van Volcem heeft het woord.
Ik heb een aanvullende vraag: wanneer denkt u dat deze twee vademecums klaar zullen zijn?
Minister Peeters heeft het woord.
We verwachten dat het Vademecum Fietsvoorzieningen in het voorjaar 2021 klaar zal zijn.
Mevrouw Fournier heeft het woord.
Ik heb nog een aantal aanvullende opmerkingen, het zijn geen echte vragen. Vanuit onze fractie vinden we dit een belangrijk advies, dat zowel gedragen wordt door de wegbeheerders als door Fietsberaad Vlaanderen. Het is een evenwichtig advies, want je geeft niet overal voorrang aan de fietsers. Dat zou ook niet realistisch zijn, maar er is wel voorrang waar het de fietsveiligheid en het fietscomfort ten goede komt.
We zijn ook wel vragende partij om dit advies mee te nemen in het nieuwe fietsvademecum. U zegt dat u dit zult overwegen en dat is terecht. Misschien kunnen de meeste punten daarin meegenomen worden.
Er was ook nog een vraag naar bijkomend onderzoek buiten de bebouwde kom en in gebieden met een toegelaten snelheid van 70 kilometer per uur. Men kan eens kijken wat daar eventueel nog mogelijk is.
Mevrouw Lambrecht heeft het woord.
Bedankt. Ik ben blij met de vraag. Ik denk dat iedereen zoveel mogelijk eenduidigheid wil op het vlak van regels, maar het is toch ook belangrijk dat we uit onze cocon van grote theorieën komen. We zouden ook veel meer moeten uitgaan van de mensen op de fiets zelf en het voor hen zo eenduidig mogelijk moeten maken. Je kunt inderdaad niet overal voorrang geven, maar het kan toch ook heel vaak wel en het zou op een duidelijke manier moeten worden aangeduid. Als je nu aan de mensen op straat vraagt waar ze wel en waar geen voorrang hebben, dan raakt men daar absoluut niet wijs uit. Die indruk leeft en misschien is dat perceptie, maar het is vaak zo dat men voorrang neemt waar men denkt dat men die heeft. Daarom roep ik op tot eenduidige regels en zoveel mogelijk dezelfde regels.
Minister Peeters heeft het woord.
Ik heb al gezegd dat we het advies van Fietsberaad Vlaanderen zeker meenemen in de verdere uitrol van de opmaak van het fietsvademecum. Al die adviezen worden afgewogen en onderzocht.
De gewestwegen zijn meestal wel voorrangswegen. Daarom heb ik gezegd dat daar meestal de voorrangsregels gelden en dat we datgene toepassen wat in de omzendbrief van 2017 werd opgenomen. Die omzendbrief is nog niet zo oud en daar staan heel wat elementen in die we ook allemaal terugvinden in het advies van Fietsberaad Vlaanderen, behalve dan dat element dat ik u daarstraks heb meegegeven.
Dat fietsvademecum is eigenlijk een richtlijn voor alle wegbeheerders om dit alles zo veel mogelijk uit te rollen, maar we kunnen vanuit het Vlaamse Gewest niet elk lokaal bestuur bij de hand nemen en zeggen dat ze allemaal verplicht de regels uit het vademecum onmiddellijk op hun grondgebied moeten uitrollen.
Want heel veel van die regels, zowel de regels die zijn opgenomen in onze omzendbrief van 2017 als de regels in het advies van Fietsberaad Vlaanderen, zouden ook kunnen worden toegepast door lokale besturen. Mevrouw Lambrecht, u zegt dat het niet altijd heel duidelijk is voor de fietser, maar voor die fietser is ook niet duidelijk wie de wegbeheerder is. Het Agentschap Wegen en Verkeer volgt zijn eigen dienstorder en die is samen met het fietsvademecum ook een aanbeveling voor de lokale besturen om de regels zoveel mogelijk op uniforme wijze door te voeren, maar we kunnen hen niet bij de hand nemen. Ze zijn zelf autonoom bevoegd voor hun eigen wegen. Wij kunnen alleen maar oproepen om zoveel mogelijk te kiezen voor die uniformiteit.
Het fietsvademecum verwachten we, zoals ik daarstraks al zei, begin 2021. Alle werkgroepen zijn daar op dit ogenblik mee bezig en alle adviezen worden uiteraard grondig ter harte genomen en verwerkt.
De vraag om uitleg is afgehandeld.