Verslag vergadering Commissie voor Mobiliteit en Openbare Werken
Verslag
De heer Ceyssens heeft het woord.
We hebben het al gehad over jonge bestuurders die we tegen gevaren in het verkeer moeten beschermen. Dan gaat het niet alleen over het kennen van de Wegcode, maar ook over rijvaardigheden en attitude in het verkeer. We zijn daar tijdens de vorige legislatuur veel mee bezig geweest. Ik herinner me nog de hoorzitting met een Oostenrijkse verkeerspsycholoog. In Oostenrijk had men op een jaar tijd spectaculaire vooruitgang geboekt dankzij een nieuwe rijopleiding. Dat zorgde voor 33 procent minder dodelijke verkeersslachtoffers bij de nieuwe autobestuurders, mensen die een jaar met de auto rijden. Dat is spectaculair. Ons terugkommoment gaat veel minder ver, maar het is toch een stap in de goede richting. Daarom ben ik ook blij dat er bij de regeling van de werkzaamheden is beslist om dat te gaan bekijken. Ik wil de collega's uitnodigen om dat bezoek aan te grijpen om daar kennis mee te maken. Ik vond het zelf erg interessant.
Van de 17.444 bestuurders die het terugkommoment vorig jaar moesten volgen – dus binnen zes tot negen maanden na het behalen van het rijbewijs B – meldde zich hiervoor 96 procent aan. 1500 bestuurders reageerden niet op de eerste herinneringsbrief en 619 onder hen reageerden niet op de tweede herinneringsbrief. Dat is ongeveer 2 procent. Zij zullen een proces-verbaal krijgen. Iemand die niet komt opdagen, riskeert een boete tot maximaal 4000 euro. Die boetes zijn een stok achter de deur en moeten niet het doel zijn, net als bij elke handhaving. Het doel moet zijn om in het terugkommoment bepaalde attitudes aan te leren die jonge bestuurders van pas komen.
Minister, hoe wilt u er in de toekomst voor zorgen dat iedereen die het terugkommoment dient te volgen, zich hiervoor effectief komt aanmelden? Zal er gepeild worden naar de redenen waarom iemand zich niet komt aanmelden voor het terugkommoment?
Heeft er al een evaluatie over het terugkommoment plaatsgevonden? Indien ja, welke partners waren hierbij betrokken? Wat zijn de voornaamste conclusies daaruit en waaraan dient er nog gesleuteld te worden?
Minister Peeters heeft het woord.
Ik kan inderdaad aanbevelen om een bezoek te brengen aan dergelijk terugkommoment. Zelf had ik de eer om dat vorige zaterdag te doen. Eerst is er de praktische test en daarna is er het groepsgesprek. Ik heb daar aan een aantal jongeren gevraagd of ze het interessant vonden om te komen. Er waren er die dik tegen hun goesting gekomen waren, maar die het achteraf wel heel waardevol vonden. Dat is een goed signaal. Hopelijk vertellen de jongeren dat aan elkaar door. Iedereen ziet het terugkommoment als een extra verplichting, maar wie er geweest is, vond het een lovenswaardig initiatief.
We weten ook dat er bij ruim 20 procent van de verkeersongevallen jonge bestuurders betrokken zijn of bestuurders die recent hun rijbewijs hebben behaald. De meerwaarde van het terugkommoment mogen we dus zeker benadrukken.
De jongeren die zich moeten aanbieden, worden goed geïnformeerd. Op het moment dat ze slagen voor het rijexamen krijgen ze al een folder over het terugkommoment. Daarna krijgen ze een herinneringsbrief om hen eraan te herinneren dat ze zich tussen de zesde en negende maand na het behalen van het rijbewijs moeten aanmelden voor zo’n terugkommoment. Indien ze hier geen gevolg aan geven, krijgen ze een aanmaningsbrief. Dan hebben ze nog drie maanden de tijd om zich aan te melden.
Er zijn ook mensen die uitstel vragen wegens ziekte of studies in het buitenland en dergelijke. Iemand kan gegronde redenen hebben om niet te kunnen komen. Daar wordt dan duidelijk over gecommuniceerd.
Ook via andere kanalen wordt er heel duidelijk gecommuniceerd. De administratie focust hierop via sociale media. Ook via vlaanderen.be en rijbewijzer.be kan men alle mogelijke informatie vinden. Ook de gemeenten beschikken over een folder over de rijopleiding waarin het terugkommoment aan bod komt. Het komt daarnaast vrij veel aan bod in de pers. En toch voldoet 3,5 procent nog niet aan die verplichting.
Zal er gepeild worden naar de redenen? Hoe zit het met de evaluatie? Dat ligt wat moeilijk, want bij iemand die zich helemaal niet aanmeldt of niet komt opdagen, kun je moeilijk peilen waarom hij niet deelneemt aan het terugkommoment.
Zoals u zelf zegt, komt er na de eerste aanmaning een meerprijs van 51 euro. Als men dan nog niet voldoet, kan de administratie overgaan tot de invordering van een boete. Die kan tot maximaal 4000 euro oplopen. Ik denk dat men dan toch tweemaal zal nadenken.
Afgelopen zaterdag ben ik bij de rijschool langsgegaan. Daar hoorde ik toch dat mensen heel tevreden zijn over het terugkommoment. De rijschool vraagt zelf duidelijk om de evaluatieformulieren in te vullen. Uit die formulieren blijkt dat veel mensen initieel twijfelen over de meerwaarde, maar dat ze, als ze ter plaatse zijn geweest, wel degelijk vinden dat het een meerwaarde heeft.
De evaluatie als dusdanig heeft nog niet plaatsgevonden. Ik denk dat we daar iets meer tijd voor nodig hebben. Het is alleszins de bedoeling dat we dat terugkommoment grondig zullen evalueren. Omdat we toch een groot aandeel aan jonge bestuurders hebben die betrokken zijn bij verkeersongevallen, denk ik dat het belangrijk is dat we blijven focussen op levenslang leren en bijkomende educatie. Het terugkommoment kan een belangrijke factor zijn om voor meer verkeersveiligheid bij onze jonge bestuurders te zorgen. Men merkt heel vaak dat bestuurders de eigen rijvaardigheden overschatten en de risico’s in het verkeer onderschatten. In die groepssessie wordt daarover heel veel gepraat en ook het gebruik van alcohol en drugs in het verkeer komen ter sprake. Hopelijk zal erover praten een globale bewustmaking teweegbrengen, zodat men alerter is in het verkeer en zeker geen alcohol en drugs zal gebruiken in het verkeer.
De heer Ceyssens heeft het woord.
Toen we hier destijds over de hervormde rijopleiding naar Oostenrijks model spraken, bleken de overschatting van de eigen capaciteiten en de attitude in het verkeer prioritair te zijn. Met dat terugkommoment komt men daar toch een stuk aan tegemoet.
Ik had mijn rijbewijs al 29 jaar toen ik diezelfde rijschool heb bezocht. Na afloop reed ik met mijn twee handen netjes op het stuur naar buiten. Ik weet niet of u dat ook hebt gedaan? Ah, neen, u zat achteraan in de auto, maar ik denk dat we alleszins maximaal moeten blijven investeren in het volgen van dat terugkommoment. Uit wat u aangeeft, blijkt inderdaad dat zelfs mensen die het met tegenzin volgen, er achteraf toch iets bijgeleerd hebben. Dat is niet alleen goed voor hun eigen veiligheid, maar ook heel belangrijk voor de andere weggebruikers.
De vraag om uitleg is afgehandeld.