Verslag vergadering Commissie voor Mobiliteit en Openbare Werken
Verslag
Mevrouw Fournier heeft het woord.
Begin 2019 waren er heel wat problemen met de verschillende trajectcontroles in Vlaanderen. Nadat uw voorganger beslist had om een reeks trajectcontroles te installeren, bleken heel wat van die installaties niet te werken door technische problemen met de connectoren. Die connectoren zijn nodig om de foto's van snelheidsovertredingen naar het gewenste formaat te converteren. Volgens de kranten zei de toenmalige minister van Mobiliteit en Openbare Werken, minister Weyts, dat hij zelf connectoren zou aankopen.
Omdat het enkele maanden stil was rond het dossier heb ik in de Senaat een vraag ingediend bij minister van Binnenlandse Zaken De Crem. Volgens het antwoord zullen de problemen binnenkort opgelost zijn. De federale politie heeft vorig jaar nieuwe software besteld. Die nieuwe software werkt niet meer op het model van die connectoren. Volgens de minister heeft het nieuwe systeem een reeks voordelen. Zo wordt gewerkt met een centraal systeem voor alle gewestelijke verwerkingscentra en draait het systeem op een modernere webbased oplossing.
Ondertussen begrijp ik ook dat dit niet het enige probleem is. Op een overleg bij de gouverneur van West-Vlaanderen is duidelijk geworden dat er nog geen enkel convenant tussen het Agentschap Wegen en Verkeer (AWV) en de gemeenten is ondertekend door de top-downbenadering van de vorige minister. Mijn collega Lode Ceyssens zei al in juni 2018 in de plenaire vergadering dat de West-Vlaamse gemeenten dit niet wilden ondertekenen, omdat er in dit convenant staat dat de locaties van de trajectcontroles samen met de lokale besturen tot stand zijn gekomen. Iedereen is het erover eens dat dit niet klopt, maar nu blijkt dat AWV de tekst nog steeds niet heeft aangepast. De burgemeesters in West-Vlaanderen blijven ondertussen misnoegd over de manier waarop de trajectcontroles tot stand zijn gekomen.
Ik heb gezien dat een vraag tijdens de indiening is weggevallen. Ik stel ze toch. U ziet wel of u wel of geen antwoord kunt formuleren. Welke stappen zullen uw diensten ondernemen om die trajectcontroles aan te passen aan die nieuwe software?
Dan de vragen die wel zijn ingediend. Waarom heeft AWV dit convenant nog steeds niet aangepast? Zult u de trajectcontroles in overleg met de lokale besturen verplaatsen indien dit nodig blijkt te zijn?
Minister Peeters heeft het woord.
Het convenant of protocolakkoord werd aangepast in 2018. Op basis van de opmerkingen uit de protocolvergadering die in 2018 plaatsvond, werd reeds het onderdeel ‘in overleg met gemeente en politiezone’ geschrapt uit de protocollen van de sites die top-down beslist werden. Deze aangepaste versie werd meegezonden met de uitnodiging voor het protocoloverleg dat in West-Vlaanderen plaatsvond op 3 december 2019, en werd op 3 februari 2020 besproken tijdens het overleg met de gouverneur van West-Vlaanderen in aanwezigheid van de vertegenwoordigers van de betrokken lokale besturen en politiezones. Eén convenant hebben we intussen ondertekend teruggekregen, twee nog niet.
Zullen we de trajectcontroles in overleg met de lokale besturen verplaatsen? De locaties voor trajectcontrole worden bepaald op basis van een objectieve methodiek om de meest gevaarlijke wegvakken, waar overdreven snelheid een probleem vormt, in eerste instantie aan te pakken.
In deze bestaande methodiek wordt gebruikgemaakt van ongevallendata en gereden snelheid. De ongevallengegevens worden vertaald naar een puntenscore op basis van het aantal en de ernst van de ongevallen. Daartoe worden de meest recent beschikbare ongevallendata gebruikt. De wegvakken met de hoogste score inzake verkeersongevallen komen het hoogst terecht in onze prioriteitenlijst om een camera te plaatsen.
Vervolgens wordt ook naar de snelheid gekeken en aan de hand van floating car data wordt nagegaan of snelheid ook effectief een probleem vormt op welbepaalde wegvakken. Dit is een technologie waarbij het verkeer gemonitord wordt met behulp van het global positioning system (gps).
Na de selectie op basis van een hoog ongevallenaantal en/of een hoge ongevallenernst en een te hoge gereden snelheid op het wegvak wordt het traject opgenomen in de lijst van twintig trajectcontroles die jaarlijks voorzien wordt. Indien de gereden snelheid geen probleem blijkt te zijn op het wegvak, wordt het wegvak niet verder meegenomen. Dat is de objectieve methodiek.
De reeds geplaatste trajectcontroles die volgens deze methodiek werden bepaald en waarbij sinds de plaatsing geen wijzigingen zijn gebeurd op het vlak van herinrichting van de weg of aanpassing van het snelheidsregime, zullen in de eerste plaats niet worden verplaatst.
Indien er evenwel sinds de plaatsing van de trajectcontrole aanpassingen zijn gebeurd aan de wegvakken op het vlak van herinrichting of aanpassing van het snelheidsregime, dan kunnen we opnieuw bekijken of die trajectcontrole daar al dan niet nog noodzakelijk is. Samen met de gemeentebesturen en de politiediensten zal met AWV naar een oplossing worden gezocht. Die kan bestaan uit het wegnemen of verschuiven van het traject, afhankelijk van wat het meest gewenst is.
In de toekomst willen we het plaatsen van trajectcontroles herbekijken. Lokale besturen krijgen voor de lijst 2019 nu al de mogelijkheid om al of niet hun goedkeuring te geven voor het plaatsen van de geselecteerde trajectcontroles. Daartoe kan het bestuur samen met de politiediensten een document ondertekenen waarin ze hun goed- of afkeuring geven. Indien het bestuur en de politiezone niet akkoord gaan, dan wordt daar geen trajectcontrole geplaatst – daar zijn we heel duidelijk over geweest – en wordt die locatie op de reservelijst gezet. Naast de twintig geselecteerde locaties worden er tien locaties op de reservelijst geplaatst. Als er een locatie helemaal niet kan worden geplaatst, dan neemt men een van die reserveplaatsen. Ik heb zelf duidelijk aangegeven aan de administratie dat als blijkt dat de lokale besturen andere suggesties hebben, we dat zeker moeten meenemen en herbekijken hoe we de procedure kunnen aanpassen.
Voor mij is het getal van die twintig niet heilig. Ik heb al heel wat vragen gekregen van lokale besturen om op welbepaalde plaatsen in extra trajectcontroles te voorzien, of roodlichtcamera's of snelheidscamera's waar geen trajectcontroles mogelijk blijken. Dat wil ik dan zeker herbekijken. Lokale besturen zijn het best geplaatst voor het plaatsen van een trajectcontrole. Het gaat dan vooral over gewestwegen bij de lokale besturen. Op de autosnelwegen is AWV het best geplaatst voor het bepalen van trajectcontroles.
Mevrouw Fournier heeft het woord.
Minister, ik ben heel tevreden over uw antwoord. Ik had een citaat van u opgeschreven uit uw antwoord op een vorige vraag: “Lokale besturen liggen mij na aan het hart.” Ik ben blij dat u dit hier ook hanteert, want de lokale besturen en de lokale politiezones zijn natuurlijk het best geplaatst om de trajectcontroles aan te passen.
De methodiek waarover u het had, was een methodiek van uw voorganger, waarbij er objectief moet worden gekeken naar ongevallengegevens, snelheid enzovoort. Als u zegt dat dit nu zal worden afgetoetst met de lokale besturen en de politiezones, dan zijn we daar heel tevreden mee.
Trajectcontroles zijn een heel goed instrument om de veiligheid op de wegen te bevorderen. Iedereen kent het systeem van de flitspalen. Soms heb ik de indruk dat mensen denken dat als ze aan 100 kilometer per uur aan een flitspaal passeren op een autosnelweg, ze dan bonuspunten krijgen. Het is namelijk zeer irritant als iemand plots begint te remmen aan een flitspaal. Dat is niet echt een veilige situatie, maar de trajectcontroles zijn dat wel. Men behoudt dezelfde snelheid over een langere afstand. Nogmaals, ik ben heel tevreden met uw antwoord.
Minister, u had het over de lijst van 2019. Ik veronderstel dat dat gaat over de lijst van 2020 met toekomstige trajectcontroles. Dat begreep ik niet goed. Welke stappen zullen uw diensten ondernemen om de trajectcontroles aan te passen aan de nieuwe software van de federale minister?
Mevrouw Lambrecht heeft het woord.
Ik ben zeer verheugd met de vraag van mevrouw Fournier. Ik kan eigenlijk teruggaan naar mijn eigen twee vragen ter zake waarover nog een aantal onduidelijkheden bestaan.
Door zelf heel erg bezig te zijn met het lokale bestuur hebt u een enorm voordeel ten aanzien van uw voorganger. Heel wat trajectcontroles werkten niet of waren fout geplaatst omdat er geen afstemming was met de lokale besturen.
In een eerste vraag van 16 juli 2019 vroeg ik u wanneer die trajectcontroles effectief zouden werken. U antwoordde daarop dat de trajectcontroles die opgeleverd maar nog niet operationeel zijn, een voor een in werking zullen worden gesteld en dat zij vermoedelijk bij het begin van het vierde kwartaal 2019 klaar zouden zijn voor gebruik. Minister, zijn alle trajectcontroles die nog niet operationeel waren en waarvan beloofd was dat ze het vierde kwartaal 2019 operationeel zouden zijn, in werking?
In het tweede luik van uw uiteenzetting zegt u dat u veel meer zult overleggen met de lokale besturen en de lokale politie. In mijn stad, Brugge, is er een trajectcontrole op de Torhoutsesteenweg waartegen de politie een veto heeft gesteld maar dat het Agentschap Wegen en Verkeer toch, tegen wil en dank, heeft geplaatst. Nu moet die controle worden verplaatst terwijl ze nog niet één keer is gebruikt en de verplaatsing ervan 30.000 euro kost. Dat zijn zaken waar u geen schuld aan hebt, die van voor uw tijd zijn, maar die we in de toekomst moeten vermijden.
Op 9 januari heb ik gevraagd of u meer zult overleggen met de lokale besturen. U hebt daar zeer welwillend op geantwoord en ook vandaag bent u zeer welwillend. Mijn vraag is of ik daaruit mag begrijpen dat wanneer zoals in het geval van Brugge, de volledige politie een veto stelt tegen die trajectcontrole, Vlaanderen niet langer tegen het lokale bestuur in zal handelen?
Mevrouw Van Volcem heeft het woord.
Dat was in Brugge voor Jean-Marie De Decker.
Minister Peeters heeft het woord.
Mevrouw Fournier, sorry dat ik uw derde vraag niet heb beantwoord maar ik moet er meteen aan toevoegen dat ik er niet onmiddellijk op kan antwoorden: we hangen op dat vlak af van de federale overheid.
Mevrouw Lambrecht, we hebben het in deze commissie op vraag van de heer Ceyssens en van uzelf al gehad over de operationalisering van die trajectcontroles. We vermoeden, maar ook daar zijn we afhankelijk van de federale politie, dat die voor april van dit jaar zal zijn. Ik hoop dat we dit halen want als die trajectcontroles er staan maar niet werken, dan heeft niemand er iets aan. Ik kan mijn hand er echter niet voor in het vuur steken.
Wat de inspraak van de lokale besturen betreft, zullen de trajectcontroles die al geplaatst zijn, nu niet van plaats veranderen. Zij blijven staan tenzij er een herinrichting komt van de weg of van de snelheidsregimes.
In oktober-november 2019 hebben we samengezeten met de administratie en kregen we de lijst 2019 die toen is opgemaakt en die wordt geïmplementeerd of uitgerold in 2020. Over die lijst is al teruggekoppeld naar de lokale besturen met de vraag of zij tevreden zijn over de trajectcontroles.
Als de lokale besturen daarvan zeggen dat ze dat niet willen of dat ze dat anders zien, dan worden ze geschrapt. Mevrouw Lambrecht, u zegt dat er voorbeelden zijn van een trajectcontrole, maar uiteindelijk gaat ze nooit werken, dan is dat weggegooid geld. Daar heeft niemand iets aan. Ik blijf daar dus op focussen. Lokale besturen kennen het best de situatie op hun grondgebied en zijn dan ook het best geplaatst om te zeggen waar het wel gewenst is en waar niet. Ik hamer er ook op dat het voor mij niet alleen gaat over de trajectcontroles. Soms is ook een roodlichtcamera of een snelheidscamera nog altijd een optie, omdat trajectcontrole ergens niet kan of niet werkt.
Als we er allemaal samen toe kunnen bijdragen om te zorgen dat de veiligheid wordt verhoogd en dat iedereen tevreden is over de gang van zaken, dan moeten we dat allemaal doen. Ik blijf focussen op de inspraak van de lokale besturen in samenspraak met de lokale politie. Het moet natuurlijk verantwoord en gemotiveerd worden, maar ik blijf het heel belangrijk vinden dat zij daar alle inspraak in hebben.
Mevrouw Fournier heeft het woord.
Minister, ik dank u nogmaals van harte voor uw antwoord. Ik denk dat heel veel burgemeesters, korpschefs en dergelijke ook heel dankbaar zullen zijn met uw antwoord.
De vraag om uitleg is afgehandeld.