Verslag vergadering Commissie voor Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebestrijding
Verslag
Mevrouw Saeys heeft het woord.
Vanaf 1 oktober 2018 zou het opname- en facturatieproces tussen ouderenvoorzieningen en zorgkassen digitaal gaan verlopen. Dat betekent dat woonzorgcentra niet langer papieren formulieren zouden moeten versturen naar de verzekeringsinstellingen. Alles zou verstuurd worden via het digitaal platform ‘Vlaamse sociale bescherming’.
Deze datum is er gekomen nadat de voorzieningen in augustus 2018 werden aangemaand om startklaar te zijn tegen 1 oktober 2018. Nadat eind september 2018 echter bleek dat dit scenario totaal onrealistisch was, werd de datum opgeschoven naar 1 januari 2019. Ook daar waren er onmiddellijk opmerkingen dat dit te snel zou zijn om de nodige programmatie bij de zorgkassen, het platform en de softwareleveranciers op mekaar af te stemmen en te testen. Tevens waren de voorzieningen niet blij met de datum van 1 januari, aangezien er dan geen ondersteuning kon zijn vanwege de vakantie tot 5 januari. Half december werd dan beslist om op 1 april te starten met een aantal voorzieningen als proef, om de systemen op mekaar af te stemmen en de fouten eruit te halen. De andere voorzieningen zouden dan volgen op 1 mei en 1 juni 2019.
Op 15 maart 2019 verstuurde het agentschap Zorg en Gezondheid de boodschap dat het aantal instapmomenten was uitgebreid tot vier momenten. Als reden gaf het agentschap op dat het niet raadzaam is een grote groep van woonzorgcentra te laten instappen op eenzelfde moment. Door de spreiding wilde men kunnen reageren op technische problemen, vooraleer het merendeel van de voorzieningen zou instappen. Men dacht dat een gespreide instroom ook zou toelaten om de voorzieningen beter te ondersteunen. Het voorschot werd opgetrokken tot 95 procent. Al snel bleek dat deze timing ook niet haalbaar was en in juni werden de datums opnieuw verschoven naar september, oktober en november 2019.
Op 19 december 2019 kregen de woonvoorzieningen het bericht dat de voorschottenregeling die werd voorzien in 2019, in 2020 nog beperkt verlengd zou worden. Er werden nog 2 verlengingen van telkens 2 maanden voorzien, goed dus voor nog 4 maanden. De verlenging gold voor alle voorzieningen, maar 33 voorzieningen die ver gevorderd waren in de facturatie van de verschillende maanden in 2019, konden zichzelf uit de voorschottenregeling uitschrijven. De reden voor de verlenging die het agentschap opgeeft, is dat er zich nog diverse problemen voordoen op het centrale platform en bij de softwareleveranciers en de zorgkassen. Het agentschap kondigde een eventuele volgende verlenging aan. Het stelde immers dat het de situatie in maart 2020 opnieuw zal evalueren samen met de zorgkassen, de koepelorganisaties en de softwareleveranciers om na te gaan of een tweede verlenging van de voorschottenregeling nodig is.
Uit een beperkte bevraging bij een aantal voorzieningen blijken de aangehaalde problemen te kloppen. Er heerst grote bezorgdheid dat bepaalde problemen ook niet tegen april 2020 opgelost zullen zijn en zelfs niet tegen december 2020. Ik noem er enkele: herfactureren en creditnota’s, punctuele fouten in bepaalde bestanden, problemen met HCO-nummers (Health Care Organisation) van nieuwe voorzieningen, problemen bij uitbreidingen van een aantal woongelegenheden, blokkerende werking op niveau van de voorzieningen indien één zorgkas niet antwoordt enzovoort.
Een en ander betekent dat er nog altijd een papieren afhandeling – dus dubbel werk – is ten opzichte van de verzekeringsinstellingen en zorgkassen, en dat de vijfdagenregel dus nog niet van toepassing kan zijn, aangezien het systeem geregeld niet werkt of onvoldoende functioneert.
Minister, daarom ook mijn vragen. Het is meer dan een jaar na de invoering van de aankondiging dat het opname- en facturatieproces tussen ouderenvoorzieningen en zorgkassen digitaal zou gaan verlopen. Ondertussen zijn er heel veel problemen gerezen. Er is nu een persoon aangesteld om alles in kaart te brengen en de voorzieningen te ondersteunen. Het probleem ligt echter vaak op een hoger niveau, in de programmatie, met name, bij de VSB, de zorgkassen of de softwareleveranciers. Welke acties zullen daar nog worden ondernomen?
Een veelgehoorde opmerking is ook dat het systeem sinds oktober soms goed werkt, maar dan plots twee weken niet. Hierover wordt weinig gecommuniceerd met de voorzieningen, en dat wekt natuurlijk frustratie en wantrouwen op. We zouden dan ook willen vragen dat alle partners in volledige transparantie alle problemen zouden overmaken aan elkaar, via de koepels.
Een ander probleem is dat de voorschotten tot november gebaseerd waren op een veel te laag forfait, zonder derde luik. Ook is er maar voor 95 procent gestort. Dat heeft ernstige financiële implicaties voor voorzieningen met een hogere bezettingsgraad. Wat zult u daaraan doen indien de problemen nog langer zouden aanslepen dan april 2020?
Hoeveel van de achthonderd voorzieningen hebben al afrekeningen sinds januari 2019 echt op de rekening gestort gekregen, en tot welke maand? Ook in dezen horen we dat in het besluit staat dat afrekeningen pas worden gestort aan de voorzieningen indien de som van de gefactureerde bedragen hoger is dan de gestorte voorschotten, maar omdat de facturen met grote vertraging kunnen worden doorgestuurd, blijven de afrekeningen achterwege.
Wanneer denkt u dat het opname- en facturatieproces tussen ouderenvoorzieningen en zorgkassen volledig digitaal kan verlopen?
Minister Beke heeft het woord.
Collega Saeys, het is correct dat we in de opstartfase heel wat problemen hebben gekend. Daarom werden van in het begin en worden er ook nog vandaag continu acties ondernomen om die op te lossen of toekomstige problemen te vermijden. Er werd in extra personeelsinzet voorzien, en we werken ook continu aan het verbeteren van de performantie van het centrale platform. Van bij de start van het project is er nauw overleg met de diverse projectpartners, met name koepelorganisaties, zorgkassen, softwareleveranciers, Vlaamse sociale bescherming (VSB), in verschillende overlegorganen, zoals de stuurgroep, technische meetings, intervisies enzovoort. Belangrijk om te vermelden is het wekelijkse overleg met de softwareleveranciers om problemen te bespreken, zodat we snel tot oplossingen kunnen komen. Deze constructieve overlegmomenten laten ons toe om snel op de bal te spelen.
Alle gemelde problemen worden vandaag systematisch geregistreerd door het agentschap, de softwareleveranciers en de zorgkassen, zodat de betrokkenen op een structurele manier naar oplossingen kunnen zoeken. Ook problemen die door de koepelorganisaties zijn gemeld, worden opgepikt. Vanuit de personeelsversterking zal er een bevraging bij de voorzieningen worden georganiseerd om de problemen nog duidelijker in kaart te brengen. Er wordt momenteel ook onderzocht of het nuttig kan zijn om workshops te organiseren waarbij voorzieningen worden samengebracht om het gemelde probleem te bespreken en ook te leren van elkaar
Het is belangrijk om te melden dat het agentschap Zorg en Gezondheid en de softwareleveranciers bij het behandelen van de problemen altijd prioritair de structurele problemen die vele voorzieningen treffen, trachten op te lossen. Daardoor worden bepaalde voorzieningen met individuele problemen jammer genoeg niet altijd heel snel geholpen, en ontstaat er begrijpelijkerwijze frustratie bij die voorzieningen. Er wordt evenwel vanuit het agentschap met regelmaat informatie aan de voorzieningen en de koepelorganisaties verstrekt.
Wekelijks ontvangen de koepelorganisaties de cijfers over de vooruitgang van het proces. Sinds eind oktober 2019 is er op de website van het agentschap een statuspagina beschikbaar waarop de structurele problemen worden gemeld. Zoals reeds aangeven zijn er diverse overlegmomenten waaraan de koepelorganisaties kunnen deelnemen en waarbij de bekende problemen in alle transparantie kunnen worden besproken. Maandelijks komt de stuurgroep samen en worden de bekende problemen en de timing van de oplossingen besproken. Het agentschap is steeds bereid om bijkomende informatie ter beschikking te stellen.
De voorschotregeling loopt door tot eind april 2020. Het agentschap houdt daarbij de vinger aan de pols. Telkens wanneer er in het project een nieuwe bijsturing werd overwogen, gebeurde dat in nauw overleg met de projectpartners. Het agentschap gaat ervan uit dat een verlenging van de voorschotregeling niet aan de orde zal zijn.
Indien er in uiterste nood toch een bijsturing nodig is, gebeurt dat opnieuw in overleg met alle projectpartners en worden de modaliteiten in overleg bepaald. Zodra een voorziening aan een bepaalde zorgkas facturen heeft verzonden ten belope van een gecumuleerd bedrag dat hoger is dan de al ontvangen gecumuleerde voorschotten, dan zal de voorziening van die zorgkas een afrekening krijgen. De voorzieningen moeten logischerwijze eerst voldoende gefactureerd hebben, voordat boven op de reeds ontvangen voorschotten een positieve afrekening kan volgen. Dat is een essentieel principe waar we niet van afwijken.
De facturen worden betaald door de zorgkassen. Het agentschap is niet in de mogelijkheid om binnen de beperkte antwoordtermijn het detail te geven over het aantal afrekeningen sinds 1 januari 2019 per zorgkas.
Vandaag is 87 procent van de woonzorgcentra zo goed als klaar met de eerste stap in het digitale opname- en facturatieproces, namelijk het doorsturen van digitale opnameberichten. Ook in het digitale facturatieproces zien we week na week sterke evoluties. Het agentschap blijft er dan ook van overtuigd dat het overgrote merendeel van de voorzieningen erin kan slagen om eind april de digitale facturatie bij te werken voor de afgelopen periode.
Mevrouw Saeys heeft het woord.
Bedankt voor uw antwoord, minister. Als we van mensen vragen dat zij op een digitale manier gaan werken, kan het dat er in het begin problemen zijn. Maar we moeten er toch voor opletten dat mensen er geen degout van beginnen te krijgen. En dat hoor ik toch meer en meer, dat mensen echt gefrustreerd raken. Men wil wel mee, maar als het niet lukt, moeten die mensen dubbel werk beginnen te doen, opnieuw op papier. Dat kan volgens mij echt niet de bedoeling zijn.
Het probleem in verband met de voorschotten heeft natuurlijk wel financiële implicaties voor voorzieningen met die hogere bezettingsgraad, en dat zijn er toch meer dan 50 procent. U zegt dat er wekelijks overleg is met de softwareleveranciers, maar ik denk dat het probleem vooral is dat de informatie niet goed doorsijpelt naar de voorzieningen zelf. Ik denk dat we heel wat frustratie kunnen wegnemen als daar een betere communicatie zou gebeuren.
De vraag om uitleg is afgehandeld.