Verslag vergadering Commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media
Verslag
Mevrouw Van Werde heeft het woord.
Minister, het grootste koorevenement ter wereld, de World Choir Games, komt voor zijn elfde editie naar Vlaanderen. Van 5 tot en met 15 juli 2020 zullen vijfhonderd koren, waaronder enkele van de meest gerenommeerde amateurkoren ter wereld, in Antwerpen en Gent het beste van zichzelf geven. Vlaanderen zal meer dan twintigduizend buitenlandse gasten ontvangen.
In uw beleidsnota lezen we dat het uw ambitie is om dat grote event te laten afstralen op het gehele amateurkunstenlandschap in Vlaanderen. Uw visienota Kunsten, waarin u ongetwijfeld ook aandacht zult besteden aan de amateurkunsten, is nog in volle voorbereiding, maar ik vind het toch opportuun om u nu al een paar vragen te stellen. De voorbereidingen voor de World Choir Games zijn immers al een tijdje aan de gang. Er zijn op dit moment al presentatieconcerten en de KOORVLAM – naar analogie met de olympische vlam – begint deze maand al aan haar reis door Vlaanderen. En in juli gaat het grote event dan echt van start.
Minister, onderneemt u op dit moment al specifieke acties voor de World Choir Games? Op welke manier zullen ook onze koren in Vlaanderen vruchten kunnen plukken van dit grote wereldevenement? Als u zegt dat u het event wilt laten afstralen op het volledige amateurkunstenleven in Vlaanderen, welke initiatieven plant u dan om de Games extra in de verf te zetten, zodat hun doortocht door Vlaanderen memorabel wordt?
Minister-president Jambon heeft het woord.
Mevrouw Van Werde, de World Choir Games zijn de Olympische Spelen voor amateurkoren. Van 5 tot 15 juli van dit jaar vinden ze in Vlaanderen plaats. Het evenement is het eerste grote cultuurproject dat tot stand komt binnen het beleid dat we met Event Flanders uitbouwen en dat gericht is op het creëren of naar Vlaanderen halen van topevenementen. Event Flanders is een samenwerking van het Departement Cultuur, Toerisme Vlaanderen, Sport Vlaanderen en Buitenlandse Zaken.
Evenementen moeten uitdrukkelijk een positief effect hebben: economisch, vooral binnen de toeristische sector, reputationeel – Vlaanderen internationaal profileren –, maatschappelijk en voor de sector. De World Choir Games moeten dus trekker kunnen zijn voor nieuwe dynamieken in de sector van de amateurkoren of bestaande dynamieken versnellen. Het vormt tegelijk een belangrijk uithangbord voor ons rijke koorleven. In de organisatie is grote aandacht voor de ‘legacy’ van het evenement. Er zijn doelstellingen geformuleerd op het vlak van koorparticipatie, inclusie, lokale betrokkenheid, het promoten van het Vlaamse koorleven uit heden en verleden, internationale verbinding en het uitdragen van de positieve waarden van samen zingen.
De World Choir Games worden sinds eind 2018 voorbereid en worden georganiseerd door de vzw Koor&Stem, die daarvoor een lokaal organisatiecomité heeft opgericht. De organisatie kan plaatsvinden door de cofinanciering door Toerisme Vlaanderen en vanuit het beleidsdomein Cultuur door Event Flanders, alsook door de algemeen uitgetrokken middelen.
De organisatie van de World Choir Games in handen van vzw Koor&Stem leggen, is een natuurlijke keuze. De vzw Koor&Stem, de koepelorganisatie voor koren en vocale muziek, staat dicht bij het lokaal koorleven in Vlaanderen. De vzw begeleidt en ondersteunt het merendeel van de Vlaamse koren, goed voor een duizendtal aangesloten koren. Als lokaal organisatiecomité van de World Choir Games vindt vzw Koor&Stem, net zoals de Vlaamse Regering, het van groot belang dat zo veel mogelijk Vlaamse koren aan de World Choir Games participeren.
Wat de koorparticipatie betreft, zijn er verschillende doelstellingen, namelijk de Vlaamse koorwereld breed mobiliseren, de koren, voor zover dat nodig is, nog meer van onder de kerktoren halen, de koren met beperkte mogelijkheden helpen participeren, talentontwikkeling in de koorwereld door middel van onder meer coachinguren en workshops bevorderen, nieuwe artistieke ideeën binnenbrengen en de mogelijkheden voor cocreatie stimuleren.
De verschillende acties die in dit kader zijn ontwikkeld, hebben alvast gerendeerd. Op de uiterste inschrijvingsdatum klokte het aantal ingeschreven koren uit ons land af op 133 op een totaal van 560 deelnemende koren. Daarmee is België de koploper, gevolgd door Rusland, China en Zuid-Afrika, met respectievelijk 52, 50 en 39 deelnemende koren. De 560 koren zijn afkomstig uit 70 landen en vertegenwoordigen samen meer dan 21.000 zangers. Met deze cijfers wordt de 11de editie meteen ook de grootste editie van de World Choir Games ooit. Op dat vlak is de organisatie alvast een groot succes en benutten we voluit de opportuniteit om onze koren en, meer in het algemeen, Vlaanderen internationaal sterk te verbinden.
De deelname aan de World Choir Games is voor een koor van onschatbare waarde. We merken nu al dat het toewerken naar de deelname in elk koor een enorme dynamiek op gang trekt. Er wordt voluit gerepeteerd en hier wordt voluit naar toegeleefd. Het scherpt de kwaliteit van de zangers aan, bevordert de groepsgeest en biedt bovenal een unieke ervaring. Voor veel koren is dit ook de opstap naar samenwerking en gerichte omkadering. De Vlaamse koren krijgen ook een uniek podium, onder meer omdat ze worden geprogrammeerd op de galaconcerten of omdat ze voluit bij de vriendschapsconcerten worden betrokken. Er zal tevens worden voorzien in coaching en workshops.
De internationale contacten die de koren kunnen leggen en de vriendschapsbanden die met buitenlandse koren worden gesmeed, zullen ook op lange termijn een impact hebben. Vlaamse koren krijgen onder meer de kans om later naar bevriende buitenlandse koren af te reizen, aan internationale festivals en wedstrijden deel te nemen enzovoorts. Ook in het binnenland ontstaat meer aandacht voor het koorleven, wat mogelijk kan resulteren in meer speelkansen voor koren en hopelijk ook in een nog grotere publieksbelangstelling.
De World Choir Games bieden ook de mogelijkheid de diversiteit, de verschillende genres in het koorleven en vooral de ongelooflijke kwaliteit onder de aandacht te brengen. Hierbij voegen zich de initiatieven om de Vlaamse koormuziek te ontsluiten en te promoten. Er komt onder meer een mobiele uitgeversbeurs voor Vlaamse koormuziek in De Singel, een aparte website voor ‘Choral music from Flanders’ en een brochure over koormuziek uit Vlaanderen.
Er zijn ook een aantal specifieke doelstellingen in verband met diversiteit en inclusie, namelijk het betrekken van kansengroepen bij de World Choir Games. Per doelgroep die we met de World Choir Games willen bereiken, zijn deelnamemogelijkheden geïdentificeerd. Het gaat dan, bijvoorbeeld, om Onze Rijkdom, een koor voor mensen in armoede, om enkele contactkoren voor mensen met dementie en hun mantelzorgers en om twee diversiteitskoren voor mensen met mentale kwetsbaarheid.
De koorwedstrijden zelf zijn het kloppend hart van de World Choir Games. De wedstrijden in de verschillende categorieën worden op verschillende culturele locaties in Gent en Antwerpen geprogrammeerd, met als hoogtepunten de openingsceremonie, de openingsshow, de koorfinales en de slotceremonie in het Sportpaleis in Antwerpen. Deze wedstrijden en finales zijn unieke culturele evenementen voor het brede publiek.
De initiatieven en ambities reiken echter verder dan de organisatie van de wedstrijden zelf. De vzw Koor&Stem zorgt ervoor dat de World Choir Games een breed draagvlak in Vlaanderen krijgen en dat het samen zingen in de speelsteden en daarbuiten resoneert. Hiermee worden de positieve waarden van het samen zingen gepositioneerd.
Vanaf februari 2020 reist de KOORVLAM door Vlaanderen. Ze brengt een bezoek aan heel diverse werkingen met betrekking tot koorzang en samenzang. Hiervan worden reportages gemaakt die op de sociale media van de World Choir Games zullen worden gedeeld.
Tijdens de World Choir Games zal de vzw Koor&Stem in heel Vlaanderen ook meer dan 55 vriendschapsconcerten coördineren. Tijdens die concerten zullen telkens een Vlaams koor en drie buitenlandse koren samen concerteren. Deze concerten vinden plaats in cultuurcentra in verschillende dorpen en gemeenten, maar ook op de pleinen en straten van Antwerpen en Gent.
Binnen die programmatie wordt er momenteel al samengewerkt met andere amateurkunstenorganisaties, orkesten, harmonieën en muzikale ensembles voor de begeleiding van de deelnemende koren. Ook met dansgroepen wordt actief samengewerkt. Deze vriendschapsconcerten streven er expliciet naar om de lokale betrokkenheid te stimuleren.
In de voorbereiding van de Games worden ook vrijwilligers uit de sector van de amateurkunsten opgeleid tot reporters, en kregen anderen de kans om zich te verdiepen in digitale muziekprogramma’s. Op de geplande vergadering van de World Choir Council, die plaatsvindt tijdens de Games, wordt het amateurkunstenbeleid in Vlaanderen voorgesteld aan de hand van de resultaten van het nieuwe vervolgonderzoek rond de amateurkunsten in Vlaanderen, onder de titel ‘Amateurkunsten in beeld’. Het vorige onderzoek dateert van 2009. Door middel van het huidige onderzoek worden de cijfers over de amateurkunstenbeoefening in Vlaanderen geactualiseerd.
Om de betrokkenheid binnen de sector van de amateurkunsten te verhogen, worden er initiatieven genomen in samenwerking met het basisonderwijs en met het deeltijds kunstonderwijs (dko). Zo wordt een stadslied gelanceerd, dat op het einde van het schooljaar uitmondt in een groot samenzangmoment. Studenten van het dko kunnen deelnemen aan een compositiewedstrijd.
Ten slotte heeft Koor&Stem nog een aantal vergaderingen gepland met de andere amateurkunstenorganisaties, om verdere samenwerking in het kader van de Games op te zetten.
De World Choir Games en alle activiteiten worden naar buiten gebracht met een uitgekiende communicatiestrategie, die vanaf februari 2020 op volle kracht wordt uitgerold. De communicatielijn zet in op het positieve gemeenschapsaspect van het koorleven, op samenzingen, ‘sing together’ en ‘share happiness’.
De Games worden dus een gigantisch koorfeest. Niet alleen zullen de koorwedstrijden zelf motiverend werken en onze amateurkunsten en specifiek het koorleven duidelijk in de spotlights brengen. Samen met de bredere programmatie en de inzet op de betrokkenheid van koren, lokale gemeenschappen en kansengroepen, en op internationale verbinding, zullen de Games ongetwijfeld een markant moment betekenen voor het koorleven en, breder, voor de hele amateurkunstensector in Vlaanderen.
Mevrouw Van Werde heeft het woord.
Minister-president, dank u wel voor uw antwoorden. Ik stelde de vraag omdat ik heel nieuwsgierig was naar initiatieven die uw ambitie zouden kunnen verwezenlijken.
Ik ben blij te horen dat er al zoveel bezig is en dat er nog zoveel komt. Ik ben blij met alle initiatieven, vooral met de samenwerking met andere amateurkunstenorganisaties. Dat vind ik echt een prachtig iets. Dat vind ik ook van de samenwerking met het basisonderwijs en met het dko. Wijlen mijn vader dirigeerde heel veel amateurkoren in Limburg. Ik heb gezien hoe verbindend en enthousiasmerend dat kan werken in een gemeenschap.
Wij leveren 133 koren, zegt u. Ik vind het prachtig dat wij als gastland de beste leerling van de klas zullen zijn. Ik kijk uit naar het slotevenement. Dank u!
De vraag om uitleg is afgehandeld.