Verslag vergadering Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening, Energie en Dierenwelzijn
Verslag
Mevrouw Taeldeman heeft het woord.
Minister, ik heb mijn vraag opgemaakt aan het einde van de zomer naar aanleiding van de beelden die we waarschijnlijk allemaal op televisie hebben gezien en de artikels in de krant over het restafval op diverse festivals. Organisaties, verenigingen en scholen doen hun uiterste best om de afvalberg zo klein mogelijk te houden en om het afval dat er toch is, zo goed mogelijk te sorteren en te recycleren.
Na elk groot festival of evenement is het verbazingwekkend om te zien hoeveel afval er achtergelaten wordt door bezoekers. Iedereen herinnert zich de verlaten kampeerterreinen die vol stonden met tentjes, luchtmatrassen, slaapzakken en allerhande ander afval. Dat spreekt tot de verbeelding.
Ik weet dat er heel wat inspanningen gebeuren en er zijn zeer goede voorbeelden. Ik herinner me nog dat de heer Schueremans, organisator van Rock Werchter die tijdens de vorige legislatuur lid was van dit parlement, de leden van de commissie Leefmilieu uitnodigde op Rock Werchter om te zien op welke manier er met afval werd omgegaan. Ik ben ook naar tal van festivals gegaan en er zijn heel wat goede voorbeelden op te noemen, zoals Dranouter, Tomorrowland, Pukkelpop, Werchter Classic, Rock Werchter, Oostende, Rock Zottegem enzovoort. Er zijn heel wat voorbeelden van festivalorganisaties die inzetten op de problematiek van restafval, maar toch blijven we geconfronteerd met een hoop restafval dat blijft liggen op de terreinen.
Zijn er op dit moment vanuit Vlaanderen initiatieven, bijvoorbeeld van de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) om het minimaliseren van afval op kampeerterreinen bij festivals te stimuleren? Welke stimulansen zijn er? Gaat dat om een subsidie of hoe moet ik dat zien? Welke festivals werken hier effectief mee? Bent u van plan om nog andere initiatieven uit te rollen om deze problematiek aan te pakken? Kunt u daar al iets meer over zeggen?
Minister Schauvliege heeft het woord.
Mevrouw Taeldeman, OVAM stelt al enkele jaren de GroeneVentscan ter beschikking van festivals om zo duurzaam mogelijk het festival te laten doorgaan. Het gaat om advies inzake energie, water, materialen, afval en catering backstage en frontstage. Hierbij zitten ook tips die gebruikt worden bij de inrichting van de camping om op die manier het materiaalverlies te reduceren. Elk jaar wordt de GroeneVent Award uitgereikt aan het duurzaamste festival. Een goed beheer van de camping behoort daar dus ook bij. Bij de uitreiking worden ook rondetafelgesprekken georganiseerd zodat men van elkaar kan leren. De goede voorbeelden kunnen elkaar inspireren.
OVAM heeft gedurende twee jaar een project bij Tomorrowland begeleid. De recuperatie van kampeermateriaal was hierbij een belangrijke doelstelling. In 2016 kon, in samenwerking met de Kringwinkel, 6 ton aan materiaal gerecupereerd worden. In 2017 werd dit project uitgebreid en haalde men zo’n 25 ton op. Ook andere festivals als Pukkelpop en Crammerock werken met de Kringwinkel, of men probeert via ludieke initiatieven bezoekers aan te spreken. Zo beloont Dranouter bezoekers die hun terrein netjes achterlaten met een ontbijt.
Ik heb ook gezien dat op heel wat festivals het statiegeld goed werkt. Wie twintig lege bekertjes, flesjes of blikjes inlevert, krijgt een jeton. Op een aantal festivals werkte dat perfect en lag er geen afval op de grond.
Op Paradise City kun je bijvoorbeeld alleen slapen in kartonnen tenten, een milieuvriendelijke oplossing met spijtig genoeg een prijskaartje. Dat is de keerzijde van de medaille.
Het zijn meestal de grote festivals die te kampen hebben met het fenomeen van de achtergelaten tenten. De controle is moeilijk. Na de afloop van het festival gaat iedereen bijna gelijktijdig naar huis, wat een oncontroleerbare stroom van mensen teweegbrengt. Bij Tomorrowland gaat het om 38.000 mensen die op een voormiddag vertrekken. Het checken van elke kampplaats is moeilijk. Men moet dus andere maatregelen nemen en aan originele sensibilisering doen, zoals op Pukkelpop.
OVAM werkt sedert begin 2017 mee aan de oprichting van een platform tussen organisatoren van evenementen. Festivals die een camping aanbieden, hebben allemaal op de een of andere manier met het fenomeen te kampen. Uitwisselen van goeie praktijken is toch wel de boodschap. Ook de samenwerking met studenten wordt aangemoedigd, omdat initiatieven die vanuit deze groep worden aangereikt meer sensibiliserend kunnen werken naar een gelijkaardige doelgroep. Wordt dus zeker ook vervolgd.
Mevrouw Taeldeman heeft het woord.
Minister, ik dank u voor uw antwoord. Ik begrijp heel goed dat het zoeken is naar een evenwicht. Het is niet mijn bedoeling om u aan te sporen om vanuit Vlaanderen allerlei directieven te geven aan de organisatoren van festivals. Er zijn heel veel goede praktijkvoorbeelden die u opsomde en waar u op bezoek bent geweest. Het is ook niet mijn bedoeling om op te roepen om met een opgestoken vingertje te zeggen hoe ze het moeten aanpakken. Anderzijds blijven we elke zomer geconfronteerd met een hoop afval dat achterblijft en waarmee heel wat zou kunnen gebeuren. Dit zou in de kringloop kunnen terechtkomen in plaats van alles daar te laten liggen. Ik heb begrepen dat er heel veel overleg over is en dat de organisatoren regelmatig aan de tafel zitten om goede praktijken met elkaar uit te wisselen.
Kunt u me schriftelijk laten weten hoeveel festivals er gebruikmaken van die scan van de OVAM? Als het gaat over een grote doorlichting van hoe men kan omgaan met afval op een festival en als ze daar heel concrete tips bij krijgen, is het misschien wel goed om aan de commissie te laten weten hoeveel festivals er gebruik van maken en hoe ze aangemoedigd kunnen worden om in te gaan op dat aanbod.
De heer Nevens heeft het woord.
Mevrouw Taeldeman legt de vinger op de wonde. Wat we zien op televisie, is enorm. Die grootschalige festivals creëren een enorme afvalberg. Mensen laten enorm veel afval achter, ook bruikbare goederen. Helaas, de wegwerpcultuur zit bijna ingebakken in de festivalganger. Ik begrijp dat niet goed omdat dezelfde mensen ook opkomen voor een duurzame maatschappij, of als er natuur verdwijnt of als het leefmilieu in al zijn facetten pijn wordt gedaan. Dat is een vaststelling die ik samen met mevrouw Taeldeman moet maken.
Ik ben die Groene Vent ook al eens tegengekomen. Ik weet niet of de collega’s al eens een Groen Event hebben gezien. Dat is niet zo eenvoudig. Op een Groen Event moet je bijvoorbeeld biodiesel gebruiken voor de generatoren, vegetarisch voedsel aanbieden en het afvalwater zuiveren. Er zijn een resem voorwaarden om aan te voldoen bij zo’n Groen Event.
Minister, een organisator moet een preventieplan indienen om voor een Groen Event in aanmerking te komen. Dat preventieplan wordt beoordeeld door de Interregionale Verpakkingscommissie (IVC), een gemeenschappelijke instelling van het Vlaamse Gewest, het Waalse Gewest en het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest. Dat is bizar, want de IVC is weinig transparant en laat ons niet toe te weten welke door organisatoren ingediende preventieplannen eigenlijk wordt goed- of afgekeurd. Ik vraag me af of het mogelijk is inzage te krijgen in de preventieplannen die de organisatoren indienen om voor een Groen Event in aanmerking te komen. Indien dat niet kan, vraag ik me af waarom die plannen eigenlijk niet openbaar zijn. Misschien kunt u in dit verband enige toelichting geven.
Minister Schauvliege heeft het woord.
Mevrouw Taeldeman, op de website van OVAM kunt u alle festivals terugvinden die een scan hebben aangevraagd. Ik zal u die informatie ook nog eens schriftelijk bezorgen.
Mijnheer Nevens, uw vraag klopt niet. Het is niet waar dat de preventieplannen moeten worden goedgekeurd. De IVC heeft daar niets mee te maken. De voorwaarden die u aanhaalt, zijn suggesties. Op de website staan tips waar een organisatie al dan niet op kan ingaan. De IVC is hier niet op een of andere manier bij betrokken. Ik denk dat het hier om een vergissing moet gaan.
Mevrouw Taeldeman heeft het woord.
Minister, ik kan enkel hopen dat de organisatoren goedepraktijkvoorbeelden met elkaar uitwisselen, zodat we een aantal beelden die we deze zomer op televisie hebben gezien niet meer opnieuw moeten zien.
We weten allemaal dat Vlaanderen, maar ook Wallonië en Brussel in Europa alom gekend zijn voor de organisatie van topfestivals. Veel Europeanen zakken in de zomer naar hier af om van diverse muzieksoorten te genieten.
We weten allemaal dat de regio Vlaanderen met betrekking tot recyclage in de top 3 staat. Aangezien we het op dat vlak zeer goed doen, sluit ik me aan bij wat de heer Nevens over de paradox heeft gezegd. Op het vlak van recyclage doen we het thuis zeer goed. Iedereen wil zich inzetten voor een duurzame buurt en dergelijke. De beelden die we na een festival zien, komen dan ook wat vreemd over. Ik hoop dat de organisatoren samen tot meer inspirerende en goede voorbeelden komen.
De vraag om uitleg is afgehandeld.