Verslag vergadering Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening, Energie en Dierenwelzijn
Verslag
De heer Ronse heeft het woord.
Voorzitter, minister, collega’s, ik verwijs naar een onderzoek van de universiteit van Gent dat op 25 april is gepubliceerd en dat aanleiding heeft gegeven tot mijn vraagstelling. Het onderzoek gaat over dierproeven, niet alleen in Vlaanderen maar in heel België, en geeft aan dat er mogelijks problemen zijn met de zogenaamde niet-technische samenvattingen (NTS) van dierproeven.
De niet-technische samenvattingen zijn toch een belangrijk instrument om aan handhaving te doen op het niveau van dierproeven. Ik citeer uit het onderzoek dat “de pijn of het lijden van de dieren, onmogelijk correct ingeschat kan worden”. De omschrijving van het ongerief van proefdieren aan de hand van de termen als ‘terminaal’, ‘licht’, ‘matig’ of ‘ernstig’ is onduidelijk en kan op verschillende manieren geïnterpreteerd worden. Bovendien worden de doelgroep van de proeven, de duur van het volledige verblijf van de dieren in de laboratoria, de exacte effecten van het experiment op de dieren niet opgenomen in de afweging.
Daarnaast zijn er de 3 V’s. De eerste staat voor vervanging waarbij men aangeeft waarom het noodzakelijk is om dieren te gebruiken en waarom er geen alternatieve methode kan worden gebruikt. Dit is zeer actueel. Vandaag nog heeft Animal Rights aangeklaagd dat Janssen Pharmaceutica proeven op honden aan het doen zou zijn. De tweede V is vermindering waarbij men aangeeft hoe kan worden verzekerd dat een zo gering mogelijk aantal dieren wordt gebruikt. De derde V gaat over verfijning van de experimenten waarbij men de keuze voor de diersoort verantwoordt en waarom het gekozen diermodel.
Minister, u hebt al heel wat gedaan om een beter kader te maken. Hebt u reeds klachten ontvangen over de NTS-fiches? Deelt u de bezorgdheid over de manier waarop de Ethische Commissies omgaan met de kwalificatie ‘ongerief’? Is hier overleg aangewezen met de Ethische Commissies? Hebt u plannen om de transparantie te verhogen?
Minister Weyts heeft het woord.
Collega’s, alle niet-technische samenvattingen worden op de website van de Dienst Dierenwelzijn gepubliceerd conform de Europese regelgeving. In de overdracht van de bevoegdheid Dierenwelzijn van het federale niveau naar Vlaanderen was dit niet het geval en beantwoordden we niet aan de Europese regelgeving. Het heeft wat voeten in de aarde gehad, maar ik heb het in orde gekregen. Hoe de NTS moet worden opgesteld, staat in de Europese richtlijn en in de handleiding die op basis daarvan is opgesteld door de Europese Commissie.
De Dienst Dierenwelzijn ontving tot hiertoe slechts één klacht, ook al erken ik dat we in het verleden niet in orde waren en alleszins de federale overheid niet in orde was. De concrete klacht ging over de begin- en einddatum van de projecten. Meestal wordt de duur van een project uitgedrukt in weken of maanden, zonder dat de exacte start- en einddatum vermeld worden. Dit is ook zo ingeschreven in de handleiding die de Europese Commissie opgemaakt heeft. Die specifieke klacht was ongegrond.
De omschrijving van de 3 V’s – vervanging, vermindering en verfijning – staat ook in de Europese regelgeving. Als die omschrijving moet worden aangepast, moet ook de Europese regelgeving worden aangepast.
De ernst van de dierproef wordt bepaald aan de hand van de mate van pijn, lijden, angst of blijvende schade die een individueel dier tijdens de procedure zal ondervinden. Elke dierproef moet ingedeeld worden als ‘terminaal’, ‘licht’, ‘matig’, of ‘ernstig’. Deze indeling moet worden gemaakt op basis van de indelingscriteria die zijn vastgelegd in een koninklijk besluit, als afgeleide van Europese regelgeving.
Uiteraard is het zeer belangrijk dat de Ethische Commissies de ernst van een dierproef correct inschatten. Zodra het Vlaams comité van deskundigen aangaande proefdieren is opgericht, zal ik dan ook laten nagaan of een betere omkadering of begeleiding voor de Ethische Commissies op dit vlak nodig is.
Conform de Europese richtlijn is er een Belgisch aanspreekpunt nodig. De andere gewesten wachten hier vooral op ons en nemen geen initiatief. Wij zullen dus met het Vlaams comité van start gaan. We zullen dan afwachten of we met de andere comités een Belgisch aanspreekpunt conform de Europese richtlijn kunnen oprichten.
De heer Ronse heeft het woord.
Minister, het is goed dat de situatie is geregulariseerd inzake conformiteit met de Europese regelgeving. Het is nog veel beter dat u ook plant om die comités beter te handhaven en om de vlucht vooruit te nemen met het Vlaams comité en het Vlaams aanspreekpunt, en om te evalueren in welke mate die ethische commissies ook transparant en degelijk werken, zodat het welzijn van dieren die voor proeven worden gebruikt, maximaal wordt gegarandeerd.
De vraag om uitleg is afgehandeld.