Verslag vergadering Commissie voor Buitenlands Beleid, Europese Aangelegenheden, Internationale Samenwerking, Toerisme en Onroerend Erfgoed
Verslag
De heer Hendrickx heeft het woord.
In ons partnerland Mozambique stijgt de spanning tussen regeringspartij Frelimo en de opposanten van Renamo. Beide partijen waren tot in de jaren 90 tegenstanders in een langlopende burgeroorlog, en het ziet ernaar uit dat nog niet alle demonen bezworen zijn.
De voorbije maanden waren er gewapende en dodelijke aanvallen in enkele provincies waar ook de Vlaamse ontwikkelingssamenwerking actief is. Dat bracht de Britse overheid er onlangs nog toe haar veiligheidsadviezen voor Britse onderdanen in Mozambique aan te scherpen.
Minister-president, wat is uw inschatting van de politieke situatie in partnerland Mozambique? Meent u dat er een positieve evolutie is?
Hoeveel Vlaamse beleidsmedewerkers zijn momenteel actief in Mozambique? In welke provincies? Hoe wordt hun veiligheid geëvalueerd? In hoeverre waren zij betrokken bij deze incidenten? Meent u dat hun veiligheid nog altijd binnen redelijke limieten gegarandeerd is?
Minister-president Bourgeois heeft het woord.
We hebben het in deze commissie al gehad over de politieke spanningen in Mozambique, ik verwijs naar het commissieverslag van 24 februari 2015. Toen leken meer elementen te wijzen op een detente dan op politieke spanning. De boycot op de verkiezingsuitslag was op 12 februari 2015 beëindigd doordat de Renamo-parlementsleden de eed aflegden in het parlement.
De sinds 15 januari 2015 aangestelde president, Filipe Nyusi, staat meer open voor politieke toegevingen dan zijn voorganger, Armando Guebuza, die zich steeds verzette tegen toegevingen aan Renamo.
Intussen zijn al die geruststellende signalen gewijzigd. Het wetsvoorstel dat Renamo had ingediend over de autonomie voor de provincies Manica, Sofala, Tete, Zambezia, Nampula en Niassa heeft het parlement van Mozambique op 30 april 2015 weggestemd. Renamo beschouwde de stemming als een schending van het eerder met president Nyusi afgesloten akkoord. Vanaf dat moment zijn de spanningen blijven toenemen.
De evoluties van de laatste maanden zijn absoluut niet positief. De Europese Unie spreekt over een algemene verslechtering van de politieke en veiligheidssituatie in Mozambique. Er zijn veel dodelijke slachtoffers te betreuren, zowel bij burgers als bij leden van alle partijen. Er is ook een grote vluchtelingenstroom ontstaan en 36.000 leerlingen kunnen momenteel niet naar school gaan door de militaire conflicten. Het is duidelijk dat Mozambique deze episode van instabiliteit kan missen als kiespijn.
Er zijn twee medewerkers gevestigd in Maputo, de meest zuidelijk gelegen provincie van Mozambique: de adjunct-vertegenwoordiger en een lokaal aangeworven administratief medewerksters. Op dit moment zijn er geen indicaties dat de veiligheid van onze medewerkers in Maputo in het gedrang zou komen, wat ook blijkt uit de regelmatige rapportering van de vertegenwoordigers ter plaatse. De situatie wordt heel nauwgezet opgevolgd.
We hebben wel een samenwerking lopen die verder moet worden gepland binnen de provincie Tete. Daar is de situatie uiteraard uiterst fragiel. Onze vertegenwoordiging in Maputo is vanaf februari dan ook actief beginnen op te volgen of de veiligheid van de mensen die daar werken, wel gegarandeerd is. Geen enkele organisatie die daar werkt, heeft tot nu toe aangegeven de activiteiten te willen stopzetten. Ze zeggen wel dat de mobiliteit beperkt is door wegversperringen enzovoort.
De heer Hendrickx heeft het woord.
Minister-president, ik dank u voor uw antwoord. Ik heb geen verdere vragen. U hebt gezegd dat de situatie verder wordt opgevolgd.
De vraag om uitleg is afgehandeld.