Verslag vergadering Commissie voor Mobiliteit en Openbare Werken
Verslag
De heer de Kort heeft het woord.
De binnenvaart is een belangrijk aspect van de logistieke sector in Vlaanderen en kan nog verder en beter benut worden voor transport van goederen zoals paletten en klein stukgoed. De binnenvaart is immers een goed alternatief voor wegtransporten en past uitstekend in multimodale concepten.
In Vlaanderen bestaat bij nv De Scheepvaart samen met Waterwegen en Zeekanaal (W&Z) de steunmaatregel palletvervoer, die zijn derde oproep afsluit op 3 mei 2016. Het doel hiervan is om een zo groot mogelijk volume aan palletvervoer van de weg naar de binnenvaart te verschuiven. Momenteel is er nog een kostennadeel van de binnenvaart ten opzichte van het wegtransport, maar dit kan verdwijnen door optimalisatie van de transport- en overslagprocessen.
Voor die optimalisatie zijn bijkomende investeringen nodig voor de verladers of de binnenvaartsector. Vlaanderen wil hier steun bieden voor de investeringslast en het operationeel kostennadeel. De steun bestaat uit een eenmalige financiële tegemoetkoming van maximaal 80 procent van de totale investeringskost. Het toegekende steunbedrag is degressief en beperkt tot 3 jaar. Per begunstigde mag de totale ondersteuning maximaal 200.000 euro bedragen over de periode van 3 jaar.
Met de huidige regeling doet voornamelijk de verlader zijn voordeel en komen de subsidies minder of niet tot bij de schippers-ondernemers of logistieke spelers. Reden hiervoor is dat men altijd een volumegarantie moet stellen voor de subsidie. Het volume komt bijna altijd van de verlader en die heeft er alle belang bij om zelf de subsidie aan te vragen. Hierdoor vallen de schippers-ondernemers of logistieke spelers uit de boot aangezien de subsidie geen twee keer voor dezelfde lading kan worden aangevraagd.
Een uitbreiding van de subsidieregeling die bijvoorbeeld ook oog zou hebben voor investeringen die schippers-ondernemers doen voor nieuwe overlaadtechnieken zou ervoor zorgen dat de subsidies breder verspreid worden in de sector van de binnenvaart. Daarnaast zou de subsidieregeling ook meer aandacht moeten hebben voor de pijnpunten bij de logistieke spelers die tot op vandaag maar weinig aandacht hebben voor de binnenvaart.
Een doorbraak in de verschuiving van wegtransport naar het transport op de binnenvaart kan er maar komen wanneer er meerdere binnenschepen uitgerust zullen zijn om klein stukgoed/paletten te vervoeren en de klant zijn lading paletten/klein stukgoed flexibel kan aanbieden op de vervoersmarkt. Daarom is een uitbreiding van deze subsidieregeling zo belangrijk.
Minister, hoe staat u tegenover een uitbreiding van de huidige subsidieregeling die voornamelijk de verladers ten goede komt naar een regeling waarbij ook schippers-ondernemers en logistieke spelers baat hebben? Hoe ziet u die uitbreiding precies?
Minister Weyts heeft het woord.
We delen dezelfde ambitie, namelijk een toename van het goederenvervoer over de waterwegen vooral met het perspectief, zoals door het Planbureau vooropgesteld, van een aangroei van het vrachtverkeer over de weg met 44 procent tegen 2030. We moeten proberen om die waterweg aantrekkelijker te maken door het aanbod maximaal te verruimen. Daarbij moet meer aandacht worden gevraagd voor het palletvervoer. Ik heb 1 miljoen euro vrijgemaakt om palletvervoer via de binnenvaart te stimuleren. Vandaag al worden daardoor jaarlijks zo’n 8000 vrachtwagenritten op de weg vermeden.
Palletvervoer is ideaal voor het transport van bouwmaterialen, leeggoed en andere gebruiksgoederen zoals onderhoudspapier en toiletpapier. Maar van die subsidie verwachten we natuurlijk een return on investment. Belangrijk is dus dat de aanvrager zich ertoe verbindt om een vooraf bepaald volume te vervoeren, dit om de uiteindelijke doelstelling van de maatregel te bereiken, namelijk het realiseren van een modal shift op langere termijn, van het vrachtverkeer over de weg naar het water.
De uitbreiding van de steunmaatregel waar u naar vraagt, zit al vervat in de steunmaatregel zelf. Er is aandacht besteed aan mogelijke investeringen door verschillende partijen. Ik citeer bladzijde 4 van de handleiding: “De investeringen die in aanmerking komen voor investeringssteun zijn bijvoorbeeld, maar zeker niet beperkend: het aankopen, (laten) bouwen of aanpassen van specifieke overslaginfrastructuur op de kaai.” Dat is dus voor de verlader. Maar verder staat er ook: “het aankopen, (laten) bouwen of aanpassen van specifieke overslaginfrastructuur op het schip.” Dat is ten voordele van de binnenschipper. Verder is ook nog sprake van “het ombouwen van (het ruim van) een schip om aan de specifieke vereisten van palletlading te voldoen, etc.” Dat komt ten goede van de binnenschipper of een andere partij die betrokken is bij het goederenvervoer.
De maatregel kan aangevraagd worden door individuele ondernemingen – zowel verladers als schippers als andere – en door samenwerkingsverbanden. Er is een optie ingebouwd om te voorkomen dat bepaalde vervoersstromen dubbel gesubsidieerd worden. Maar het is ook wel de bedoeling om tot een krachtenbundeling en meer samenwerking te komen. Die tegemoetkoming kan nog altijd individueel worden aangevraagd, maar het zou ideaal zijn een samenwerkingsverband op te zetten waarbij verschillende gebruikers van de waterweg de handen in elkaar slaan om ervoor te zorgen dat ze niet alleen beter gebruik kunnen maken van die subsidiesteun maar ook een bredere markt kunnen bedienen.
De heer de Kort heeft het woord.
Het is goed dat u de ambitie hebt om het goederenvervoer van de weg voor een deel te verplaatsen naar de waterweg. Het is ook goed dat u 1 miljoen euro hebt vrijgemaakt die ook kan worden ingezet voor palletvervoer. Dat is een heel belangrijke wijziging. In het verleden moest er elke keer een kraan worden ingezet, wat een grote overslagkost meebracht. Door het inzetten van een heftruck kan een schip gemakkelijk worden geladen. Er wordt bij wijze van spreken een tafel geplaatst aan boord van een schip, en door de heftruck op het schip kunnen ze gemakkelijker worden geladen. Ik ben ervan overtuigd dat op deze manier heel wat palletvervoer naar daar kan worden verplaatst. Op dit moment ervaart de binnenvaartsector dat de voorwaarden alleen maar ten gunste zijn van de verladers.
De vraag om uitleg is afgehandeld.