Verslag vergadering Commissie voor Welzijn, Volksgezondheid en Gezin
Verslag
De heer Doomst heeft het woord.
Minister, mijn vraag om uitleg is geen vraag van voortschrijdend inzicht, maar wel van voortschrijdende invulling. Er is inderdaad gezegd en bevestigd dat het de intentie is om het Nederlandstalig justitiehuis Brussel via drie antennes een volwaardiger invulling te geven in Halle-Vilvoorde.
Ik kan u bevestigen dat wij een dynamische procureur hebben die nu een vervolgingsbeleid voert in dat gesplitst parket Halle-Vilvoorde. Door heel wat lokale overheden wordt dat ingeschat als een verademing en een aanpak op maat. We zouden nog blijer zijn met een eigen justitiehuis, maar zullen toch al een tevredenheidsgevoel hebben wanneer we hiermee dichter bij huis, naar Halle-Vilvoorde, dit soort van rechtspleging zouden kunnen transfereren.
Minister, kunt u nu al wat meer toelichting geven bij de verdere invulling van de bijhuizen? Naar ik hoor, zouden dat Asse, Vilvoorde en Halle zijn. Hoe volwaardig zal de dienstverlening daar zijn? Mogen we blijven hopen dat dat de opstap zal zijn naar een volwaardig justitiehuis?
Met dank voor de verdere invulling van onze nieuwsgierigheid.
Minister Vandeurzen heeft het woord.
De specifieke vraag naar vestigingsplaatsen of antennes van het Brussels Nederlandstalig justitiehuis in het administratief arrondissement Halle-Vilvoorde is op de eerste plaats ingegeven door de oprichting van het parket Halle-Vilvoorde. De antennes moeten de dienstverlening van het justitiehuis ten aanzien van dit parket en de samenwerking met het parket bevorderen.
Het parket van de procureur des Konings is een van de vele opdrachtgevers van het justitiehuis. Het parket is in hoofdzaak opdrachtgever in de materies slachtofferonthaal en bemiddeling in strafzaken. Er moet in samenspraak met de procureur des Konings worden gestreefd naar een antennewerking bij het parket Halle-Vilvoorde voor deze beide materies. In de meeste gerechtelijke arrondissementen hebben de justitieassistenten belast met slachtofferonthaal of bemiddeling in strafzaken een lokaal ter beschikking in het gerechtsgebouw of in het gebouw waar het parket is gehuisvest.
Bovendien bestaat het plan erin om in een aantal publieke gebouwen, die gelegen zijn in het arrondissement Halle-Vilvoorde, één of meer antennes van het justitiehuis Brussel te installeren. In die gebouwen zouden de justitieassistenten lokalen voor bureelgesprekken met justitiecliënteel ter beschikking hebben. De justitiabelen zullen zich op afspraak naar een antenne kunnen begeven, dicht bij huis. Het zal dus gaan om lokalen op meerdere plaatsen in de Vlaamse Rand, zodat justitiabelen met woonplaats in de Rand zich niet langer naar Brussel-Hoofdstad hoeven te verplaatsen.
De antennewerking heeft dus twee grote pluspunten: een betere samenwerking met het parket Halle-Vilvoorde, in het bijzonder voor de materies slachtofferonthaal en bemiddeling in strafzaken, en een grotere nabijheid voor de justitiabelen, die zich niet langer naar Brussel-Hoofdstad hoeven te begeven voor een bureelgesprek. Dat laatste zal moeten gebeuren op afspraak. Het is gebruikelijk dat voor een bureelgesprek met een justitieassistent steeds vooraf een afspraak wordt gemaakt, zodat dit weinig verschil uitmaakt. Er zal evenwel geen onthaal- en permanentiefunctie zijn: dit vormt een verschil in vergelijking met een volwaardig justitiehuis, maar de samenwerking met het parket enerzijds en de betrokken lokale besturen anderzijds zou dit perfect kunnen opvangen.
Het Nederlandstalig justitiehuis Brussel wordt als gevolg van de opsplitsing van het Brusselse parket geconfronteerd met een aanzienlijke toename van de werklast. Dat kan niet worden opgevangen met het huidige personeelskader. Er is een duidelijke stijging van het aantal opdrachten voor de justitie van Brussel. Vooral in de laatste twee jaar, met de splitsing van het parket vanaf 1 april 2014, is die stijging frappant. De evolutie is het meest duidelijk in de mandaten bemiddeling in strafbemiddeling en vrijheid onder voorwaarden. Om het hoofd te kunnen bieden aan de toenemende werklast zal het personeelskader van het Brusselse justitiehuis moeten worden uitgebreid. In het kader van de begrotingscontrole zijn hiervoor bijkomende middelen gevraagd.
Er zijn op dit ogenblik geen plannen om een eigen justitiehuis Halle-Vilvoorde op te richten. Het gerechtelijk arrondissement Brussel is ongewijzigd gebleven. Het werkgebied van het Nederlandstalig justitiehuis te Brussel blijft samenvallen met dit gerechtelijk arrondissement.
Ik sluit uiteraard niet uit dat we in de toekomst daar anders naar zullen kijken, maar ons aanvoelen is toch dat de start met de antennes zich op de kortste termijn opdringt.
De opsplitsing van het justitiehuis Brussel, dat relatief klein is, zou op dit ogenblik weinig efficiënt zijn. Het vergt een nog grotere uitbreiding van het personeelskader. Met kleinere teams kunnen die schommelingen in de opdrachten en de afwezigheden moeilijker worden opgevangen. Ook de expertiseopbouw is moeilijker. Het zou op dit moment alleszins niet de meest efficiënte aanwending van de beschikbare middelen zijn. Tot slot is het zo dat de keuze voor een bepaalde vestigingsplaats steeds een verlies aan bereikbaarheid zal betekenen.
De heer Doomst heeft het woord.
Minister, ik dank u voor de manier waarop u aan onze vraag naar invulling tegemoetkomt. Uw uitleg maakt duidelijk op welke manier de contactpunten zullen functioneren. Mag ik begrijpen dat de contactpunten in Asse, Halle en Vilvoorde eigenlijk nog niet vastliggen en dat het eventueel nog op meerdere punten zou kunnen dan die drie? Of is dat op dit ogenblik min of meer uitgeklaard? U voelt dat we die nieuwsgierigheid ingevuld willen krijgen.
Ik ben blij te horen dat de opdrachten toenemen. Dat betekent dat de werking van het gesplitste parket efficiënt is, dat het nieuwe noden detecteert en inspeelt op nieuwe evoluties op het terrein.
Dan denk ik dat het nodig zal zijn de personele bezetting te vergroten. Is er al een idee van het aantal mensen dat conclaafgewijze zou worden gevraagd of voorgesteld in de hoop dat daar deels zal aan worden tegemoetgekomen?
De heer Parys heeft het woord.
Collega Doomst haalde een aantal terechte punten aan. We hebben ook al vragen gesteld over het feit dat sinds de laatste staatshervorming het Nederlandstalige justitiehuis van Brussel met veel meer opdrachten zit, maar met veel minder middelen dan voordien. Er is een en ander fameus misgelopen met de staatshervorming en de verdeling van de middelen als het gaat over het Nederlandstalig en het Franstalig justitiehuis van Brussel.
Dat heeft gevolgen op het terrein. De substituut-procureur heeft daar recent nog over gezegd, ik heb daarover ook een schriftelijke vraag gesteld, dat het gemiddeld 123 dagen duurt vooraleer een justitieassistent kan worden aangesteld en vanaf die aanstelling duurt het nog eens 265 dagen vooraleer er in strafbemiddeling effectief een dossier kan worden afgesloten. Dat is veel te lang om van een geloofwaardige Vlaamse justitie te kunnen spreken.
Ik was evenzeer benieuwd als collega Doomst omtrent de invulling die u had willen geven aan het personeelskader vlak voor de drie contactpunten zoals u ze nu noemt. Vandaag zijn het lokalen waar kan worden vergaderd, en is er geen permanentie. Welke invulling van de dienstverlening wilt u daar zelf realiseren?
Mevrouw Taelman heeft het woord.
Ik heb twee korte bijkomende vragen. U spreekt van bijkomend personeel dat nodig is op basis van een werklastmeting. Spreken we dan over een werklastmeting die al aan bod kwam in een van de vorige vergaderingen of in de plenaire? Als ik me niet vergis had u toen nog geen idee wanneer die zou kunnen landen en wanneer de resultaten bekend zouden zijn. Kunt u dat wat meer uitleggen?
Hebt u een idee hoe de kost van die drie contactpunten zich verhoudt tot één justitiehuis?
Minister Vandeurzen heeft het woord.
Om met het laatste te beginnen, het is niet zo dat we dat meten aan een geobjectiveerde werklastmeting in de zin van ooit een eenheid gemeten en dan gekeken. Er is natuurlijk wel gekeken naar bijkomende mandaten en opdrachten, die kan je wel meten. Als je kijkt naar de verschuiving die heeft plaatsgevonden van het Franstalig justitiehuis Brussel naar het Nederlandstalig justitiehuis Brussel ingevolge de taalregelgeving, als je kijkt naar het effect van het eigen beleid van het betrokken parket, als je dat allemaal bij elkaar zet en kijkt naar wat er vroeger werd gepresteerd, dan spreek ik over januari 2015, en als je kijkt hoeveel bijkomende opdrachten er zijn, dan kan je vrij goed rekenen wat dat betekent aan nieuwe werklast. Dan spreken we toch over een bijkomende werklast van 40 procent, zonder rekening te houden met de impact van het eigen vervolgingsbeleid van het parket Halle-Vilvoorde.
Dat zijn toch relatief objectieve cijfers die er in elke redenering op wijzen dat er hoe dan ook een verhoogde werkdruk is en dat daar personeel moet worden voor ingezet. We ramen het op ongeveer zeven à acht justitieassistenten. Ik zeg dat met enig voorbehoud, want dat is natuurlijk een vraag die een vakminister stelt bij een begrotingscontrole. Ik kan niet vooruitlopen op wat er tijdens de begrotingsbesprekingen zal gebeuren, maar ik geef wel de cijfers zoals ze op dit moment bij onze administratie bekend zijn en voorliggen.
Collega Doomst heeft altijd iets Messiaans in zich gehad, maar in Asse kunnen we terecht in het gebouw van justitie zelf, in Halle en Vilvoorde is men aan het onderhandelen met de lokale overheden om te zien hoe er overeenkomsten kunnen worden gesloten.
Minister, dank voor de bijkomende gegevens. Ik hoop echt dat de begrotingscontrole geeft wat u ervan verwacht. Het is belangrijk voor wat we voelen op het terrein en dat het efficiënt werken van dat nieuwe parket bijgebeend blijft door dat justitiehuis op maat. Ik hoop dat we voor de invulling, zowel naar locatie als naar personeel, dit jaar toch de nodige effecten op het terrein zullen zien.
De vraag om uitleg is afgehandeld.