Verslag vergadering Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening, Energie en Dierenwelzijn
Verslag
De heer Ceyssens heeft het woord.
Voorzitter, het is bijna traditie geworden in dit parlement dat ik elk jaar een vraag heb met een vrij groot Asterixgehalte. (Gelach)
We kunnen er wel mee lachen, maar het is een probleem dat toch vrij ernstige proporties begint aan te nemen in Vlaanderen.
De laatste weken hadden we weinig lessen te leren van Nederland. De Nederlanders dienden zich vrij bescheiden op te stellen van ons. Eind september las ik een interessant artikel over technieken die in Nederland worden toegepast om overlastdieren – het ging heel specifiek over everzwijnen – uit te kunnen schakelen met snellereactieteams. Ik moet zeggen dat ik wat gecharmeerd ben door alle technieken die werden ingezet: elkaar alarmeren met een app zodat men snel ter plaatse is, mobiele schiettorens die kunnen worden geïnstalleerd, en zelfs nadenken over het inzetten van drones met warmtecamera’s om de dieren op te sporen.
Minister, ik heb mij hardop de vraag gesteld of dit zaken zijn die in Vlaanderen mogelijk of gewenst zijn in het kader van een populatieregulatie.
Zelf heb ik nog altijd de indruk dat we dit probleem niet onder controle krijgen. Ik verwijs naar de vele oproepen die ik vandaag krijg van landbouwers die heel hun oogst verloren zien gaan. Anderzijds blijft er nog altijd het probleem van verkeersongevallen met everzwijnen. Twee weken geleden zag ik daarvan zelf nog een melding. We mochten toen blij zijn dat het een klein evertje was dat werd aangereden, met toch nogal wat schade aan de wagen. Ik vrees voor de gevolgen wanneer er op een dag een kolos van 150 of 200 kilo de weg oversteekt en frontaal wordt opgeschept door een personenvoertuig.
Uiteraard zijn we in onze aanpak gehinderd doordat er ondertussen een vernietiging is geweest voor wat betreft de bijzondere bejaging. Vogelbescherming Vlaanderen is naar de Raad van State getrokken en heeft de bijzondere bejaging laten vernietigen op basis van het ontbreken van een rechtsgrond hiervoor in het Jachtdecreet. We hebben dit euvel verholpen in dit parlement op 20 juli 2015. Ik herinner mij dat het voor sommige parlementsleden niet lang genoeg kon duren vooraleer dit euvel verholpen was. Anderen, waaronder ook onze fractie, waren de mening toegedaan dat het het best snel zou worden verholpen. Het is echter niet nog volledig verholpen, want ook de openingstijden moeten opnieuw worden goedgekeurd.
Ik lees vandaag op de website van het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) dat de bijzondere bejaging terug zou kunnen vanaf 22 oktober 2015. Dat zou uiteraard een goede zaak zijn en niets te vroeg.
Minister, de nieuwe jachtbesluiten zijn ruim een jaar in werking, hoe kunnen we de resultaten evalueren tot op heden?
Wanneer zullen de openingstijden voor bijzondere bejaging opnieuw worden vastgelegd en zal er met andere woorden opnieuw bijzondere bejaging mogelijk zijn? Ik heb deze vraag om uitleg ingediend vooraleer de informatie van het ANB op de site verscheen. U kunt mij misschien bevestigen dat die informatie juist is?
Zijn er nog initiatieven genomen ter bescherming van de weggebruiker via bijvoorbeeld uitrastering om zo aanrijdingen op risicoplekken te voorkomen?
Hoe staat u tegenover de nieuwe technieken die door onze noorderburen worden gebruikt? Kunt u de mogelijkheid onderzoeken om die ook in Vlaanderen in te zetten?
Minister Schauvliege heeft het woord.
Mijnheer Ceyssens, u vraagt specifiek naar de uitgebreide bejagingsmogelijkheden voor wilde zwijnen en wat daarvan de resultaten zijn.
Op dit moment wordt dat algemeen als positief onthaald. Maar het klopt natuurlijk dat we bij de Raad van State het probleem van de bijzondere bejaging moesten aanpakken en dat we de openingstijden voor de bijzondere bejaging opnieuw moesten vaststellen. Ze zijn door de Vlaamse Regering definitief goedgekeurd op 9 oktober en treden in werking tien dagen na publicatie in het Belgisch Staatsblad. Er is mij gezegd dat dit normaal gezien een van de volgende dagen in het Staatsblad zou moeten verschijnen.
De nachtjacht is daarin mogelijk. Dat is natuurlijk bijzonder efficiënt. U stelt vast dat het misschien niet zoveel oplevert, maar die bijzondere bejaging heeft het voordeel dat er ook ’s nachts kan worden gejaagd, wat heel efficiënt is voor wilde zwijnen.
We investeren ook in ecorasters langsheen de N75, de tweede fase vanaf Kolenspoor te As tot aan de afrit 32 van de E413. Dat is in volle uitvoering. De werken naderen de afrondingsfase. Het is een gemeenschappelijk project van mijn diensten en de diensten van minister Weyts.
U verwijst naar een aantal nieuwe technieken die door onze noorderburen worden gebruikt. Die technieken, zoals apps, kunnen ook bij ons worden gebruikt. Het is mogelijk om zich op die manier te organiseren. Ook het inzetten van een verplaatsbare hoogzit is toegelaten, maar er mag niet worden geschoten vanop een voertuig, een auto of een trekker. Het initiatief voor het toepassen van bovenstaande technieken ligt dus bij de jagers op het terrein. Het kan perfect binnen de mogelijkheden die er nu zijn.
Het gebruik van drones met warmtecamera’s voor het detecteren van wild is niet toegelaten. Er zijn ook niet echt plannen in die richting. Als de bijzondere bejaging van toepassing is, denk ik dat we meer resultaat zullen hebben met die nachtjacht. Dat is niet iets dat we zomaar zullen kunnen oplossen met die drones.
De heer Ceyssens heeft het woord.
Minister, ik dank u voor uw antwoord. Ik ben alleszins blij dat die bijzondere bejaging terug mogelijk zal zijn vanaf 22 oktober. Vandaag is er op het terrein enerzijds de roep van de landbouwers die bijna wanhopig op het laatste moment hun oogst verloren zien gaan. Maar als ze de jagers contacteren, krijgen ze te horen dat het binnen de mogelijkheden die er vandaag zijn, nagenoeg onmogelijk is om die everzwijnen efficiënt te bestrijden.
22 oktober zal voor veel oogsten al te laat zijn. Maar goed, beter laat dan nooit. Naar volgend jaar toe is dat al een serieuze stap vooruit.
We kunnen alleen maar toejuichen dat er ecorasters worden geplaatst op de N75. Er zijn nog een aantal belangrijke verkeersaders in Limburg die dwars door everzwijngebied lopen. Ik denk bijvoorbeeld aan de N76 die helemaal van het midden van de provincie tot in het noorden loopt.
Die ecorasters zijn zeer duur – dat hebt u ook al gezegd in eerdere vragen – omdat ze zo zijn ontworpen dat ze alle soorten van wild tegenhouden. Minister, is het eventueel mogelijk om samen met minister Weyts na te gaan of er kan worden ingezet op ecorasters die alleen everzwijnen tegenhouden? Ik kan mij voorstellen dat zo’n raster merkelijk goedkoper kan zijn, omdat die fijnmazige draad onderaan dan al niet moet worden geplaatst. Ik denk dat het uiteindelijk onze betrachting moet zijn om de verkeersveiligheid maximaal te garanderen. In mijn ogen is deze maatregel veeleer een verkeersveiligheidsmaatregel dan een ecomaatregel.
Kan die app bijvoorbeeld vanuit het ANB worden aangeboden aan de jagerij om elkaar zo te informeren?
Mevrouw Peeters heeft het woord.
Mijnheer Ceyssens, ik dank u voor het stellen van uw vraag om uitleg. Op 30 september heb ik hierover zelf een schriftelijke vraag ingediend.
Ik vind het zeker interessant dat men vandaag het project van de ecorasters op de N75 toejuicht en als voorbeeld stelt. Ik was daarvan in de vorige legislatuur zelf een grote voorstander en bepleiter. Het heeft weliswaar vier jaar geduurd, maar in onze regio zijn we nu zeer blij met die ecorasters op de N75. We zijn ook blij dat die tweede fase richting Genk is gefinaliseerd.
De heer Ceyssens suggereert voor ecorasters te zorgen die enkel everzwijnen tegenhouden. Daarvan ben ik iets minder voorstander. Die ecorasters zijn namelijk ook heel effectief om onder meer de reeën tegen te houden, alleszins alles wat groot wild betreft. Want als die zonder meer een expresweg of een gewestweg met tweemaal twee rijstroken oversteken, vormt dat ook een gevaar voor de verkeersveiligheid. Zo zijn er reeën die van het nationaal park naar het natuurreservaat Bergerven willen gaan. Ook daar moeten er ecorasters staan.
Ik wil een bedenking maken in verband met die nieuwe technieken. Ik heb vernomen dat men in Weert probeerde de landbouwsector ervan te overtuigen om te zorgen voor nieuwe inzaaitechnieken, met stroken in de maïsvelden waarover de jagers ’s nachts gemakkelijk kunnen lopen. Dat is zeker toe te juichen.
Verder moeten we, net als onze Nederlandse collega’s, blijven zoeken naar nieuwe methoden. Als er vandaag een bijzondere jacht wordt georganiseerd, wordt er vaak achteraf een beetje honend over gedaan, omdat er maar zeer weinig wordt afgeschoten. Anderzijds hoort men overal de geruchten dat de populatie van de evers op een alarmpeil komt. Ik denk dat we enerzijds blijvend moeten inzetten op het zoeken naar nieuwe technieken en anderzijds ook voor een goede afrastering van onze natuurgebieden moeten zorgen. Anders zullen de problemen zich blijven voordoen.
De heer De Bruyn heeft het woord.
Voorzitter, minister, collega’s, het zou kunnen dat u het antwoord op mijn vraag al in het begin van uw antwoord hebt gegeven, maar ik was even afgeleid. In dat geval hoor ik het graag een tweede keer.
U herinnert zich dat we bij het aanpassen van het decreet twee rechtsgronden hebben ingevoerd: enerzijds om die bijzondere bejaging mogelijk te maken en anderzijds om in bepaalde gevallen schriftelijke bewijsvoering te kunnen vragen. Wat dat betreft, is het nodig dat er in uitvoering van het arrest van de Raad van State – vrij recent, ik denk van 10 september – tegemoet wordt gekomen aan een nieuw besluit van de Vlaamse Regering. Minister, is dat besluit gepland? Indien nog niet, wanneer mogen we het dan verwachten, zodat het tweede element van het compromis dat we toen hebben bereikt en geregeld, kan worden uitgevoerd?
Minister Schauvliege heeft het woord.
Collega’s, uiteraard zullen we verder bekijken met minister Weyts, bevoegd voor openbare werken, wat de mogelijkheden zijn in verband met de ecorasters. We werken daarnaast ook verder aan het proefproject met de wilddetectie, die aankondigt dat je moet opletten omdat er wild oversteekt. In Leopoldsburg, Hechtel-Eksel, finaliseren we een onderzoeksfase. In de loop van volgend jaar komt er proefopstelling om na te gaan wat de effecten zijn. Mogelijk kan dat iets goedkoper zijn om te installeren en toch even veilig voor bestuurders.
Kan het ANB die apps aanbieden? Ze kunnen nu al worden geïnstalleerd. Ik stel voor dat onze diensten dat eens bekijken.
Mijnheer De Bruyn, wat het schriftelijk bewijs betreft, is er een vernietiging uitgesproken. We moeten bekijken hoe we dat kunnen remediëren. De Raad van State heeft een uitspraak gedaan. We moeten bekijken hoe we daaraan tegemoetkomen.
De heer Ceyssens heeft het woord.
Minister, ik dank u voor uw antwoord. Ik ben blij dat u de app zult laten bekijken door het ANB.
Elk alternatief voor de ecorasters is welkom. We weten dat we niet in tijden van grote budgettaire ruimte leven. Mevrouw Peeters, ik zou ook liever volwaardige ecorasters hebben, maar als er daarvoor geen middelen zijn, moeten we het doen met de middelen die we hebben.
Ik heb zelf ooit een aanrijding meegemaakt met een reebok of een reegeit, aan een behoorlijke snelheid. Zo’n diertje weegt maar 20 of 25 kilo. Het is hoogbenig, maar vrij licht. Dat is een enorm verschil met wilde zwijnen, die gemakkelijk meer wegen dan 150 kilo. Die worden ook niet omhoog gesmeten, maar het voertuig rijdt daar frontaal op in. Qua impact op het voertuig is dat een wereld van verschil. Ik houd daar nog altijd mijn hart voor vast. Er wordt hier vaak gelachen met de problematiek van de everzwijnen. In eerste instantie wordt vaak alleen de landbouwsector als schadelijder bekeken. De dag zal echter komen dat er een dodelijk ongeval gebeurt met zo’n everzwijn. Ik denk dat veel mensen die daar al eens lacherig over hebben gedaan, dan even ernstig zullen zeggen dat er maatregelen moeten worden genomen. Ik denk dat we ons het best op voorhand daartegen wapenen. Elk middel dat die dieren kan verhinderen de weg over te steken, moet ernstig worden bekeken. Ecorasters zijn niet de enige zaligmakende oplossing. Als we een goedkopere oplossing kunnen uitwerken, moeten we dat zeker bekijken. Ik denk dat er in Limburg nogal wat wegen zijn waar daaraan nood is.
De vraag om uitleg is afgehandeld.