Verslag vergadering Commissie voor Brussel en de Vlaamse Rand
Verslag
De heer Poschet heeft het woord.
Zorg in eigen taal, Frans of Nederlands, moet in onze hoofdstad een evidentie zijn. De praktijk leert nochtans dat dit een voortdurende inspanning vereist.
Minister, in antwoord op een vraag om uitleg hebt u in de commissievergadering van 14 juli 2015 onze bezorgdheid gedeeld in verband met de activiteiten en de financiering van Nederlandstalige huisartsenwachtpost Terranova. Het RIZIV zette de huursubsidiëring aan Terranova stop, waardoor die zijn lokalen aan de Kliniek Sint-Jan moest verlaten. Er werd ook gediscussieerd over de omvorming van de huisartsenwachtdienst naar een tweetalige huisartsenwachtdienst voor heel Brussel, die van start zou moeten gaan op 1 januari 2016. Met andere woorden, tussen het stopzetten van Terranova en de opstart van die grotere en efficiënter werkende entiteit gaapte een najaar waarin Nederlandstaligen minder toegang zouden kunnen hebben tot Nederlandstalige gezondheidszorg.
U beloofde de problematiek aan te kaarten bij uw federale collega. Ik lees in het commissieverslag: “De contacten hierover met ministers De Block en Vanhengel zijn lopende. Ik zou nog even de tijd willen geven om te zien of er vooruitgang kan worden geboekt in functie van de datum die men zelf heeft vooropgesteld, namelijk januari 2016. Het zou een goede zaak zijn indien men tot die tweetalige wachtdienst zou komen. Is dit niet zo, dan moeten we verder blijven werken met de structuren die er nu zijn. Ik zal er niet op vooruitlopen. Het is in elk geval een goede zaak dat zolang niet alles in orde, de wachtpost Terranova blijft bestaan. Om geen vacuüm te creëren noch qua dienstverlening, noch qua financiën, zal ik zeker op uw vraag ingaan en mijn bezorgdheid verder aankaarten bij minister De Block en bekijken hoe dit het beste kan worden opgelost”.
Nu vernemen we dat Terranova noodgedwongen zijn activiteiten op zijn vertrouwde stek heeft moeten stopzetten. Het RIZIV is uiteindelijk toch over de brug gekomen met middelen voor de huur. Naar ik vernomen heb, is Terranova inmiddels gehuisvest in Etterbeek, een locatie die minder centraal gelegen is.
Mijn vragen zijn enigszins bijgewerkt als gevolg van de ontwikkelingen van de voorbije weken. Wat is de stand van zaken precies inzake de tweetalige huisartsenwachtpost? Komt die er? Zo ja, wanneer? Er bereiken me overigens signalen dat de tweetaligheid van die dienst niet gegarandeerd zou kunnen worden, wat voor ons een ernstig probleem vormt en het voortbestaan van Terranova des te belangrijker maakt. Wat is het resultaat van de gesprekken met ministers De Block en Vanhengel? Is er zicht op een duurzame oplossing? Kunt u ons meer informatie bezorgen over de financiering van de taxidiensten naar de huisartsenwachtposten, zowel Nederlandstalige als Franstalige: hoe worden die gefinancierd?
Minister Gatz heeft het woord.
De spelregels in dit huis zijn zodanig dat ik niet kan antwoorden op vragen die, daarom niet onterecht, bijkomend worden gesteld, rekening houdend met ontwikkelingen van de voorbije weken. Ik wil de vraag over de taxidiensten zeker onderzoeken, maar ik kan er vandaag niet op antwoorden. Ik beperk me dan ook tot een antwoord op de oorspronkelijke vragen. Het debat is trouwens nog niet afgelopen en we zien wel hoe die vraag aan bod kan komen.
Sta me toe om te beginnen met een kleine, maar niet onbelangrijke correctie. In de omschrijving van de vraag om uitleg staat te lezen dat het gaat om de stopzetting van de financiering van de Brusselse Huisartsen Kring Terranova. Dit is volgens mij een vergissing. Zoals jullie allicht weten, is de vzw Terranova een autonome wachtpost en geen wachtkring zoals de Brusselse Huisartsen Kring (BHAK). Beide dossiers zijn wel verweven, maar het gaat om twee aparte administratieve entiteiten. Voor alle duidelijkheid: de vraag betreft dus de financiering van de wachtpost Terranova.
Zoals u in uw vraag aangaf, mijnheer Poschet, hebben we de problematiek rond de wachtpost Terranova reeds een eerste keer besproken in de commissievergadering van 14 juli. Het ging toen over de onzekere financiële toekomst van de vzw. Kort samengevat antwoordde ik dat ik het evident vind dat Terranova blijft voortbestaan, met bijhorende financiering, totdat er sprake is van een volwaardige tweetalige wachtpost. Dit zou de Nederlandstalige dienstverlening tijdens de wachturen moeten garanderen.
Wat de financiering betreft, heb ik contact opgenomen met mijn collega De Block, aangezien zij daarvoor bevoegd is. Ook collega Vanhengel werd hierbij betrokken. Sindsdien hebben de betrokken actoren niet stilgezeten en zijn nieuwe elementen in dit dossier opgedoken.
Ik garandeer u dat de financiering door het RIZIV van Terranova gewaarborgd is tot eind dit jaar. U vraagt zich nu natuurlijk af waarom de activiteiten van Terranova dan zijn stopgezet. Het contract van Terranova met de Kliniek Sint-Jan werd stopgezet in de zomer, dus in de periode waarin er nog onzekerheid bestond over de toekomstige financiering van de vzw. Zodra positief nieuws kwam over de financiering door het RIZIV, heeft men geprobeerd het contract te hernieuwen. Dit bleek echter niet meer mogelijk. Kort daarna, op 27 augustus, zou Terranova de mogelijkheid hebben gekregen om, zowel op korte als lange termijn, zijn activiteiten voort te zetten in de lokalen van de Garde Bruxellois - Brusselse Wachtpost (GBBW). Tot op heden is men hierop niet ingegaan. Intussen is Terranova wel in gesprek met de VUB om gebruik te kunnen maken van de lokalen in de Schoofslaan. Volgens mijn informatie zouden deze gesprekken reeds in een vergevorderd stadium zijn, zelfs in die mate dat de wachtpost er vanaf morgen zijn intrek zou kunnen nemen.
Dat moet verder op het terrein worden bevestigd. De gesprekken verlopen goed, het huurcontract wordt vandaag of morgen getekend, zodat de verhuizing van de vzw kan worden voortgezet.
U vroeg, mijnheer Poschet, ook naar de continuïteit van de Nederlandstalige dienstverlening die in het gedrang zou komen, indien de Brusselse Huisartsen Kring nog steeds de erkende wachtdienst blijft organiseren. Toen Terranova tussen de twee huisvestingsplaatsen in zat, de vorige in de kliniek Sint-Jan en de huidige in de Schoofslaan, organiseerde ze zich via de mobiele wachtartsen van de Brusselse Huisartsen Kring, vandaar ook uw terechte vraag over de taxidienst. Dat was geen ideale situatie, maar op die manier was de continuïteit van de dienstverlening wel gewaarborgd. Die continuïteit is met de nieuwe locatie uiteraard ook verder gewaarborgd.
De toekomst van de vzw hangt af van twee zaken, die met elkaar verband houden. Enerzijds moesten we een geschikte huisvesting vinden en dat is, tenminste voor de korte termijn, opgelost. Anderzijds is er de RIZIV-financiering in de toekomst. De beslissing daarover ligt, zoals u weet, bij het RIZIV, maar ik zal de kwestie van de waarborgen en de continuïteit bij minister De Block aankaarten. De contacten zijn er, maar er is nog geen beslissing genomen. Ik kan u wel meegeven dat een RIZIV-financiering steeds wordt vastgelegd voor een periode van zes maanden. Dat geldt voor alle wachtposten. Een financiële zekerheid voor de lange termijn kan dus nooit worden gewaarborgd.
We zitten nu in een lastige tussenperiode. De huisvesting voor de wachtpost is gegarandeerd. Vragen over de bereikbaarheid ervan door de minder centrale ligging zijn inderdaad pertinent. Het nieuws over de nieuwe huurovereenkomst in de Schoofstraat is heel vers en ik zal met de wachtpost contact opnemen om te zien hoe ze dat kunnen oplossen.
De bredere context en de vraag of de tweetalige wachtpost er al dan niet komt, wil ik verder bekijken. Wat mij betreft kan ik daar zelfs komende week al op antwoorden. Op het ogenblik vang ik zeer uiteenlopende signalen op. Bepaalde dokters zeggen dat de zaken in de goede richting evolueren, andere zeggen het tegenovergestelde. Het is moeilijk een helder zicht te krijgen op de stand van zaken. Ik heb altijd gezegd dat zolang de garanties en het goed functioneren van een werkelijk tweetalige wachtdienst niet vervuld zijn, we moeten zorgen dat we de Nederlandstalige wachtdienst zoals die vandaag bestaat, kunnen voortzetten. Voor de huisvesting hebben we een oplossing bereikt en wat betreft het RIZIV zal ik de nodige contacten met minister De Block onderhouden.
De heer Poschet heeft het woord.
Dank, minister, voor uw antwoord. Ik ben blij dat het RIZIV de huisartsenwachtpost vzw Terranova tot het einde van dit jaar zal financieren. We rekenen er ook op dat u bij uw collega voort zult lobbyen voor de voortzetting nadien.
Misschien hoor ik vooral de mensen voor wie het glas half vol is, maar mij bereiken in elk geval berichten dat de werkelijke tweetaligheid van een eengemaakte Brusselse huisartsenwachtpost niet gewaarborgd zou zijn. Voor ons moet er op dat punt een waterdichte garantie zijn voor we naar dat systeem kunnen overgaan.
Ik begrijp dat u mijn bezorgdheid over de bereikbaarheid deelt. Dat Terranova in een locatie van de VUB zit, is goed en het kan tot synergie leiden, maar tot voort kort zaten ze op een locatie die vlot bereikbaar was, zowel met metro, als premetro, als bus en voor veel mensen zelfs te voet.
Die taxidiensten hebben dus een belangrijke rol te spelen. Ik begrijp dat u daar nu niet op kunt antwoorden en ik wil u ook niet dwingen tot een nietszeggende reactie. Ik zal daarop dus zeker nog terugkomen. We zullen het op de voet blijven volgen, want voor ons blijft het een cruciaal dossier voor iedereen in Brussel die nood heeft aan Nederlandstalige zorg.
Mevrouw Van den Brandt heeft het woord.
Voorzitter, dit is een relevante vraag. Het is goed dat er een oplossing is en dat Terranova een nieuwe locatie heeft gevonden, maar de vzw zal daardoor geografisch een ander publiek aanspreken. Sommige patiënten zullen mee verhuizen, maar ik ga ervan uit dat mensen uit Jette, Berchem, Ganshoren die stap niet zullen zetten. Er is nu wel de tweetalige huisartsenkring, maar op welke manier krijgt de Brusselse bevolking daarover informatie en hoe wordt er over het nieuwe systeem gecommuniceerd? Ik hoop ook dat Terranova op de nieuwe site bij de VUB haar werking kan blijven voortzetten, want die biedt op heel veel zorgvragen een sterk antwoord. Is er een communicatiestrategie uitgewerkt, zullen de Brusselaars geïnformeerd worden over het juiste wachtnummer? Ikzelf ging ook automatisch naar Terranova en hoe weet ik nu waar ik naartoe kan?
De heer Persyn heeft het woord.
Ik dank collega Poschet voor de belangrijke en pertinente vraag en de minister voor het antwoord. Ik ben blij dat u, minister, een genuanceerd zicht heeft op de situatie, maar ik wil u ook aansporen om, met het dynamisme dat u eigen is, ook proactief contact te nemen met de twee ‘kampen’ van Nederlandstalige huisartsen om hun verzuchtingen te horen. Anders gaan we te veel aan symptoombestrijding op de korte termijn doen. Er is nu een oplossing voor de wachtpost, maar het probleem zit natuurlijk dieper. Voor de hele welzijnssector wordt de Brusselnorm niet gehaald, terwijl dat voor de andere beleidsdomeinen wel lukt. Ik pleit voor een actief overleg met uw Brusselse collega’s en met uw Vlaamse collega Vandeurzen over een impulsbeleid voor de hele welzijnssector, maar vooral voor de eerste lijn in Brussel. Ik heb contacten met ex-collega’s van mij. Vroeger was ik ook huisarts en heb ik gewerkt op het Huis voor Gezondheid. Daar zit heel wat expertise, die onvoldoende wordt aangesproken en die kan worden ingezet in een positief impulsbeleid om jonge huisartsen in Brussel te houden of naar Brussel aan te trekken. Heel wat afgestudeerden van de VUB zouden wel een carrière in Brussel willen, maar zien dat momenteel om tal van redenen niet zitten. Ik zal geen recept voorschrijven, maar de stakeholders hebben daarover hun ideeën en u bent de geschikte persoon om de discussie te animeren.
De heer Bajart heeft het woord.
Ik heb nog een kleine opmerking. Het RIZIV zal wel overgaan tot financiering van Terranova tot het einde van het jaar. Terranova zegt echter pas te willen opgaan in een tweetalige wachtdienst wanneer die echt tweetalig is. Riskeren we met deze reactie niet dat die tweetaligheid net onder druk blijft staan?
Minister Gatz heeft het woord.
Nog enkele slotbeschouwingen. Over de praktische vragen over de bereikbaarheid en de communicatie over de nieuwe locatie mag u gerust schriftelijke vragen stellen, maar we hebben wel te maken met een vzw die zich organiseert zoals ze wil. Ze kunnen wel ingaan op onze wensen, maar ze maken geen deel uit van mijn administratie. Als ze zich op een andere locatie vestigen, neem ik aan dat ze ook wel met de, overigens zeer terechte, bezorgdheden van hun patiënten bezig zijn. Op het ogenblik is het nieuws iets te recent voor mij om uit de losse pols op de praktische vragen te antwoorden. Stel ze zeker via de geëigende weg, en dan antwoorden wij erop na contact met hen.
De afgelopen weken hadden we inderdaad contacten met dokters in verspreide slagorde en we proberen daarbij door de bomen het bos te zien.
Op het ogenblik denk ik dat de bereidheid in de Brusselse Huisartsen Kring om over te gaan naar de tweetalige dienstverlening nog steeds dezelfde is, namelijk een 60/40-verhouding. Er is met andere woorden een significante meerderheid voorstander, maar de verhouding is ook niet van die aard om alles vlotjes te laten verlopen. Ik luister ook zeer aandachtig naar de tegenstanders, van wie ik er sommige zeer goed ken, om ervoor te zorgen dat we een slag om de arm houden zolang we niet helemaal zeker weten dat de reële tweetaligheid gegarandeerd is. Dat het allemaal wat langer duurt dan misschien goed is, kan ik alleen maar beamen, maar op het ogenblik zijn alle voorwaarden voor een goede Nederlandstalige dienstverlening nog steeds gegarandeerd.
Het bredere plaatje neem ik zeker mee naar collega Vandeurzen. Het kan aan bod komen zowel tijdens de bespreking van zijn en mijn beleidsbrieven voor het komende jaar.
Ik deel de bezorgdheden die hier vandaag zijn geuit, en achter de schermen zijn we druk bezig om het allemaal goed in het oog te houden en ervoor te zorgen dat het ene of het andere scenario tot een goed einde kan worden gebracht. Op het ogenblik loopt het een beetje parallel, wat de duidelijkheid niet vergroot. Mijn voornaamste bekommernis voor de komende dagen en weken is in elk geval een heldere communicatie met de patiënten.
De heer Poschet heeft het woord.
Ik ben blij dat onze bekommernis breed en over de partijgrenzen heen wordt gedragen. Het is ook geen politiek spel, het gaat over de gezondheid en het welzijn van onze Brusselaars. De bekommernis over de communicatie is zeer terecht, maar het gaat inderdaad om een vzw, en wij zijn de laatste partij die initiatieven van onderuit wil opleggen wat ze precies moeten doen. De locatie wordt echter betaald met overheidsgeld. We kunnen dus misschien wel een klein stukje sturen. In elk geval blijf ik het op de voet volgen en kunt u, minister, een schriftelijke vraag verwachten over de taxi’s.
Minister Gatz heeft het woord.
Dan zal ik u ook een beter antwoord kunnen geven. Dat is mijn voornaamste bekommernis.
De vraag om uitleg is afgewerkt.