Vragen stellen en interpellaties houden: hoe werkt dat?
Een parlementslid heeft veel mogelijkheden om de leden van de regering voortdurend te ondervragen. Hij of zij kan:
- een schriftelijke vraag stellen
- een actuele vraag stellen in de plenaire vergadering
- een actualiteitsdebat laten houden in de plenaire vergadering
- een interpellatie houden in de plenaire vergadering of de commissie
- een actuele interpellatie houden in de plenaire vergadering
- een vraag om uitleg stellen in de commissie
Schriftelijke vraag
Wat is het?
Een schriftelijke vraag wordt niet in de commissie of de plenaire vergadering behandeld, maar (digitaal) opgestuurd aan het kabinet van de minister. Parlementsleden kunnen altijd schriftelijke vragen stellen, zelfs tijdens recesperiodes (parlementaire vakantie). Hoe verloop het?
Een Vlaamse volksvertegenwoordiger moet zijn schriftelijke vraag indienen bij de voorzitter. Die bezorgt de vraag aan de ministers.
De minister moet binnen 20 werkdagen nadat de vraag is verstuurd, een schriftelijk antwoord geven.
Het antwoord wordt aan de vraagsteller bezorgd, maar nog niet verder verspreid. Gedurende vijftien werkdagen heeft de vraagsteller als enige het antwoord.
Ten slotte wordt het antwoord gepubliceerd op de website van het parlement.
Wat zijn de gevolgen?
Er zijn geen politieke gevolgen verbonden aan een schriftelijke vraag (ontslag van een minister of aanbevelingen aan de regering bv.). Volksvertegenwoordigers gebruiken vaak schriftelijke vragen om informatie te verzamelen over het beleid van de minister. Op basis van die informatie kunnen ze dan verdere stappen ondernemen (zoals een vraag om uitleg of een interpellatie).
Actuele vraag
Wat is het?
Een actuele vraag is een korte vraag in de plenaire vergadering. De actuele vragen worden gewoonlijk aan het begin van de middagvergadering op woensdag gesteld (het vragenuurtje)
Hoe verloopt het?
Actuele vragen kunnen tot 10 uur van de dag van de plenaire vergadering worden ingediend. Zo kan de volksvertegenwoordiger die ze stelt maximaal inspelen op de actualiteit. Een actuele vraag verloopt als volgt:
Een Vlaamse volksvertegenwoordiger mag zijn actuele vraag stellen. Hij/zij krijgt het 2 minuten tijd voor.
De minister antwoordt op de vraag. Hiervoor krijgt hij/zij ook 2 minuten.
De Vlaamse volksvertegenwoordiger mag nu 1 aanvullende vraag stellen. Per fractie mag 1 volksvertegenwoordiger ook een aanvullende vraag stellen. Er is telkens 1 minuut per spreker voorzien.
De minister krijgt 1 minuut per aanvullende vraag om te antwoorden.
De eerste vraagsteller krijgt het laatste woord om binnen de minuut zijn slotconclusie te formuleren.
Wat zijn de gevolgen?
Aan actuele vragen zijn geen politieke gevolgen verbonden (ontslag van een minister of aanbevelingen aan de regering bv.).
Interpellatie
Wat is het?
Een interpellatie is een vraag van een volksvertegenwoordiger over een onderwerp van algemeen belang dat politiek zwaar weegt. De volksvertegenwoordiger vindt bijvoorbeeld dat de minister een fout heeft gemaakt, of een beleid voert dat absoluut niet kan.
Hoe verloopt het?
Interpellaties worden in principe in de commissie gehouden, maar kunnen ook in de plenaire vergadering worden gehouden.
De vraagsteller krijgt 15 minuten om zijn vragen te stellen aan de minister. Andere volksvertegenwoordigers (1 per fractie) kunnen aansluiten bij de vraagsteller (5 minuten).
De minister antwoordt
De vraagsteller en de andere sprekers mogen 5 minuten aanvullende vragen stellen of commentaar geven
De minister antwoordt
De vraagsteller krijgt het laatste woord.
Wat zijn de gevolgen?
- Na een interpellatie kunnen volksvertegenwoordigers een motie indienen. Zo'n motie is een tekst met conclusies en aanbevelingen aan de regering.
- Na een interpellatie kunnen volksvertegenwoordigers ook een motie van wantrouwen indienen. Dat is een belangrijke motie, omdat de volksvertegenwoordiger daarin zegt dat de minister ontslag moet nemen en vervangen worden.
- Over de moties wordt gestemd in de eerstvolgende plenaire vergadering. Een interpellatie is dus is dus een van de sterkste controlemiddelen die een volksvertegenwoordiger heeft, omdat hij de minister tot ontslag kan dwingen.
Actuele Interpellatie
Wat is het ?
Een actuele interpellatie is een interpellatie, met 2 verschillen:
- het probleem dat wordt gesteld is dringend
- de actuele interpellatie wordt altijd in de plenaire vergadering gehouden
Verder verloopt een actuele interpellatie hetzelfde als een gewone interpellatie.
Wat zijn de gevolgen?
Na een actuele interpellatie kunnen volksvertegenwoordigers een motie indienen. Zo'n motie is een tekst met conclusies en aanbevelingen aan de regering.
- Na een actuele interpellatie kunnen volksvertegenwoordigers ook een motie van wantrouwen indienen. Dat is een belangrijke motie, omdat de volksvertegenwoordiger daarin zegt dat de minister moet ontslag nemen en vervangen worden.
Over de moties wordt gestemd in de eerstvolgende plenaire vergadering. Een actuele interpellatie is dus een van de sterkste controlemiddelen die een volksvertegenwoordiger heeft, omdat hij de minister tot ontslag kan dwingen.
Vraag om uitleg
Wat is het?
Vragen om uitleg zijn mondelinge vragen in de commissie. Ze worden aan het begin van de commissievergadering gesteld na de interpellaties.
Hoe verloopt het?
Een vraag om uitleg heeft hetzelfde verloop als alle andere parlementaire vragen. In detail:
De vraagsteller krijgt 10 minuten om zijn vragen te stellen aan de minister. Andere volksvertegenwoordigers (1 per fractie) kunnen aansluiten bij de vraagsteller (2 minuten)
De minister antwoordt
De vraagsteller en de andere sprekers mogen 2 minuten aanvullende vragen stellen of commentaar geven
De minister antwoordt
De vraagsteller krijgt het laatste woord
Wat zijn de gevolgen?
Aan vragen om uitleg zijn geen politieke gevolgen verbonden (ontslag van een minister of aanbevelingen aan de regering bv.).