Het Belgische systeem en de Europese ministerraden

Europees Parlement

In België voert elke overheid zijn eigen buitenlands beleid

In België zijn de verschillende beleidsdomeinen strikt verdeeld tussen de federale overheid, de gemeenschappen en de gewesten. Over een beleidsdomein (bijv. ruimtelijke ordening) mag altijd maar één overheid beslissen: de federale overheid, of de Vlaamse, maar nooit beide samen. Een federale wet en een Vlaams decreet staan dan ook volledig op hetzelfde niveau. Een decreet is niet meer of niet minder waard dan een wet, maar geldt alleen voor Vlaanderen of de personen die er wonen. Een wet is van toepassing in heel België.

Een overheid die een bepaalde bevoegdheid heeft op Belgisch niveau, mag die bevoegdheid ook op internationaal niveau uitoefenen. Zo zijn de Vlaamse, de Franstalige en de Duitstalige gemeenschap elk bevoegd voor onderwijs in hun gemeenschap, maar kunnen zij ook internationale verdragen over onderwijs afsluiten. Als de Vlaamse Regering een internationaal verdrag sluit, moet het Vlaams Parlement dat verdrag bespreken en goedkeuren.

Deze regeling is uniek. In andere landen met deelstaten zoals Duitsland of de Verenigde Staten van Amerika, mag alleen het federale niveau internationale verdragen afsluiten.

Er mag maar 1 minister naar de Europese ministerraad...

De Europese Unie is een samenwerkingsverband tussen landen en niet tussen regio’s.

Op het Europese niveau speelt de Europese Ministerraad een belangrijke rol. In de Europese Ministerraad komen de ministers van alle EU-landen samen die bevoegd zijn voor een bepaalde onderwerp (bijv. leefmilieu). Zij keuren de Europese wetten goed.

Omwille van de strikte bevoegdheidsverdeling in België, zijn voor een aantal beleidsdomeinen alleen regionale ministers bevoegd. In de Europese Ministerraden die handelen over onderwerpen die door de gemeenschappen of de gewesten geregeld worden, wordt België vertegenwoordigd door een regionale minister. Een Vlaamse minister van leefmilieu kan dus deelnemen aan de Europese Raad van milieuministers. Hij kan daar het woord voeren en stemmen, maar hij doet dat wel namens heel België en niet namens Vlaanderen.

Welk standpunt neemt België in?

Om te bepalen welke minister naar de Europese Ministerraad gaat en welk standpunt hij daar moet verdedigen, hebben de regeringen van België een Samenwerkingsakkoord gesloten (8 maart 1994). De vertegenwoordigers van de verschillende regeringen komen samen om de Europese Ministerraad voor te bereiden. Dan proberen ze één gezamenlijk standpunt te bereiken dat rekening houdt met de verschillende meningen. Als ze niet tot overeenstemming komen, onthoudt de Belgische vertegenwoordiger zich bij de stemming in de Europese Ministerraad.

Scroll naar boven