▶ “Wie durft nog kritisch te zijn over het functioneren van de overheid?” – Ivan Van de Cloot
“Als we een overheidssfeer heel breed laten worden, is er dan nog ruimte voor kritische tegenstemmen?” Dat is een van de vele bedenkingen die Ivan Van de Cloot, hoofdeconoom bij Itinera Institute, maakt in een nieuwe aflevering van ‘Het Gesprek’. Samen met journalist Jan De Meulemeester spreekt Van de Cloot over de economische en politieke actualiteit. Vooral de hoge inflatie baart hem ernstig zorgen.
Geld wordt dag na dag iets minder waard. We zitten in de hoogste inflatie sinds het begin van deze eeuw. Als u een jaar geleden nog 100 euro op de bank had, dan is die nu zo'n 95 euro waard. Zullen de prijzen blijven stijgen? Kunnen onze lonen zomaar automatisch meestijgen? En moeten we deze inflatie bestrijden? “In allerlei segmenten van de economie, zoals bijvoorbeeld de vastgoedmarkt, ziet men dat er ontsporingen en onevenwichten zijn ontstaan door het te goedkope geld. Dat veroorzaakt enorme schade aan onze economische gezondheid”, zegt Van de Cloot. “Wanneer je overheden hebt die jaren aan een stuk geloven dat het geld gratis blijft, dan creëer je een situatie van extreem hoge schulden. Wanneer er dan nieuwe schokken plaatsvinden, heb je geen bewegingsruimte meer om daarmee om te gaan.”
Van de Cloot stoort zich ook aan het gebrek aan prudentie in ons land. “Het wordt gevaarlijk als we te vaak een roze bril opzetten. De geschiedenis leert ons dat men zich kan vergissen. Dat economie iets veel complexer is dan men zich voorstelt.” Maar volgens Van de Cloot zijn er dieperliggende problemen en heerst er een echt cultuurprobleem in ons land. “Voor elk probleem dat zich voordoet kijkt de bevolking richting de overheid. En dat is problematisch, omdat de overheid nooit aan die verwachtingen kan voldoen. Daarnaast kwam onlangs aan het licht dat 70 procent van de jobs in een brede overheidssfeer zitten. Als 70 procent van de bevolking een overheidsmindset heeft, wie durft dan nog kritisch te zijn over het functioneren van de overheid? Dat is een democratisch probleem.”
Overheidstaken
Van de Cloot onderstreept dat hij niet tegen de overheid is, maar dat we de evenwichten verloren zijn. Wat is een overheidstaak en wat niet? “In het Vlaams Parlement heerst er, over de partijgrenzen heen, een cultuur dat de overheid steeds meer tot zich moet nemen. Maar overheidsgeld kan de concurrentie tussen verschillende bedrijven verstoren, zoals bijvoorbeeld bij FNG Group. Waarom investeert een overheid in een modebedrijf? Is dit een kerntaak van de overheid? Deze reflectie wordt veel te weinig gedaan in het Vlaams Parlement.”