Vragen bij commissieleden rond terugbetaling voorschotten Pukkelpop 2021
Door de coronacrisis was er veel onzekerheid in de evenementensector. Als steunmaatregel voorzag de Vlaamse overheid daarom in een terugbetaalbaar voorschot voor organisatoren van festivals.
De organisatoren van de deels geannuleerde editie van Pukkelpop 2021 maakten hier gebruik van en vroegen 1,8 miljoen euro aan. Toen er echter onregelmatigheden werden vastgesteld, besliste de Vlaamse Regering om de betaling van het voorschot te bevriezen en volgde er een onderzoek van Toerisme Vlaanderen en VLAIO. Die keurden het subsidiedossier van Pukkelpop alsnog goed, waardoor Pukkelpop het voorschot uitbetaald krijgt. Momenteel loopt er echter nog een gerechtelijk onderzoek naar de Pukkelpoporganisatie.
Waarom werd het voorschot toch al uitbetaald en hoe staat minister Brouns hiertegenover? Dat werd besproken tijdens de vergadering van de commissie voor Economie, Werk, Sociale Economie, Wetenschap en Innovatie van donderdag 19 mei.
Het waarom van de som
Een terug naar 2021. De organisatoren van Pukkelpop maakten toen gebruik van de voorschottenregeling die de Vlaamse Regering voorzag als steun aan de eventsector. Die kreeg tijdens de coronacrisis namelijk zware klappen. Het muziekfestival deed een aanvraag voor 1,8 miljoen euro aan voorschot, waarvan VLAIO al 1,3 miljoen euro en Toerisme Vlaanderen 350.000 euro miljoen euro voorzagen. Toen echter bleek dat het onmogelijk was om dagelijks 18.000 antigeentesten af te nemen - een verplichting die de Federale Regering kort voor de lancering van het festival oplegde - besliste de organisatie om het festival af te gelasten. Het gevolg? Pukkelpop mocht de subsidie behouden en hoefde die niet terug te betalen.
Omdat er echter mogelijke onregelmatigheden in het Pukkelpopdossier werden ontdekt, besliste de Vlaamse regering om de rest van de betaling van het voorschot on hold te zetten. Daarop volgde een onderzoek van de inspectiediensten van het Agentschap Innoveren en Ondernemen (VLAIO) en Toerisme Vlaanderen. Zij spitten het dossier uit en keurden het alsnog goed. Dat betekent dat Pukkelpop de volledige gevraagde som van 1,8 miljoen euro alsnog uitbetaald krijgt, wat voor verontwaardiging zorgde bij commissielid Andries Gryffroy (N-VA): "Op basis waarvan kon VLAIO beslissen om het bedrag uit te betalen? "
Wat met het lopende gerechtelijk onderzoek?
Hoewel het onderzoek van VLAIO en Toerisme Vlaanderen afgerond is, loopt er momenteel nog een gerechtelijk onderzoek rond het Pukkelpopdossier. Ook dit wierp vragen op tijdens de commissievergadering. Minister Hilde Crevits, de vorige minister van Economie, verklaarde namelijk eerder dat ze zou wachten met de terugbetaling totdat de uitkomst van dit gerechtelijk onderzoek bekend zou zijn.
Dat is niet gebeurd. De vraag van commissielid Maurits Vande Reyde (Open Vld) luidde dan ook: "Wat zijn dan de redenen waarom er toch al werd overgegaan tot de beslissing om het bedrag alsnog uit te keren? Op basis van welke criteria heeft uw voorgangster toch besloten om verder over te gaan tot de uitbetaling van dat vrij grote bedrag, voor een afgelast festival?". Ten slotte vroeg hij de minister nog of hij toelichting kon geven bij welke criteria VLAIO en en Toerisme Vlaanderen hanteerden bij het subsidieonderzoek.
Antwoorden van de minister
Bij het begin van zijn antwoord benadrukte minister Brouns dat VLAIO het resterende bedrag van 1,3 miljoen euro nog niet effectief overmaakte aan Pukkelpop: "Het werd nog niet uitbetaald. VLAIO beschouwt het, na de dubbele inspectieronde, wel als uitbetaalbaar". Een belangrijke nuance, volgens minister Jo Brouns.
Voorts reconstrueerde hij het verloop van het onderzoek dat voorafging aan de subsidiebepaling voor Pukkelpop. Dat gebeurde volgens hem in drie fasen:
Eerst diende Pukkelpop een aanvraag in. Die werd ontvankelijk verklaard door VLAIO, waarop de subsidie van 1,8 miljoen werd toegekend. In de tweede fase meldde Pukkelpop de afgelasting aan VLAIO omdat het niet kon voldoen aan de testmaatregelen die de Federale Regering kort voor de lancering oplegde. Hierop oordeelde VLAIO dat Pukkelpop aan de annuleringsvoorwaarden voldeed en dat de organisatie de subsidies dus mocht houden. In de derde fase volgde een inspectie van VLAIO en Toerisme Vlaanderen bij Pukkelpop naar de kostenstructuur van de organisatie. Uit geen van beide inspectieverslagen blijken er vreemde zaken, verklaarde de minister.
Voorts kwam hij nog terug op de bezorgdheid over het gerechtelijk onderzoek dat momenteel nog loopt. De minister lichtte toe dat het parket in Limburg dit onderzoek opende naar aanleiding van een artikel in ’tScheldt waarin sprake was van verduistering en belangenvermenging. Dit gerechtelijk onderzoek heeft volgens hem geen betrekking op de subsidiedossiers van Pukkelpop. Als het gerechtelijk onderzoek zich in de toekomst toch zou verruimen naar de subsidiedossiers, kan VLAIO zich op dat moment burgerlijke partij stellen, besloot hij.
