Op 21 september, de internationale Dag van de Vrede, wapperen de vredesvlaggen weer buiten, ook bij het Vlaams Parlement en het Vredesinstituut. Nils Duquet, directeur van het Vlaams Vredesinstituut, legt ons haarfijn uit wat het Vredesinstituut juist doet en waarom zo’n Dag van de Vrede belangrijk is.

Blijf op de hoogte van nieuws van het Vlaams Parlement

"Het Vlaams Vredesinstituut is een onafhankelijke onderzoeksinstelling verbonden aan het Vlaams Parlement”, vertelt Nils. “Wij werken rond alles dat te maken heeft met vrede en geweldpreventie. Heel concreet betekent dat: onderzoek doen en op basis daarvan adviezen geven. Daarnaast organiseren we evenementen waarmee we zoveel mogelijk mensen willen laten nadenken over vrede.”

Kunnen individuen bij jullie aan de deur kloppen om iets te melden?
“We zijn geen meldpunt. Maar aan de hand van seminaries en andere evenementen nodigen we burgers uit om na te denken over vrede en zich te informeren. Daarnaast houden we de vinger aan de pols van wat er leeft in de samenleving en hier in het Vlaams Parlement. Op basis daarvan trachten we relevante onderzoeken op te zetten en adviezen te geven die bijdragen tot meer vrede, zowel in Vlaanderen als in de rest van de wereld.”

Welke dossiers zijn er momenteel voor jullie belangrijk?
“We hebben twee grote onderzoeksdomeinen. Enerzijds is dat alles wat te maken heeft met wapenhandel, gaande van illegale wapenhandel en wapengeweld tot de hele problematiek van massavernietigingswapens en dual use-goederen. Dat laatste zijn producten die doorgaans een onschuldige toepassing hebben, maar in de verkeerde handen ingezet kunnen worden om wapens mee te vervaardigen.”

“Daarnaast onderzoeken we spanningen in de samenleving. Hoe wordt er omgegaan met conflicten, polarisering, radicalisering …? Wat kunnen we leren uit het verleden om toekomstige conflicten te vermijden? We proberen de inzichten uit al onze onderzoeken om te zetten naar adviezen, ook met het oog op een vredevol buitenlands beleid vanuit Vlaanderen.”

We onderzoeken spanningen in de samenleving en formuleren adviezen voor een vredevol beleid.

Hoe kijken jullie naar het conflict in Oekraïne?
“We volgen de situatie nauwgezet op. Er zijn heel veel aspecten, waar wij al jaren onderzoek naar doen, die in dat conflict samenkomen. Denk maar aan alles dat te maken heeft met wapenleveringen en wapengeweld, maar ook bijvoorbeeld nucleaire dreiging. Het is belangrijk om lessen te trekken uit conflicten om zo te streven naar een vredevolle toekomst.”

Wat doen jullie in het teken van de Dag van de Vrede?
“We organiseren een evenement in Antwerpen waarbij de focus komt te liggen op het conflict in Oekraïne. We gaan hiervoor in debat met Laura De Grève van het Rode Kruis Vlaanderen en UGent-professor Aleksey Yudin. Laura geeft duiding bij de uitdagingen die het conflict stelt voor het humanitair recht en Aleksey, die zelf Oekraïense en Russische roots heeft, zal de impact van het conflict op de lokale bevolking belichten. Na het debat tonen we een documentaire over de wortels van het conflict in Oekraïne, waarin je een heel duidelijk beeld krijgt van wat zo’n conflict inhoudt voor burgers en soldaten.”

Waarom is het belangrijk dat er een Dag van de Vrede bestaat?
“Wanneer je kijkt naar het conflict in Oekraïne, maar ook conflicten in de rest van de wereld zijn er weinig redenen om de Dag van de Vrede te vieren. Toch is het belangrijk om hier aandacht voor te hebben. Vlaanderen heeft niet enkel bevoegdheden op het vlak van exportcontrole van defensiegerelateerde producten, het is ook belangrijk om te investeren in een samenleving die weerbaar is voor conflict en geweld. Daar spelen ook bevoegdheden zoals onderwijs, cultuur, jeugdwerk en buitenlands beleid een belangrijke rol bij.”

Het is belangrijk te investeren in een samenleving die weerbaar is voor gewapend conflict en geweld.

Wat betekent vrede voor jou of – ruimer – voor het Vredesinstituut?
“Vrede is iets om naar te streven, maar is heel moeilijk om te bekomen. Het is belangrijk te beseffen dat we in een samenleving leven met individuen die andere gedachten, belangen of perspectieven hebben. Dat leidt soms tot meningen die botsen en conflicten. Voor mij is vrede geweldloos met die verschillen kunnen omgaan.”

Zie jij een vredevolle toekomst in het verschiet?
“Vandaag de dag is het moeilijk om positief over vrede te denken, gezien de verschillende conflicten wereldwijd. Toch denk ik dat ieder van ons een positieve bijdrage kan leveren. Ook vanuit het Vlaams beleidsniveau, met zijn bevoegdheden, kan er geïnvesteerd worden om te streven naar een geweldloze samenleving.”

Scroll naar boven