Minister Zuhal Demir krijgt vragen over wolvenbeleid

Een half jaar na de komst van Naya, in 2018, verscheen er een tweede wolf: August. De twee kregen in juni 2019 welpjes. Een maand later waren Naya en de welpen verdwenen. Na lang onderzoek kwam de cel Natuurinspectie van Natuur en Bos tot de conclusie dat de wolvin en haar nageslacht kwaadwillig om het leven waren gebracht. Eind 2019 liep August wolvin Noëlla tegen het lijf. De twee kregen in het voorjaar van 2020 vier welpen en in april 2022 breidde de roedel uit met negen welpen. De roedel van August en Noëlla is de eerste officiële wolvenfamilie in Vlaanderen in bijna 150 jaar.

Commissielid Tinne Rombouts (cd&v) is bezorgd om het toenemend aantal wolvenaanvallen op gedomesticeerde dieren, zoals schapen, pony’s en paarden. Ze nam er enkele cijfers bij: “Jaarlijks worden 180 gedomesticeerde dieren slachtoffer van de wolf.” Deze aantallen zetten volgens haar een enorme druk op bewoners die dieren houden. Ze zei dat de wolven zich bovendien steeds meer overdag vertonen, in tuinen, straten en op drukke autowegen. “In de ons omringende landen, en breder binnen de Europese Unie, groeit er een sterk besef dat een strikter beheer van de wolf noodzakelijk is om schade en conflict met andere natuur-, veiligheids-, economische en maatschappelijke doelen te vermijden”, zei Tinne Rombouts nog.

Haar vragen aan Vlaams minister Zuhal Demir luidden onder andere als volgt: “Minister, erkent u dat er een groeiend samenlevingsprobleem is met de wolf in Vlaanderen? Voor hoeveel wolven is er draagkracht in de bestaande Vlaamse natuurgebieden? Hoe is het wolvenprotocol bijgestuurd?” Voorts vroeg ze zich af hoe de wolfwerende omheining wordt ingezet en welke maatregelen er nog werden genomen om de risico’s die gepaard gaan met  de aanwezigheid van de wolf in te dijken.

Minister Zuhal Demir begon haar antwoord als volgt: “In Vlaanderen zijn er op dit moment geen aanwijzingen dat de wolven abnormaal gedrag vertonen. Ik wil wel heel duidelijk zijn: mocht dat zich voordoen, dan zouden we heel snel, kordaat en consequent het protocol van probleemwolf uitvoeren.” Dat laatste was ook het advies dat het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) aan Nederland gaf, toen die te kampen hadden met een wolf die abnormaal gedrag vertoonde.

“Het is een uitdaging om samen te leven met de wolf. Maar het is niet omdat het een uitdaging is, dat we niet met z’n allen voor dat draagvlak moeten zorgen”, zei de minister. Ze ziet hier een belangrijke rol weggelegd voor de burgemeesters. Daarbij merkte ze op dat sommige burgemeesters Facebookposts verspreiden die eerder gericht zijn op het aanwakkeren van de angst voor de wolf.

In haar wolvenbeleid wil minister Zuhal Demir vooral inzetten op preventieve maatregelen. Ze somde er enkele op, waaronder het ‘Wolf Fencing Team’, waar er een procedure loopt om een extra personeelslid aan te werven. Daarnaast zijn er de infosessies voor schapenhouders die ze in 2023 wil verderzetten, de folders en instructievideo’s voor lokale besturen over wolfwerende omheining of de bredere campagne van het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) rond samenleven met wilde dieren. Bovendien zijn er volgens de minister verschillende organen om overleg te plegen over het wolvenbeleid, zoals het Vlaams Wolvenplatform of het burgemeestersoverleg.

Voorts benadrukte de minister dat er op dit moment nog steeds één roedel in Vlaanderen leeft. Waarbij hun territorium ongewijzigd blijft. Het aantal wolven in een roedel is vrij stabiel, aangezien de welpen na uiterlijk twee jaar het nest verlaten. Naast die gevestigde wolven zijn er ook zwervers, die doorheen Europa op zoek gaan naar leefgebied. Zwervende wolven weren echter het territorium van een roedel, waarbij de gevestigde wolven de indringer ook actief verjagen. “Doordat wolven territoriale dieren zijn, kunnen ze nooit de draagkracht van een natuurgebied overschrijden. Een populatie wolven reguleert zichzelf. Indien een gebied geen draagkracht heeft, kan er zich geen roedel vestigen”, gaf de minister nog aan.

Over het wolvenprotocol zei de minister dat de bijsturingen vooral betrekking hebben op de verduidelijking van wat natuurlijk gedrag van de wolf is, de optekening van wat mogelijke probleemsituaties zijn en de uitwerking van de procedures en bevoegdheden. “Alle schademeldingen en waarnemingen van wolven worden nauwkeurig opgevolgd en geëvalueerd door het INBO. Bij eventuele probleemsituaties of een probleemwolf, zelfs bij het vermoeden van een probleemwolf, zal het protocol geactiveerd worden”, aldus de minister.