▶ "Mijn kinderen luisteren beter dan sommige volksvertegenwoordigers” – Liesbeth Homans
In deze laatste seizoensaflevering van ‘Het Gesprek’ blikt journalist Marc Van de Looverbosch samen met Liesbeth Homans, voorzitter van het Vlaams Parlement, terug op het afgelopen parlementaire jaar. Mevrouw Homans praat openhartig over het ontslag van Wouter Beke als minister van de Vlaamse regering. Maar ook over haar rol als parlementsvoorzitter, de strenge juf. En ze is helemaal niet van plan om binnenkort de onafhankelijkheid van Vlaanderen uit te roepen.
Sinds de uitbraak van de coronapandemie werden de fysieke parlementaire vergaderingen beperkt of zelfs afgeschaft. Zo vergaderde het Vlaamse halfrond gedurende anderhalf jaar in afgeslankte vorm. Liesbeth Homans, voorzitter van het Vlaams Parlement, is dan ook opgelucht dat de normale werking van haar parlement opnieuw toegelaten is. “Bij parlementaire debatten moet je elkaar recht in de ogen kunnen kijken. Dat is goed voor de kwaliteit van een debat. Je kan niet digitaal, vanop een afstand, deftig met elkaar debatteren. Dat werkt gewoon niet. Laat staan dat je je controlerende functie over de regering kunt uitoefenen. Fysiek vergaderen is beter voor het debat, de reputatie van het parlement en de functie van volksvertegenwoordiger.”
De kwelduivel van Homans
Woensdag 29 september keurde het Vlaams Parlement een wijziging aan het statuut van parlementsleden goed. Hierdoor verliezen zieke parlementsleden na meer dan 30 dagen afwezigheid hun onkostenvergoeding. De wijziging komt er naar aanleiding van de zaak El Kaouakibi. Vlaams Parlementslid Sihame El Kaouakibi zit al maanden in het oog van de storm nadat mogelijke subsidiefraude, met o.a. haar vzw Let's Go Urban, aan het licht is gekomen. Officieel zit ze in ziekteverlof en heeft ze recht op haar volledige loon, wat leidde tot fors wat publieke verontwaardiging. Nog steeds wordt voorzitter Homans daarover aangesproken. “Er is geen werknemer-werkgever relatie, dus ik kan mevrouw El Kaoukibi niet ontslaan. De werkgever van mevrouw El Kaouakibi is de kiezer. Maar ik begrijp de verontwaardiging van de burgers.”
Het Vlaams Parlement is voorlopig het enige parlement dat het statuut van de volksvertegenwoordiger bij afwezigheid heeft aangepast. De voorzitter begrijpt niet waarom de andere parlementen niet zijn gevolgd. “Ik vind het contradictorisch. Sommige partijvoorzitters pleiten in de media dat een volksvertegenwoordiger hetzelfde statuut moet hebben als een werknemer bij afwezigheid. In het Vlaams Parlement stemmen ze mee, maar in het federaal parlement wordt er met geen woord over gerept. Hier reageert iedereen enthousiast maar ze trekken het niet door naar het federale.”
Spiekbriefjes
In haar 11 julitoespraak van 2021 was parlementsvoorzitter Homans duidelijk: ‘De afspraak is om zonder voorbereiding op papier het spreekgestoelte te betreden’. Maar in realiteit blijkt dit niet voor elke volksvertegenwoordiger even gemakkelijk. “Sommige parlementsleden kunnen na drie jaar nog steeds niet een vraag in twee minuten stellen zonder papier. Als ik hen daarop aanspreek, lijk ik precies op een kleuterjuf. Mijn kinderen van 15 en 18 luisteren beter dan sommige volksvertegenwoordigers. Als je op twee minuten geen heldere vraag kunt formuleren dan ga je misschien beter op zoek naar een andere stiel.”
Exit Beke
Na de dramatische resultaten van een recente politieke peiling stapte Wouter Beke (CD&V) op als Vlaams minister van Welzijn. Dit zorgde voor ministerwissels binnen de Vlaamse regering. Zo is Hilde Crevits de nieuwe minister van Welzijn en neemt Jo Brouns de voormalige bevoegdheden van Crevits over. Een pijnlijk en toch wel onterecht ontslag vindt Homans. “Het is nooit leuk om iemand ontslag te zien nemen. Wouter was iemand die altijd goedgezind was. Hij was altijd beschikbaar voor het parlement. Hij heeft heel veel verwijten naar zijn hoofd geslingerd gekregen en het merendeel vond ik onterecht. Volgens mij had hij geen ontslag moeten nemen als minister, maar het blijft zijn persoonlijke beslissing.”