▶ "Ik lig bij niemand in de bovenste lade" - Bart Weekers
Vlaams Ombudsman Bart Weekers wordt al 12 jaar bedolven onder onze klachten. Hoe pakt hij dit aan? En hoe kijkt hij terug op de afgelopen twaalf jaar? In een nieuwe aflevering van ‘Het Gesprek’ spreekt Weekers met journalist Marc Van de Looverbosch over het jaarverslag van de Vlaamse Ombudsdienst en het einde van zijn mandaat.
Naar goede gewoonte maakt de Vlaamse Ombudsdienst jaarlijks een verslag op over zijn werkzaamheden, met daarin bevindingen en aanbevelingen over de bevoegdheden van de Vlaamse Gemeenschap. Vorig jaar kreeg de Vlaamse Ombudsman, Bart Weekers, zo’n 94.000 klachten binnen over de diensten van de Vlaamse overheid. Het jaar voordien waren er dat nog 95.578. “Het aantal klachten doet er niet doet, wel het aantal oplossingen”, zegt Bart Weekers. “Zo hebben we ongeveer 20.000 oplossingen kunnen bieden. Nu zou je kunnen zeggen dat meer dan de helft van klachten onopgelost blijft, maar dat moeten we relativeren. Iemand die meldt dat een bus voor de derde keer een halte voorbijrijdt, kunnen we niet helpen. We kunnen moeilijk de bus terughalen.”
Het grootste deel van de klachten had in 2021 betrekking op het beleidsdomein Mobiliteit (38%) en Energie, Water, Omgeving en Wonen (34%). Wat het beleidsdomein Mobiliteit betreft, gaat het onder meer om klachten over De Lijn, over de stiptheid van het openbaar vervoer en de service van de chauffeur. Naast mobiliteit zorgde in 2021 alles rond energie voor een sterk klachtenbeeld. “Zeker nu met de hoge facturen, wordt het nog maar eens duidelijk dat het voor de doorsnee burger een te moeilijke klus is om zelf weloverwogen en goed doordachte energiekeuzes te maken. Teveel onaangename verrassingen zorgen ervoor dat burgers hun vertrouwen verliezen. Een eenheidstarief voor de distributie van gas en elektriciteit in heel Vlaanderen zou alvast een stap in de goede richting zijn.”
Einde mandaat
Na twaalf jaar loopt het tweede mandaat van Bart Weekers bijna af. Hoe kijkt hij terug op die periode? “De grote aberraties, klachten over de lange arm van de politiek, zien we zo goed als nooit meer.” Toch werden er recent twee onderzoekscommissies opgestart in het Vlaams Parlement. Een die de PFOS-vervuiling in en rond Zwijndrecht moest onderzoeken en een tweede over de wantoestanden in de kinderopvang. “De absolute garantie dat er geen accidenten gebeuren, die ga je nooit kunnen leveren. Ook een ombudsman is soms blind voor fenomenen die verbeterd moeten worden. Daarom is het ook goed dat er twee onderzoekscommissies zijn, net om die zaken aan te pakken.”
Voor Bart Weekers ombudsman werd, werkte hij 10 jaar als auditeur in de Raad van State. “Daar heb ik tien jaar in volle afhankelijkheid kunnen werken. Nadien heb ik in diezelfde onafhankelijkheid 12 jaar lang als Vlaams Ombudsman kunnen werken. Het verschil is dat je als Vlaams Ombudsman veel zichtbaarder bent op het terrein. Dat ik op tenen heb getrapt, dat ik boze telefoons heb gekregen,... dat hoort er wat bij. Ik lig bij niemand in de bovenste lade. Dat is gewoon 'part of the job'.”