Welke informatie delen burgers, al dan niet bewust, met overheden en instanties? Sociale mediakanalen hebben vaak het gebruiksrecht over uw gegevens. Deze gegevens helpen bijvoorbeeld Facebook vervolgens om gepersonaliseerde advertenties te verkopen. In ‘Het Gesprek’ roept privacyjurist Matthias Dobbelaere-Welvaert op tot waakzaamheid.

Blijf op de hoogte van nieuws van het Vlaams Parlement

Tegenwoordig hangen er steeds meer camera’s boven onze snelwegen. Dit zijn vaak geen flitscamera’s maar ANPR-camera’s (Automatic Number Plate Recognition, automatische nummerplaatherkenning). Ook werden er afgelopen jaren massaal veel camera’s in het straatbeeld geplaatst. Voor onze veiligheid en gezondheid worden we vandaag overal gevolgd en gefilmd. “Deze camerabeelden worden een jaar lang bewaard. De overheid zegt daarmee eigenlijk dat iedereen een potentieel crimineel is. Moesten deze camera’s enkel actief worden als er een geseinde nummerplaat passeert dan kan je nog zeggen dat het een proportioneel gebruik is”, zegt privacyjurist Matthias Dobbelaere-Welvaert. “Je verwacht wel dat je meer privacy hebt in je slaapkamer dan op de weg maar vandaag heb je gewoon geen privacy meer op de weg.”

Covid Safe Ticket

Het COVID-certificaat is in juni 2021 in de eerste plaats ingevoerd en bedoeld om te reizen binnen de Europese Unie. Sinds 13 augustus 2021 wordt het ook ingezet als toegangsvoorwaarde voor onder andere evenementen in België. Het kreeg dan de naam: 'COVID Safe Ticket' (CST). Verschillende privacy-activisten, waaronder Matthias Dobbelaere-Welvaert, trokken naar de rechtbank om de coronapas aan te vechten. De fundamentele vraag blijft: helpt het Covid Safe Ticket voldoende om het gezondheidsrisico te verkleinen? “Als ik naar de virologen luister de laatste weken en maanden, dan hoor ik: ‘Ik heb mij nog nooit zo onveilig gevoeld op een CST-event’, ‘Het CST heeft niet geholpen om besmettingen te verminderen’ en ‘Ik ga mij niet verzetten als het CST wordt afgeschaft’. Volgens die virologen heeft het CST niet voor meer veiligheid gezorgd, integendeel. Het CST lijkt meer op een politiek egoproject.”

Bovendien bevatten volgens Dobbelaere-Welvaert de QR-codes van de coronapas meer gegevens dan noodzakelijk. De privacy-expert vindt het ook bevreemdend dat iemand zijn medische gegevens moet tonen aan een andere burger. “Het heeft een gewenningseffect gekregen waar we heel waakzaam voor moeten zijn. Als er dan een partijvoorzitter (Vooruit-voorzitter Conner Rousseau, n.v.d.r) zegt dat grondrechten een beloning worden, dan zitten we echt in een heel verkeerde gedachte.” Conner Rousseau kwam begin dit jaar met het idee om ongevaccineerden te bestraffen door hun geen toegang meer te geven tot het openbare leven. “Solidariteit belonen met vrijheid”, klonk het in zijn opiniestuk in De Standaard. Dobbelaere-Welvaert vindt dit een vreselijke uitspraak. “Grondrechten zijn geen beloning. Je geeft geen rechten aan burgers omdat ze zich gedragen zoals politici het willen. Dat is het Chinese model, met het sociaalkredietsysteem (het plan houdt in dat alle Chinese burgers een bepaalde score krijgen op basis van hun gedrag, n.v.d.r.). Het feit dat die ratio resoneert bij de partij Vooruit baart mij zorgen.”

“Iedereen heeft iets te verbergen”

“Ik heb niets te verbergen.” Een vaste waarde in een debat over privacy, maar een argument dat volgens privacy-expert Dobbelaere-Welvaert niet standhoudt. “99 procent van de mensen heeft iets te verbergen. Maar stel nu dat je helemaal níéts te verbergen hebt. Wel, dan mag je hen ofwel verdenken van een heel saai leven of naïviteit.” Na de gruwelijke moord op Julie Van Espen vroegen haar vriendinnen om meer camerabewaking langs het Albertkanaal in Antwerpen. Dobbelaere-Welvaert heeft begrip voor deze uitspraak, maar stelt hier toch enkele kanttekeningen bij. “Ten eerste ging de dader ook opgepakt zijn zonder de camerabewaking. Die was zo onhandig en heeft zoveel sporen achtergelaten, dat ging geen twee dagen meer duren. Ten tweede, als je nu aan het Albertkanaal camera’s plaatst, dan gaat het crimineel traject zich verplaatsen, dan ga je op de volgende locatie ook camera’s moeten plaatsen. Uiteindelijk ben je dan in een land waar overal camera’s hangen, tot op de kleinste boerenwegen. De echte vraag is: hoeveel onveiligheid ben je bereid om te accepteren om een graad van privacy te behouden?”

Scroll naar boven