▶ "Herfederaliseren is ahistorisch" - Martine Goossens
Op 7 december 1971 werd de Cultuurraad van de Nederlandse cultuurgemeenschap geïnstalleerd, dat is de eerste voorloper van het Vlaams Parlement. De politieke ontwikkeling die Vlaanderen sindsdien doormaakte is indrukwekkend. Het werd een volwaardige deelstaat met een eigen regering, eigen onderwijs- en cultuurbeleid, een eigen economische aanpak, eigen fiscaliteit, eigen zorg en noem maar op. Naar aanleiding van dit gouden jubileum gaat journalist Jan De Meulemeester in gesprek met Martine Goossens, historica en secretaris-generaal van het Vlaams Parlement. Samen gaan ze in vogelvlucht door een halve eeuw politieke breekpunten en mijlpalen.
Het Vlaams Parlement vierde op 7 december 2021 zijn vijftigste verjaardag. Op die dag is het een halve eeuw geleden dat het eerste parlement van de Vlamingen, de Cultuurraad van de Nederlandse cultuurgemeenschap, geïnstalleerd werd. Sindsdien werd er een indrukwekkend parcours afgelegd. In 1980 werd de Cultuurraad omgevormd tot de Vlaamse Raad en vanaf 1995 was er officieel sprake van het Vlaams Parlement, zoals we het ook vandaag kennen. Van een cultuurparlement met beperkt zeggenschap, groeide het parlement uit tot een volwaardig instituut met uiteenlopende bevoegdheden, 124 rechtstreeks verkozen leden en twee gebouwen in het hart van Brussel. Tijdens die vijftig jaar werkte de Vlaamse deelstaat zich los van het unitaire Belgische staatsverband en werd het Vlaams Parlement het centrum van de Vlaamse democratie.
Anderhalf jaar geleden brak de coronapandemie uit, met lockdowns en een economische stilstand tot gevolg. Hierdoor kwam het thema van een nieuwe staatshervorming weer op tafel. De vraag is: gaan we regionaliseren of herfederaliseren? Meer Vlaanderen of meer België? “Al die stappen in de staatshervormingen hadden wel een reden. Dat is niet zomaar uit de lucht gevallen. Om dan nu te gaan zeggen dat we al de overgehevelde bevoegdheden in een Belgische fuik gaan steken,… Dat lijkt mij ahistorisch. Dat lijkt mij raar”, zegt Martine Goossens.
Martine Goossens (1962) is doctor in de geschiedenis (KU Leuven). In 1995 publiceerde zij het historische standaardwerk Ontstaan en groei van het Vlaams Parlement, 1970-1995. Van dit werk verscheen in 2002 een geactualiseerde versie. De auteur is sinds 2006 secretaris-generaal bij het Vlaams Parlement. Naar aanleiding van het jubileum van het Vlaams Parlement schreef Goossens het boek ‘Vijftig jaar Vlaams Parlement’.