▶ "Een staatshervorming in 2024 is geen must" - Mieke Vogels
Het Vlaams Parlement vierde op 7 december 2021 zijn vijftigste verjaardag. Op die dag is het een halve eeuw geleden dat het eerste parlement van de Vlamingen, de Cultuurraad van de Nederlandse cultuurgemeenschap, geïnstalleerd werd. Journalist Jan De Meulemeester blikt samen met Mieke Vogels en politicoloog Carl Devos terug maar kijkt ook vooruit naar de toekomst.
Zelfs na zes staatshervormingen is België nog steeds geen gestroomlijnde machine. De coronacrisis heeft dit meer dan ooit aangetoond. Daarom wordt door de verschillende parlementen in ons land de communautaire huishouding onder de loep genomen. Zo keurde het Vlaams Parlement in december 2020 de oprichting goed van een nieuwe werkgroep Institutionele Zaken. Deze werkgroep vormt een antwoord op de uitnodiging van de Vlaamse Regering om concrete voorstellen uit te werken voor een nieuwe staatshervorming. "In 2024 zal er een poging tot een nieuwe staatshervorming ondernomen worden", zegt politicoloog Carl Devos (UGent). Maar volgens Mieke Vogels komt 2024 te vroeg. "Het is geen must", klinkt het.
Vlaams etatisme
De coronacrisis bracht meer dan ooit aan het licht hoe belangrijk de lokale besturen zijn. In het Vlaams Parlement wordt er dan ook vaak gesproken over de versterking van de lokale besturen, maar volgens waarnemers uit dit zich niet in de praktijk. Sterker nog, Vlaanderen zou zelfs het Belgische centralisme overgenomen hebben. “Dat Vlaams niveau is vrij jong. Ze willen niets terug afgeven aan het federale niveau, maar ze kunnen moeilijk delegeren. Men zou zelfs kunnen spreken van Vlaams etatisme (een overheid die de samenleving wil sturen in de door haar gewenste richting, n.v.d.r.)”, zegt Vogels.
Carl Devos schaart zich achter deze bedenking. "Ik heb het altijd bizar gevonden dat het Vlaams niveau hetzelfde etatisme, centralisme, aan de dag legt als het federale niveau. Op het moment dat de Vlamingen bevoegd werden voor hun eigen organisaties, leden ze aan dezelfde Belgische kwaal. Je moet maar eens kijken hoe weinig ruimte men in Vlaanderen soms biedt aan de lokale besturen."