▶ “Een renovatieverplichting is in het belang van de eigenaars” – Matthias Diependaele
De voorbije jaren stegen de huizenprijzen met 8,7 procent. Hoe komt dat? En is het voor jonge mensen nog haalbaar om een eigen woning te verwerven? Een eigen huis, een plek onder de zon,... hoe kan de Vlaamse regering helpen om die droom betaalbaar te houden? Journalist Jan De Meulemeester spreekt over die spreekwoordelijke baksteen in de maag met Vlaams minister van Wonen Matthias Diependaele.
In Vlaanderen hebben we 3,3 miljoen woningen waarvan de helft dateert van de jaren ’70. Dat relatief oude woningbestand is vooral het gevolg van de vroege industrialisatie in ons land. Maar volgens Vlaams minister van Wonen Matthias Diependaele is er ook een andere belangrijke oorzaak. “Vanaf de jaren ’50 hebben we vooral ingezet op eigenaarschap. En die woning evolueert samen met de eigenaar. Als je als 25-jarige een woning koopt dan blijf je die vaak bewonen tot je 70ste. In die periode wordt er vaak niet veel gerenoveerd en dan krijg je een verouderd woningbestand. Het hangt dus ook samen met de vergrijzing.”
Sinds 1 januari 2022 is er (na eigendomsoverdracht) een renovatieverplichting voor alle niet-residentiële gebouwen (zoals bedrijfsruimtes, kantoorgebouwen, scholen,... ). Het gaat om minimale eisen voor wat betreft beglazing, dakisolatie, verwarmings -en koelinstallaties. Vanaf 2023 wil de Vlaamse regering een renovatieverplichting invoeren voor wie een energieverslindende woning heeft. “Het is echt in je eigen belang om die renovatie te gaan doen. Zo kan je je eigen energiefactuur onder controle houden en je comfort voor de toekomst verzekeren. Het is dus in het belang van de mensen dat men die verplichting opstelt”, zegt Diependaele.
Dalende vastgoedprijzen in zicht?
De algemene prijzen van Vlaamse huizen stegen in 2021 met 8,5 procent. Bestaat de kans dat ze zullen dalen? Diependaele hoopt ergens van niet. “In Nederland heeft men op een bepaald moment wel een daling van die huizenprijzen gekend. Daar pleit ik ook niet voor. Want vandaag zijn 73 procent van de mensen eigenaar van een woning. Als morgen die huizenprijzen dalen dan is dat ook kapitaalvernietiging voor hen.” Maar de minister is wel van mening dat de huizenprijzen moeten beginnen afvlakken. Hij wijst erop dat de Vlaamse regering verschillende maatregelen heeft genomen om dit te realiseren, zoals het afschaffen van de woonbonus. “We hebben nooit gezegd dat hierdoor de vastgoedprijzen gingen dalen, maar we hebben wel een element geschrapt dat die prijzen omhoogduwde. Dat is wetenschappelijk onderbouwd. Ten tweede hebben we de registratierechten bij de aankoop van een eerste woning laten dalen van 6 tot 3 procent.”
Lintbebouwing
Een op de vier Vlamingen woont in lintbebouwing. Dat is een langgerekte, aaneengesloten bebouwing langs een weg buiten een woonkern. Niet alleen is dat ruimtelijk niet wenselijk, maar het is ook veel duurder voor zowel de gemeentes als de bewoners. “Als overheid heb je niet te kiezen waar mensen gaan wonen, maar je hebt als overheid wel de plicht om zaken als ruimtelijke ordening in de gaten te houden. Er is een brede consensus in Vlaanderen dat we de open ruimte die we vandaag hebben zoveel mogelijk willen bewaren. We moeten streven naar een grotere woondensiteit. Maar voor alle duidelijkheid, er ligt geen plan op tafel om te gaan schrappen in de bestaande gebruikte bouwgrond”, aldus Diependaele.