Begin maart maakte OVAM (Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij) de resultaten bekend van haar grote Zwerfvuilonderzoek. Op 6.540 locaties in heel Vlaanderen, zowel landelijke als stedelijke, onderzocht OVAM de concentratie aan zwerfvuil. Vooral sigarettenpeuken zijn grote boosdoeners en ook blikjes en glas scoren zeer slecht. In de vergadering van de Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening en Energie van dinsdag 22 maart 2022 gaf bevoegd minister Zuhal Demir (N-VA) hier toelichting over. Welke conclusies trekt minister Demir uit dit onderzoek? Hoe wil ze de kosten voor het opruimen van zwerfvuil doorrekenen aan de producenten? 

Blijf op de hoogte van nieuws van het Vlaams Parlement

Statiegeld als oplossing? 

Mieke Schauvliege (Groen) beweerde dat deze cijfers gelijkaardig zijn aan die van Nederland, met het grote verschil dat Nederland sinds 1 juli 2021 statiegeld heeft ingevoerd op kleine plastic flesjes met water of frisdrank, en dit mooie resultaten vertoont. Zij vroeg de minister dan ook welke nieuwe maatregelen zij zal nemen naar aanleiding van dit onderzoek en of zij van plan is om ook statiegeld in te voeren op plastic flesjes en blikjes. 

OVAM communiceerde zelf ook dat hun rapport kan gebruikt worden om de kosten door te rekenen aan de betrokken sectoren en producenten. Gwenny De Vroe (Open Vld) kaartte dit aan in de commissievergadering en sloot zich aan bij haar collega: “Op welke manier zult u deze resultaten gebruiken in het kader van de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid? Welke vervolgstappen plant u? Op welke manier wilt u op basis van dit onderzoek het zwerfvuilbeleid al dan niet nog bijstellen?” 

Zwerfvuilkosten voor de producent 

De minister begon haar uitgebreide antwoord met de belofte dat haar Verpakkingsplan uit 2018, waar het zwerfvuilbeleid deel van uitmaakt, eind dit jaar zal worden geëvalueerd in plaats van in 2023. Daarnaast verklaarde ze ook dat de resultaten van deze fractietelling effectief zullen worden gebruikt om de zwerfvuilkosten door te rekenen aan de producenten die een belangrijke impact hebben op het zwerfvuil. 

Hierbij maakte ze een belangrijke kanttekening: “Omdat we uitgaan van een financiële verantwoordelijkheid voor de producenten, kan dit wettelijke kader niet louter op het Vlaamse niveau worden ingeschakeld. Daarom zijn we volop met de andere gewesten aan het werken aan de opmaak van een interregionaal samenwerkingsakkoord”. Dit zou het principe verankeren dat zwerfvuilkosten moeten worden gedragen door de producenten.  

Handhaving 

Verder wees de minister op andere geleverde inspanningen die al eerder geleverd werden om zwerfvuil nog harder aan te pakken, zoals de werking rond Mooimakers. Die richt zich sinds 2021 meer op handhaving. Concreet werden er hiervoor al extra gewestelijke ambtenaren aangeworven om het terrein te handhaven en er worden meer opleidingen voorzien voor lokale toezichthouders.

Ten slotte pleitte de minister voor een ruimere blik op statiegeld. De focus op alleen blikjes en flesjes is volgens haar te eng. Ze gaf dan ook aan dat haar diensten al begonnen zijn met  verschillende systemen van statiegeld te onderzoeken en te evalueren. De eindevaluatie daarvan staat ook dit jaar nog op de agenda, naast de evaluatie van het verpakkingsplan. 

Herbekijk dit stuk van de vergadering

Relevante thema's

Natuur en Milieu

Lees verder

Scroll naar boven