Commissie voor Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebeleid
Vergadering van 26/06/2012
Vraag om uitleg van mevrouw Marijke Dillen tot de heer Jo Vandeurzen, Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, over de nood aan bijkomende drugspreventie, in het bijzonder gericht op de nieuwe drug 4-MA
- 2024 (2011-2012)
De voorzitter : Mevrouw Dillen heeft het woord.
Mevrouw Marijke Dillen : Voorzitter, minister, collega’s, er zijn heel alarmerende berichten verschenen in de media over een fameuze nieuwe drug, de gevaarlijke drug 4-MA.
Minister, aan de vooravond van een grote vakantie en met talrijke festivals voor de boeg, is het belangrijk om hier uw aandacht aan te besteden. Experts hebben de alarmbel geluid over de nieuwe drug die al verschillende dodelijke slachtoffers heeft geëist. Het gaat om een verontreinigde vorm van amfetamine of speed die bijzonder populair blijkt te zijn in het uitgaansleven. Door de heel trage werking van de drug zijn gebruikers geneigd om er meer van te nemen, maar – en hierin schuilt het grote gevaar – als de effecten eenmaal beginnen op te treden, zijn deze heel ernstig. Wetenschappelijke laboratoria, spoedartsen en hulpverleners zijn al heel lang op de hoogte van het bestaan van deze nieuwe drug, maar bij het brede publiek lijkt die nog niet heel erg bekend te zijn. Ik heb de moeite gedaan om dit eens na te kijken, en op de website van de Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen (VAD) staat een overzicht van verschillende drugs, maar 4-MA stond begin mei, bij het indienen van mijn vraag, nog niet op het lijstje.
Ik herhaal dat aan de alarmbel werd getrokken en dat er door deskundigen voor wordt gewaarschuwd dat nog meer slachtoffer zullen vallen. Het is de hoogste tijd om iedereen te waarschuwen voor de gevaren, zeker onze jongeren, want we staan vlak voor de grote vakantie.
Minister, bent u op de hoogte van de opmars van deze nieuwe, maar heel gevaarlijke drug? Hebt u al initiatieven genomen om contact op te nemen met de VAD teneinde deze problematiek te bespreken?
De waarschuwingen van experts zijn alarmerend: het wordt de hoogste tijd om iedereen te waarschuwen voor de gevaren. Hebt u al initiatieven genomen bij hoogdringendheid op het vlak van preventie en ter bescherming van onze jongeren, zeker met het oog op de grote vakantie en de festivals?
De voorzitter : Mevrouw Turan heeft het woord.
Mevrouw Güler Turan : Voorzitter, minister, mevrouw Dillen, ik dank u voor deze vraag, want die doet me terugdenken aan de periode toen ik als gemeenschapssenator in de Senaat zat. We hadden toen een discussie met de procureurs. Zij slaakten een noodkreet in verband met de vele nieuwe drugs die worden uitgevonden. Ze stelden dat ze de ‘illegale sector’ in dezen heel moeilijk konden volgen. Die sector staat voor op het vlak van technologieën en van het vinden van nieuwe mengelingen.
Mijn vraag is eenvoudig: is er samenwerking? Uiteraard zijn het vervolgen en het bestraffen niet onze bevoegdheden, maar is er samenwerking met de federale overheid op het vlak van preventie en van het uitwisselen van expertise? Zijn er contacten?
De voorzitter : Mevrouw Jans heeft het woord.
Mevrouw Lies Jans : Voorzitter, minister, ik wil me ook graag aansluiten bij de vraag. Ik vraag me af of er een duidelijke strategie is. Het gaat nu over 4-MA, maar een tijdje geleden ging het over een andere synthetische drug die op de markt gekomen is. Om de haverklap komen er nieuwe drugs bij, we lezen erover in de krant, maar is er een soort alarmsysteem? Is er een duidelijke strategie inzake preventie?
De voorzitter : Minister Vandeurzen heeft het woord.
Minister Jo Vandeurzen : Voorzitter, dames en heren, het is niet de eerste keer dat we met dit soort van problemen te maken krijgen, en we beschikken in België, en in Europa, over een systeem om hiermee om te gaan. Dat systeem heet het Early Warning System (EWS), en het wordt in België gecoördineerd door het Wetenschappelijk Instituut voor Volksgezondheid (WIV). De VAD is voor Vlaanderen het aanspreekpunt of het ‘subfocalpoint’.
Zodra er in het veld signalen opduiken, komen experts bijeen om de beschikbare informatie te verzamelen, te analyseren en adviezen te formuleren rond acties om de bevolking te beschermen en om waarschuwingen uit te sturen. Voor meer uitgebreide informatie over het Belgisch EWS kunt u terecht op een website. Ik bespaar u de naam, maar als u googelt op EWS, komt u erop terecht.
Vanuit de VAD werd op 23 april op Vlaams niveau actie ondernomen. Er werd een EWS-bericht verstuurd naar 567 professionals zowel inzake preventie als hulpverlening. De informatie werd op de Druglijn geplaatst en doorgegeven aan organisatoren van festivals en clubeigenaars. Verder zijn er ook de ‘peer support’-organisaties zoals Vitalsounds en Breakline, organisaties die campagnes voeren over verstandig uitgaan en dat soort zaken meer. Het zijn organisaties die zich rechtstreeks tot de doelgroep richten. Zij nemen de informatie dus mee in hun werking. De indruk was dat iedereen in het veld de informatie goed heeft opgepikt en gebruikt.
Specifiek rond 4-MA vond een overleg rond risico-inschatting plaats op 3 mei 2012. Voor de Vlaamse Gemeenschap was een expert van de VAD aanwezig op de vergadering.
Het concept van EWS is zeker nodig en waardevol, maar tegelijk moeten we vaststellen dat er qua uitvoering marge is voor verbetering. Dat heeft te maken met een aantal factoren. Zo is de informatie die in EWS binnenkomt, meestal afkomstig van inbeslagnames door het gerecht. In principe moeten de informatie, de stalen en de analyses van daaruit onmiddellijk worden doorgegeven aan Volksgezondheid, maar in de praktijk wachten procureurs en onderzoeksrechters tot het gerechtelijk onderzoek is afgelopen, wat heel de zaak natuurlijk aanzienlijk vertraagt. Daarnaast kan de reactietijd van EWS ook nog worden verbeterd en zouden de regionale organisaties sneller betrokken moeten worden. Deze knelpunten zijn bij de verantwoordelijken voor het systeem bekend. Ondertussen loopt er overleg tussen de betrokkenen om voor oplossingen te zorgen.
Aanvullend, en ten dele ook als antwoord op de bijkomende vraag: er is op federaal niveau een wetsontwerp in de maak dat labo’s verplicht om de informatie onmiddellijk door te geven. Op de laatste interministeriële conferentie over drugs gaven wij ons fiat om op het federale niveau de strafwet aan te passen, zodat een en ander sneller kan worden aangepakt.
Mevrouw Marijke Dillen : Ik dank u voor het antwoord. Ik hoop dat inmiddels de VAD deze drug al op haar website heeft besproken. Ik ben vergeten om dat gisterenavond na te kijken.
U verwees naar het early warning system. In de weekendpers had men het over een nieuwe drug. De fameuze barbiedrug is een pil die je onmiddellijk bruin zou laten worden. Zelf ben ik niet geneigd om dat soort pillen te nemen, maar ik kan mij toch wel indenken dat veel mensen het erg attractief vinden om dankzij de inname van dat pilletje niet onder de zonnebank te moeten gaan. Maar experts trekken aan de alarmbel en wijzen op de gevaren, soms kent de inname ervan zelfs een dodelijke afloop. Wij moeten dus kort op de bal spelen teneinde slachtoffers te vermijden.
Minister Jo Vandeurzen : De barbiepil is geen drug, maar een product waarvan men denkt dat men snel kan bruinen. Het is geen verslavend product.
Mevrouw Marijke Dillen : Dat klopt, maar de risico’s en mogelijke gevaren zijn bijzonder ernstig. Daarom is het dus belangrijk om er de nodige aandacht aan te besteden.
De voorzitter : De vraag om uitleg is afgehandeld.