Report plenary meeting

Hoofdelijke stemming

Dames en heren, aan de orde is de hoofdelijke stemming over de motie.

De heer Caron heeft het woord.

Ik wil nog eens de aandacht vragen voor de leefbaarheid van de landbouw vandaag. Anders dan sommige collega’s denken, zijn wij wel degelijk bezorgd over een leefbare en duurzame landbouw in Vlaanderen. De collega’s die denken dat Groen voor steeds minder landbouw pleit, wil ik erop wijzen dat wij sommige teelten meer en andere minder verkiezen. Mijnheer Sintobin, wanneer het over veeteelt gaat, pleiten wij inderdaad voor minder vee en dan vooral minder varkens. Wij staan daar niet alleen: het door u geliefde Algemeen Boerensyndicaat (ABS) deelt hetzelfde standpunt.

Maar er kan ook meer zijn, zeker wanneer het over duurzame grondgebonden gewassen gaat die bij ons zijn gekweekt – producten zoals onder andere groenten en fruit – en die bij ons uniek zijn. Het is niet altijd gemakkelijk, kijken we maar naar de appelen en peren, maar er zijn ook sectoren waar het wel kan.

Wij delen dus de frustaties van de boeren. Wij zijn er ook van overtuigd dat een harmonieus samenleven van natuur en landbouw mogelijk is en dat het ene het andere kan versterken, zoals bijvoorbeeld ook BioForum gisteren op het overleg met minister Schauvliege heeft gedaan.

Ik wil ook pleiten om de band tussen natuur en landbouw in te brengen in het onderzoeken van de oranje en rode kaarten die de bedrijven hebben gekregen in het kader van de instandhoudingsdoelstellingen (IHD). Ik wil pleiten om samen trajecten te ontwikkelen om die natuur- en milieudoelstellingen te halen en te stoppen met het opvoeren van een soort strijd tussen landbouw en natuur alsof het ene de schuld is van het andere.

Ik wil nog even verwijzen naar uitspraken van de voorzitter van de Boerenbond die hij een paar jaar geleden heeft gedaan in het kader van de 11.11.11-actie ‘Omdat honger een onrecht is’. Hij heeft mee het manifest ‘Ik kook van woede’ ondertekend over de industriële landbouw in de wereld die dodelijk is voor zoveel landbouwers en veel honger veroorzaakt.

Daarom is er deze motie die pleit voor een leefbare landbouw, met name wat prijszetting betreft. U weet zo goed als ik dat als de landbouw een eerlijke, faire prijs voor haar producten zou krijgen, de landbouw een aantal moeilijke maatregelen – mest, erosie – gemakkelijker zou verteren en mee zou kunnen omgaan. Dagelijks verschijnen er in de kranten artikels waarbij wordt aangetoond dat het de landbouwer is die de rekening betaalt. Gisteren de asperges, eergisteren de appels, de dag ervoor de peren, een maand geleden de varkens en zo kunnen we nog een tijdje doorgaan. De zwakke landbouwer in de keten wordt door de grote distributie in de keten onder de voet gelopen.

Een duurzame landbouw – en dat betekent niet altijd een biologische landbouw –, die uitgaat van haar kracht en sterkte in harmonie met de natuur, is een leefbare landbouw waarin de korte keten – en niet alleen export – een plaats kan krijgen.

Dat is ook de teneur van deze motie waarvoor ik uitdrukkelijk uw steun vraag. (Applaus bij Groen en sp.a)  

Mevrouw Rombouts heeft het woord.

Voorzitter, ik wil graag iets zeggen over het betoog van de heer Caron.

Mijnheer Caron, u vraagt aan de collega’s – en zeer terecht – aandacht voor de leefbaarheid van de landbouw. Tot daar, mijnheer Caron, zijn wij het heel duidelijk eens. De leefbaarheid van de landbouw is een heel belangrijk punt.

In de commissie hebt u een interpellatie gehouden en heel wat punten zijn daar bediscussieerd. Ik ga ze hier niet allemaal herhalen. U hebt gemerkt dat er op een aantal punten mogelijk gelijkenissen zijn.

Beste collega, u hebt toch wel uw kans gemist om tot een gedragen motie te komen. Ik wil even aanhalen over waar we toch duidelijk van mening verschillen. Ik citeer: “Vraagt aan de Vlaamse Regering het landbouwbeleid bij te sturen door, in plaats van in te zetten op een oneindige schaalvergroting om goedkope grondstoffen aan te leveren voor de voedingsindustrie en export, in te zetten op een onafhankelijke, grondgebonden landbouw die lokale, duurzame en gezonde producten levert. “

Collega’s, zeggen dat het huidige landbouwbeleid vandaag enkel inzet op een oneindige schaalvergroting om goedkope grondstoffen aan te leveren voor voedingsindustrie en export, is toch wel effectief een loopje nemen met de waarheid en doet zelfs oneer aan aan de verschillende debatten die we in de commissie Landbouw al hebben gevoerd.

Ik vind het eigenlijk een rechtstreekse aanfluiting van de landbouwsector vandaag. U vraagt naar een landbouwbeleid dat eindelijk eens gaat inzetten op ‘gezonde’ producten.  Ik denk dat u niet kunt ontkennen dat de producten die onze Vlaamse land- en tuinbouw vandaag brengen, een ongelooflijke kwaliteit kennen op wereldniveau. Ik vind het een aanfluiting van de landbouwsector. (Applaus bij CD&V en Open Vld) 

De heer Vanderjeugd heeft het woord.

Mijnheer Caron, ik betwijfel niet dat u het goed meent met de landbouwers, maar als het gaat over de tekst en de motie die hier vandaag ter goedkeuring voorligt, dan verschillen wij toch wel van mening. Mevrouw Rombouts haalde al ‘de oneindige schaalvergroting’ aan, ‘het stoppen van de veestapel’ – ik betwijfel of dat het standpunt van ABS is – en ik denk dat we op heel wat punten van mening verschillen.

Ik denk dat verduurzaming en vergroening belangrijk zijn en dat er vooral een goed evenwicht moet zijn tussen ecologie en economie. Daar moeten we in dit parlement verder aan werken. We moeten een toekomst geven aan de land- en tuinbouwsector.

Ik hoor u ook altijd zeggen dat een schaalvergroting niet ten goede komt aan de landbouw op zich. Eerst en vooral wil schaalvergroting niet zeggen dat het geen familiale bedrijven kunnen zijn. Als we het even goed in kaart brengen, zien we hier geen bedrijven van 800 hectare zoals in andere landen. Bij de grootste bedrijven hier spreken we misschien over 50 hectare. In een intensieve landbouw is dat toch wel wat te voorbarig.

Ik denk dat we duidelijk verschillen van visie en mening op het vlak van de landbouw en de toekomst ervan. Daarom zullen wij vanuit de Open Vld-fractie dit niet goedkeuren.

De heer Engelbosch heeft het woord.

Mijnheer Caron, we hebben in de commissie een heel lang debat gehad. Ik vond het ook een goed debat, waarin iedereen dezelfde bekommernis deelde over de landbouwsector.

Wij vinden een aantal goede elementen terug in uw motie, zoals het verhaal van een faire prijs. Ik denk dat niemand daar tegen kan zijn. Ik denk dat onze landbouwers een faire prijs moeten krijgen voor hun producten. Maar de sfeerschepping en het ongenuanceerde verhaal dat u brengt in uw motie, stemt ons ongunstig zodat we er tegen zullen stemmen.

U verwijst enerzijds naar alle mogelijke maatregelen voor natuur en milieu die de landbouwsector moet nemen en anderzijds verklaart u dat het landbouwmodel alleen vanuit een economisch standpunt wordt bekeken. Er zit dus een enorme contradictie in uw eigen motie. U moet het nu wel weten: moeten ze te veel maatregelen nemen voor natuur, of wordt het alleen economisch bekeken? Dat zijn van die verhalen waar wij niet kunnen achterstaan. Wij werken veel liever aan een oplossing voor de landbouwers dan een ongenuanceerde motie te gaan ondersteunen. (Applaus bij de N-VA en CD&V)

De heer Sintobin heeft het woord.

Mijnheer Caron, het zal u ongetwijfeld niet verbazen dat wij deze motie niet zullen goedkeuren. Ik ontken niet dat er een aantal zaken instaan die ik kan onderschrijven. Ik denk hierbij aan de prijszetting. Maar u zult ook wel beseffen dat onze uitgangspunten en onze visie op landbouw diametraal tegenover uw uitgangspunten en visie op landbouw staan. Ik heb het tijdens de actuele vragen al gezegd: minder, minder, minder, is jullie visie. Minder landbouw, minder export van landbouwproducten, minder grote veestapel, minder grote varkensstapel. Kom mij hier vandaag dan niet vertellen dat jullie voor de landbouw staan. Collega Caron, het is trouwens door de waanzinnige natuur- en milieueisen dat landbouwbedrijven dreigen te verdwijnen.

Mevrouw Rombouts, het verbaast me een beetje dat er vandaag maar één motie voorligt, namelijk die van collega Caron. U hebt na het lange debat in de commissie aangekondigd dat er ook een meerderheidsmotie zou komen, waar ik zelfs voor zou worden uitgenodigd om ze mee te ondertekenen. (Opmerkingen)

Ik kan dat trouwens zwart op wit bewijzen, mijnheer Diependaele. Ik veronderstel dat het ontbreken van een meerderheidsmotie te maken heeft met nog altijd tegengestelde standpunten binnen de meerderheid, namelijk tussen enerzijds CD&V en Open Vld en anderzijds N-VA. Dat is ongetwijfeld – dacht ik, mevrouw Rombouts – de reden waarom de meerderheid vandaag geen motie heeft ingediend.

Voorzitter, ik wil op een paar punten kort repliceren. Ik wil maar even meegeven dat grootschaligheid niet staat versus leefbaarheid of omgekeerd. Ik zal illustreren wat ik zeg. In West-Vlaanderen is de helft van de varkensbedrijven niet meer in handen van een onafhankelijke landbouwer, maar van een veevoederfabrikant of een andere integrator. Dat is de realiteit. Als het dat is wat u verstaat onder grootschaligheid, dan zeg ik u dat die landbouwer daar finaal de dupe van zal zijn. Hij is in het beste geval nog de concessiehouder van zijn voormalig varkensbedrijf. Dat is toch niet wat u wilt?

Ik heb de vergunningsaanvragen in West-Vlaanderen eens bekeken. Er zijn vergunningsaanvragen voor varkensstallen van 20.000 biggen. Dat gaat de schaal van een familiaal bedrijf te boven. Het gaat dus niet over de bijtjes, de bloempjes en de kleine romantische landbouwbedrijfjes. Je hebt een schaal nodig om te leven, maar het gaat over welk type van landbouw: is het een onafhankelijke landbouw of een afhankelijke landbouw die u wilt? Laat dat duidelijk zijn.

Wat betreft de functie export: wij hebben op zich niets tegen export, als het gaat over hoogwaardige producten die wij kweken en die van topkwaliteit zijn. Maar ik zal het eens plat zeggen: varkens kan je over heel de wereld kweken. Die moet je niet uitvoeren zoals ze vandaag met 80 procent van die beesten doen. Dat is de realiteit. Ik heb er geen probleem mee dat we met witloof, aardbeien, of wat al niet meer, de wereldmarkt proberen te veroveren. Dat zijn fantastische producten.

Mevrouw Rombouts, in mijn motie staat geen woord over de kwaliteit van de landbouwproducten. Ik twijfel geen seconde aan die kwaliteit. Waarom zouden we altijd het Federaal Agentschap voor de Voedselveiligheid (FAVV) gesteund hebben? Net omdat we de huidige kwaliteit wilden bereiken. Laat ons daar niet over discussiëren, dat is zinloos.

Omtrent sfeerschepping en het onmogelijk maken van de landbouw dan. Ik neem aan dat u de landbouwers nog liever ziet dan ik, zo moet ik het wel interpreteren. Het kan niet anders als ik dat allemaal hoor. Eén, wij zijn geen vragende partij om de landbouwoppervlakte in Vlaanderen te verkleinen! Noteer dat even. Twee, doet het u dan echt niets om te lezen dat de waterkwaliteit in een aantal rivierbekkens in Vlaanderen uitermate slecht is? Doet het u niets om te lezen dat de stikstofuitstoot in Vlaanderen veel te hoog is? Dat het fosforgehalte veel te hoog ligt? En zo kan ik nog even doorgaan. De milieuparameters in Vlaanderen zijn zeer negatief!

Dat is toch niet goed voor onze gezondheid? Goede landbouwproducten, een propere natuur, die leveren ons een goede gezondheid. Dat is de reden waarom we dat moeten combineren. U moet dat niet doen om de groene jongens te steunen, u moet dat doen voor uw eigen gezondheid. (Applaus bij Groen en sp.a)

Ik zal niet ingaan op de poging om het hele debat te heropenen. Het onderwerp is meer waard dan snel snel één minuut erdoorheen te lopen.

Collega Caron, ik wil wel naar uw tekst verwijzen. U zegt dat er geen uitspraak wordt gedaan over schaalvergroting, alsof dat geen negatief effect heeft. Er staat duidelijk dat u het landbouwbeleid vandaag veroordeelt alsof het enkel de oneindige schaalvergroting in de hand werkt. Dat is incorrect.

U zegt dat u niet spreekt over landbouwproducten. U vraagt naar gezonde producten, ik ga ervan uit dat u het toch hebt over de landbouwproducten. Met andere woorden, u vraagt naar een ander landbouwbeleid dat nu eindelijk eens inzet op gezonde producten. Zo moeten wij die zin lezen. Dit is een rechtstreekse aanfluiting van de huidige landbouw.