Report plenary meeting

Mevrouw de Meulemeester heeft het woord.

Minister, vorige week uitten de directeurs van de hbo5-opleiding in een open brief hun bezorgdheid over de toekomst van hun opleiding. Hbo5 Verpleegkunde is een zeer praktijkgerichte opleiding, met 900 lestijden in verschillende modules. Het diploma dat men daarmee kan behalen, is gegradueerde in de verpleegkunde.

De federale raad beslist vandaag over het beroepsprofiel verpleegkundige algemene zorg. Uiteraard zijn de directeurs van de opleiding hbo5 erg bezorgd, want dat kan een impact hebben op de opleiding. Verpleegkundige is nog steeds een knelpuntberoep. 46 procent van de verpleegkundigen die momenteel op de werkvloer staan, hebben de opleiding hbo5 genoten. Minister, ik weet natuurlijk ook dat we moeten wachten op de beslissing van de federale raad. Toch wil ik u vragen wat u wilt ondernemen om voor de hbo5-opleiding zekerheid te bieden.

Minister Crevits heeft het woord.

Voorzitter, collega's, de vraag is erg interessant, en ze bezorgt me ook wel wat kopzorgen. Vandaag volgt 44 procent van de studenten een opleiding hbo5 als verpleegkundige. Dat is enorm veel. De impact ervan is groot, ook op de organisaties waar ze worden tewerkgesteld.

Het is juist dat vandaag de federale raad een advies zal uitbrengen. Ook op Europees niveau zijn er ontwikkelingen. Het staat uiteraard buiten kijf dat de opleiding hbo5 ook in de toekomst alle kansen moet krijgen. De federale raad zal geen advies uitbrengen over de inschaling: dat blijft de bevoegdheid van Vlaanderen. Nadat het advies is uitgebracht zal de bevoegde federale minister, mevrouw De Block, een besluit moeten nemen. Nadien volgt de vertaling voor Vlaanderen. Op dat moment maken we dan de gevoelige oefening om na te gaan wat waar wordt ingeschaald.

De leerladder is voor mij erg belangrijk. In het verleden zei ik het al in het parlement: in de groep van leerlingen die vandaag de opleiding hbo5 volgt, zitten een aantal mensen die anders nooit een opleiding tot verpleegkundige aan een hogeschool zouden volgen. We moeten er dus echt voor zorgen dat hun kansen maximaal worden gevrijwaard en we zullen zeker nooit besluiten treffen die een opstap naar het hoger onderwijs tenietdoen. Dat is mijn richtsnoer voor de komende weken en maanden. Aangezien u deze vraag stelt, ga ik ervan uit dat u deze zorg deelt. Wat betreft de studenten die de opleiding zijn gestart, is het evident dat zij de kwalificatie verpleegkundige zullen halen mits zij de opleiding afwerken. 

U weet dat Europa bezig is met de 2300 stage-uren. Het betreft natuurlijk de bachelors. Er is het zorgcontinuüm, met de bachelor-verpleegkundigen, de gegradueerde verpleegkundigen, de zorgkundigen, de verzorgenden en de polyvalente verzorgenden. Het is een kluwen. Veel ziekenhuizen melden dat het niet altijd gemakkelijk is om die mensen een specifieke taak te geven, want de bachelors groeien dikwijls door, naar de job van hoofdverpleegkundige of andere jobs. Dat zorgt ervoor dat de gegradueerden echt wel helemaal op de werkvloer staan.

Mevrouw Meuleman heeft het woord.

Minister, ik sluit me aan bij de hier verwoorde bezorgdheid. In de toekomst zullen niet minder, maar meer mensen in de zorgsector nodig zijn. De mensen die de opleiding hbo5 volgen, zijn met velen. Het is een erg op de praktijk georiënteerde opleiding. Ze zijn direct op de werkvloer inzetbaar en ze slaan er de handen aan de ploeg. Vaak blijven zij ook het langst in de sector en op de werkvloer actief. We hebben ze echt nodig, en moeten hen koesteren. Ze hebben het gevoel dat hun opleiding als niet erg waardevol wordt aanzien. Men probeert hun opleiding wat zwaarder te maken. Ze hebben het gevoel dat ze de dutsen van de sector worden. Ik wil dat tegenspreken. We hebben hen meer dan ooit nodig. Ik dring erop aan dat u dat goed bewaakt en zo snel mogelijk duidelijkheid schept, want er heerst wel degelijk ongerustheid in de sector.

Mevrouw Helsen heeft het woord.

Voorzitter, ik deel de bekommernis om wat gaande is. We kunnen stellen dat de twee leerwegen die momenteel toegang de titel van verpleegkundige geven zeer waardevol zijn. Een grote groep verpleegkundigen heeft de titel na de hbo5-opleiding verworven.

Het lijkt me belangrijk goed op te volgen wat de consequenties kunnen zijn indien de titel van verpleegkundige niet langer na de hbo5-opleiding zou kunnen worden toegekend. Voor de mensen die de opleiding nu volgen, is dit van groot belang. Die mensen verrichten op het werkveld schitterende activiteiten. We moeten dit dan ook van zeer nabij opvolgen. We moeten ervoor zorgen dat bepaalde federale beslissingen niet tot een leegloop van de hbo5-opleiding en een tekort aan verpleegkundigen leiden.

Mevrouw Brusseel heeft het woord.

Voorzitter, volgens mij hebben de vorige sprekers alle bekommernissen al aangekaart. Mijn betoog zal dan ook zeer kort zijn.

Minister, we delen uw bekommernis. Ik wil erop wijzen dat op het terrein al gedurende lange tijd een grote bekommernis leeft. De mensen in het hoger onderwijs willen hbo5 versterken. Ze vragen ons daar aandacht aan te schenken. Volgens mij moeten we daar snel werk van maken. U zult alleszins bij mijn fractie steun vinden.

Mevrouw Soens heeft het woord.

Voorzitter, ik zou me ook bij de bezorgdheden van de vorige sprekers willen aansluiten. Ik heb vorige maand overigens een schriftelijke vraag gesteld over de toekomst van hbo5 en specifiek van de opleiding verpleegkunde.

Minister, u hebt verklaard dat de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) en de taskforce over de problematiek van de stages en over de Europese richtlijn overleggen. Ik vraag me af hoe het met dit overleg gaat. Ik ben in elk geval blij te horen dat hbo5 nog altijd in het plaatje past en dat u bereid bent hiervoor te vechten.

Hier worden heel terechte zorgen collectief gedeeld. Ik heb weinig tegenspraak gehoord.

Dit betekent dat we nu in de eerste plaats het advies van de Federale Raad voor Verpleegkunde afwachten. De Federale Raad voor Verpleegkunde zal hierover vergaderen en zal in een advies formuleren wat het beroepsprofiel van verpleegkundigen precies moet en zal zijn en wat een verpleegkundige in de toekomst zal moeten kunnen.

Vervolgens moet de federale minister beslissen hoe zij hiermee wil omgaan. Dan moeten wij nagaan op welk kwalificatieniveau een opleiding moet beginnen. Dat kan het hbo5, het hoger onderwijs of de universiteit zijn. Dat is een belangrijke taak die wij moeten uitvoeren. Het is natuurlijk belangrijk hbo5 als waardevolle schakel in de keten van de zorgcontinuïteit te behouden.

Mevrouw Soens, mevrouw De Meulemeester, jullie hebben me gevraagd hoe het met de taskforce zit. De taskforce is actief met betrekking tot het onderwerp van de stage-uren en volgt dit op binnen de beleidsdomeinen Onderwijs en Welzijn. De Europese normen zullen natuurlijk van toepassing zijn op hbo5. Op dat vlak moeten we zeer alert zijn. We moeten dit op gepaste wijze trachten te remediëren.

Ik weet niet meer wie net heeft opgemerkt dat hbo5 als het kneusje dreigt te worden beschouwd. Als ik de verhalen hoor, is iedereen er blijkbaar toch van overtuigd dat dit niet het geval is. Ook binnen de ziekenhuisorganisaties worden de hbo5-verpleegkundigen op een zeer actieve wijze overal ingeschakeld. We kunnen daar niet zomaar op ingrijpen. We moeten de toekomst van die mensen zo veel mogelijk trachten te vrijwaren.

Ik kan nu wel bevestigen dat er voor de studenten die momenteel een hbo5-opleiding volgen sowieso niets verandert. Ze volgen die opleiding. We zullen samen moeten nagaan hoe we hun toekomst stevig kunnen verankeren. Ik hoop op ieders steun om daar mee voor te zorgen. Ik heb hier in elk geval al gelijkluidende klanken gehoord. (Applaus van de heer Johan Verstreken)

De stages zijn uiteraard zeer belangrijk. Ik ben zelf verpleegkundige. We leren het meest door zelf op de werkvloer te staan. Mevrouw Godderis heeft altijd les aan verpleegkundigen gegeven. Zij weet hoe belangrijk het is op dat werkveld te staan. Het gaat immers om een zeer praktijkgericht beroep.

Ik heb hier enigszins dezelfde geluiden gehoord. Een gegradueerde in de verpleegkunde vormt een heel belangrijke schakel als basisverpleegkundige in de gezondheidszorg. We moeten dat blijven bewaken. (Applaus bij de N-VA)