Report plenary meeting

De heer Janssens heeft het woord.

Minister, morgen rolt de laatste auto van de band in de Fordfabriek in Genk, en daarna worden de deuren definitief gesloten. Ook de toeleveranciers slanken af. Uiteraard is dat een moeilijk moment voor de duizenden werknemers die er vaak hun hele carrière hebben gewerkt. Het is ook een moeilijk moment voor Genk en Limburg.

In dramatische situaties zoals Limburg nu alweer meemaakt en in dossiers van deze omvang, waarbij het sociale en economische weefsel van een hele provincie wordt aangetast, hebben meerderheids- en oppositiepartijen vaak de neiging om de handen in elkaar te slaan en aan één zeel te trekken, want met polarisatie is niemand gebaat. Alleen wordt ons dat nu in deze situatie als oppositiepartij wel erg moeilijk gemaakt, omdat in de belangrijkste dossiers geen enkele vooruitgang wordt geboekt. Het Spartacusdossier ligt op zijn gat. Tot daar nog aan toe, wij zijn immers geen voorstander van de nutteloze tramverbinding tussen Hasselt en Maastricht. De zeer belangrijke noord-zuidverbinding voor de ontsluiting van Limburg staat on hold, en belangrijker nog, van nieuwe werkgelegenheid is geen sprake.

Minister, vorige week hebt u de onderhandelingen gevolgd over de eventuele overname van de perserij op de Genkse Fordsite. Die overname gaat uiteindelijk niet door, waardoor nu nog drie kandidaat-investeerders zouden overblijven. De situatie is toch wel erg precair.

Minister, ik lees vandaag in de krant dat de Amerikaanse elektrische-autofabrikant Tesla eventueel geïnteresseerd is. De burgemeester van Genk zegt dan dat je met vragen daarover bij minister Muyters moet aankloppen. Kunt u toelichting geven over de stopzetting van de onderhandelingen over de perserij en de eventuele andere onderhandelingen met kandidaat-investeerders?

Minister Muyters heeft het woord.

Mijnheer Janssens, ik zal met plezier op uw twee vragen antwoorden. Een eerste vraag ging over Punch. Vorige week heb ik gebeld met de twee partijen Ford en Punch. Ik had de indruk dat donderdag de definitieve bespreking zou plaatsvinden, zijnde met goed resultaat, zijnde met het afspringen van alles. Ik ben donderdagmorgen naar de lokalen van Ford in Brussel gegaan. Ik heb daar zeer snel moeten vaststellen dat er voor Ford geen enkele marge meer was. Ze waren niet van plan om een bestelling te plaatsen van 5.200.000 hits, zoals dat dan heet, naar Punch. Daardoor is de hele businesscase in het water gevallen. De besprekingen zijn dan ook vrij snel afgerond. Ik heb mijn ongenoegen daarover heel duidelijk laten blijken, vooral over het feit dat als de mallen worden afgevoerd er geen bestelling meer zou zijn in de toekomst. Voorlopig is dat afgewend.

Wat betreft het tweede punt heb ik vanmorgen van de Genkse burgemeester Wim Dries een mail gekregen. Ik lees die voor omdat dan duidelijk wordt wat Tesla betekent: “Naar aanleiding van een interview in De Morgen hieronder wat uitleg. Op het einde van het interview vroeg de journalist of Tesla ook was afgesprongen. Het ging in op de artikels in onder andere het Belang van november 2013 waarin stond dat F.I.T. en Tesla aan het praten waren. Hierop heb ik geantwoord dat Tesla nog altijd zoekt in Europa, zie diverse artikels van oktober 2014. Op de vraag of Tesla welkom is, heb ik geantwoord dat ze altijd naar Genk mogen komen, maar dat het eerder hoop is op iets nieuws in plaats van werkelijkheid. Ik merk dat De Morgen het gebruikt om aandacht te trekken.”  Er is dus geen dossier Tesla, en er was geen dossier Tesla.

Minister, ik neem er akte van dat u misnoegd bent over de beslissing van Ford en dat de burgemeester van Genk misnoegd is over de communicatie in de krant.

Er is nog wel meer reden voor misnoegdheid bij een aantal Limburgers. Twee jaar geleden is de taskforce Limburg geïnstalleerd. Twee jaar later stellen we vast dat een heel aantal belangrijke dossiers on hold staan. Tot nu toe klonken de kritische stemmen nog heel erg stil, maar vanaf morgen, als de fabriek definitief sluit en duizenden mensen in een zwart gat dreigen te vallen, wordt het ook een emotioneel verhaal. Minister, dan zal men ook in de richting van de Vlaamse Regering kijken. U zult dan met een straffere verantwoording moeten komen om aan te tonen dat de Vlaamse Regering met de aanpak van de economische heropleving van Limburg goed bezig is. Ik wil u dan ook met spoed aanzetten om meer daadkracht te tonen en concrete resultaten in dit dossier te boeken.

De heer Bothuyne heeft het woord.

Voorzitter, het Tesladossier is jammer genoeg niet meer aan de orde, maar er zijn ongetwijfeld nog andere opportuniteiten. Onze enige oproep is om zoveel mogelijk actief op zoek te gaan naar opportuniteiten om zo snel mogelijk op deze belangrijke en grote site nieuwe tewerkstelling te creëren, om in overleg met F.I.T. zoveel mogelijk buitenlandse bedrijven die in de sector kunnen investeren, aan te spreken. Er zijn veel troeven ter plekke. Er is gekwalificeerd personeel en fiscaal zijn er bijkomende stimuli. Daar moet gebruik van worden gemaakt om zo snel mogelijk nieuwe tewerkstelling te creëren. We rekenen erop dat u daar werk van zult maken.

De heer Keulen heeft het woord.

Minister, collega’s, morgen valt het doek. Het is het einde van een tijdperk. Ongeveer 5000 mensen zullen een C4 krijgen. Ik denk dat het er nu vooral op aankomt om kandidaat-investeerders – mensen die de provincie Limburg terug een toekomst kunnen geven – op een professionele wijze op te vangen en te begeleiden. Vandaag zijn er veel instanties met de zaak bezig: de heer Urbain Vandeurzen, Locate, het Agentschap Ondernemen, de Vlaamse Regering zelf, F.I.T. Dat is misschien wat veel van het goede. Het is wellicht aangewezen om één aanspreekpunt aan te duiden dat dossiers van kandidaat-investeerders vertrouwelijk kan behandelen en opvolgen. Op dit ogenblik is het zo dat die dossiers meteen op straat terechtkomen, en dat is niet de weg om snel succesvolle investeringen te realiseren.

Mevrouw Lieten heeft het woord.

Minister, ik lees in het artikel dat de heer Wim Dries zegt dat de Groep Essers naar hier komt. Heeft de Groep Essers een gedeelte van de Ford-terreinen gekocht? De groep is al in het noorden van Genk aanwezig. De ruimtelijke plannen worden aangepast: een natuurgebied wordt opgeofferd om de uitbreiding van de groep mogelijk te maken. Vandaar een tweede vraag: is het niet beter om een globale visie te ontwikkelen over de bestemming van de terreinen, in plaats van gedeelten stuk voor stuk te verkopen?

De heer Danen heeft het woord.

Minister, collega’s, Ford heeft in het verleden heel wat steun van Vlaanderen gekregen. Op een bepaald ogenblik was dat terecht, want de creatie van werkgelegenheid was in het geding. Achteraf blijkt dat heel wat steun onterecht is toegekend. De voormalige minister-president heeft zich hier een aantal keer sterk gemaakt dat hij gedeelten van die steun zou terugvragen. Wat is de stand van zaken op dit vlak? Is er al steun teruggevloeid, zodat we die kunnen inzetten voor duurzame tewerkstelling in onze mooie provincie?

De heer Gryffroy heeft het woord.

Dit is vermoedelijk politiek, mijnheer Janssens. Ik ben ervan overtuigd dat u even hard uw best zou doen voor Volvo als u in het Gentse zou wonen, en dat zou u sieren. Wanneer ik uw actuele vraag analyseer, dan stel ik vast dat die vooreerst gaat over Ford, Tesla en Limburg. U hebt het ook over Spartacus, maar in dat verband moeten we wachten op Nederland. Voorts hebt u het over de Noord-Zuid. Die is voorzien in het SALK, en die zal worden uitgevoerd. Wat evenwel belangrijker is, en over meer gaat dan over het Ford-dossier, is het besef dat in zulke moeilijke dossiers een serene en discrete aanpak essentieel is. Ondernemingen die overwegen iets te ondernemen, vragen dat ook. Laat dus de minister zijn werk doen.

Mijnheer Janssens, u zit ver naast de waarheid wanneer u zegt dat er niets is ondernomen. Mijn collega’s zijn ook met het dossier bezig, maar ik beperk me hier tot wat ik doe. Het SALK-plan wordt uitgevoerd. De VDAB heeft vanaf 24 oktober, toen de beslissing van Ford viel, iedereen die het wenst, een loopbaanbegeleiding aangeboden. Vandaag is men met outplacement begonnen. Een vrij groot aantal mensen zijn al vertrokken en hebben ander werk gevonden. Samen met minister Van Overtveldt staan wij dicht bij beslissingen die moeten toestaan om Genk en omgeving te kwalificeren als een ontwricht gebied. Dat zal op korte termijn gebeuren. Er is begonnen met SOC Maakindustrie. Kortom, ik kan zo nog wel een tijdje bezig zijn met een opsomming.

Uiteraard ben ik het eens met de heer Bothuyne dat we proactief moeten optreden. Uiteraard gebeurt dat al. Om dat nog meer gericht te kunnen doen, is al een tijdje terug aan Technum gevraagd te onderzoeken welke aanspreekpunten het meest geschikt zijn om in binnen- en buitenland partners te zoeken die kunnen profiteren van de specifieke omstandigheden, zoals partners met concrete watergebonden activiteiten of partners die voordeel zouden kunnen halen uit de daar aanwezige bijzondere elektriciteitsvoorzieningen.

Ook Ford heeft aangekondigd dat ze gedurende acht weken een internationaal persoon zullen inhuren om ons erbij te helpen die visie voor het terrein te realiseren.  Dat is inmiddels ook begonnen.

Het aanspreekpunt is zeker iets waarover ik met de SALK-collega’s zal spreken. Ik zal bekijken of we effectief in die richting verder kunnen gaan. (Opmerkingen van de heer Marino Keulen)

De vertrouwelijkheid vind ik wel een essentieel punt. U zult ook regelmatig van mij horen dat ik hierover niet veel kan zeggen. Ik wil die besprekingen zoveel mogelijk in discretie kunnen voeren. De heer Gryffroy heeft dat benadrukt en dat lijkt mij ook juist. Er zijn geen investeerders die de deal willen maken in de krant: je maakt de deal op het veld en met de mensen met wie je een deal moet maken.

Ik zal de informatie over groep Essers dus vertrouwelijk houden en er niets over zeggen. Ik kan wel zeggen dat we de terreinen nog niet hebben. De deal is altijd geweest dat de terreinen pas op 1 januari 2016, niet 2015, in het bezit van de Vlaamse Regering zouden komen. De akte wordt normaal gezien deze week gesloten. Ford heeft nog een jaar om het terrein te verlaten en de nodige maatregelen daarin te nemen.

Wat de terugvordering van de steun betreft, heeft de vorige regering een globale deal gesloten met Ford, waarin ook grondverwerking zat. ‘Tot slot van alle rekeningen’ – zoals dat dan volgens mij heet, maar ik ben geen jurist – is daarover een afspraak gemaakt.

Wij zullen dus niet zelf ondernemen op dat terrein. Zowel naar de omgevingsfactoren als naar het terrein zelf nemen wij de maatregelen die moeten worden genomen om dit aantrekkelijk te maken voor buitenlandse investeerders. Uiteraard zal ik daar met veel spoed aan voortwerken. Ik denk dat we iets kunnen doen met de buitenlandse medewerking vanuit Ford, maar uiteindelijk zullen het de ondernemingen zijn die zich op een bepaald moment aangesproken moeten voelen. Ik ben het eens met iedereen die zegt dat er potentieel is. Het komt erop aan om ze nu ook waar te maken.

Ik word ertoe opgeroepen om de minister zijn werk te laten doen. Ik laat dat graag doen, minister, want dat is nu eenmaal uw job als minister van Werk, minister van Economie, als lid van de Vlaamse Regering. Alleen zou ik dan, twee jaar na de aankondiging van de sluiting van de fabriek, toch ook eens graag resultaten zien. Enkele weken geleden hebt u met de Vlaamse Regering ministerraad gehouden in Genk, Limburg om de taskforce, het directiecomité te vernieuwen. De minister-president heeft bij die gelegenheid gezegd: “Van de Limburgers verwacht ik veel voluntarisme, enthousiasme en dynamiek.”

Minister, ik reken ook op die weerbaarheid van de Limburgers en van de Limburgse ondernemingen en potentiële toekomstige ondernemingen die zich in Limburg zouden vestigen. Maar ik reken vooral op de Vlaamse Regering die in dezen echt wel een tandje bij moet steken om concrete resultaten te boeken. (Applaus bij het Vlaams Belang)