Report plenary meeting

Mevrouw De Vits heeft het woord.

Voorzitter, minister, collega’s, sinds 1 januari berekent men automatisch de inkomen gerelateerde ouderbijdrage voor de kinderopvanginitiatieven. De ouders moeten zich registreren bij Kind en Gezin en moeten een attest inkomenstarief krijgen.

Nu horen en lezen we dat er problemen zijn met de opstart van dit systeem. Enerzijds is het zo dat de databank van de FOD Financiën het soms laat afweten. Soms blijken de doorgegeven gegevens niet correct te zijn. Anderzijds zijn er gezinnen die vergeten om zich te registreren en niet over de nodige tools – zoals internet, de nodige software of een kaartlezer –, beschikken. Vandaag zijn er 14.000 gezinnen die nog niet zijn geregistreerd bij Kind en Gezin.

Afgaande op wat mevrouw Du Bois van Kind en Gezin vandaag zegt, lijkt alles opgelost. Zij zegt dat het goed is, maar dat zij de tarieven van de maand december gewoon zal doortrekken. Minister, de website van Kind en Gezin stelt dat dit een voorstel is, maar dat de opvang zelf beslist of dat gebeurt. Zij zei op de radio ook dat men in geval van problemen onmiddellijk kan bellen naar Kind en Gezin. Mijn eerste reactie is dat dit oké is, maar op de website staat dat bij een contactname een antwoord verschillende weken op zich kan laten wachten. Weet u welke opvanginitiatieven op het voorstel zullen ingaan en welke zullen weigeren? En was het niet beter geweest om te verplichten dat men de tarieven zou handhaven zolang er zich problemen voordoen?

Minister Vandeurzen heeft het woord.

Voorzitter, collega's, sta mij toe om duidelijk te zijn: niemand zal ten onrechte voor de maand januari het maximumtarief aangerekend krijgen. Wij staan voor een eenmalige mega-operatie. Iedereen moet door die flessenhals. Iedereen moet worden geregistreerd. Het gaat over ongeveer 80.000 ouders. Het systeem is tot vandaag toch een relatief succes, want meer dan 60.000 ouders zijn al geregistreerd. Voor het eerst zal in Vlaanderen de automatische rechtentoekenning een feit zijn. Dat impliceert ook een enorme administratieve vereenvoudiging, want de erkende en gesubsidieerde sector moest vroeger aan de mensen hun fiscale gegevens vragen, wat een erg delicate aangelegenheid is. Men moest dan allerlei berekeningen uitvoeren. In de sector die met het systeem van de inkomensgerelateerde kinderopvang (IKG) werkte, werd dat centraal berekend, maar de gegevens moesten toch worden doorgegeven. Dat zorgde voor problemen met de juistheid en de privacy. Dat zal nu allemaal in de backoffice gebeuren.

Het systeem zal, voor wie zijn gegevens te goeder trouw niet heeft opgegeven, maar toch kinderen heeft die in december in de kinderopvang waren opgevangen, een berekening maken op basis van de gegevens van december. Later kan dan de wellicht erg kleine verrekening gebeuren. Als het gaat over kinderen die voor het eerst naar de kinderopvang gaan, dan moet men zijn inkomensgegevens invoeren. Wie geen toegang heeft tot het internet, om welke reden dan ook, wordt opgevangen door heel wat initiatieven. Wij moeten die mensen bedanken. Zij bekijken met de ouders wat kan en wat niet kan. Het is al gebeurd dat het systeem van FOD Financiën uitviel, maar dat is een zeldzaamheid. Men kan ook terecht bij Kind en Gezin. Men moet dan zijn naam en wat gegevens bezorgen,  en dan krijgt men het resultaat bezorgd.

Het is juist dat een aantal ouders telefonisch contact opnemen. Er zijn extra personeelsleden die de telefoon beantwoorden, en volgende week komen er nog bij. Maar men moet zich niet ongerust maken: wie contact heeft opgenomen, wordt teruggebeld. En men zal ervoor zorgen dat niet ten onrechte het maximumtarief wordt aangerekend. Zelf denk ik dat alles behoorlijk goed verloopt, gegeven het feit dat wij door die flessenhals moeten. Het is een eenmalige operatie, met de nodige piekmomenten, wat vereist dat wij dan massaal in actie moeten komen. Maar het voordeel is dat wij erg klantvriendelijk de IKG-kinderopvang zullen kunnen organiseren zodra dit achter de rug is.

Ik dank u voor uw antwoord, minister. Toch ben ik nog ongerust, omdat ik niet weet welke kinderdaginitiatieven akkoord gaan om het tarief van december verder toe te passen. Als ze dat niet doen, zullen de mensen het maximumtarief moeten betalen. Dat kan oplopen tot 500 euro per maand. Ik blijf me daar zorgen over maken.

Dan is er nog de groep zonder internetaansluiting of de mensen die het vergeten. Er zal een hele tijdspanne tussen zitten. Het zal weken duren vooraleer Kind en Gezin kan antwoorden aan die mensen. Ze moeten aan de andere kant vóór 31 januari geregistreerd zijn. Ja, dat is ook een probleem! Minister, ik vraag dat u de nodige maatregelen neemt opdat ouders helemaal gerust kunnen zijn.

Mevrouw Van der Borght heeft het woord.

Vorige week hebben we over dit thema uitvoerig gediscussieerd in de commissie Welzijn. Mevrouw De Vits, het is straf dat net u hier vandaag die vraag komt stellen. U vond vorige week dat we verschillende vragen hier rechtover moesten gaan stellen. U vond dat niet alles van de ene dag op de andere werd veranderd. U vond dat er in voldoende overgangsmaatregelen was voorzien. U vond dat niet per 1 april plots alles zou veranderen. Goed, dit terzijde.

Minister, Kind en Gezin heeft duidelijk de toestroom van de aanvragen onderschat en is onvoldoende georganiseerd, zowel op het vlak van personeel als van informatica. U moet niet van neen knikken, dat is de realiteit. De realiteit is dat op het terrein de voorzieningen de ouders ondersteunen door extra mensen en middelen in te zetten om alles in orde te krijgen. En wat doet Kind en Gezin? Het beperkt zich tot de verspreiding van een ‘snelinfo’ waarin ze aan de voorzieningen vragen om niet de maximumprijs aan te rekenen. Wat zal Kind en Gezin extra doen om dit probleem te verhelpen?

Mevrouw Jans heeft het woord.

Ik wil onderstrepen dat we hier een grote stap zetten in de richting van de automatische rechtentoekenning. We mogen dat niet onderschatten. Het gaat hier over alle ouders die een kind in een kinderopvanginitiatief hebben. Het gaat om meer dan 80.000 mensen die zich moeten aanmelden.

Er is al veel gebeurd. 60.000 mensen – zo hoor ik net – hebben zich al aangemeld. Ik ben net als mevrouw De Vits bekommerd om het feit of de genomen maatregelen volstaan om er nu, in de laatste dagen, voor te zorgen dat iedereen aangemeld raakt en dat dit op een goed manier gebeurt. Ik zou niet willen dat mensen plots worden geconfronteerd met het maximumtarief omdat Kind en Gezin niet aan de vraag kan voldoen.

Collega’s, nog een keer, niemand zal ten onrechte het maximumtarief krijgen voor de maand januari. Het klopt dat er een appel gedaan wordt op de voorzieningen om deze eenmalige operatie uit te voeren. Zij zullen later de administratieve vereenvoudiging concreet aan den lijve ondervinden. Het is juist dat we eenmalig een behoorlijke operatie moeten doen. Kind en Gezin heeft zijn telefoons extra bestaft en zal ze volgende week met nog meer volk bestaffen.

Ik probeer goed in te schatten wat er aan de orde is bij Kind en Gezin. Ik denk in alle eerlijkheid dat we er relatief gerust in kunnen zijn dat niemand geconfronteerd zal worden met een maximumfactuur. Alstublieft, we gaan hier een megastap zetten inzake administratieve vereenvoudiging. We gaan een megastap zetten in de richting van een zeer klantvriendelijk systeem. Het is de eerste keer dat de toepassingen van e-Vlaanderen op die manier worden geïmplementeerd. Laat ons proberen begrip te hebben voor het feit dat men nu die massale toevloed moet proberen te beheren.

Nogmaals, mevrouw De Vits, wie een beroep kan doen op een verlaagd tarief, moet niets vrezen.

Ik heb het vandaag nog eens gecheckt bij Kind en Gezin: als men die gegevens niet heeft, wordt het tarief genomen van de maand december 2013. En als nieuwe ouder in een kinderopvang kun je je kind pas naar de opvang brengen als de gegevens zijn ingegeven.

Het voordeel van de communicatie van vandaag is wel dat ouders zich bewust worden van het feit dat men beter initiatief neemt. Ik zou met mijn geruststellende boodschap niet de indruk willen wekken dat men gewoon niets moet doen. Men kan die gegevens beter doorgeven, dat is het allerbeste. Om u een idee te geven: vandaag alleen al zijn er 1600 attesten afgeleverd, gewoon doordat mensen het initiatief nemen om in te loggen en de aansluiting in orde te maken.

Wij gaan dat kritisch volgen, wees daar maar van overtuigd. Over enkele weken kunnen we daar de evaluatie van maken, om te zien waar we staan. Als die eenmalige operatie achter de rug is, zal het systeem voor velen een bijzonder klantvriendelijk systeem zijn.

Mevrouw Van der Borght, deze problematiek heeft niets te zien met wat vorige week in de commissie op de agenda stond. Als we toen vanuit de meerderheid gezegd hebben dat u de problematiek aan de overkant moest aankaarten, dan is het bewijs geleverd. Minister Geens is erop ingegaan en heeft iets gedaan aan de aftrek en de fiscaliteit. Daar gaat het dus niet over, mevrouw Van der Borght. (Opmerkingen van mevrouw Vera Van der Borght)

Ik noteer dat de minister zegt dat niemand meer zal moeten betalen. Ik hoop dat in de communicatie van Kind en Gezin – niet alleen op radio en tv, maar ook op de website – die zaken dan ook duidelijk zijn.