Report plenary meeting

De heer Penris heeft het woord.

Minister-president, u bent begin deze week bij Europees commissaris Barnier geweest om tekst en uitleg te vragen bij het dossier dat ons al lang aanbelangt, dat van het Oosterweelgebeuren. Ik had het gevoel dat u met een dubbele bedoeling naar die vergadering bent gegaan. Enerzijds wou u te weten komen of  BAM in rechte kon worden opgevolgd door de nv Liefkenshoektunnel. Daar hebt u blijkbaar een positief antwoord op gekregen. U kunt dat vandaag bevestigen of tegenspreken.

Anderzijds wou u weten of de tijdelijke constructie Noriant zou mogen uitvoeren wat er nog uit te voeren is in dit dossier. Er zal geen brug over de Schelde worden gebouwd. Er worden ook geen grote brugconstructies gebouwd. In het beste geval wordt er een tunnel aangelegd in de zate die door BAM en uzelf was gepland. U wou van de Europese commissaris weten of Noriant mocht uitvoeren wat u hun al halvelings gegund had. Daar hebt u, meen ik, nul op het rekest gekregen. U mag mij tegenspreken als het niet klopt.

Wat ik weet, weet ik van de televisie en de uitspraken die u daarover zelf gedaan hebt. Ik hoor het graag uit uw mond. Wij zijn immers de controlerende instantie en ik denk dat wij u hier ter verantwoording mogen en moeten roepen. U zult ons nu bevestigen hoe het staat met dit dossier.

Mevrouw De Ridder heeft het woord.

Ik zal het over het tweede luik hebben, minister-president. U bent bij de heer Barnier geweest. De kogel is door de kerk. Er is gewoon beslist om voorlopig niet te beslissen. Ik heb mij laten vertellen dat het op uw uitdrukkelijke vraag was, wat ons bij de volgende episode in het Oosterweelverhaal brengt. U hebt zich al kunnen verschuilen achter actiegroepen, oppositiepartijen, de stad Antwerpen, het plan-MER, de Commissie zelf en noem maar op.

Uiteindelijk doet u dat om de aandacht af te leiden van waar het werkelijk om gaat. Achter wie u zich allemaal verschuilt, is voor mij niet relevant. Voor mij is relevant wat u als Vlaamse Regering zelf kunt doen en wat u vooral nalaat om zelf te doen. Ik heb vernomen dat u nu aan het communiceren bent over 33 maatregelen die u wilt treffen. Blijkbaar is er net een vergadering geweest.

Ik hoor dat het onder andere gaat over spitsstroken die worden aangelegd naar de E19 en E17. Een goede zaak, maar het geeft mij het wrange gevoel van ‘too little, too late’. Het is zo’n beetje de verkiezingscampagnemodus die de kop opsteekt. Nu begint u te communiceren, maar er zijn veel maatregelen die u al vier jaar had kunnen nemen, maar die u hebt nagelaten te nemen.

Ik zal u helpen. We hebben tangenten in het Waasland, de verbindingsweg E17-E49 richting Liefkenshoek, zodat het verkeer niet meer via de Antwerpse ring moet, we hebben een schaduwtol, waarbij de Vlaamse Regering een deeltje van die tol in de spitsuren voorlopig op zich zou kunnen nemen, we hebben opnieuw noodbruggen op de Singel. Dat zijn allerlei maatregelen die u kunt nemen, die haalbaar en betaalbaar zijn, maar die u bewust nalaat te nemen, en dat in tijden dat bedrijven Antwerpen verlaten, net vanwege die files.

Minister-president, we kennen ondertussen het relaas van uw gesprek met Europees commissaris Barnier. Waarom laat u bewust na, goed wetende wat dit betekent, maatregelen te treffen die het fileleed in de Antwerpse regio kunnen verminderen?

Minister-president Peeters heeft het woord.

Voorzitter, ik begrijp de vragen van de heer Penris volledig. Hij vervult zijn rol als parlementslid perfect. Hij vraagt zich af hoe bepaalde zaken in elkaar zitten. Ik heb wat minder begrip voor de vragen van mevrouw De Ridder en voor de toon waarop die vragen zijn gesteld. Ik ken haar echter al langer. Ik weet hoe zij vragen formuleert. (Opmerkingen)

Ik zal een inhoudelijk antwoord geven. We hebben Europees commissaris Barnier twee vragen voorgelegd. De eerste vraag betreft de overdracht van de concessie van BAM aan de nv Liefkenshoektunnel. Moeten we hiervoor opnieuw een overheidsopdracht uitschrijven of kunnen we dat onderhands, zonder veel bijkomende procedures, regelen? Aan de tweede vraag is al meer aandacht besteed. Hoewel die tweede vraag ook belangrijk is, wil ik erop wijzen dat de eerste vraag in feite nog belangrijker is. De tweede vraag heeft betrekking op de staatssteun en op de gedeeltelijke toewijzing aan Noriant. Kunnen we op die manier verder?

Wat de eerste vraag betreft, heeft de heer Penris gelijk. Volgens Europees commissaris Barnier zijn er geen problemen. Hij heeft het licht op groen gezet. Daarstraks hebben we tijdens een interministerieel comité praktische afspraken gemaakt. We zijn nagegaan hoe dit verder moet worden uitgewerkt en wat de consequenties zijn voor BAM en voor de nv Liefkenshoektunnel. Minister Crevits is bevoegd voor de verdere uitwerking.

Wat de tweede vraag betreft, hebben de technici uitvoerige gesprekken gevoerd. Europees commissaris Barnier en ik hebben ook uitvoerig gesproken over de vraag hoe we dit binnen het Europees juridisch kader moeten of kunnen aanpakken.

Het MER vormt natuurlijk een belangrijk element. Het MER zal komende vrijdag worden ingediend. Daarna zal de adviesprocedure worden doorlopen. We hopen dat de MER-cel het MER in januari 2014 definitief kan goedkeuren

Heel wat overwegingen zijn hierbij aan bod gekomen. De vraag is of we op de resultaten van het MER vooruit kunnen lopen. Europees commissaris Barnier en ikzelf zijn tot de conclusie gekomen dat het aangewezen is op een definitief MER te wachten. Pas dan kunnen hier duidelijke conclusies uit worden getrokken.

Samengevat zijn twee vragen gesteld. Wat de eerste vraag betreft, is het licht volledig op groen gezet. Wat de tweede vraag betreft, is het licht in zekere zin op oranje gezet. We hebben afgesproken dat voorlopig niet wordt getrancheerd. We zullen hier in de loop van januari 2014, zodra we over een duidelijk MER beschikken, op terugkomen.

Minister-president, met betrekking tot uw eerste vraag, de overname van BAM door de nv Liefkenshoektunnel, is het licht op groen gezet. Dat wisten we eigenlijk al. Dat stond in feite in de sterren geschreven. Ik wens u hiervoor proficiat.

Met betrekking tot de tweede vraag wisten we echter ook al wat het antwoord zou worden. U hebt geen enkel resultaat mee naar huis kunnen brengen. U dacht en hoopte misschien dat een aanmelding bij de Europese Commissie zou volstaan. U hebt uw minister van Openbare Werken in de bevoegde commissies voorzichtig laten suggereren dat een overname van het project door Noriant misschien een uitweg zou bieden. Die uitweg is er niet.

Europees commissaris Barnier is duidelijk geweest. Hij heeft gesteld dat we het in Vlaanderen zelf moeten oplossen en dat we onze eigen regels moeten toepassen.

U hebt uw regels, u hebt uw MER-procedure, durf u ernaar te schikken! U had dat kunnen weten, minister-president. Waarom hebt u dat niet gedaan? Waarom hebt u die show nog willen opvoeren, goed wetende dat het helemaal verkeerd zou aflopen?

Minister-president, in alle eerlijkheid, u bent zowel regisseur, acteur, souffleur als geluidstechnicus in hetzelfde slechte toneelstuk waar we ondertussen allemaal het script van kennen. U draait aan alle knoppen, op elk niveau en toch komt u hier altijd met hetzelfde dedain, lichtjes achterovergeleund en met de gebruikelijke glimlach om de lippen, verklaren dat het iedereens schuld is, behalve die van de Vlaamse Regering. Wel, u bent uw geloofwaardigheid kwijt.

Parkeer dat, zet het opzij, dan hebben we het er niet meer over. Ik wil het met u hebben over de maatregel die deze Vlaamse Regering kan treffen, maar niet treft. U hebt daarnet gewoon mijn vragen laten passeren, u bent er weer fijntjes niet op ingegaan. U kunt allerlei zaken doen. U kunt noodbruggen plaatsen, daar hebt u Europa niet voor nodig. U kunt er alles aan doen om de tangenten mogelijk te maken, de verbindingsweg richting Liefkenshoek. Waarom doet u dat niet? U moet niet antwoorden voor mijn mooie ogen, maar wel voor de Vlaming die dag in, dag uit in de file staat. (Applaus bij Open Vld)

De heer Diependaele heeft het woord.

Voorzitter, minister, we weten allemaal hoe dit dossier enorm veel vertraging heeft opgelopen. Het is niet nodig om dat nog eens boven te halen, maar ik wil wel de indruk tegenspreken die sommige media hebben gewekt dat dit opnieuw voor extra vertraging zou zorgen, want dat is heel duidelijk niet het geval. We moesten sowieso wachten op het plan-MER.

Voor ons is het voornamelijk van belang, dat hebben we de vorige keer ook gezegd en dat zullen we blijven zeggen, dat er in dit dossier knopen worden doorgehakt zodra het plan-MER er is. En dat is dus nog voor het einde van deze legislatuur.

De heer Sabbe heeft het woord.

Minister-president, u hebt op 2 oktober, toen we hier dezelfde actuele vraag hebben gesteld – en toen stond ik samen vooraan met dezelfde vraagstellers – gevraagd om u te helpen. Welnu, ik kan u helpen en ik ben van plan om dat te doen. Ik doe dat niet alleen, we zullen het samen doen met minister Crevits.

Ik stel voor dat u de processie van Echternach blijft voortdoen met Barnier en consoorten en dat we ondertussen met minister Crevits de volgende zaken doen. We kunnen de Liefkenhoektunnel tolvrij maken, dat kunnen we onmiddellijk doen. U verliest uw ESR-norm (Europees Systeem van Nationale en Regionale Rekeningen) voor een project dat mogelijkerwijze ten vroegste over tien jaar zal worden gerealiseerd. Die ESR-norm is dus niet zo belangrijk, we maken de Liefkenshoektunnel tolvrij. Aan de T102 begint u onmiddellijk. Aan de R11 bent u al bezig, maar daar zetten we spoed achter. Van de N49 maken we eindelijk vanaf Knokke tot in Antwerpen een echte autosnelweg, en dus moeten alle op- en afritten weg.

En ‘last but not least’: van de R4 maken we een autosnelweg – dat stond al in uw meerjarenplan van illo tempore – zodat alle verkeer van Gent en de haven van Gent onmiddellijk de Liefkenshoektunnel binnenrijdt. Dat kunt u realiseren binnen de twee jaar en voor minder dan 500 miljoen euro. Dit is positieve oppositie. We doen het samen met minister Crevits.   

De heer Rzoska heeft het woord.

Minister-president, het feit dat u net voor u het halfrond binnenkomt eerst buiten communiceert, geeft degenen die de opmerking maken dat u eigenlijk niets hebt thuisgehaald, voor 100 procent gelijk. U moest toch nog iets kunnen aankondigen om de poppenkast waar we nu al een aantal jaren in spelen, nog een extra slecht bedrijf te bezorgen.

Wat ik van u concreet wil weten, is het volgende. Die poppenkast blijft natuurlijk nog bestaan tot aan de verkiezingen, want u wilt uw gezicht niet verliezen. Uw kabinet communiceert zelfs: “met een ja of met een neen, we kunnen er sowieso mee weggeraken”. Vandaag staat in De Tijd een heel interessant interview met Christian Leysen. Hij zegt dat we een stap achteruit moeten zetten, dat we waar we verkeerd zijn gelopen, opnieuw moeten bekijken wat we kunnen doen. Christian Leysen is geen groene jongen, het is een topman van een bedrijf waar we regelmatig met dit parlement naar gaan kijken. Ik zou graag willen weten wat uw reactie is op zijn uitspraak.

De heer de Kort heeft het woord.

Collega’s, het is nu duidelijk dat er duidelijkheid komt in plaats van blauwe mist. Sommigen wisten al dat het antwoord van Europa ‘neen’ ging zijn. Zij hebben ons hier de vorige keer met een debatje een tijdje bezig gehouden. Wij hebben hier ook, in de plenaire vergadering van 12 juni 2013, een resolutie goedgekeurd die stelt dat we volop moeten inzetten op de verbetering van de doorstroom. En welke partij weigerde de files aan te pakken en die resolutie mee goed te keuren? Open Vld. Minister-president, ik ben dus bijzonder tevreden en ik hoop dat u een nadere toelichting kunt geven over welke doorstromingsmaatregelen kunnen worden getroffen om de Antwerpse mobiliteitsknooppunten op korte termijn te verbeteren en de veiligheid te verhogen.

Zowel de stad Antwerpen als BAM als de Vlaamse Regering en zeker de bevoegde minister van Openbare Werken willen absoluut in dit dossier vooruitgang boeken. Er is daarnet een interministerieel comité geweest, mijnheer Rzoska, waar 33 maatregelen werden voorgesteld. Dat heeft dus niets te maken met de uitspraken die u daarnet hebt gedaan, maar die ik voor uw rekening laat. Het toont aan op welk niveau soms debatten worden gevoerd en vragen gesteld. Minister Crevits zal graag tekst en uitleg geven bij die 33 quick wins. Het is belangrijk dat ze in overleg met de stad Antwerpen werden besproken en dat ze nu zo snel mogelijk worden uitgevoerd.

Mevrouw De Ridder, u zult daarin een aantal van uw maatregelen terugvinden. Andere maatregelen die u voorstelt, vereisen een MER, waaraan u misschien samen met Rzoska uw voeten wilt vegen, zonder er rekening mee te houden. (Opmerkingen van mevrouw Annick De Ridder)

De 33 maatregelen zullen worden toegelicht. Ik denk niet dat dit nu in uw actuele vraag zat. (Opmerkingen)

Minister-president Peeters heeft het woord. Ik pas gewoon het reglement toe, punt.

De 33 maatregelen kunnen worden gecommuniceerd. (Opmerkingen van de heer Dirk Van Mechelen)

Dat is niet ongehoord, mijnheer Van Mechelen. Deze beslissing wordt genomen door de bevoegde minister. (Opmerkingen van de heer Dirk Van Mechelen)

Ik heb voor de camera’s niets gezegd. (Opmerkingen van de heren Bart Tommelein en Dirk Van Mechelen)

Over die 33 maatregelen kan worden gesproken met de bevoegde minister.

Collega’s, ik wil nog eens onderstrepen dat we in dit dossier vooruitgang boeken. We hebben heel wat quick wins goedgekeurd en er zullen er nog andere volgen, op basis van onderzoek en van bijkomende elementen, en niet op basis van krantenartikelen waar de een en de ander zijn licht laat schijnen. Dat is geen goed beleid. Het beleid moet zich daar niet op baseren.

Mijnheer Sabbe, u verwees naar bepaalde voorstellen die in uitvoering zijn. Er wordt hard aan gewerkt. Sommige voorstellen moeten nog eens verder in alle duidelijkheid worden bekeken. Het tolvrij maken van de Liefkenshoektunnel is geen oplossing voor bepaalde problemen.

De heer Penris heeft het woord. (Opmerkingen van de heer Bart Tommelein)

Eerst de heer Penris en dan mevrouw De Ridder. En dan krijgt u het woord bij ordemotie. Ik heb hier de orde van de vergadering. Ik geef eerst het woord aan de heer Penris.

Ik zit hier al achttien jaar in dit huis. Ik heb al veel ministers-presidenten meegemaakt. Minister-president, u was een van de meest sympathieke tot nu. Maar wat ik nu meemaak, heb ik bij de vorige nooit mogen meemaken. Minister-president, u hebt een 33 puntenplan, wij vragen om inzage te krijgen in dat plan in het kader van de vraagstelling die wij vandaag hebben. Minister-president, ik zou dus graag hebben dat u niet alleen hiernaast communiceert maar ook hier, in dit huis, waar het moet gebeuren. (Applaus bij de oppositie)

Ik zou willen dat u ons kennis geeft van de 33 punten die u aan het voorbereiden bent! (Applaus bij het Vlaams Belang en Open Vld. Rumoer)

Voorzitter, ik vraag een schorsing van de vergadering zodat we die 33 punten kunnen lezen. (Applaus. Rumoer)

Morgen daagt de minister ons uit om te debatteren over haar begroting. Ik neem aan dat die 33 punten een nieuw licht gaan werpen op de begroting die ze ons heeft voorgelegd. Ik ga ervan uit dat die 33 punten van essentieel belang zijn voor dat debat. Ik stel voor, voorzitter, dat u ons de gelegenheid geeft om het plan in te zien. (Applaus bij de oppositie. Opmerkingen)

Ik sluit me daarbij aan. Dit is ‘du jamais vu’. We zaten hier en moesten wachten op de minister-president. Hij was niet aanwezig omdat hij zat te communiceren over die 33 punten die hier niet eens aan bod komen.

Minister-president, u hebt gedurende heel uw antwoord overal rond gefietst en iedereen weer de schuld gegeven, behalve de Vlaamse Regering. U hebt niets gezegd over de inhoud of het statuut van het plan. Met wie is dat besproken? Is er een akkoord van de stad Antwerpen? Van de burgemeester van Antwerpen? Van alle coalitiepartners in Antwerpen? Het is ons niet bekend. We zouden nu graag die actiepunten zien op papier. We zouden ze graag bezorgd krijgen.

Ik hoor u zeggen dat u een aantal stukken bij had, en dat u berekeningen gemaakt hebt. U komt niet verder voor de tangenten. Er was een akkoord van de Wase burgemeesters 2008. De plan-MER werd opgemaakt in 2011. Nu zegt uw administratie: verder onderzoek noodzakelijk. Het onderzoek wordt op dit moment gevoerd naar de parallelwegen langs de E34. U moet zich nog uitspreken over het voorkeursalternatief. U doet veel, u onderzoekt veel, maar u treft weinig werkelijke maatregelen. De tol afschaffen in de Liefkenshoektunnel komt neer op een bedrag van ocharmkes 4 miljoen euro per jaar, en dat enkel voor een file-uur ’s morgens en ’s middags. U doet het niet omdat u geen goesting hebt. Welnu, de Vlaming is het beu om in de file te staan. (Applaus bij Open Vld)